• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
تعداد مطالب : 5528
تعداد نظرات : 628
زمان آخرین مطلب : 4138روز قبل
دانستنی های علمی
شایعه عبارت است از انتقال دهان به دهان حكایت ها و اخبار غیرموثق در وضعیت هاى غیرعادى. در چنین مواقعى دو نوع خبر به صورت همزمان منتشر مى شود: 1- اخبارى كه مورد تایید رسمى رادیو و تلویزیون و مطبوعات است ?- اخبار غیرموثق و مشكوك كه به صورت غیررسمى منتشر مى شود. از آنجا كه در نگاه توده مردم، حكومت ها به مساله اى به نام «حفظ اسرار» معتقد هستند لذا به اخبار رسمى اطمینان و اعتماد صددرصد نمى كنند و به اخبار غیررسمى نیز توجه دارند.
الف: علل بروز شایعات
1- سانسور یا القاى سانسور: سانسور یا توهم سانسور یكى از مهم ترین عوامل گسترش شایعه است، زیرا مخاطب براى تكمیل پازل ذهنى خود تلاش مى كند.
2- سوءظن: سوءظن باعث مى شود كه فرد مبتنى بر ذهنیت قبلى كه توام با برداشت بدبینانه بوده است به هر پدیده جدید نگاه كند و چون اصل اعتماد وجود ندارد با ارجاع پدیده هاى جدید به پدیده هاى واقع شده قبلى، اصل شایعه را بپذیرد.
3- فقدان اطلاعات: فرض كنید فردى از تصادف شدید یك وزیر مطلع مى شود و از نحوه و نتیجه تصادف بى خبر است، این فرد براى آرامش خود و رهایى از درگیرى ذهنى مابقى ماجرا را با سؤالات احتمالى طرح و به دیگران منتقل مى كند و تكرار این انتقال موجب مى شود كه خبرهاى زیر به اصل تصادف اضافه شود.
وزیر دركما است، وزیر پایش شكسته، در بیمارستان فلان شهر بسترى است، فوت كرده است، ماشین وى واژگون شده، راننده ...
ارائه اطلاعات تكمیل شده مانع از رواج این شایعه است.
4- آمادگى(ذهنیت داشتن): جامعه ما مى دانند كه در سال1377 چهار نفر توسط عناصر وزارت اطلاعات (قتل هاى زنجیره اى) كشته شدند و وزارت مذكور همین اتفاق را رسماً به عهده گرفت. ذهنیت مذكور مى تواند در حوادث بعدى نیز این خاطره را تجدید كند كه: قتل مجهول فعلى هم مى تواند مربوط به آن دستگاه باشد، زیرا قبلاً موارد این گونه را انجام داده اند.
5- ترس و امید: رهایى از فشار ترس و گرایش به امید براى رهایى از استرس و اضطراب نیز از دلایل تولید شایعه است. تنش هاى مستمر و خشونت آمیز كه خستگى روانى و جسمى را به همراه دارد، مى تواند سرچشمه این شایعه قرار گیرد.
6- حدس زیركانه: بعضاً شایعه جهت كشف یك حقیقت یا تست ضریب حساسیت افكار عمومى طرح مى شود. حدس زیركانه اگر براى مخاطبى كه مورد عملیات روانى قرار مى گیرد به عنوان یك اتهام یا پرداخت هزینه طرح شود باعث كشف پاسخ حقیقى مى شود. بدین معنى كه فرد براى فرار از تهمت، اصل ماجرا را آشكار مى كند.
7- خودنمایى: تلاش براى جلب توجه دیگران، افزایش پرستیژ نزد دیگران و تظاهر به مطلع بودن و مورد مصاحبت قرار گرفتن از دلایل عمده این نوع شایعه است .
ب) انواع شایعات
شایعه داراى اقسام مختلفى مى باشد كه متناسب با نوع كاربرد و نوع واكنش تقسیم بندى مى شود.
1- شایعه خصمانه یا تفرقه افكنانه
این شایعه كثیف ترین نوع شایعه است. بدین معنى كه تولید این شایعه آگاهانه و تعمدى صورت مى گیرد. این شایعه براى تخریب یك فرد یا نظام سیاسى مورد استفاده قرار مى گیرد. بدین معنى كه متناسب با نقاط قوت و ضعف آن نظام سیاسى و متناسب با تاثیرگذارى شایعه بر اعتمادزدایى و اعتبارزدایى به كار مى رود. شایعه «قتل»، «تجاوز»، «بردن افراد بازداشتى به محل نامعلوم» و «ناپدید شدن افراد» از جمله این شایعات خصمانه به شمار مى رود كه این روزها علیه نظام اسلامى استفاده مى شود.
2- شایعات شیطانى: این شایعه مبتنى بر ترس است، بدین معنى كه یك فرد یا حزب براى مخفى كردن واقعیات یا نقاط آسیب پذیر به تولید اخبار مبالغه آمیز مى پردازد. به طور مثال یك تجمع صدنفرى، هزاران نفر عنوان مى شود، دو نفر كشته معادل ده ها نفر تبلیغ مى شود. براى مخفى كردن ضعف نظامى، میزان تولید سلاح و سلاح هاى دوربرد را چند برابر اعلام مى كنند.
3- شایعات رؤیایى: این شایعات مبتنى بر امید و تفكرات آرزومندانه است. بدین صورت كه فرد، نابودى یك حكومت یا فرد مخالف را شایعه مى كند، اقدامات بى اثر خود را اثرگذار جلوه مى دهد و چشم انداز آینده را مثبت جلوه مى دهد تا در پرتو آن آرامش یابد.
4- شایعه وحشت: خطر این شایعه فورى است، لذا مخاطب باید سریعاً واكنش نشان دهد، نظیر اینكه تا لحظاتى دیگر در فلان خیابان انفجار صورت مى گیرد، تا لحظاتى دیگر سیل فرا مى رسد، بزودى مورد حمله قرار خواهید گرفت، امروز دستگیر مى شوید و ... این شایعه حتماً توام با واكنش آنى مى باشد و موجب دردسر خواهد شد.
5- شایعه تست: شایعه تست معمولاً براى تخلیه اطلاعات صورت مى گیرد، علاوه بر آن دولت ها، بسیارى از طرح هاى اجتماعى و اقتصادى را كه از واكنش عمومى نسبت به آن اطلاع دقیق ندارند مورد تست قرار مى دهند و براساس واكنش اجتماعى نسبت به انجام یا تكذیب آن اقدام مى نمایند. به طور مثال خبر آزاد شدن قیمت نان یا انحلال فلان حزب سیاسى طرح مى شود و واكنش افكار عمومى قبل از اقدام سنجیده مى شود. اگر واكنش منفى و شدید باشد خود دولت ها نیز به جرگه تكذیب كنندگان شایعه مى پیوندند.
ج) اقدامات اولیه در مقابله با شایعات:
1- شایعه در میان چه كسانى رواج بیشترى دارد: به طور مثال بین دانشجویان، اساتید، كارگران، زنان و...
2- موضوع شایعات چیست: موضوع مورد نظر موجب ترس یا امید مى شود
3- چه هیجانى توسط شایعه بیان مى شود: افسردگى، تعارض، نارضایتى، رنجش
د) راه هاى كنترل شایعات
براى كنترل شایعه انجام اقدامات زیر ضرورى است:
1- ایجاد اعتماد نسبت به ارتباطات رسمى نظیر صدا و سیما و رسانه هاى رسمى و عمومى
2- تقویت اعتماد نسبت به رهبران: رهبران به عنوان جهت دهنده افكار عمومى باید مورد اعتماد باشند. در سال هاى اخیر «اعتماد زدایى» و « اعتبار زدایى» در خصوص رهبر ان نهضت اسلامى به صورت جدى دنبال مى شود كه با وجود غول رسانه اى دشمن این حربه تاكنون موفق نبوده است.
3- گفتن حقایق: این مقوله تا آنجا كه به امنیت ملى آسیب نمى رساند باید مورد توجه قرار گیرد زیرا اگر مردم به راست گویى منبع خبر اعتقاد داشته باشند، بخش هایى كه قابل بازگو شدن نیست را نیز مى پذیرند.
4- اشتغال: بسیارى دست ها موجب فعالیت زبان مى شود. مشغول بودن و اشتغال و كار و فعالیت از خالى شدن ذهن جلوگیرى مى كند و فرصت شایعه سازى یا انتقال آن را سلب مى نماید.
5- مقابله مستقیم با شایعه سازى: این راهكار روش مستقیم برخورد با شایعات است. به طورى كه مى توان با ایجاد «تابلوى شایعات» و نصب آن در معرض مخاطبین، خبرهاى مربوط به یك پدیده را كم كم به متن اولیه در تابلو اضافه كرد، در این صورت تناقضات موجود موجب اقناع و اصلاح ذهن مخاطب مى شود. روش دوم جهت برخورد مستقیم با شایعه ایجاد تشكیك شایعه است، بدین صورت كه شهروندان مى توانند به این محل مراجعه یا از طریق تلفن شایعات مربوط را با مراجع رسمى چك و صحت آن را دریافت نمایند.

