• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
انجمن ها > انجمن قرآن و عترت > صفحه اول بحث
لطفا در سایت شناسائی شوید!
قرآن و عترت (بازدید: 1021)
شنبه 5/11/1392 - 22:47 -0 تشکر 682485
آثار و بركات حضرت فاطمه معصومه(س)در قم


بخشى از آثار و بركات حضرت معصومه علیها السلام در قم را از زوایای مختلف بررسی می کنیم.

 
ورود حضرت فاطمه معصومه علیها السلام به شهر قم و دفن پیكر مطهر آن بانوى كبریا در این شهر، آثار و بركات فراوانى را به همراه داشته است. از لحظه ورود نبیره رسول الله صلى الله علیه و آله به قم، پیوسته این شهر از جهات فرهنگى، سیاسى، اجتماعى، عمرانى و اقتصادى رو به رشد و پیشرفت نهاده است. تاثیر این واقعه تاریخى را مى‏ توان با مطالعه زوایاى تاریخى این شهر به دست آورد. بركات این بانوى مجلله در شهر قم آنگاه به اوج خود مى‏ رسد كه بدانیم تاثیر وجود آن حضرت در تحولات تاریخى، فرهنگى، مذهبى، اجتماعى نه تنها در محدوده یك شهر بلكه گاهى در كل كشور ایران بوده و یا حداقل وقایع وحوادث كشور ایران به نوعى مرتبط با شهر قم مى ‏باشد.
 
بركات حضرت معصومه در شهر قم و تاثیر این شهر بر كل ایران آنچنان مهم بوده و هست كه سال‏ها دل و دیده میلیون‏ها زائر و مجاور و جهانگرد را به خود مشغول داشته است. این تاثیر نه تنها براى زائران مشتاقى كه از راه‏هاى دور به عشق زیارت مرقد مطهر این دخت عصمت و یادگار امام موسى علیه السلام با ارادت خالصانه به این مكان مقدس مى‏ شتابند ملموس است‏بلكه حتى براى كسانى كه با انگیزه‏هاى غیر مذهبى وارد این مكان شده‏اند و یا از این دیار عبور كرده‏ اند، پرجاذبه و شگفت‏ انگیز بوده است. در عظمت و شكوه ظاهرى این بارگاه مقدس، حقیقت و معنویت‏ خاصى نهفته است كه ناخود آگاه هر بیننده‏اى را به سوى آن متوجه ساخته و دل و دیده‏ اش را صید مى ‏كند.
 
در اینجا اعترافات چند تن از افراد خارجى را كه در قرن‏هاى گذشته از قم دیدن كرده و در لابلاى سخنان خود به نقش ارزنده این بانوى ملكوتى و تاثیر بارگاه آن حضرت در شهر قم اشاره كرده‏اند، مرور مى ‏كنیم.

خدا نکنه تا آدم نشدیم دنیا بهمون رو کنه

کربلا کربلا اللهم الرزقنا

السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین (ع)

شنبه 5/11/1392 - 22:48 - 0 تشکر 682486


«اوژن فلاندن‏» جهانگرد فرانسوى و دانشمندى كه در زمان محمد شاه قاجار در سال‏هاى 1219 و 1221 شمسى به اتفاق هموطن هنرمند خود «پاسكال كست‏» به ایران آمده است، در مورد اهمیت و نقش شهر قم و مرقد مطهر حضرت معصومه علیها السلام چنین مى ‏نگارد: «مقبره فاطمه كه ایرانى ‏ها «معصومه‏» مى‏نامند در تمام مشرق، احترامى به سزا دارد و مردم از اكناف به زیارتش مى ‏آیند، فاطمه نوه على است. از پادشاهان ایران، شاه عباس دوم، شاه صفى و فتحعلى شاه در قم مدفونند. تیمور لنگ به قم چندان لطمه نرسانده و شاید از بركت فاطمه باشد» . (13)


