تبیان، دستیار زندگی

با آل علی (ع) هر که در افتاد ور افتاد.
با اون زبون خوشت، با پول زیادت، یا با راه نزدیکت
با این ریش میخواهی بری تجریش ؟
با پا راه بری کفش پاره می شه، با سر راه بری کلاه
با خوردن سیر شدی، با لیسیدن نمی شی
با دست پس می زنه، با پا پیش می کشه
با رمال شاعر است، با شاعر رمال، با هر دو هیچکدام، با هیچکدام، هر دو
با زبان خوش، مار از سوراخ بیرون می آید
با سیلی صورت خودش را سرخ نگه می دارد
با کدخدا بساز، ده را بچاپ
با گرگ دنبه می خوره، با چوپان گریه می کنه
با مردم زمانه، سلامی و السلام.
با نردبان به آسمان نمی شود رفت
با همین پرو پاچین، می خواهی بری چین و ماچین؟
با یک دست دو هندوانه نمی شود برداش
با یک گل بهار نمی شود
باد آورده را باد می برد
بادمجانِ بم آفت ندارد
بار کج به منزل نمی رسه
بارون آمد، تَرَکها به هم رفت
بازی اشکنک داره، سر شکستنک داره
بازی بازی، با ریش بابا هم بازی !
بالا بالاها جایش نیست، پائین پائین ها راهش نیست
بالاتو دیدیم ، پائینتم دیدیم !
باید گذاشت در کوزه آبش را خورد
بجای شمع كافوری چراغ نفت میسوزد !
بچه سر پیری زنگوله پای تابوته !
بچه سر راهی برداشتم پسرم بشه، شوهرم شد !
بخور و بخواب کار من است، خدانگهدار من است
بد بخت اگر مسجد آدینه بسازد یا طاق فرود آید، یا قبله كج آید !
بدعای گربه كوره بارون نمیاد !
بدهکار را که رو بدهی طلبکار می شود
بر عكس نهند نام زنگی كافور !
برادر پشت، برادر زاده هم پشت.
برادران جنگ کنند، ابلهان باور کنند
برادریمان به جا، بزغاله یکی هفت صنار!
برای کسی بمیر که برات تب کنه
برای همه مادره، برای ما زن بابا !
برای یک بی نماز، در مسجد را نمی بندند
برای یک دستمال، قیصریه رو آتش می زنه
بز گر از سر چشمه آب می خورد
بزبون خوش مار از سوراخ در میاد !
بزک نمیر بهار میاد، کمبزه با خیار میاد
بعد از چهل سال گدایی، شب جمعه را گم کردی
بعد از هفت كره، ادعای بكارت !
بقاطر گفتند بابات كیه ؟ گفت : آقادائیم اسبه !
بگو نبین، چشممو هم میگذارم، بگو نشنو در گوشمو میگیرم، اما اگر بگی نفهمم، نمیتونم !
بگیر و ببندش بده دست من پهلوون !
بلبل هفت تا بچه میزاره، شیش تاش سسكه، یكیش بلبل !
بمرغشان كیش نمیشه گفت !
بمرگ میگیره تا به تب راضی بشه !
بمیر و بدم !
بوجار لنجونه از هر طرف باد بیاد، بادش میده !
بوی پیاز از دهن خوبروی نغز تر آید که گل از دست زشت
به اشتهای مردم نمی شود نان خورد
به بهلول گفتند ریش تو بهتره یا دم سگ ؟ گفت اگر از پل جستم ریش من و گرنه دم سگ !
به جای شمع کافوری، چراغ نفت می سوزد
به درویش گفتند بساطت رو جمع کن، دستش را گذاشت در دهنش
به دعای گربه کوره باران نمی آید
به روباه گفتند شاهدت کیه ؟ گفت : دُمَم
به شتر مرغ گفتند بار ببر، گفت : مرغم، گفتند : بپر، گفت : شترم !
به شتره گفتند شاشت از پسه ، گفت : چه چیزم مثل همه كسه ؟!
به كچله گفتند : چرا زلف نمیزاری ؟ گفت : من از این قرتی گیریها خوشم نمیاد !
به كیشی آمدند به فیشی رفتند !
به گاو و گوسفند کسی کاری ندارد
به گربه گفتند گهت درمونه، خاك پاشید روش !
به مالت نناز که به یک شب بنده، به حسنت نناز که به یک تب بنده
به ماه می گوید تو درنیا من در می آیم
به هر کجا که رَوی آسمان همین رنگ است
به یکی گفتند: بابات از گرسنگی مرد. گفت داشت و نخورد؟
به یکی گفتند: سرکه ی هفت ساله داری؟ گفت: دارم و نمیدم، گفتند: چرا؟ گفت: اگر میدادم هفت ساله نمی شد
بیله دیگ، بیله چغندر
تا گفته ای غلام توام، میفروشنت !
خواهر زاده را با زر بخر با سنگ بكش!