نویسنده: عبدالله گنجى
سه شنبه 17/6/1388 - 0:49
دعا و زیارت
در طول دهه‌ها، سلامتی بر اساس ابعاد خاصی (سلامت جسمی، سلامت روانی و سلامت اجتماعی) تحلیل شده بود. پیشنهاد گنجاندن بعد سلامت معنوی در مفهوم سلامت، از سوی Russell و Osman، یك بعد مهم از زندگی فردی و گروهی را فراروی صاحبنظران درگیر در امر سلامت قرار داد. حدود یك ربع قرن پیش، سازمان جهانی بهداشت (World Health Organization) با این بحث مواجه شد كه آیا بعد «معنوی»، باید در تعریف سلامت، علاوه بر سلامت جسمی، روانی و اجتماعی گنجانده شود؟ چند سال بعد، بعد معنوی در یك مجله مهم كه به ارتقای سلامت، اختصاص داشت گنجانده شد. یك دهه پیش، كلیه دولت‌های اروپایی، بیانیه كپنهاگ را در مورد رشد اجتماعی امضا كردند كه آنها را متعهد می‌كرد كه به نیازهای معنوی مردمشان (افراد، خانواده‌ها و جوامع) بپردازند و سیاست‌هایشان را به سمت «بینش سیاسی، اقتصادی، اخلاقی و معنوی برای رشد اجتماعی» سوق دهند. اخیرا نیز، بعد معنوی سلامت در منشور بانگوك در مورد ارتقای سلامت، مورد تاكید قرار گرفت...

