آخرین کلمات یک ...!

آیا كسى كه در آموختن احكام دینىِ مورد نیاز خود كوتاهى مى‏كند، گناهكار است؟

اگر نیاموختن احكام به ترك واجب یا ارتكاب حرام بیانجامد، گناهكار است. اجوبه آیت الله خامنه ای

علت اهمیت زیارت عاشورا و فواید آن چیست؟

درباره زیارت حضرت سیدالشهدا روایات فراوانى وجود دارد1 و در خصوص زیارت عاشوراى معروف، احادیث متعددى از امام باقر علیه‏السلام و امام صادق علیه‏السلام نقل شده است.2 امام باقر علیه‏السلام این زیارت را به یكى از اصحابش به نام «علقمة بن محمد حضرى» آموزش داده است.

از آن جا كه زیارت، نوعى اعلام موضع و مشخص كردن خط فكرى است و آثار سازنده عجیبى دارد، آن چه به عنوان متن زیارتى خوانده مى‏شود، از نظر محتوا و جهت‏دهى، از حساسیتى ویژه برخوردار است. به همین جهت، ائمه علیهم‏السلام با آموختن نحوه زیارت به یاران خود، به این عمل سازنده جهت و غناى بیشترى بخشیده‏اند؛ به گونه‏اى كه زیارت‏نامه‏هاى رسیده از معصومان علیهم‏السلام - مانند زیارت جامعه كبیره، عاشورا، آل یاسین و ناحیه مقدسه - گنجینه‏اى از تعالیم و آموزش‏هاى عالى آنان است.

زیارت عاشورا - كه از تعالیم امام باقر علیه‏السلام است - به سبب آثار سازنده فردى و اجتماعى و بیان مواضع فكرى و عقیدتى شیعه و نشانه گرفتن خط انحراف، اهمیت ویژه‏اى دارد. شمارى از دستاوردهاى این زیارت عبارت است از:

1. ایجاد پیوند معنوى با خاندان عصمت و تشدید علاقه و محبت به آنان

این محبت موجب مى‏شود كه زائر، آن بزرگان را الگوى خویش سازد و در جهت همسویى فكرى و عملى با آنان بكوشد؛ همچنان كه در قسمتى از زیارت، از خدا مى‏خواهد كه زندگى و مرگش را یك‏سره همانند آنان قرار دهد؛ «اللهم اجعل محیاى محیا محمد و آل محمد و مماتى ممات محمد و آل محمد».

از آن جا كه این محبت به خاطر خداوند است - و خاندان عصمت از آن جهت كه‏الهى و منسوب به اویند، محبوب واقع شده‏اند - مایه تقّرب به خداوند است. در قسمتى از این زیارت چنین مى‏خوانیم: «اللهم انى اتقرب الیك بالموالاة لنبیك و آل نبیك».

2. پیدایش روحیه ظلم ستیزى در زائر

تكرار لعن و نفرین بر ستم‏گران در این زیارت، موجب پیدایش روحیه ظلم‏ستیزى در زائر مى‏شود. او با اعلام برائت و نفرت از ستم‏گران و ابراز محبت به پیروان حق و دوستان خاندان عصمت، پایه‏هاى ایمان دینى خود را مستحكم مى‏كند. مگر ایمان چیزى جز حب و بغض در راه خداست؛ «هل الایمان الاّ الحب و البغض»؟ موءمن واقعى در برابر ستم، بى‏موضع نیست؛ از ستم‏گر نفرت و انزجار آشكارى دارد و با مظلوم و جبهه حق، اعلام همراهى مى‏كند؛ «یا اباعبدالله! انى سلم لمن سالمكم و حرب لمن حاربكم».

3. دورى جستن از خط انحراف

در این زیارت، ریشه‏هاى ظلم هدف قرار مى‏گیرد؛ «فلعن الله امةً اسّست اساس الظلم و الجور علیكم اهل البیت و لعن الله امة دفعتكم عن مقامكم و ازالتكم عن مراتبكم التى رتّبكم الله فیها». ستمى كه در عاشورا تحقق یافت، در قلب تاریخ ستم ریشه دارد. این ظلم، یك حلقه از حلقه‏هاى ستمى است كه با انحراف مسیر اصیل خلافت آغاز شد.

4. الهام گرفتن، درس آموختن و الگو قرار دادن اسوه‏هاى هدایت

در این زیارت آمده است: «فاسئل الله الذى اكرمنى بمعرفتكم و معرفة اولیائكم و رزقنى البرائة من اعدائكم، ان یجعلنى معكم فى الدنیا و الآخرة و ان یثبّت لى عندكم قدم صدق فى الدنیا و الاخرة». زائر پس از آن كه به حق معرفت پیدا كرد و ستم و ستم‏گر را شناخت و از آنان دورى جست، با ثبات قدم در مكتب خاندان عصمت و پیروى عملى از آنان، خود را در مسیر سعادت دنیا و آخرت قرار مى‏دهد؛ یعنى، اسوه‏ها و الگوهاى هدایت را - كه از سوى خداوند منصوب شده‏اند - سرمشق خود قرار مى‏دهد و همگامى با آنان را مى‏طلبد.

5. ترویج روحیه شهادت‏طلبى و ایثار و فداكارى در راه خدا.

6. احیاى مكتب و راه و هدف خاندان عصمت.

پى‏نوشت

1. ابن قولویه، كامل الزیارات، ص180.

2. مجلسى، بحارالانوار، ج101، ص290؛ سید بن طاووس، اقبال الاعمال، ص38؛ شیخ طوسى، مصباح المتهجد، ص 538، 542 و 547 .

^{_{بدون شک در سال شصت و یکم هجری عده‌ای که شمار آنان اندک نبود در کوفه، بصره، مدینه، مکه و دمشق بسر می‌بردند که خود در آن انجمن حاضر و سخنان محمد (ص) را بگوش خویش شنیده بودند. حسین و یاران او چه جرمی مرتکب شده بودند که فقه مسلمانی کیفر آن را قتل می‌دانست؟}}

شكوفه ها بوی تو را می دهند از آنجا كه بهار ، تنها یك نشانه از وجود توست . و باران ، یادآور تكرار آشنای صفا و سخاوت چشمان آبی توست . و شب كه تنها اشاره ای است به راز سكوت و آرامش مهتابی ات .