آب از آب تکان نمی خورد!
آب از او گرم نمی شود!
آب از دستش نمی چکد!
آب از سر چشمه ِگل است!
آب پاکی را روی دستش ریخت!
آب در كوزه و ما تشنه لبان میگردیم !
آب را گل آلود می کنه که ماهی بگیره!
آب زیر پوستش افتاده!
آب که از سر گذشت، چه یک ذرع چه صد ذرع ، چه یک نی چه صدنی!
آب که به گلو رسید بچه زیر پا است.
آب که سر بالا رفت، قورباغه ابو عطا می خونه!
آب که یه جا بمونه، می گنده.
آب نمی بیند ورنه شناگر قابلیست!
آب، سنگها را می ساید.
آبکش به کفگیر می گه تو سه تا سوراخ داری!
آتش که الو گرفت، خشک و تر می سوزد!
آتش نشاندن و اخگر گذاشتن کار خردمندان نیست.
آخر شاه منشی، کاه کشی است!
آخر شوخی به دعوا می کشد.
آدم با كسی كه علی گفت، عمر نمیگه !
آدم بد حساب، دوبار میده !
آدم پول را پیدا می کند، نه پول آدم را.
آدم تنبل، عقل چهل وزیر داره !
آدم خوش معامله، شریك مال مردمه !
آدم دروغگو کم حافظه است.
آدم دست پاچه، کار را دوبار انجام می دهد!
آدم زنده، زندگی می خواهد!
آدم گدا، اینهمه ادا ؟!
آدم گرسنه، خواب نان سنگک می بینه!
آدم ناشی، سرنا را از سر گشادش میزنه !
آدم همه کاره هیچ کاره است.
آدمی را به ادب بشناسند.
آرد خودمونو بیختیم، الك مونو آویختیم !
آرزو بر جوانان عیب نیست !
آرزومند پیوسته نیازمند بود.
آز ریشه گناه است.
آزموده را آزمودن خطاست!
آستین نو پلو بخور !
آسوده كسی كه خر نداره         از كاه و جوش خبر نداره !
آسه برو آسه بیا که گربه شاخت نزنه!
آشِ نخورده و دهن سوخته!
آش همان آش است و کاسه همان کاسه!
آشپز که دو تا شد، آش یا شور است یا بی نمک!
آفتابه خرج لحیمه!
آفتابه لگن هفت دست، شام و ناهار هیچی!
آفتابه و لولهنگ هر دو یك كار میكنند، اما قیمتشان موقع گرو گذاشتن معلوم میشه !
آمد زیر ابروشو برداره، چشمش را كور كرد !
آمدم ثواب کنم، کباب شدم!
آن را که حساب پاک است، از محاسبه چه باک است؟!
آن را که سخاوت است حاجت به شجاعت نیست.
آن زنده که کاری نکند مرده به است.
آن سبو بشکست و آن پیمانه ریخت.
آن کس که با های می آید با هوی می رود.
آن کس که تن سالمی دارد، گنجی دارد که خودش نمی داند.
آن ممه را لولو برد !
آن وقت که جیک جیک مستونت بود، یاد زمستونت نبود؟!
آن یکی می گفت اشتر را که هی             از کجا می آیی ای فرخنده پی
آنانكه غنی ترند، محتاج ترند !
آنچه دلم خواست نه آن شد                     آنچه خدا خواست همان شد .
آنقدر بایست، تاعلف زیر پایت سبز بشود!
آنقدر سمن هست، كه یاسمن توش گمه !
آنقدر مار خورده تا افعی شده!
آنکه دلیر است پیروز است.
آواز دهل شنیدن از دور خوشست!
آینه چون نقش تو بنمود راست                 خود شکن، آیینه شکستن خطاست
آینه داری در محله کوران؟!
ابر و باد و مه و خورشید و فلک در کارند       تا تو نانی به کف آری و به غفلت نخوری.
اجاره نشین خوش نشین است.
ادب مرد به ز دولت اوست.
ارزان خری، انبان خری!
از آن نترس که های و هوی دارد، از آن بترس که سر به توی دارد!
از اسب افتاده ایم، اما از نسل نیفتاده ایم!
از اونجا مونده، از اینجا رونده !
از این امامزاده كسی معجز نمی بینه !
از این دم بریده هر چی بگی بر میاد !
از این ستون تا آن ستون فرج است!
از این گوش می گیره، از آن گوش در می کنه!
از بی كفنی زنده ایم !
از پس هر گریه آخر خنده ایست.
از تنگی چشم پیل معلومم شد             آنانكه غنی ترند محتاج ترند !
از تو حركت، از خدا بركت .
از چشم دور و از دل دورتر.
از چشمه سوزن تو میره از دروازه تو نمی ره
از حرارتش خیری ندیدیم، اما از دودش کور شدیم.
از حق تا ناحق چهار انگشت فاصله است!
از خر افتاده، خرما پیدا كرده !
از خر میپرسی چهارشنبه كیه ؟!
از خرس موئی، غنیمته !
از خود کش و بیگا نه پر ور.
از خودت گذشته، خدا عقلی به بچه هایت بدهد!
از درد لا علاجی به خر میگه خانمباجی !
از دست پس میزنه، با پا پیش میكشه !
از دست خویش ما ندی ، از خدا ی خویش ما ندی.
از دور دل را می برد، از جلو زهره را!
از سه چیز باید حذر كرد، دیوار شكسته، سگ درنده، زن سلیطه !
از شما عباسی، از ما رقاصی !
از کاه کوه نساز.