امروزه برخی از سازمان‌هایی كه ارزیابی مراكز مراقبت از سلامتی و اعطای اعتبارنامه به آنها را برعهده دارند، پیشنهاد می‌كنند نیازهای معنوی بیماران نیز در مراكز مراقبت سلامتی مورد ارزیابی قرار گیرند. انجمن روانپزشكی آمریكا توصیه می‌كند كه پزشكان، گرایش مذهبی و معنوی بیماران را جویا شوند. زیر بنای این توصیه‌ها این است كه مراقبت از بیمار، بسیار فراتر از درمان بیماری است و در برگیرنده نیازهای مختلف وی است.

اكثر افراد خود گزارش می‌كنند كه دارای یك زندگی معنوی هستند. مطالعاتی كه بر جمیعت عمومی و بیماران انجام شده‌اند، به طور پیوسته دریافته‌اند كه بیش از 90 درصد افراد، به یك وجود برتر (Higher being) اعتقاد دارند. برخی مطالعات بیانگر آنند كه 94 درصد بیماران به سلامت معنوی و جسمی خود به یك اندازه اهمیت می‌دهند.

اكثر بیماران، خواهان رسیدگی و برآورده شدن نیازهای معنوی و مذهبی‌شان هستند. به‌رغم این یافته‌ها، نیازهای معنوی بیماران اغلب مورد غفلت قرار می‌گیرد یا برآورده نمی‌شود. برخی مطالعات بیانگر آنند كه بدون سلامت معنوی، دیگر ابعاد زیستی، روان‌شناختی و اجتماعی نمی‌توانند عملكرد داشته باشند یا به حداكثر ظرفیت خود برسند و بنابراین بالاترین سطح كیفیت زندگی قابل دستیابی نخواهد بود. نظر به اهمیت سلامت معنوی، مقاله حاضر به برخی جنبه‌های مطرح در مورد این مساله می‌پردازد.


در طول تاریخ، مذهب، معنویت و پزشكی به هم در آمیخته‌اند. پزشكان بنام ایرانی نیز در كتب پزشكی كهن، به مفهوم طب روحانی به تفصیل پرداخته‌اند. طب روحانی، علمی است كه به كمالات قلوب و امراض، دوا، كیفیت حفظ صحت و اعتدال آن، تدبیر كردن منفعت آنچه از اعراض نفسانی كه نافع است و دفع مضرت آنچه مضرت است، می‌پردازد. جرجانی، طبیب روحانی را عارفی می‌داند كه از طریق ارشاد و تكمیل، قدرت انجام این طب را دارد.

در حال حاضر، اغلب مدل‌های سلامتی، شامل سلامت معنوی نیز هستند. مفهوم معنویت با همه حیطه‌های سلامت، در تمامی سنین، ارتباط دارد و مورد علاقه پژوهشگران در تمام دنیاست. با این همه، مشكلات و چالش‌هایی در مورد سلامت معنوی همچنان به چشم می‌خورند كه برخی از آنها اساسی‌اند. در این مقال، به بعضی از مشكلات و چالش‌های موجود پرداخته می‌شود:

الف) مفهوم سلامت معنوی: به‌رغم پژوهش‌های بسیاری كه در مورد سلامت معنوی در طول دهه‌های گذشته انجام شده اند، فقدان ارایه یك تعریف كاری یا تئوریك قابل قبول از سلامت معنوی، كماكان مشاهده می‌گردد، به گونه‌ای كه مشكل شناسایی، تعریف و اندازه‌گیری ابعاد سلامت معنوی، همچنان مشكلی فرا رو می‌باشد.

در این راستا، عدم افتراق سلامت معنوی از معنویت در بسیاری از منابع، خود یكی از مباحث قابل طرح است. اگرچه می‌توان به طور منطقی فرض كرد كه هم‌پوشانی‌هایی بین تعریف سلامت معنوی و معنویت وجود داشته باشد، مترادف شمردن آنها با یكدیگر یا به كارگیری آنها در متون مختلف حداقل بدون افتراق قائل شدن بین آنها، پدیده‌ای شایع و مورد چالش است. با توجه به مشكل فوق، در جستجوی مفاهیم ارایه شده برای سلامت معنوی در منابع مختلف، تعاریف ذكر شده برای معنویت نیز خودبخود رخ می‌نمایانند.

معانی بسیار مختلفی در مقالات و كتب گوناگون در مورد معنویت و سلامت معنوی ارایه شده‌اند. هنگام پرداختن به این دو، مفهوم مذهب نیز به میان می‌آید. گفته می‌شود كلمه مذهب (religion)، از ریشه لاتین religare به معنای به هم پیوستن است. یك مذهب، تجربیات معنوی جمعی (collective) یك گروه از مردم را به داخل سیستمی از باورها و اعمال، سازماندهی می‌كند. مذهبی بودن به درجه شركت در یا میزان پذیرش باورها و اعمال یك مذهب سازمان یافته، اطلاق می‌شود. معنویت (spirituality) مفهومی وسیع‌تر از مذهب دارد و به طور اولیه یك روند پویا، شخصی و تجربی است.