«كارل بروگش‏» جهانگرد آلمانى نیز كه اوضاع ایران را در سده نوزدهم میلادى از دید مادى خود بررسى كرده است، در مورد عظمت ظاهرى شهر قم و حضرت معصومه علیها السلام چنین مى ‏گوید: «دورنماى قم به معناى واقعى كلمه از فاصله چند میلى مى ‏درخشد، زیرا گنبد زیارتگاه این شهر را با ورقه‏ هایى از طلا پوشانده ‏اند كه نور آفتاب را به شكل خیره كننده‏اى منعكس مى ‏كند. شاهان ایران علاقه زیاد دارند به این كه گنبد بناهاى مقدس را با ورقه‏ هاى طلا و نقره بپوشانند. طلا كارى‏ ها و نقره كارى‏ هاى زیباى ضریح مقدس واقعا چشم را روشن مى‏ كنند. خدمتكارانم پیوسته از شكوه و جلال گنبد و مقبره فاطمه در قم سخن مى‏گفتند.

نه فقط زندگان بلكه مردگان نیز به سوى این مزار جلب مى ‏شوند; زیرا بسیارى از ایرانیان وصیت مى‏ كنند كه پس از مرگ در جوار این بانوى مقدس دفن شوند. قم مدفن قدیسین هم هست. بنا به گفته اهالى محل، قم داراى 444 امامزاده كوچك و بزرگ است‏» . (14)


به هر حال بعد از ورود حضرت معصومه علیها السلام به قم و دفن پیكر مطهر آن حضرت در این سرزمین مقدس، علویان و سادات بیشترى به این شهر روى آوردند، توجه شیعیان به این نقطه فزونى یافت و علما و مشاهیر شیعه در طول تاریخ به‏این مكان مقدس توجه نشان دادند، مهاجرت به این شهر زیاد شد و موقعیت مذهبى قم تثبیت و استحكام تاریخى یافت.


قم با این ویژگى‏ ها در میان شهرهاى شیعه نشین از شهرت جهانى برخوردار شد و یكى از شهرهاى مهم جهان اسلام به شمار آمده و از مراكز مهم فرهنگى و فقهى شیعه گردید و از همه مهم‏تر به عنوان هسته مركزى و پایگاه اصلى بزرگترین و باشكوهترین انقلاب در تاریخ جهان گردید.


در اینجا به فهرست‏ برخى از نتایج ورود حضرت معصومه علیها السلام به شهر قم مى ‏پردازیم:

خدا نکنه تا آدم نشدیم دنیا بهمون رو کنه

کربلا کربلا اللهم الرزقنا

السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین (ع)

شنبه 5/11/1392 - 22:48 - 0 تشکر 682487


1- گسترش شهر قم

شهر قم به تدریج از شمال شرقى، به جنوب غربى كه محل دفن آن حضرت بود كشیده شد به طورى كه حرم فاطمه معصومه علیها السلام كه در حاشیه شهر قرار داشت، امروزه در مركز شهر و در آبادترین قسمت آن واقع است.


2- مورد توجه شدن قم

توجه پادشاهان و حاكمان و طبقات گوناگون مردم به این شهر و كوچ بسیارى از افراد مشتاق اهل بیت علیهم السلام براى اقامت در آن، به خاطر مدفون بودن حضرت معصومه علیها السلام در این شهر است.


3- استحكام مذهبى قم

قم از جنبه مذهبى استحكام ویژه‏اى یافته و مركز روحانیت‏ شیعه شد. و عده‏اى از بزرگترین علماى شیعه از آنجا برخاسته یا در آن اقامت كردند.

خدا نکنه تا آدم نشدیم دنیا بهمون رو کنه

کربلا کربلا اللهم الرزقنا

السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین (ع)

شنبه 5/11/1392 - 22:48 - 0 تشکر 682488


4- كثرت سادات در شهر قم

بعد از دفن حضرت معصومه علیها السلام عده بسیارى از فرزند زادگان امام حسن و امام حسین و موسى بن‏ جعفر و على بن موسى الرضا علیهم السلام و از فرزندان محمد حنفیه و زید بن على بن الحسین علیهم السلام و اسماعیل فرزند امام صادق علیه السلام از اطراف به قم روى آورده‏ اند. از آنجا كه این شهر از ابتدا مورد نظر آل على علیهم السلام بوده است و مردم قم نسبت‏ به اولاد پیغمبر صلى الله علیه و آله ارادت و علاقه خاصى داشته‏اند، به تدریج‏ بعد از ورود حضرت معصومه علیها السلام از نظر كثرت سادات، موقعیت‏بى نظیر و یا كم نظیرى یافته است.


