تبیان، دستیار زندگی

 

    راهکارهای عملی شرح صدر و افزایش آستانه تحمل

    شرح صدر به معنای گشایش سینه یکی از اصطلاح قرآنی است که در حوزه عرفان و تصوف به شدت رواج یافته است؛‌اما کم تر به این مساله از نظر حوزه های اجتماعی،‌ اخلاقی و سیاسی توجه شده است. به این معنا که کم تر به نقش و کارکردهای شرح صدر در حوزه های عمل اجتماعی و رفتاری انسان توجه شده و تاثیرات شگرف آن در ایجاد آرامش روانی و روحی و استقامت و صبر در برابر مشکلات و فشارهای درونی و بیرونی پرداخته شده است.

    نویسنده در این مطلب بر آن شد تا با بهره گیری از آموزه های وحیانی قران برخی از ابعاد این مساله را تبیین کرده و راهکارهای دست یابی به این حالت روحی و روانی در انسان را روشن نماید. با هم این مطلب را از نظر می گذرانیم.

    سعه وجودی از طریق عبودیت

    انسان در وضعیت دنیوی خویش در یک حالت میانی قرار دارد؛ چرا که قرار گرفتن روح آدمی در کالبد جسمانی و مادی، اقتضائاتی دارد که گرایش به دو جهت متقابل را موجب می شود. این گونه است که انسان خود به تنهایی دنیایی از امور متضاد و متقابل است که او را هم چون پاندولی به دو سمت متضاد و متقابل می کشاند.

    البته در این میان دو دسته انسان های فطرت گرا که تقوا و ایمان واقعی را حفظ و قلب خویش را سالم و سلیم نگه داشته اند ؛ و نیز انسان های غریزه و طبیعت گرا که خواسته های نفسانی را مقدم داشته و فطرت و تقوا را زیر پا نهاده اند، در نوعی از ثبات شخصیت قراردارند،‌ بیش تری مردم همواره در حالت تردد و گذر از خدا به هوا و از هوا به خدا می باشند. این تردد در برخی چنان شدت یافته است که هر دمی با کوچک ترین بادی به جهتی متمایل می شوند.

    خداوند از این گروه سوم که مومن و نه کافر محض هستند، به مذبذبین یاد کرده و درباره ایشان گفته است: مذبذبین بین ذلک لا الی هولاء و لا الی هولاء.(نساء، آیه 143) اینان انسان های در نوسانی و بی هدفی هستند که هر دم به سویی کشیده می شوند و از ثبات شخصیت و استقامت برخوردار نمی باشند.

    بی ثباتی شخصیت، بی ثباتی در رفتار و منش و کنش و نیز واکنش ها را به همراه دارد و این تحیر و سرگردانی میان فجور و تقوا( شمس، آیآت 7 و 8) رفتارهای اجتماعی و سیاسی ایشان را نیز تحت تاثیر شدید قرار می دهد به گونه ای که نمی توان به قول و عهد ایشان امیدوار بود و بر اساس آن، با ایشان تعامل داشت؛ چرا که بی ثباتی در شخصیت و هدف، هر گونه اعتمادی را نسبت به ایشان سلب می کند و اجازه تعامل به آنان را نمی دهد.

    بر اساس آموزه های قرآنی علت و سبب این نوع رفتار را می بایست در فقدان سعه وجودی افراد جست؛ زیرا موجودات بسته و محدود وجودی گرفتار این گونه رفتارها می باشند؛‌ اما در مقابل انسان هایی که از سعه وجودی برخوردار می باشند، از افق دید روشنی برخوردارمی باشند و هدف های کلانی را شناخته و در پی آن می روند و برای دست یابی به آن نیز تلاش و کوشش جدی داشته که از آن به عزم یاد می شود.

    در حقیقت کسانی که از سعه وجودی برخوردار می باشند، با نظام آفرینش ارتباط درست و کاملی برقرار می کنند و با اهداف و فلسفه آفرینش هستی و نیز فلسفه آفرینش انسان،‌ آشنا شده و می کوشند با سعی و تلاش و عزم جدی و جهاد درونی و بیرونی آن را به دست آورند.

    سعه وجودی به معنای وسعت یابی شخصیت وجودی شخص است به گونه ای که هستی را در بر می گیرد و به جای این که محاط عالم و جهان باشد،‌ محیط بر عالم و جهان می شود و از جای بیرون از زمان و مکان هستی به هستی می نگرد.

    البته همه انسان ها به چنین وسعت وجودی نمی رسند و تنها برخی از انسان های کامل در این حد بالا می روند که از عرش به فرش هستی و کائنات می نگرند؛‌ چرا که خدایی شده و از جایگاه خداوندی به هستی نگاه می کنند و از این روست که قابلیت ربوبیت و خلافت خدایی می یابند و مظهر ربوبیت و پروردگاری خداوند می شوند.