برخی معتقدند ابعاد معنویت شامل تلاش برای معنا و هدف، تفوق و برتری (مثلاً احساس اینكه انسان بودن فراتر از وجود مادی ساده است)، اتصال (مثلاً اتصال به دیگران، طبیعت یا الوهیت) و ارزش‌ها (مانند عشق، دلسوزی و عدالت) است. این در حالی است كه «معنا و هدف در زندگی، خودآگاهی، اتصال به خود، دیگران و یك واقعیت برتر» از اجزای سلامت معنوی نیز شمرده شده‌اند. اگر چه برخی افراد كه خود را معنوی می‌دانند، بر یك مذهب رسمی صحه نمی‌گذارند، مذهبی بودن و معنویت، مفاهیمی هستند كه هم‌پوشانی دارند. به صورت تجربی، هر دو جستجوی معنا و هدف، تفوق، اتصال و ارزش‌ها را ممكن است شامل باشند. در این نگاه، مذهبی بودن شبیه معنویت است. مذهب و معنویت از مهم‌ترین عوامل فرهنگی هستند كه به ارزش‌های انسانی، رفتارها و تجربیات، ساختار و معنا می‌دهند.

برخی معتقدند معنویت فراتر از مذهب و شامل مفاهیم دیگری همچون سلامت معنوی، آرامش و راحتی ناشی از ایمان و تطابق معنوی، تجربیات و تظاهرات روح فرد در یك روند بی‌همتا و دینامیك كه منعكس كننده ایمان به خدا یا یك قدرت بی‌نهایت است، اتصال (به یك فرد، دیگران، طبیعت یا خدا) و یكپارچگی همه ابعاد انسانی می‌باشد.

بعضی برای معنویت دو بعد عمودی و افقی ذكر می‌كنند. بعد عمودی منعكس كننده ارتباط با خدا یا یك قدرت بی‌نهایت است. بعد افقی، هم منعكس كننده اتصال ما به دیگران و طبیعت و هم اتصال درونی ما است، كه عبارت است از توانایی ما برای یكپارچه كردن ابعاد مختلف وجودمان و توانایی ما برای انتخاب‌های مختلف.

بحث‌های موجود در مورد معنویت، به این منجر شده است كه معنویت امری ذهنی، مبهم و قطبی شود. در یك انتهای طیف، به معنویت مترادف با مذهب نگریسته شده است، در حالی كه در انتهای دیگر طیف برای تمام افراد فاقد ایمان یا اعتقاد به خدا نیز، به كار می‌رود. گفته می‌شود معنویت برای افراد مختلف، بسته به نگرش آنها به جهان یا فلسفه زندگی آنها معانی مختلفی دارد. در حالی كه برخی دیگر قاطعانه اظهار می‌كنند كه هنگامی كه معنویت از همراهی با مذهب جدا ‌شود، عاری از هرگونه معنا یا مفهوم واقعی می‌شود. طبق این دیدگاه، در حال حاضر اصطلاح معنویت از زمینه تاریخی خود جدا شده است و به نظر می‌رسد نتیجه آن پدیدار شدن شكلی از معنویت است كه به صورت فردی تعیین می‌شود و منجر به كمرنگ شدن اصطلاح معنویت می‌شود و ممكن است هویت معنوی از دست برود. در این حالت اشكال متعددی از معنویت كه توسط «فرد» تعیین می‌شود، ظاهر می‌شوند. برخی مطرح می‌كنند كه این مساله منعكس‌كننده اشتغال فكری سیستم مراقبت سلامتی با نظریه فردگرایی است. طی سال‌های اخیر، فرسایشی در مورد اجزای مذهبی و خدا پرستانه معنویت، به بهای رویكرد بیشتر به سوی تعدد دیده می‌شود.

تغییر شكل مفهوم معنویت، منعكس كننده دیدگاهی بیشتر غیر دینی است كه در جستجوی شمول عام و ارتباط با هر كس، قطع نظر از عقیده رایج مذهبی است.

برخی دیدگاه‌ها بیانگر آنند كه فعالیت‌هایی همچون مراقبه، مجسمه‌سازی و فعالیت‌های حمایتی گروهی ممكن است اجزاء مختلف سلامت معنوی همچون معنا و هدف در زندگی، خود آگاهی و اتصال به خود، دیگران و یك واقعیت بزرگ‌تر را تامین كنند. گاه، موارد زیر نیز به عنوان اموری كه به فرد از نظر معنوی كمك می‌كنند، ذكر می‌شوند: كار با سرویس اجتماعی یا كار داوطلبانه، نیایش، خواندن آوازهای عبادی، خواندن كتاب‌های وحی، پیاده‌روی در طبیعت، داشتن زمانی بدون سر و صدا برای فكر كردن، انجام یوگا، انجام یك ورزش یا حضور در سرویس‌های مذهبی.