امروزه كثرت سادات قم، به خوبى محسوس و مشهود است و چند محله به نام علویان وسادات است كه بیشتر آن‏ها سید هستند، از جمله محله سیدان، محله موسویان و محله موسى سلام بر مردم قم ! خداوند شهرهاى آنان را با باران سیراب كند و بركت‏ها را بر آنان نازل كند و بدى‏ هاى آنان را به خوبى مبدل گرداند. آن‏ها اهل ركوع و سجود و قیام و قعودند. آنان فقیه و دانشمند و اهل درك حقایق و روایت و عبادت نیكو هستند.


مبرقع و همچنین وجود سادات برقعى و رضوى و چاووشى و غیره نشانگر این حقیقت مى ‏باشد.

خدا نکنه تا آدم نشدیم دنیا بهمون رو کنه

کربلا کربلا اللهم الرزقنا

السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین (ع)

شنبه 5/11/1392 - 22:49 - 0 تشکر 682489

5- توجه به امور امامزادگان

مردم قم از اوایل قرن سوم هجرى كه فاطمه معصومه علیها السلام در قم مدفون شد، در بزرگداشت مقابر اولاد پیامبر صلى الله علیه و آله همان تلاش را كردند كه در زمان حیاتشان از آنان به عمل مى‏ آوردند. ساختن بناهاى مجلل و بارگاه و گنبد و وقف اموال در این راه از جمله این تلاش هاست. در دوره صفویه و قاجاریه، بعضى از جهانگردانى كه به ایران آمده و از قم عبور كرده‏ اند، در سفرنامه‏ هاى خود امامزادگان قم را وصف نموده و حتى در پاره‏اى از آن‏ها در تعداد امامزادگان افراط كرده‏ اند.


6- پرورش علماى بزرگ در شهر قم

یكى دیگر از بركات فاطمه معصومه علیها السلام، پرورش عالمان و اندیشمندان بزرگ در این شهر مى ‏باشد كه به نام بعضى از آنان اشاره مى ‏شود:


- على بن حسین بن بابویه قمى، پدر شیخ صدوق یا صدوق اول;

- محمد بن على بن بابویه قمى، معروف به شیخ صدوق و نویسنده نزدیك به 300 كتاب در اصول و فروع;

- محمد بن حسن صفار، از یاران نزدیك امام حسن عسكرى علیه السلام;

- احمد بن اسحاق قمى، وكیل امام عسكرى علیه السلام در قم و سازنده مسجد معروف امام به دستور آن حضرت;

- احمد بن ادریس قمى، از محدثان شیعى;

- زكریا بن آدم، از اصحاب امام رضا علیه السلام;

- ابوعبدالله محمد بن خالد برقى، ادیب، محدث و نویسنده كتاب‏هاى مهمى همچون: التنزیل و التعبیر، كتاب العلل، كتاب یوم و لیله (15) ;

- احمد بن محمد بن خالد برقى، منسوب به برقرود قم و نویسنده كتاب‏هاى فراوانى همچون: المحاسن، كتاب التبلیغ و الرساله، كتاب التراحم و التعاطف، و سایر تالیفات وى كه به ده‏ها جلد بالغ مى‏ شود (16) ;

- على بن ابراهیم قمى، مفسر معروف;

- خواجه نصیر الدین طوسى جهرودى معروف به استاد البشر و از افتخارات جهان اسلام;

- صدر المتالهین شیرازى، كه آثار برجسته فلسفى از جمله: اسفار اربعه، شواهد الربوبیه، شرح كافى و... را پدید آورد;

- ملا عبد الرزاق لاهیجى، فیلسوف وحكیم نامدار شیعه در قرن 11 و صاحب كتاب‏هاى شوارق الالهام و گوهر مراد;

- حاج ملا مهدى قمى نراقى، نویسنده جامع السعادات;

- میرزا ابوالقاسم قمى (میرزاى قمى)، صاحب قوانین و داراى كرامات بى شمار.