    اما با این همه، هر کسی بسته به تلاش و کوششی که می کند، می تواند از وسعت وجودی در مراتبی از آن بهره مند شود و به همان اندازه وسعت یابی در وجود و اتصال به خداوند و مبدای هستی و کائنات می تواند از درک درستی از هستی برخوردار شده و در مسیر درست آفرینش گام بردارد و تحلیل به نسبت کامل و جامع ای از خود و دیگران و هستی داشته باشد.

    بر اساس آموزه های وحیانی، دست یابی به وسعت وجودی تنها از طریق عبودیت امکان پذیر می باشد؛ زیرا هر چند که در همه انسان ها این ظرفیت گسترش وجودی و وسعت یابی به شکل قوه و پتانسیل وجود دارد،‌ ولی تنها راه فعلیت یابی آن، اتصال کامل به وجود مطلق یعنی خداوند است. این اتصال بر اساس آموزه های وحیانی نیز تنها با طریقت عبودیت شدنی است؛‌ زیرا انسانی که در طریقت شریعت عبودیت گام بر می دارد، با عمل به آموزه های وحیانی شریعت و خلوص در عبودیت می تواند، اسمای سرشته در ذات خویش را از قوه به فعلیت در آورد و با هر فعلیت یابی اسمی از اسما و صفات الهی، متاله و خدایی شود که در نهایت به ربوبیت و مظهریت آن دست می یابد؛‌ چرا که خلافت در این مقام نیازمند سعه وجودی یافتن و خدایی شدن و احاطه کامل یابی به هستی امکان پذیر است. در این حالت که انسان می تواند موجودات هستی را پروردگاری کرده و حق شایسته و بایسته ایشان را تحقق بخشد و آنان را به کمال شایسته و بایسته ایشان برساند.

    شرح صدر، وسعت یابی وجودی

    آن چه در آموزه های قرآنی به عنوان شرح صدر یاد می شود،‌ همان وسعت یابی وجودی است. به این معنا که وجود شخص از طریق عبودیت و شریعت، اسما و صفات الهی را در خود متحقق می سازد و فعلیت می بخشد. در این حالت شخص متاله و خدایی شده و متصل به حقیقت وجود مطلق یعنی خداوند می شود و همه چیز را از چشم خداوند می بیند و عمل می کند. نهر وجودش است به اقیانوس بی پایان و بی کران هستی متصل می شود و از آن جا تغذیه می کند. این نوعی فنای انسان در خدا و بقای انسان به بقای الهی است. این گونه است که قول و فعل انسان متاله و ربانی، همان گونه که به خود شخص می تواند انتساب یابد به خدا نیز منتسب شود؛ چنان که خداوند در آیه 17 سوره انفال تیرافکندن پیامبر(ص) را تیر افکندن خود می داند ؛ چرا که قطره دریاست اگر با دریاست / ورنه آن قطره و دریا دریاست.

    به این معنا که در مقام اتصال و فنا،‌ وسعت وجودی ایجاد شده، موجب می شود تا نوعی یگانگی و اتحاد یا وحدت ایجاد شود که در عرفان از آن سخن بسیار گفته اند.

    خداوند در چند جا به صراحت از شرح صدر سخن گفته است. از جمله در آیه 24 سوره طه درخواست حضرت موسی(ع) را بیان می کند که خواهان شرح صدر می باشد. هم  چنین در آیه نخست سوره انشراح از عنایت خاص خود نسبت به پیامبر(ص) سخن به میان می آورد که به ایشان شرح صدر بخشیده است بی آن که تقاضا در قالب نیایش و دعا از سوی آن حضرت (ص) صورت گرفته باشد هر چند که تقاضا و پرسش ذات را نمی توان انکار کرد؛ چرا که ذات آن حضرت(ص) همانند هر ذاتی به ویژه ذات انسانی، خواهان شرح صدر است و می خواهد به وسعت وجودی دست یابد و خدایی و متاله شود.

    اندیشمند بزرگ قرآنی راغب اصفهانی در کتاب ارزشمند خود در باره شرح صدر می نویسد: شرح در لغت به معناى بسط و گسترش دادن است. مقصود از شرح صدر، بسط و گشادگى سینه با نور، آرامش و رحمت الهى است.(مفردات الفاظ قرآن کریم، ص 449)

    هر چند که ایشان با توجه به برخی از کارکردهای شرح صدر و آثار آن، شرح صدر را محدود به آرامش یابی و یا رحمت یابی می کند،‌ ولی با توجه به آموزه های قرآنی می توان دریافت که شرح صدر به معنای افزایش توانمندی و ظرفیت بشری و بسط یابی و گسترش آن است. در چنین حالتی انسان در اوجی قرار می گیرد که آرامش و رحمت یکی از آثار و کارکردهای آن می باشد.

    جالب این که ایشان این بسط را به نور الهی نسبت می دهد و می دانیم که نور الهی ، به معنای تحقق بخشی به حقایق وجودی است؛ زیرا نور خداوند است که وجودات هستی از جمله آسمان ها و زمین را تحقق و وجود بخشیده و هستی را به وجود آورده است. بنابراین،‌ نوری که در دل انسانی می تابد، نوری است که وجود آدمی را به دگرگون می سازد و گسترش وجودی می بخشد.