هنگامی كه هدف از برخورداری از سلامت معنوی، احساس راحتی، آرامش درونی و... بیان می‌گردد، این نتیجه را در پی دارد كه با توجه به متفاوت بودن افراد، آنچه ممكن است برای فردی احساس راحتی و آرامش ایجاد كند، ممكن است برای دیگری كارایی نداشته باشد. پس هر كس باید در پی چیزی باشد كه برای شخص وی احساس راحتی، امید، معنا، و آرامش درونی به ارمغان آورد و مطالب فوق نتیجه طبیعی این دیدگاه است.

در این راستا بیان می‌شود كه بسیاری از مردم به معنویت از طریق مذهب دست می‌یابند، برخی از طریق موسیقی، هنر یا ارتباط با طبیعت. دیگران هم آن را در ارزش‌ها و اصول‌شان می‌یابند.

همانگونه كه ملاحظه ‌می‌گردد آنچه به عنوان سلامت معنوی در منابع مختلف، مورد بررسی و بحث قرار می‌گیرد، مفاهیم مختلفی است كه اجماع كلی بر آن وجود ندارد.

ب) ابزارهای اندازه گیری سلامت معنوی: ابزارهای گوناگونی به‌منظور سنجش سلامت معنوی طراحی شده‌اند اما به‌رغم وجود ابزارهای مختلف، اشكالات بسیاری در مورد پرسش‌نامه‌های تدوین شده مطرح می‌باشد. عدم اعتبار و پایایی برخی ابزارهای سنجش سلامت معنوی، معنویت یا مذهبی بودن، استفاده از نمونه‌های كوچك و غیر قابل تعمیم و عدم طراحی صحیح سوالات، بخشی از مشكلات ابزارهای موجود می‌باشند.

برخی سوالات یا عبارات مورد استفاده در ابزارها، بیش از آنكه ارزیابی كننده سلامت معنوی افراد باشند، سلامت روانی آنها را مورد بررسی قرار می‌دهند و یا موضوعی مشترك بین دو حیطه را مطرح می‌كنند اما نحوه طراحی سوال، انتساب مطلب را به یكی از دو حیطه، مشخص نمی‌كند.

مشكلات فوق باعث شده‌اند كه برخی معتقد باشند هنوز هیچ یك از ابزارهای موجود، نتوانسته‌اند پاسخگوی پیچیدگی و عمق معنویت در هیچ زمینه‌ای (مراقبت سلامتی یا دیگر موارد) باشند.

ج) ابزارهای اندازه‌گیری مذهبی‌بودن از نظر اسلام: چنانچه پیش از این ذكر گردید نظر به قطبی‌بودن دیدگاه‌ها در مورد سلامت معنوی و سلامت مذهبی، در یك سوی طیف، برخی (و عموما پیروان مذاهب)، سلامت معنوی را معادل سلامت مذهبی و مذهبی بودن، دانسته و بدون اعتقاد به مذهب، معنویت و در‌نتیجه سلامت معنوی را فاقد معنا می‌دانند.

در این راستا، برخی پایگاه‌های اطلاعاتی گروه‌ها یا افراد «مسلمان»، سلامت معنوی را شامل شناخت خالق، دوست داشتن او و تلاش برای قرب به او می‌دانند. تلاش‌هایی نیز جهت تدوین و به كارگیری ابزارهایی برای اندازه‌گیری مذهبی‌بودن بر اساس اسلام صورت گرفته است كه چندان موفق بنظر نمی‌رسند. عدم ارایه خصوصیات روان‌سنجی قابل ‌قبول در مورد ابزارهای تدوین شده، استفاده از ابزارهای تدوین شده بر اساس آیین مسیحیت در مورد مسلمانان بدون تغییر ابزار اصلی، گنجاندن سوالاتی كه بیشتر ماهیت سیاسی دارند، عدم طراحی صحیح مطالعه، منطبق‌نبودن محتوای سوالات پرسشنامه با منابع متقن دینی و قابل استفاده نبودن ابزار تدوین شده جهت كلیه مسلمانان، بخشی از مشكلات ابزارهای مورد استفاده جهت اندازه‌گیری مذهبی‌بودن بر اساس اسلام می‌باشند.

د) ارتباط سلامت معنوی با دیگر ابعاد سلامت: پژوهش‌های بسیاری جهت بررسی ارتباط سلامت معنوی با دیگر ابعاد سلامت، انجام شده‌اند. مطالعاتی كه اثرات عوامل مذهبی یا معنوی را بر سلامت بررسی كرده‌اند، اغلب از ابزارهای سنجش مذهبی بودن (شامل سوالاتی مانند تعداد دفعات حضور در مراسم مذهبی) استفاده كرده‌اند تا ابزارهای سنجش معنویت به طور كلی.

برخی پژوهش‌ها نشانگر آنند كه اموری همچون باورهای مثبت (positive beliefs)، احساس راحتی و قدرت حاصل از مذهب، مراقبه و نیایش می‌توانند در سلامت و احساس خوب بودن سهیم باشند. ارتقاء سلامت معنوی ممكن است موجب معالجه یك بیماری نشود اما ممكن است به فرد كمك كند تا احساس بهتری داشته باشد، از برخی مشكلات بهداشتی جلوگیری كند و به فرد كمك كند كه با بیماری یا مرگ انطباق یابد.