و صدها عالم و دانشمند و شاعر و وزیر و مورخ و رجال علمى و مردان سیاست و وزارت از این خطه ظهور نموده‏ اند كه تفصیل آن در جاى خود بیان شده است. (17)

خدا نکنه تا آدم نشدیم دنیا بهمون رو کنه

کربلا کربلا اللهم الرزقنا

السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین (ع)

شنبه 5/11/1392 - 22:49 - 0 تشکر 682490


7- حوزه علمیه قم

یكى دیگر از بركات مزار مقدس بانوى دو عالم، حضرت معصومه علیها السلام در شهر قم، رونق گرفتن حوزه علمیه مى‏ باشد. تاریخ این كانون علم و فقاهت‏ به قرن‏ها قبل بر مى ‏گردد. ابراهیم بن هاشم قمى، سعد بن عبدالله قمى، احمد بن اسحاق قمى، على بن بابویه قمى و ده‏ها محدث و عالم شیعى از اوایل قرن سوم هجرى به بعد، زمینه گسترش علم و ادب و حدیث را در این شهر ایجاد كرده بودند. این حوزه علمى كم و بیش تداوم داشت و ترویج علم در این شهر همچنان در طول تاریخ ثمرات پربارى به همراه همانا بهشت داراى هشت در است كه یكى از آن درها مخصوص مردم قم است. آنان شیعیان برگزیده ما در میان سایر شهرها هستند. خداوند ولایت و محبت ما [اهل بیت] را با طینت آنان عجین كرده است.


مى ‏آورد تا آنكه مرحوم میرزاى قمى عالم جلیل القدر عصر قاجار، به این شهر روى آورد و به حركت علمى این دیار شتاب بخشید.


هجرت ملاصدرا فیلسوف نامى شیعه به قم چهره دیگرى به این حركت داد. سكونت مرحوم فیض كاشانى در قم و تاسیس مدرسه فیضیه در جوار حرم مطهر حضرت معصومه علیها السلام، رشد فكرى و فضاى علمى این شهر را دگرگون نمود.


این رشد علمى همچنان رو به بالندگى بود تا در سال 1315 شمسى مرحوم شیخ عبدالكریم حائرى پرچمدار علم و فضیلت از اراك به قم آمده و روحى تازه به كالبد این كانون فقاهت و معنویت دمید. اقبال آیت الله العظمى بروجردى رحمه الله به قم، فعالیت‏هاى فرهنگى واجتماعى را در این شهر تسریع نموده و همچنین ورود مراجع و دانشمندان بزرگ شیعى و همراهى آنان با حركت ‏حوزه علمیه در شكوفائى آن نقش به سزایى داشت.


امروزه به بركت معنوى حضرت فاطمه معصومه علیها السلام، مجمع بزرگى از مراجع، آیات عظام و فقیهان و مجتهدان در این شهر نورانى و ملكوتى ایجاد شده است كه مورد توجه جهانیان مى ‏باشد.


هم اكنون خیل عظیمى از طلاب و دانش پژوهان علوم اسلامى در این حوزه مقدسه به تحصیل و تدریس اشتغال دارند كه با زعامت مراجع تقلید و تدبیر مدیریت‏ حوزه علمیه قم برنامه ریزى ‏هاى خاصى براى توسعه و بارور نمودن هرچه بیشتر علوم اسلامى و تخصصى نمودن آن در حال انجام است كه آینده روشن و بالنده ‏ترى را نوید مى‏دهد. لازم به ذكر است این زمانى مى‏ رسد كه از قم علم و دانش به دیگر شهرها از شرق تا غرب عالم منتشر مى ‏شود، تا جایى كه این شهر اسوه و الگوى شهرهاى دیگر گشته و هیچ كس در روى زمین باقى نمى ‏ماند كه از قم به او بهره‏ هاى علمى و دینى نرسد تا آنكه زمان ظهور حجت‏ خدا و قائم ما فرا رسد.