    در تفاسیر عرفانی و اصطلاحات عرفان، به کارکرد و آثار دیگر این شرح صدر توجه داده شده است. بر اساس این کارکرد، با شرح صدر ، انسان استعداد دریافت معارف و حقایق الهی را می یابد.( فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانى، ص 503)

    بنابراین، می توان دریافت که این سعه وجودی است که با نور الهی و توجهات خداوندی در بشر و انسان ایجاد می شود و او را قابل دریافت معارف و حقایق هستی می کند و ارتباط و اتصال با حقیقت و ملکوت کائنات را ممکن می سازد. به این معنا که انسان چنان با حقیقت هستی یعنی خداوند ارتباط و اتصال می یابد که از دریچه او به هستی می نگرد. این همان مقام متاله و مظهریت یابی بشر است که از آن به ربوبیت و خلافت الهی نیز در آیات قرآنی از جمله آیه 30 سوره بقره تعبیر شده است.

     

    البته در آیه 106 سوره نحل، شرح صدر عاملی برای پذیرش کفر بیان شده است. با توجه به مفاد این آیه می توان دریافت که این شرح صدر که در آیه مطرح شده،‌ شرح صدر طبیعی و در مسیر وسعت یابی وجودی انسان نیست، بلکه چنان که آیه بر می آید، این شرح به جایی آن که از نور خدایی باشد و به خدا نسبت داده شود، به بنده نسبت داده شده است. خداوند می فرماید: مَن كَفَرَ بِاللّهِ مِن بَعْدِ إیمَانِهِ إِلاَّ مَنْ أُكْرِهَ وَقَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالإِیمَانِ وَلَكِن مَّن شَرَحَ بِالْكُفْرِ صَدْراً فَعَلَیْهِمْ غَضَبٌ مِّنَ اللّهِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ ؛ ‏كسانی كه پس از ایمان آوردنشان كافر می‌شوند – به جز آنان كه ( تحت فشار و اجبار ) وادار به اظهار كفر می‌گردند و در همان حال دلهایشان ثابت بر ایمان است‌ - آری ! چنین كسانی كه سینه خود را برای پذیرش مجدّد كفر گشاده می‌دارند ( و به دلخواه خود دوباره كفر را می‌پذیرند ) ، خشم تند و تیز خدا ( در دنیا ) گریبانگیرشان می‌شود ، و ( در آخرت ، كیفر و ) عذاب بزرگی دارند .‏‏

    این جا شرح صدر به انسان کافر نسبت داده شده که به جای این که وسعت وجودی خویش را به سوی حقیقت بگیرد همان وسعت وجودی را در برابر کفر می گیرد. به این معنا که هر انسانی دارای یک وسعت وجودی است که از آن به شرح صدر یاد می شود. این شخص به جای آن که آینه وجودش را در برابر حقیقت بگیرد و نمایش آن باشد، به سوی باطل و کفر گرفته و تیرگی کفر را به نمایش گذارد. بنابراین، شرح شرح صدر دراین آیه آن شرح صدری نیست که با اعمال انسانی و عنایت خداوندی در آدمی گسترش می یابد و سعه واقعی می یابد.

    به سخن دیگر، شرح صدر در قرآن دو کاربرد دارد: گاه مراد از شرح صدر همان وسعت وجودی است که خداوند به همه انسان ها بخشیده است و آنان را از نظر قوه و پتانسیل و ظرفیت، قادر و توانا به خلافت یابی کرده است؛ گاه دیگر مراد از شرح صدری است که انسان آن را فعلیت بخشیده و با نور الهی به کمال فعلیت در آورده است. بنابراین، این شرح صدر دوم است که اتصال با مبدا را از طریق عبودیت و خدایی شدن و متاله گشتن،‌ بوجود آورده و زمینه برای درک حقایق بیش تر و کامل تر و ربوبیت را فراهم می کند.

    شرح صدری که با نور الهی و ایمان و تقوا ایجاد می شود، شرح صدری است که پیامبران(ع) و اولوالالباب و خردمندان واقعی به آن دست یافته اند.(زمر، ایه 21 و 22) این شرح صدر به سبب این که با اتصال خاص با خداوند و بهره مندی از نور الهی تحقق می یابد، فعلیت بخشی اسما و صفات الهی را نیز همراه دارد. از این روست که خداوند چنین اتصالی را عین هدایت می داند که منجر به متاله و ربانی و خلیفه شدن انسانی می شود.(همان و نیز انعام،‌ایه 125)

    کارکردها و آثار شرح صدر در حوزه شناخت و معرفت

    وسعت یابی وجودی و شرح صدر انسانی، آثار و کارکردهای گوناگونی در ابعاد مختلف زندگی بشر و حتی موجودات دیگر هستی به جا می گذارد. اگر از نقش ربوبیت انسان نسبت به خود و همه موجوداتی که بر او سجده اطاعت بردند تا تحت مظهریت ربوبیت الهی و خلافت انسانی به کمال برسند،‌ بگذریم، می توان گفت که کارکردها و آثار سعه صدر و شرح صدر در همه ابعاد وجودی قابل ردگیری و شناسایی است.