از سوی دیگر تعدادی از مطالعات جمعیت شناختی نیز نشان داده‌اند كه مذهبی بودن و معنویت با پیامدهای منفی سلامت جسمی و سلامت روانی ارتباط دارند. همچون هر عاملی كه بر سلامت اثر می‌گذارد (مانند انواع شیوه‌های زندگی)، مذهبی بودن و معنویت ممكن است به صورت معكوس بر فرد تاثیر بگذارد. برای مثال، برخی باورهای مذهبی ممكن است با تشویق فرد به اجتناب از درمان یا قطع درمان‌های رسمی، عدم جستجوی به موقع مراقبت پزشكی، اجتناب از اقدامات بهداشتی پیشگیرانه مؤثر (مانند ایمن‌‌سازی كودكان در برابر بیماری‌ها و مراقبت پیش از تولد) و سوء رفتار مذهبی (مانند اجازه سوء رفتار فیزیكی دادن در مورد بچه‌ها) بر سلامت فرد تاثیر منفی گذارد.ممكن است افراد برخی گروه‌های مذهبی به صورت غیر واقع بینانه، انتظارات بالایی از خود داشته باشند كه منجر به انزوا، استرس و اضطراب شود، یا ممكن است خود را با آنان كه معتقدات آنها را ندارند، بیگانه احساس كنند. سرانجام، به خوبی دانسته شده است كه سیستم‌های اعتقادی غیر سالم (همچون برخی كیش‌ها (cults) و آیین‌های مذهبی) می‌توانند به صورت منفی بر سلامت اثر گذارند. در تفسیر برخی نتایج متناقض مطالعات انجام شده، باید این مساله را در نظر داشت كه پژوهش‌های به عمل‌ آمده در واقع در مورد «مفاهیم مختلف»، در «جمعیت‌های مختلف از نظر باورها و عملكردها» با استفاده از «ابزارهای مختلف» انجام شده‌اند. ابزارهایی كه گاه به واقع آنچه را كه تدوینگران آنها مدعی آن بوده‌اند، نمی‌سنجیده است.

***

یافته‌های فوق بیانگر آنند كه به‌رغم گستره عظیم پژوهش‌های انجام شده، مشكلات بسیاری همچون ابهام در تعریف سلامت معنوی، عدم توافق كلی بر مفاهیم اساسی مربوط به مساله، عدم تبیین مرزهای سلامت معنوی و معنویت، عدم دستیابی به ابزارهایی مناسب جهت سنجش سلامت معنوی (عدم طراحی صحیح سوالات، سنجش دیگر حیطه‌های سلامت، عدم اعتبار و پایایی برخی ابزارهای سنجش و...) و استفاده از نمونه‌های كوچك و غیرقابل تعمیم همچنان به چشم می‌خورند.

دكتر سپیده امیدواری/ روانپزشك، عضو هیات علمی پژوهشكده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی

منبع:هفته نامه سپید
سه شنبه 17/6/1388 - 0:47
دانستنی های علمی
نتایج یک بررسی از سوی سازمان ثبت احوال نشان می دهد ذائقه خانواده های پایتخت نشین در نامگذاری فرزندان دختر تغییر چشمگیری داشته است و نامهای ایرانی و غیرعربی توانسته اند رتبه های سوم تا هفتم از 10 نام محبوب سال 87 را به خود اختصاص دهند.

به گزارش خبرنگار مهر، نتایج این تحقیقات حاکی از آن است که در سال گذشته 3 هزار و 220 نوزاد از سوی خانواده هایشان " هستی " نامیده شده اند و این اسم سومین اسم پرطرفدار در میان دختران تهرانی است.

در این باره رئیس سازمان ثبت احوال استان تهران با اشاره به اینکه نامهای ستایش، ریحانه و مبینا در میان 10 نام محبوب پایتخت نشینان رتبه چهارم تا ششم نامهای پرطرفدار در سال گذشته را به خود اختصاص داده اند به خبرنگار مهر گفت: سارینا، زینب، نازنین زهرا و محدثه نیز رتبه های هفتم تا دهم را در میان نام دختران کسب کرده اند.

با این همه بررسیها نشان می دهد که امیرحسین و فاطمه همچنان محبوبترین نامها در بین مردم تهران طی یک سال گذشته بوده اند. گرچه نامهای ترکیبی و نامهای ایرانی نیز توانسته اند جایگاه غیر منتظره و چشمگیری در میان خانواده های پایتخت نشین پیدا کنند.

در این باره رئیس سازمان ثبت احوال تهران گفت: سال 1387، 4 هزار و 519 نوزاد پسر امیر حسین و 6 هزار و 827 نوزاد دختر فاطمه نامیده شده اند. این در حالی است که نامهای ابوالفضل و فاطمه در سال 1386 رتبه اول را در میان نامها کسب کرده بودند.

افزایش اسمهای ترکیبی در میان پسران

سید احمد قشمی درباره 10 نام برتر در میان اسامی پسران گفت: بعد از امیرحسین، امیرعلی با 4 هزار و 366 مورد و ابوالفضل با 4 هزار و 282 دومین و سومین رتبه را در میان اسامی پسران کسب کرده اند.