رونق علمى شهر قم را امام صادق علیه السلام ده‏ها سال قبل از ورود حضرت معصومه علیها السلام به شهر قم، پیش بینى كرده و فرموده بود: «زمانى مى‏ رسد كه از قم علم و دانش به دیگر شهرها از شرق تا غرب عالم منتشر مى ‏شود، تا جایى كه این شهر اسوه و الگوى شهرهاى دیگر گشته و هیچ كس در روى زمین باقى نمى ‏ماند كه از قم به او بهره‏ هاى علمى و دینى نرسد تا آنكه زمان ظهور حجت‏خدا و قائم ما فرا رسد» . (18)

خدا نکنه تا آدم نشدیم دنیا بهمون رو کنه

کربلا کربلا اللهم الرزقنا

السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین (ع)

شنبه 5/11/1392 - 22:49 - 0 تشکر 682491

8- انقلاب اسلامى ایران

از مهم‏ترین ویژگى‏ هاى شهر قم و آثار و بركات حضرت معصومه علیها السلام تشكیل هسته‏هاى مركزى انقلاب اسلامى ایران در این نقطه حساس كشور مى‏باشد. شهر قم بستر قیام و انقلاب و پرورشگاه بنیانگذار جمهورى اسلامى ایران است.


اكثر حوادث انقلاب اسلامى با این شهر مرتبط بوده است و البته به وقوع چنین حادثه‏اى در شهر قم در گفتار ائمه اطهار علیهم السلام نیز اشاره شده است و روایت معروف حضرت كاظم علیه السلام در این مورد، قابل انطباق با انقلاب اسلامى ایران است. مطمئنا اگر انقلاب با عظمت اسلامى - كه از شهر قم ریشه گرفته و موج آن تمام نقاط عالم را تحت تاثیر قرار داد - مصداق منحصر به فرد این گفتار زیبا نباشد، حتما یكى از مصادیق آن خواهد بود; چرا كه ویژگى ‏هاى مورد ستایش امام هفتم علیه السلام دقیقا در مورد رهبر و مردم ایران صادق مى ‏باشد. آن ویژگى ‏ها عبارتند از:


1- رهبر آنان مردى از اهل قم است.

2- رهبر آنان مردم را به سوى حق مى‏ خواند.

3- پیروان و طرفداران او اراده و استقامتى قوى و آهنین دارند.

4- خستگى در آنان راه ندارد.

5- طوفان‏هاى حوادث آنان را متزلزل نمى ‏كند.

6- توكل بر خدا دارند.

7- به خاطر پارسایى پیروزند.


متن روایت چنین است كه امام موسى كاظم علیه السلام فرمود: «رجل من اهل قم یدعوا الناس الى الحق، یجتمع معه قوم كزبر الحدید، لاتزلهم الریاح العواصف و لا یملون من الحرب و لایجبنون و على الله یتوكلون والعاقبة للمتقین; مردى از اهل قم [به پا مى‏خیزد و] مردم را به حق فرا مى‏خواند. گروهى به یارى او بر مى ‏خیزند كه مانند قطعه ‏هاى آهن هستند، تندبادها [ى حوادث و مشكلات] آنان را متزلزل نمى‏ كند و از جنگ خسته نمى ‏شوند و نمى ‏ترسند و بر خدا توكل مى ‏كنند. پیروزى نهایى از آن پرهیزكاران است‏» . (19)


این نوشتار را با كلامى از حضرت امام خمینى رحمه الله - كه به این شهر افتخار میكرد - به پایان میبریم:


«قم حرم اهل بیت است. قم مركز علم است. قم مركز تقواست. قم مركز شهادت و شهامت است. از قم علم به همه جهان صادر شده است و میشود و از قم شهادت به همه جا صادر می‏شود. قم شهرى است كه در آن ایمان و علم و تقوا پرورش یافته، و... از زمان ائمه اطهار علیهم السلام مورد توجه اسلام بوده است، و از قم تقوا، شجاعت، شهامت، و همه فضایل به همه‏ جا صادر میشد و صادر خواهد شد.