    به سخن دیگر، وسعت یابی وجودی انسان و شرح صدر او موجب می شود تا انسان متاله و خدایی شده در مقام مظهریت ربوبیت، مدیریت کائنات را در مقام خلافت الهی به دست گیرد و حتی فرشتگان ساحت قدس را به کمال شایسته و بایسته ایشان برساند و یا در مقام تسخیر از قدرت و توان آنان بهره مند شود.

    بنابراین، یکی از آثار شرح صدر را می بایست در افزایش توانمندی بشر و بهره گیری بهتر و کامل تر از امکانات هستی در جهت تکامل و تعالی خود و دیگران دانست؛ زیرا خداوند شرط خلافت کامل انسانی از خداوند را فعلیت یابی اسمای سرشته در ذات از طریق عبودیت است که کنه و گوهر آن ربوبیت و مظهریت یابی در آن است.

    از دیگر آثار و کارکردهایی که برای شرح صدر بیان شده است، دریافت معارف و حقایق بزرگ و سنگین است که گاه از آن به ملکوت آسمان و زمین (انعام، آیه 75) و گاه از آن به قول ثقیل (مزمل ، آیه 5) یاد می شود. قول ثقیل که از سوی خداوند القا می شود، حقیقت قرآن است؛ زیرا قرآن آینه تمام نمای هستی می باشد  و کسی که حقیقت قرآن را دریافت می کند، حقیقت هستی را به تمام و کمال از ظاهر و باطن آن دریافت کرده است. از این روست که عارفان از آثار شرح صدر را استعداد دریافت معارف و حقایق الهی را دانسته اند.( فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانى، ص 503)

    کارکردهای شرح صدر در حوزه رفتاری

    کارکردهایی که قران برای شرح صدر در حوزه عمل و رفتار بیان می کند،‌ بسیار زیاد است. از جمله این کارکردها می توان به افزایش آستانه تحمل اشاره کرد.

    انسان ها در حالت عادی، از محدودیتی بسیار برخوردار می باشند. سعه وجودی انسان در مرزهای شکننده ای قرار دارد و به سادگی در برابر کنش های تند و خشونت آمیز، واکنش های عصبی و افراطی بروز می دهد. این مساله را می توان در رفتار کودکان و نوجوانان و حتی جوانان ردگیری کرد و شناسایی کرد. آنان به سبب عدم سعه صدر کمالی و شرح صدر نوری، از آستانه تحمل پایینی برخوردار می باشند.

    آستانه تحمل هر شخصی بستگی به شرح صدر و وسعت وجودی او دارد. اگر کسی در مراتب عالی انسانی باشد، در اوج شرح صدر می باشد. این مساله در رفتار او به خوبی نمایان است. از آن جمله این که در برابر بیهوده گویی و رفتارهای نابهنجار و ضد اخلاقی دیگران، واکنش های متعادلی را بروز می دهد. از این روست که خداوند مومنان را که از نور الهی و شرح صدر خداوندی بهره ای برده اند،‌ انسان های کریم و بزرگواری می داند که در برابر رفتارهای زشت دیگران به بزرگواری عبور می کنند و می گذرند: وَإِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَامًا(فرقان، ایه 72)

    اوج رفتارهای هنجاری و واکنش های کریمانه و بزرگوارانه را می بایست در پیامبر(ص) دید که در اوج متاله شدن و شرح صدر می باشد. از این روست که در برابر رفتارهای دشمنان و منافقان، به بزرگواری می گذرند و حتی سخنان دروغ ایشان را گوش می دهد و با بزرگواری، ایشان را رسوا نمی سازد و رفتارها و کردارهای زشت ایشان را نسبت به خود،‌ نادیده می گیرد؛ به گونه ای که منافقان به سبب این رفتار بزرگوارانه وی را "اذن" و حرف شنو معرفی می کنند که هر حرفی را می پذیرد و باور می کند.(توبه ،‌ایه 61)

    حضرت موسی(ع) برای این بتواند با دشمن مستکبر و ستمگری چون فرعون مواجه شود، از خداوند می خواهد تا با افزایش سعه صدر،‌ آستانه تحمل وی را افزایش دهد.(طه، آیه 24 تا 27)

    خداوند به پیامبر(ص) می فرماید که با افزایش آستانه تحمل این امکان برای او فراهم شده است تا سختی ها و دشواری های تبلیغ دین را بر تابد و در برابر فشارهای سنگین مخالفان و دشمنان بتواند، حرکت تبلیغی را ادامه داده و به مقصد برساند.(انشراح و نیز اعراف، ایه 2 و ایات دیگر) افزایش آستانه تحمل با سعه صدر می تواند مبارزه با دشمن را به کاری آسان تبدیل کرده و همه فشارها را تحمل کند.(طه، آیات 24 تا 27)