رئیس سازمان ثبت احوال استان تهران با بیان اینکه نام "علی" چهارمین رتبه را در میان اسامی پسران در سال گذشته کسب کرده است ادامه داد: امیرمحمد، مهدی، محمدمهدی، محمدرضا، علیرضا و محمد به ترتیب پنجمین تا دهمین رتبه را در میان اسامی پسران کسب کرده اند. به گفته این مقام مسئول در سازمان ثبت احوال در طول چند سال گذشته اسامی ترکیبی در میان پسران افزایش چشمگیری داشته است که این مورد در دهه قبل بی سابقه بوده است.

رئیس سازمان ثبت احوال استان تهران نام " زهرا " را دومین اسم پرطرفدار در میان نام زنان خواند و افزود: 4 هزار و 512 نوزاد دختر در سال گذشته به این نام مزین شده اند.

بر اساس اظهارات قشمی10 نام اولی که در سال 87 از سوی خانواده ها برای نوزادان پسر تهرانی انتخاب شده اند به ترتیب فراوانی عبارتند از: امیرحسین، امیرعلی، ابوالفضل، علی، امیرمحمد، مهدی، محمدمهدی، محمدرضا، علیرضا و بالاخره محمد.

همچنین  10 نام اولی که از سوی خانواده ها برای نوزادان دختر تهرانی انتخاب شده اند به ترتیب فراوانی عبارتند از: فاطمه، زهرا، هستی، ستایش، ریحانه، مبینا، سارینا،زینب، نازنین زهرا و بالاخره محدثه.

يکشنبه 15/6/1388 - 1:21
هوا و فضا
تئوریهای بسیاری تا کنون مطرح شده اند که نشان می دهند ماموریت برنامه سفر "آپولو" به ماه که موجب شد انسان خاک تنها قمر زمین را لمس کند هرگز اتفاق نیفتاده است و ناسا همراه با دولت آمریکا برای نشان دادن توان قدرت فضایی خود در مقابل اتحاد جماهیر شوروی سابق فرود آمدن بر خاک ماه را جعل کرده است.

به گزارش خبرگزاری مهر، اولین تئوری در سال 1976 مطرح شد و ذهن بسیاری از مردم آمریکا را به خود مشغول کرد. این تئوری عنوان می کند که فرودهای مختلف بر خاک ماه که بین سالهای 1969 تا 1972 و در ماموریهای آپولو به افکار عمومی جهانی القا شد هرگز واقعا رخ نداده است. در حقیقت فیلمهای این فرودها در یک استودیوی تلویزیونی و با کمک جلوه های ویژه جعل شده اند. این تئوری از تردیدها، رصدها و فرضیه هایی نشات گرفته است که در طول ماموریتهای آپولو ارائه شده بودند.

در جولای 2009 ناسا ماموریت Lunar Reconnaissance Orbiter را آغاز کرد و با کمک این کاوشگر مدارگرد ماه به یک سری تصاویر جدید از خاک ماه دست یافت. این تصاویر نشان می دهند که در سطح ماه جایی برای فرود کپسولی که در ماموریت آپولو 11 برای نشستن بر روی خاک استفاده شد، نصب دستگاههای استفاده شده برای آزمایشات علمی و همچنین جای پای فضانوردی که در ماموریت آپولو 14 شرکت داشت وجود ندارد.

منشاء تئوری

منشاء تئوری جعلی بودن فرود بر خاک ماه (Moon Hoax) در کتاب "ویلیام چارلز کایسینگ" نویسنده آمریکایی مطرح شده است. این نویسنده در کتاب خود با عنوان "ما هرگز به ماه نرفتیم" که در سال 1976 منتشر کرد این تئوری را ارائه کرد.

همچنین "اندرو چاکین" در کتابی با عنوان "یک بشر روی ماه" که در سال 1994 منتشر شد معتقد است که در زمان ماموریت آپولو 8 در دسامبر 1968 نیز این تئوریهای جعلی بودن این ماموریت عنوان شد.

تئوری جعلی بودن فرود به ماه در کتاب کایسینگ

به گزارش مهر، در بسیاری از وب سایتها نقل شده است که ویلیام کایسینگ به عنوان مهندسی که برای شرکت "راکت دین" کار می کرد این تئوری را مطرح کرد. شرکت "راکت دین" ارائه کننده موتورهای موشکی به ناسا بود و در پروژه آپولو نیز با آژانس فضایی آمریکا همکاری کرد. این درحالی است که در حقیقت کایسینگ در سال 1949 وارد رشته زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه کالیفرنیای جنوبی شد و کارش در شرکت "راکت دین" نوشتن و تنظیم پیش نویس متنهای دستور العملهای فنی بود.

کایسینگ در سال 1963 چند سال قبل از اولین ماموریت آپولو لیسانس گرفت. وی برای اظهاراتی که در کتاب خود ذکر کرده سه دلیل آورده است:

- درصد موفقیتی که ناسا برای ماموریت آپولو 11 ارائه کرده بود 0017/0 درصد بود: بنابراین هیچ امیدی برای موفقیت آن وجود نداشت.

- ناسا به روشی بسیار نامناسب مدیریت این ماموریت را به عهده گرفت و هرگز نتوانست از یک موقعیت فاجعه آمیز به یک موفقیت دست یابد.

- ناسا و راکت دین به سادگی در جستجوی پول برای این ماموریت بودند.