علمایى كه در قم ، من ادراك كرده ‏ام، كسانى بودند كه در دنیا نمونه بودند، در علم و در تقوا و من امیدوارم كه ادامه پیدا كند این علم و تقوا در شهر شما تا زمان ظهور امام زمان سلام الله علیه‏» . (20)


1) مناقب، ج‏4، ص‏367; زندگانى حضرت موسى بن جعفر علیه السلام، عمادزاده، ج‏2، ص‏375.

2) حیاة الامام الرضا علیه السلام، ص‏428.

3) ودیعه آل محمد صلى الله علیه و آله، ص 12.

4) تاریخچه قم، ص‏16.

5) تاریخ مذهبى قم، ص‏92.

6) همان.

7) بحارالانوار، ج‏57، ص‏217; مستدرك سفینة البحار، ج‏8، ص‏598.

8) بحار الانوار، ج 57، ص 216.

9) بحارالانوار، ج 57، ص 216 و معجم احادیث المهدى علیه السلام، ج 3، ص 474.

10) اسراء/ 5.

11) بحارالانوار، ج‏57، ص‏216.

12) همان، ص‏215.

13) ماهنامه كوثر، ش‏9، ص‏73 و 74 با اختصار.

14) همان، ش‏12، ص‏65 و 66. با اختصار.

15) رجال نجاشى، ص‏335.

16) همان، 76.

17) براى اطلاعات بیشتر به «تاریخ مذهبى قم‏» مراجعه شود.

18) بحارالانوار، ج‏60، ص‏213.

19) همان، ج‏57، ص‏216.

20) صحیفه امام، ج 13، ص‏165.


منبع: شفیعه محشر

خدا نکنه تا آدم نشدیم دنیا بهمون رو کنه

کربلا کربلا اللهم الرزقنا

السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین (ع)

يکشنبه 6/11/1392 - 22:27 - 0 تشکر 682627

خدا نکنه تا آدم نشدیم دنیا بهمون رو کنه

کربلا کربلا اللهم الرزقنا

السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین (ع)

برو به انجمن
انجمن فعال در هفته گذشته
مدیر فعال در هفته گذشته
آخرین مطالب
  • آلبوم تصاویر بازدید از کلیسای جلفای...
    آلبوم تصاویر بازدید اعضای انجمن نصف جهان از کلیسای جلفای اصفهان.
  • بازدید از زیباترین کلیسای جلفای اصفهان
    جمعی از کاربران انجمن نصف جهان، در روز 27 مردادماه با همکاری دفتر تبیان اصفهان، بازدیدی را از کلیسای وانک، به عمل آورده‌اند. این کلیسا، یکی از کلیساهای تاریخی اصفهان به شمار می‌رود.
  • اعضای انجمن در خانه شهید بهشتی
    خانه پدری آیت الله دکتر بهشتی در اصفهان، امروزه به نام موزه و خانه فرهنگ شهید نام‌گذاری شده است. اعضای انجمن نصف جهان، در بازدید دیگر خود، قدم به خانه شهید بهشتی گذاشته‌اند.
  • اطلاعیه برندگان جشنواره انجمن‌ها
    پس از دو ماه رقابت فشرده بین کاربران فعال انجمن‌ها، جشنواره تابستان 92 با برگزاری 5 مسابقه متنوع در تاریخ 15 مهرماه به پایان رسید و هم‌اینک، زمان اعلام برندگان نهایی این مسابقات فرارسیده است.
  • نصف جهانی‌ها در مقبره علامه مجلسی
    اعضای انجمن نصف جهان، در یك گردهمایی دیگر، از آرامگاه علامه مجلسی و میدان احیا شده‌ی امام علی (ع) اصفهان، بازدیدی را به عمل آوردند.