    از دیگر کارکردها و اثار شرح صدر می توان به افزایش صبر و مقاومت در برابر دشمن و عدم افتادن به حرج و مانند آن اشاره کرد که در آیات پیش گفته به آن توجه داده شده است. انسانی که دارای شرح صدر شد همه کارهایش برای او اسان می شود و از سختی بیرون می اید. این اسانی به دو شکل، تبدیل عسر و یسر یعنی سختی به آسانی و هم چنین آسان شدن کارها در نزد او هر چند که در ظاهر هیچ تغییری نیافته خواهد بود. به این معنا که گاه خداوند واقعا کارها را برای او اسان می سازد و یا این که آستانه تحمل رادر وی چنان افزایش می دهد و بالا می برد که قول ثقیل و کار سنگین و دشوار برای او آسان جلوه می کند و به سادگی و اسانی می تواند از آن ها بگذرد و به مراد خویش برسد.(شرح یا انشراح و نیز طه ، ایات 24 تا 26 و آیات دیگر)

    راهکارهای دست یابی به شرح صدر

    برای این که به وسعت وجودی دست یافته و شرح صدر را به نور الهی تجربه کنیم، نیاز است که فطرت سالم را هم چنان حفظ کرده و با تقوای الهی در مسیر عبودیت گام برداریم. بر این اساس نمی توان از نقش بی بدیل ایمان به الوهیت خداوندی و ربوبیت او چشم پوشید.

    خداوند در آیه 22 سوره زمر نخستین گام برای دست یابی به شرح صدر را پذیرش گرایش فطری بشر به اسلام و دین و عبادت خداوند می داند. به این معنا که اگر هر انسانی از همان کف شرح صدر استفاده کند و به اسلام به عنوان دین فطری پاسخ دهد،‌گام در راه تقوا نهاده و از فجور دور شده است. در این حالت است که نور الهی که همان نور کمالی اسلام است بر اینه جان و سینه اش می تابد و قلبش به نور خداوندی روشن می شود. این گونه است که مراتب دیگر سعه وجودی و شرح صدر برای او تحقق می یابد و هر چه عبودیت کامل تر شود،‌ظرفیت وجودی وی نیز افزایش یافته و از نور بیش تر الهی بهره مند خواهد شد.

    در این راه تسلیم در برابر خداوند و فرمان هایش به عنوان نمادی از اسلام خواهی فطرت معنا می یابد( زمر، آیه 22 و نیز انعام، آیه 125)

    شناخت حقیقت خداوندی و این که انسان متاله می شود ولی هرگز خدا نمی شود،‌به او این امکان را می دهد تا محدودیت های ظرفیت وجودی خویش را درک کند و گام ها را در مسیر متاله و خدایی و ربانی شدن به درستی بردارد و منحرف نگردد. چنین شناختی است که به تسبیح گویی ذات انسان از ذات الهی منجر می شود و وسعت بخشی وجودی اش را در مسیر درست قرار می دهد. از این روست که خداوند در آیات 25 و 32 به نقش تسبیح در شرح صدر یابی بشر توجه می دهد و از انسان می خواهد تا با بهره گیری از این شناخت درست، گام های درستی در مسیر متاله و ربانی شدن بردارد.

    به هر حال نمی بایست از نقش کلیدی اسلام و شناخت درست از الوهیت و ربوبیت خداوند در شرح صدر یابی انسان غافل ماند، چرا که این عناصر کلیدی می توانند مسیر درستی را برای خدایی و ربانی شدن انسان ترسیم کرده و تحقق بخشند.

    با توجه به ایات سوره مزمل می توان دریافت که نماز شب به عنوان یک عبادت خاص تاثیرات شگرفی در افزایش سعه صدر و نیز افزایش استانه تحمل بشر دارد. از این روست که خداوند دریافت قول ثقیل معارف قرانی و مانند آن را را مرتبط با نماز شب دانسته است.(مزمل ، آیه 5)

    مقاومت درهواهای نفسانی و رفتارهای پلید و فجور آمیز از دیگر راهکارهایی است که خداوند برای تحقق سعه صدر بیان می کند.( انعام، ایه 125) چنان که مقاومت در برابر کفر (نحل، آیه 106) و ارتداد(همان) نیز از دیگر راهکارهایی است که از سوی خداوند بیان شده تا انسان به شرح صدر دست یابد.

    اگر انسان در برابر هر گونه فشار کفر و ارتداد و پلیدی و هواهای نفسانی و فجور و گمراهی مقاومت کند،‌می تواند امید داشته باشد که مراتب عالی از سعه صدر را به دست آورد و در زندگی از شخصیت باثبات و پایداری برخوردار شود.

"یاهو"ی عربی با نگرش وهابی!