از کوزه همان برون تراود که در اوست     گر دایره کوزه ز گوهر سازند
از كیسه خلیفه می بخشه !
از گدا چه یک نان بگیرند و چه بدهند!
از گیر دزد در آمده، گیر رمال افتاد !
از ماست که بر ماست!
از مال پس است و از جان عاصی!
از مردی تا نامردی یک قدم است!
از مکافات عمل غافل مباش گندم زگندم روید و جو زجو.
از من بدر، به جوال کاه!
از نخورده بگیر، بده به خورده!
از نو کیسه قرض مکن، قرض کردی خرج نکن!
از هر چه بدم اومد، سرم اومد !
از هول حلیم افتاد توی دیگ !
از یك گل بهار نمیشه !
ازتو حرکت، ازخدا برکت.
اسب پیشكشی رو، دندوناشو نمیشمرند !
اسب تركمنی است، هم از توبره میخوره هم ازآخور !
اسبِ دونده، جو خود را زیاد می کند!
اسب را گم كرده، پی نعلش میگرده !
اسب و خر را كه یكجا ببندند، اگر همبو نشند همخو میشند !
اسباب خونه به صاحبخونه میره !
استخری كه آب نداره، اینهمه قورباغه میخواد چكار ؟!
اصل كار برو روست، كچلی زیر موست !
اكبر ندهد، خدای اكبر بدهد !
اگر باباش را ندیده بود، ادعای پادشاهی می کرد!
اگر بپوشی رختی، بنشینی به تختی، تازه می بینمت بچشم آن وقتی!
اگر برای من آب نداره، برای تو که نان داره!
اگر بگوید ماست سفید است، من می گویم سیاه است!
اگر بیل زنی، باغچه خودت را بیل بزن !
اگر پیش خردمندان خامشی ادبست         به وقت مصلحت آن به که در سخن کوشی
اگر جراحی، پیزی خود تو جا بنداز !
اگر حسود نباشد دنیا گلستان است.
اگر خوراک آسیا را نرسانی، سنگها همدیگر را می سایند.
اگر دانی که نان دادن ثواب است             تو خود می خور که بغدادت خرابست!
اگر دعای بچه ها اثر داشت، یک معلم زنده نمی موند!
اگر دعوت گرگ را قبول کردی، سگ را هم همراه خود ببر.
اگر عسل نمی دهی باری نیش مزن.
اگر عقل نباشد ، جان در عذاب است.
اگر علی ساربونه، می دونه شتر را کجا بخوابونه!
اگر قرار باشد کسی از دل بگرید، چشما نش اگر کور هم باشد ، می تواند اشکش برآید.
اگر لالائی بلدی، چرا خوابت نمی بره!
اگر مهمان یک نفر باشد، صاحبخانه برایش گاو می کشد!
اگر نخوردیم نان گندم، دیدیم دست مردم!
اگر هست مرد از هنر بهره ور             هنر خود بگوید، نه صاحب هنر
اگر همه گفتند نون و پنیر، تو سرت را بگذار (زمین و) بمیر!
اگه بگه ماست سفیده، من میگم سیاهه !
اگه پشیمونی شاخ بود، فلانی شاخش بآسمان میرسید !
اگه خاله ام ریش داشت، آقا دائیم بود !
اگه خدا بخواهد، از نر هم میدهد !
اگه خیر داشت، اسمشو می گذاشتند خیرالله !
اگه زاغی كنی، روقی كنی، میخورمت !
اگه زری بپوشی، اگر اطلس بپوشی، همون كنگر فروشی !
اگه كلاغ جراح بود، ماتحت خودشو بخیه میزد .
اگه لر ببازار نره بازار میگنده !
اگه مردی، سر این دسته هونگ ( هاون ) و بشكن !
اگه نی زنی چرا بابات از حصبه مرد !
اگه هفت تا دختر كور داشته باشه، یكساعته شوهر میده !
امان از خانه داری، یكی میخری دو تا نداری !
امان ازدوغ لیلی ، ماستش كم بود آبش خیلی !
امروز توانی و ندانی، فردا که بدانی نتوانی.
امیدواری یعنی پیروزی.
اندک اندک خیلی شود؛ قطره قطره سیلی.
اندک دان بسیار گوست.
انگور خوب، نصیب شغال میشه !
اوسا علم! این یکی رو بکش قلم!
اول ، چاه را بكن، بعد منار را بدزد !
اول اندیشه، وانگهی گفتار.
اول بچش، بعد بگو بی نمک است!
اول برادریِت را ثابت کن، بعد ادعای ارث و میراث کن!
اول بقالی و ماست ترش فروشی !
اول پیاله و بد مستی !
اولاد، بادام است؛ اولادِ اولاد، مغز بادام!
ای آقای كمر باریك، كوچه روشن كن و خانه تاریك !
این دغل دوستان که می بینی             مگسـاننـد دور شـیرینـی (سعدی)
این تو بمیری، از آن تو بمیری ها نیست !
این حرفها برای فاطی تنبون نمیشه !
این ریسمان را اززیر این پشته بکش
این قافله تا به حشر لنگه !
این هفت صنار غیر از اون چارده شی است !
اینجا كاشون نیست كه كپه با فعله باشه !
اینقدر مار خورده تا افعی شده
اینكه برای من آوردی، ببر برای خاله ات !
اینو كه زائیدی بزرگ كن !
اینهمه چریدی دنبه ات كو ؟!
اینهمه خر هست و ما پیاده میریم
گفت: از حمام گرم کوی تو                 گفت: خود پیداست از زانوی تو

