تبیان، دستیار زندگی

کوروش به عنوان نخستین نمایش قدرت به ساختن مجموعه ی کاخ ها و معابد پاسارگارد در استان فارس پرداخت . در کتیبه ای نصب شده بر ستونی بلند خود را پادشاه هخامنشی خواند . این نخستین کانون امپراطوری معرف سبک معماری هخامنشی ست و منشا آن را به خوبی آشکار می سازد .

در پاسارگارد کوروش را در بنایی با سقف شیبدار به خاک سپرده اند .

مزار کوروش دارای 6 پله است که رو به بالا از ارتفاعشان کاسته می شود . پیداست که حتی برای نخستین شاه هخامنشی نیز کوه و شکل نمادین آن بسیار با اهمیت بوده است .

ابعاد مقبره در مقایسه با بناهای هخامنشی متناسب تر است ولی مقیاس واقعی آن را زمانی می توان دریافت که در نظر بگیریم پایین ترین پله یا پی آن بلند تر از قامت آدمی ست .

این بنا را پیش از مرگ کوروش در سال 529 فبل از میلاد ساخته بودند و هر چند او در جنگی در دوردست های شمال خاوری کشته شد اما جسدش را برای دفن به این مکان آوردند .

چغازنبیل مرکب از دو کلمه ی چغا و زنبیل است که چغا به معنای تپه و زنبیل به ظرفی گفته می شد که از الیاف ساخته شده است .

این بنای تاریخی در نزدیکی شهر شوش در استان خوزستان واقع است و مربوط به عیلامی هاست .

مساحت بنای چغازنبیل 10000 متر است و 50 متر بلندی دارد و به صورت چهار گوش و پله پله ساخته شده است . این بنا دارای 5 طبقه بوده است و هر طبقه روی طبقه ی زیرین بنا شده است . در طبقه ی آخر محوطه ی کوچکی قرار داشته که جایگاه رب النوع اینشوشیناک یا الهه اینشوشیناک خدای عیلامی ها بوده است و در زمان پادشاه عیلامی اونتاش گال ساخته شده است .

مصالح این بنا از خشت خام و آجر پخته معمولی است . آخر ها در نما و خشت ها در داخل بنا به کار گرفته شده اند .

دو ویژگی مهم در این بنا مشاهده شده است :

1 ) بر روی آجر های نما خطوطی به شکل خط میخی که همان خط عیلامی است حک شده است که اکثر این نوشته ها مربوط به الهه اینشوشیناک و در وصف آن است .

2 ) قدیمی ترین طاق قوسی شکل ایران در یک بنا را می توان به بنای چغازنبیل اختصاص داد . شکل این طاق ها بدون تیزه و مانند قسمتی از کمان دایره است که به آن طاق گهواره ای می گویند . این طاق ها در سقف پله های این بنا به وضوح پیداست .