آینده روشن: آنچه باعث شده تا حضور سایت مکتوب در یاهو، نگرانی دردمندان جهان اسلام را برانگیزد، نخست اهتمام این سایت به عنوان یک پورتال پربازدید، به محلی برای ترویج اباحه‏گری میان جوانان جهان اسلام است. بخصوص که با بخش‏هایی چون هنر و ستاره‏های سینما و موسیقی، چت‏روم‏ها، بنت الحلال و همینطور ویدئوها و فیلم‏هایی که خالی از صحنه‏های مخالف عفت عمومی و اسلامی نیستند، قصد دارد تا محبوبیت خود را در صدر نگه دارد!
سایت یاهو ـ دومین سایت پربیننده جهان ـ با خرید سایت عرب‏زبان "مکتوب"، دومین زبان خود را پس از انگلیسی راه‏اندازی کرد و با تبلیغ "اباحه‏گری" و نیز "آموزه‏های وهابیت" جذب شانزده میلیون کاربر این سایت را هدف گرفت.

سایت مرجع یاهو که بزرگترین پورتال جهان و دومین سایت اینترنتی پربیننده در دنیا محسوب می شود سرانجام از "تک‏زبانی" خارج شد و با ایجاد بخش زبان عربی به عنوان دومین زبان خود، کاربران اینترنت را غافلگیر کرد.

داستان از آنجا آغاز شد در سال ۲۰۰۹ مدیران یاهو تصمیم گرفتند که پورتال بزرگ "مکتوب" را خریداری کنند. مکتوب بزرگ‏ترین پورتال عربی ـ سعودی بود که در آن زمان دارای شانزده میلیون کاربر بود.

سایت مکتوب به وسیله کارشناسان به قیمت یکصد میلیون دلار (بیش از یکصد میلیارد تومان) ارزش‏گذاری شد و مذاکرات مدیران یاهو برای خرید آن آغاز گردید. به این ترتیب، یاهو که به ادعای خود بیست میلیون کاربر عرب دارد با خرید سایت مکتوب، جذب شانزده میلیون کاربر این سایت را نیز هدف گرفت.

گزارشی از بخش زبان عربی یاهو (مکتوب)
بخش عربی سایت یاهو (یا همان مکتوب)، همانند یاهوی انگلیسی، سایتی پورتال است که در آن هرچیزی که مورد نیاز یک کاربر است را می‏توان یافت: پست الکترونیک، اخبار، اتاق‏های گفت‏وگو، بازرگانی و اقتصاد، گردشگری و توریسم (به خصوص در کشورهای عربی)، مسایل اسلامی، ازدواج اینترنتی ویژه عربهای مسلمان (با عنوان بنت الحلال!)، تین ایجرها (زیر بیست ساله‏ها)، الحلوة(دنیای زنان)، ورزش، عکس، هنر، ستارگان سینما و موسیقی، ویدئو، مسنجر، فروم‏ها و انجمن‏های اینترنتی و بخش‏ها و سایت‏های دیگر، از جمله سایت‏های فعال و پربیننده مکتوب است.

* آنچه باعث شده تا حضور سایت مکتوب در یاهو، نگرانی دردمندان جهان اسلام را برانگیزد، نخست اهتمام این سایت به عنوان یک پورتال پربازدید، به محلی برای ترویج اباحه‏گری میان جوانان جهان اسلام است. بخصوص که با بخش‏هایی چون هنر و ستاره‏های سینما و موسیقی، چت‏روم‏ها، بنت الحلال و همینطور ویدئوها و فیلم‏هایی که خالی از صحنه‏های مخالف عفت عمومی و اسلامی نیستند، قصد دارد تا محبوبیت خود را در صدر نگه دارد!

دوم آنکه این سایت با پوشش خبرهای مربوط به فلسطین و انقلابهای خاورمیانه از زاویه دید غربی‏ها سعی دارد تا افکار عمومی جهان عرب را برای پذیرش مشروعیت دولت اسرائیلی آماده کند! بنابر نظرسنجی‏های خود غربی‏ها هنوز هم درصد بسیار بالایی از مردم عرب، رژیم صهیونیستی را دشمن شماره یک جهان عرب می‏دانند؛ حال جهت‏دهی مکتوب و یاهو به سمت مخالف این باور عمومی اعراب و مسلمانان است!

مسأله سوم و از همه مهم‏تر و نگران‏کننده‏تر، "بخش اسلام یاهوی عربی" است که افکار وهابی و سلفی را به عنوان اسلام واقعی به خورد جهانیان می دهد!

متأسفانه در بخش اسلام مکتوب، گذشته از آن‏که یکی از دو قرائت اصلی اسلام ـ یعنی مذهب تشیع و مکتب اهل بیت(ع) ـ کاملاً به فراموشی سپرده شده است، افکار و آموزه های فقهی، کلامی و اعتقادی سلفی و وهابی به عنوان اسلام معرفی می گردد! ضمن اینکه پاسخ به سؤالات فقهی مراجعان انبوه سایت نیز بر اساس مذهب کاربران پاسخ داده نمی‏شود؛ بلکه پاسخ‏ها بر اساس مذهب و فرقه ساختگی موردنظر رهبران سایت منتشر می گردد!

آنچه در پی می آید گزارشی از آیتم‏های مختلف بخش اسلام یاهوی عربی است:

گزارشی از آیتم های بخش اسلام در یاهوی عربی (مکتوب)

قرآن کریم:
تجوید و قرائت قرآن، ویدیوی قاریان مشهور عرب و بین‏الملل، تفسیر قرآن به قرائت اهل‏سنت و هر چیزی که درباره قرآن کریم یک مسلمان نیاز دارد را می‏توان در بخش قرآن کریم سایت اسلام پورتال مکتوب (یاهوی عربی) یافت.