درباره ماه صفر

 ماه صفر دومین ماه قمری پس از محرم است. در دوران جاهلیت آن را ناجز می‌نامیدند. صفر از ریشه «صفر» به معنی تهی و خالی است. دلیل نامگذاری آن این است که چون این ماه پس از ماه محرم است و مردم دوران جاهلیت در ماه محرم - به دلیل اینکه از ماههای حرام بود- از جنگ دست می‌کشیدند، با فرارسیدن ماه صفر به جنگ روی می‌آوردند و خانه‌ها خالی می‌ماند؛ از این رو به آن صفر گفته‌اند.

حوادث تاریخی فراوانی در ماه صفر رخ داده است که به برخی از آنها اشاره می‌شود:

اول صفر : وارد كردن سر مطهر امام حسین علیه السلام به شام ، ورود اهل بیت علیهم السلام به شام ، شهادت زید بن علی بن الحسین علیهم السلام (به روایتی)، آغاز جنگ صفین (بنا بر روایتی)

دوم صفر : مجلس یزید لعنت‌الله علیه بنا بر نقلی، شهادت زید بن علی بن الحسین علیهم السلام ( به روایت دیگر)

سوم صفر : ولادت حضرت امام محمد باقر علیه السلام 57 هجری قمری به روایتی.

چهارم صفر  : وفات آیت‌الله محمد علی شاه آبادی (1369 هجری)

پنجم صفر  : شهادت حضرت رقیه سلام الله علیها و لعنة‌الله علی قاتلیها، 61 هجری.

ششم صفر  : صدور توقیع امام عصر ارواحنا لتراب مقدمه الفداء به حسین بن روح.

هفتم صفر  : ولادت امام موسی كاظم علیه السلام 128 هجری، شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام بنابر نقل بحار، وفات آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی 1411 قمری.