ماه مبارک رمضان:
فتاوای مربوط به اعمال این ماه (از منظر فقه اهل‏سنت)، آیات "رمضان"ی قرآن، ثواب قرائت قرآن در این ماه، روایت و احادیث ـ اهل‏سنت ـ درباره ماه مبارک رمضان ونیز بخش‏های اجتماعی مربوط به ماه مبارک مانند نحوه پختن غذا و افطاری، پیامک‏های تبریک و مانند آنها از بخش‏های مربوط به سایت رمضان الکریم است. طراحی این بخش بسیار ویژه بوده و تنوع رنگ و شاد بودن صفحه به جذابیت‏های آن افزوده است!

الحج و العمره:
همه آنچه یک مسلمان [سنی] از حج تمتع و عمره باید بداند در این سایت موجود است. عید قربان، محرمات حج، آیات و روایات مربوط به حج، مکروهات و مستحبات عمره و تمتع و بسیاری از دیگر اعمال مربوط به حج و عمره در بخش "الحج و العمرة" قابل دسترسی است.

تعبیر و تفسیر خواب(!):
سایت اسلام پورتال مکتوب، سایتی دارد به نام تفسیر خواب. کلمات مربوط به خواب را بر اساس حروف الفبا مرتب کرده‏اند و با ورود به آن می‏توانید از میان خیل عظیم خواب‏های احتمالی خودتان، آن را که از همه به خواب و رؤیای شما نزدیک‏تر است، انتخاب کنید!

اسماء الهی:
در این بخش بسیاری از اسماء الهی که در روایات آمده و همه اسماءی که در قرآن موجود است را به ترتیب همان آیه‏ای که اسماء الهی را یک به یک ذکر کرده است(سوره حشر آیه ۲۳) آورده و همه را به طور کامل توضیح داده است.

شخصیت های اسلامی:
این بخش از مخرب‏ترین بخش‏های سایت اسلام در یاهوی عربی است که عقاید مسلمین را هدف گرفته است. متأسفانه نام‏هایی در این قسمت آورده شده که از منفورترین شخصیت‏ها در طول تاریخ اسلام بوده‏اند!

عجیب اینکه محمدبن عبدالوهاب (مؤسس فرقه ضاله وهابیت با کمک و پشتیبانی انگلیس) سومین فردی است که در بخش "شخصیت های اسلام" و بالاتر از علی بن ابی‏طالب(ع) و فاطمه زهرا(س) معرفی شده است!!

همچنین با ورود به مدخل‏هایی نظیر «خالد بن ولید»، «حجاج بن یوسف»، «البانی» و «بن باز»، از این همه ابراز ارادات و بزرگ‏نمایی در مورد این شخصیت‏های منفور و خبیث شگفت‏زده خواهید شد!

دعاها وذکرهای روزانه و موضوعی، آهنگ‏ها و موسیقی‏های اسلامی (تنظیم‏شده براساس نام آهنگ و آهنگ‏ساز) و وبلاگ‏های اسلامی نیز از دیگر بخش‏هایی هستند که به همراه ویدیوها و عکس‏های اسلامی، بخش‏های مالتی مدیا و عامه‏پسند این سایت را تشکیل می‏دهند.

با تمام این تفاصیل، باید اذعان کرد این حرکت گسترده و قوی وهابیون با همکاری لیبرال‏های عرب و زرسالاران آمریکایی برای در دست گرفتن فضای سایبر مسلمانان، می‏تواند ضربه بزرگی برای عقاید اسلامی و شیعی باشد.

یاهو و مکتوب زنگ خطر تخریب افکار صحیح اسلامی و عقاید اهل بیتی را به صدا درآورده و اگر مدیران فضای آی‏تی ایران فکری برای جایگزین کردن سایتی شیعی و انقلابی با این سایت و یا تقویت پایگاه‏های موجود نکنند، باید ـ با عرض تأسف ـ شاهد افزایش تمایلات سلفی‏گری میان کشورهای اسلامی و یا در حاشیه ماندن شیعیان در جهان اسلام باشیم

امام زمان (عج) و سرانجام یهود

یکی از دشمنان خطرناک حضرت مهدی(عج) و یارانش، یهود است؛ خداوند تبارک و تعالی می‌فرماید: «همانا شدیدترین مردم، در دشمنی با آنان که ایمان آورده‌اند، یهودیان و مشرکان هستند».1

چنان‌که از بعضی روایات استفاده می‌شود، سفیانی ـ سخت‌ترین دشمن امام زمان(عج) ـ از جانب غربی‌ها و یهود حمایت می‌شود. اساساً سفیانی را برای حمایت از مرزهای اسرائیل و سرکوب نیروهای انقلابی، روی کار می‌آورند تا اربابان او از خطر حملة سپاه خراسانی و یاوران مهدی(عج) ـ که برای آزادی قدس، به حرکت آمده‌اند ـ در امان باشند. در آیاتی از سورة مبارکة اسراء چنین آمده است: «ما به بنی‌اسرائیل در کتاب (تورات) اعلام کردیم که دو بار در زمین، فساد خواهید کرد و برتری‌جویی بزرگی خواهید نمود ٭ هنگامی که نخستین وعده فرا رسد، گروهی از بندگان پیکارجوی خود را بر ضدّ شما می‌انگیزیم (تا شما را سخت در هم کوبند؛ حتّی برای به دست آوردن مجرمان)، خانه‌ها را جستجو می‌کنند و این وعده‌ای است قطعی ٭ سپس شما را بر آنها چیره می‌کنیم و شما را به وسیلة دارایی‌ها و فرزندانی کمک می‌کنیم و نفرات شما را بیشتر قرار می‌دهیم ٭ اگر نیکی کنید، به خودتان نیکی می‌کنید؛ و اگر بدی کنید باز هم به خود می‌کنید و هنگامی که وعدة دوم فرا رسد، (آنچنان بر شما سخت خواهند گرفت که) آثار غم و اندوه در صورت‌هایتان ظاهر می‌شود؛ داخل مسجد (الاقصی) می‌شوند همان‌گونه که بار اوّل وارد شدند؛ و آنچه را زیر سلطة خود می‌گیرند، درهم می‌کوبند».2

امام صادق(ع) در تفسیر «بندگان پیکارجوی خود را بر ضدّ شما می‌انگیزیم» فرمودند: «آنان کسانی هستند که خداوند، قبل از ظهور قائم، آنها را برمی‌انگیزد و آنان، دشمنی از دشمنان آل پیامبر را فرا نمی‌خوانند مگر اینکه او را به قتل می‌رسانند».3

عیاشی در تفسیر خود، از امام باقر(ع) روایت کرده که حضرت، پس از تلاوت آیة «بعثنا علیکم عباداً لنا» فرمودند: «او، قائم و یاران اویند که دارای قوّت و نیروی زیادی هستند».4 از امام صادق(ع) نقل شده که آن حضرت، آیة شریفة فوق را تلاوت فرمود؛ یكی از یاران عرض کرد: فدایت شوم! اینها چه کسانی هستند؟ حضرت سه مرتبه فرمود: «به خدا قسم! آنان اهل قم هستند».5

بنا به ظاهر روایات موجود در منابع شیعه و سنّی، مراد از نبرد مسلمانان با یهود در آخرالزّمان، همین نبرد است؛ چنان‌که از پیامبر اکرم(ص) نقل شده که فرمودند: «قیامت برپا نمی‌شود، مگر آنکه بین مسلمانان و یهود، کارزاری رخ می‌دهد؛ به گونه‌ای که مسلمانان، همة آنها را به هلاکت می‌رسانند، تا جایی که اگر شخصی یهودی (محارب) در پشت صخره یا درخت، پنهان شود، آن سنگ و درخت به صدا درآید و گوید: ای مسلمان! این یهودی (محارب) است که در پناه من مخفی شده، او را هلاک کن!».6 از روایات یادشده به دست می‌آید که خداوند، به وسیلة ایرانیان، زمینة ظهور را فراهم می‌کند و مقاومت یهود در برابر مسلمانان، در چند نوبت است که نابودی نهایی یهود، به دست حضرت مهدی(عج) است.

بیرون آوردن تورات اصلی، از غار انطاکیه و کوهی در شام و فلسطین و دریاچة طبریّه، توسط حضرت مهدی(عج) و استدلال آن حضرت بر یهودیان نیز، نمونه‌ای از برخوردهای فرهنگی است که در مقام ارائة برهان، از آن استفاده می‌شود. از پیامبر(ص) نقل شده که فرمود: «تورات و انجیل را از سرزمینی که انطاکیه نامیده می‌شود، بیرون می‌آورد».7 حضرت رسول(ص) فرمود: «صندوق مقدّس، از دریاچة طبریّه به دست وی آشکار می‌شود و یارانش آن را آورده و در پیشگاه او در بیت‌المقدّس قرار می‌دهند و چون یهودیان آن را مشاهده نمایند، جمعیّت زیادی از آنها اسلام می‌آورند که حدود سی‌هزار هستند».8

پی‌نوشت‌ها:

٭ برگرفته از: حضرت مهدی(ع)؛ از ظهور تا پیروزی، سیّد حسین تقوی، صص 301 ـ 304.

1. سورة مائده (5)، آیة 83.

2. سورة اسراء (17)، آیات 4ـ7.

3. تفسیر نورالثقلین، ج 3، ص 138.

4. همان.

5. بحارالانوار، ج60، ص 216.

6. مسند احمد، ج 2، ص 417؛ معجم احادیث الامام المهدی، ج 1، ص 312.

7. بحارالانوار، ج 51، ص 25.

8. معجم احادیث الامام المهدی، ج 1، ص 344؛ الملاحم و الفتن، ص 69.