هشتم صفر  : وفات حضرت سلمان فارسی (سلمان محمّدی ) رضی‌الله عنه 35 هجری قمری

نهم صفر  : شهادت عمار یاسر رضی‌الله عنه در جنگ صفین 37 هجری، شروع جنگ نهروان 38 هجری قمری.

دوازدهم صفر  : وفات هارون برادر حضرت موسی علیهماالسلام.

سیزدهم صفر  : اختیار حكمین در صفین و حیله عمروعاص.

چهاردهم صفر  : شهادت محمدبن ابوبكر به دست عمروعاص (بنابر روایتی)

شانزدهم صفر  : شهادت آیت‌الله سید حسن اصفهانی فرزند آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی 1349 قمری.

هجدهم صفر  : شهادت اویس قرنی در جنگ صفین 37 هجری قمری.

بیستم صفر  : اربعین حسینی.

بیست و دوم صفر  : صدور توقیع شریف امام عصر ارواحنا لتراب مقدمه الفداء برای مرحوم شیخ مفید اعلی الله مقامه 420 قمری.

بیست و سوم صفر  : پی كردن ناقه حضرت صالح نبی علیه السلام توسط قومش - گرفتار شدن حضرت یونس علیه السلام در شكم ماهی.

بیست و چهارم صفر  : شدّت یافتن بیماری حضرت رسول اعظم صلی الله علیه و آله و سلّم.

بیست و پنجم صفر  : شانه گوسفند و دوات طلبیدن پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلّم برای نوشتن وصیّت نامه و منع عمر (لعنة الله علیه) از این كار.

بیست و ششم صفر : دستور پیامبر اكرم صلّی الله علیه و آله و سلم به لشكر اسامه جهت آماده شدن در جنگ با رومیان( بنابر نقل واقدی 11 هجری) ، سالروز انقراض حكومت امویان.

بیست و هشتم صفر  : رحلت جانسوز رحمت للعالمین پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله و سلّم در روز دوشنبه 28 صفر سال 11 هجری قمری - شهادت مظلومانه سبط اكبر امام مجتبی علیه السلام 50 قمری.

(سی ام / بیست و نهم ) صفر  : شهادت امام رضا علیه السلام 203 هجری قمری

اعمال ماه صفر

بدان كه این ماه معروف به نحوست است و برای رفع نحوست هیچ چیز بهتر از تصدق و ادعیه و استعاذات وارده نیست و اگر كسی خواهد كه محفوظ ماند از بلاهای نازله در این ماه در هر روز ده مرتبه بخواند چنانكه محدث فیض و غیره فرموده یَا شَدِیدَ الْقُوَی وَ یَا شَدِیدَ الْمِحَالِ یَا عَزِیزُ یَا عَزِیزُ یَا عَزِیزُ ذَلَّتْ بِعَظَمَتِكَ جَمِیعُ خَلْقِكَ فَاكْفِنِی شَرَّ خَلْقِكَ یَا مُحْسِنُ یَا مُجْمِلُ یَا مُنْعِمُ یَا مُفْضِلُ یَا لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ سُبْحَانَكَ إِنِّی كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ فَاسْتَجَبْنَا لَهُ وَ نَجَّیْنَاهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذَلِكَ نُنْجِی الْمُؤْمِنِینَ وَ صَلَّی اللَّهُ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّیِّبِینَ الطَّاهِرِینَ و سید دعایی برای هلال این ماه روایت كرده .

روز اول

روز اول سنه سی و هفتم شروع به جنگ صفین شد

و در این روز سنه شصت و یكم به قولی سر مبارك حضرت سید الشهداء علیه السلام را وارد دمشق كردند و بنی امیه آن روز را عید قرار دادند و آن روزی است كه تازه می‏شود در آن احزان (كانت مآتم بالعراق تعدها أمویة بالشام من أعیادها) و در این روز و به قولی روز سوم سنه صد و بیست و یك زید بن علی بن الحسین شهید شده

روز سوم

سید بن طاوس از كتب أصحابنا الإمامیة نقل كرده كه مستحب است در این روز دو ركعت نماز در ركعت اول حمد و إنا فتحنا و در دوم حمد و توحید بخواند و بعد از سلام صد مرتبه صلوات بفرستد و صد مرتبه بگوید اللَّهُمَّ الْعَنْ آلَ أَبِی سُفْیَانَ و صد مرتبه استغفار كند پس حاجت خود را بخواهد