به گفته کایسینگ، ناسا برای ساخت فیلم فرود به ماه از پایگاه نیروی هوایی نورتن در سن برنادرینو استفاده کرد. بعدها استنلی کوپریک کارگردان آمریکایی نیز از این پایگاه برای ساخت جلوه های ویژه فیلم "اودیسه فضایی 2001" استفاده کرد.

یک فرضیه ارائه شده در این کتاب عنوان می کند که احتمالا موشک زحل 5 با آرمسترانگ، آلدرین و کالینز به طور عادی پرتاب شد اما زمانی که از نقطه دید ناپدید شد به سمت قطب جنوب حرکت کرد و در اقیانوس فرود آمد.

یک فرضیه دیگر نشان می کند که موشک زحل 5 تا زمانی که دوباره به اتمسفر وارد شود در مدار زمین ماند و فرود کامل خود را در اقیانوس آرام انجام داد.

آخرین فرضیه نشان می دهد که هیچ عزیمتی انجام نشد و فضاپیمایی که در دریا فرود آمد خالی بود. پس از آنکه فضانوردان به زمین بازگشتند به بهانه اینکه به ویروسهای روی ماه آلوده نشده باشند تا مدتها در قرنطینه نگه داشته شدند و هیچ مصاحبه ای انجام ندادند.

به گزارش مهر، در این راستا هشت اتهام در مورد جعلی بودن سفر انسان به ماه در برنامه آپولو به ناسا وارد شد که نشان می دهند:

با وجود اینکه هیچ بادی در سطح ماه در وزش نیست زمانی که فضانوردان در حال کوبیدن پرچم به زمین هستند پرچم در حال اهتزاز است. همچنین در تصاویری که فضانوردان در سطح ماه به ثبت رسانده اند هیچ اثری از ستاره های آسمان دیده نمی شود.

هیچ اثری از حفره ناشی از فرود فضاپیما در تصاویر دیده نمی شود. رد پایی که بر روی خاک ماه باقی مانده و تصویر آن به ثبت رسیده است، بر روی خاک کره ای بدون اتمسفر، رطوبت و گرانش به وجود آمده است. اما ظاهر رد پا مشابه آثاری است که بر روی خاک یا ماسه خیس به جا می ماند.

به علاوه، در هنگام بلند شدن ایگل از سطح ماه هیچ اثری از شعله یا دود ناشی از بلند شدن در تصاویر دیده نمی شوند.

فضانوردان به خاطر وجود تشعشعات ناشی از کمربند تابشی ون الن هیچ شانسی برای زنده ماندن نداشته اند. سنگهایی که از ماه به عنوان نمونه بازگردانده شده اند با سنگهایی که در مناطق قطبی یافت می شوند شباهت زیادی دارند. تمامی ماموریتهای ماه در دوره ریاست جمهوری ریچارد نیکسون شکل گرفته است. این در حالی است که هیچ رهبر ملی دیگری با وجود توسعه 40 ساله تکنولوژی ادعایی درباره فرود بر روی کره ماه نداشته است.

تازه ترین موردی که در سال 2009 برابر با چهلمین سالگرد اولین سفر انسان به ماه، این تردیدها را تقویت می کند یک قطعه سنگ ماه است که در موزه ملی هلند در آمستردام نگهداری می شود. زمین شناسان اعلام کردند که این سنگ ماه کاملا جعلی بوده و در حقیقت یک تکه چوب فسیلی است.

يکشنبه 15/6/1388 - 1:18
موبایل
آیا تا به حال به اینكه چطور یك صفحه اینترنتی به كامپیوتر شما رسیده است فكر كرده‌اید؟
پشت كامپیوتر خود نشسته‌اید و دوستی ایمیلی به شما می‌زند و آدرس سایتی به این شكل را به شما می‌دهد، http://www.web.com/web-server.htm

مرورگر اینترنت شما با سرور ارتباط ایجاد كرده و صفحه مورد نظر را درخواست و دریافت كرده‌ است.

جزئیات این عملیات و معرفی اجزایی كه به این عملیات كمك می‌كنند:

• مرورگر، آدرس را به قسمت‌های زیر تقسیم می‌كند:

ـ پروتكل: http
ـ نام سرور: www.web.com
ـ نام فایل: web-server.htm

• مرورگر باید با یك سرور نام‌های دامنه (DNS) ارتباط برقرار كند و آدرس مربوطه را به یك آدرس IP‌ كه برای سرور و كامپیوتر قابل درك است، تبدیل كند. [چطور سرور نام‌های دامنه كار می‌كند؟]
• جستجوگر سپس با سرور در IP دامنه و پورت 80 ارتباط برقرار می‌كند.(در مورد پورت در ادامه توضیح می‌دهیم)
• براساس پروتكل http مرورگر دستور GET را به سرور می‌فرستد و تقاضای فایل web-srever.htm را می‌كند
• سپس سرور متن HTML صفحه را برای مرورگر می‌فرستد
• مرورگر متن HTML را می‌خواند و آن را به فرمت مخصوص تبدیل می‌كند و نمایش می‌دهد. به ساده‌ترین بیان شكل زیر می‌تواند گویای این عملیات باشد.



اینترنت:

اینترنت مجموعه وسیعی از كامپیوتر‌هاست كه تحت یك شبكه كامپیوتری به هم متصل شده اند. این شبكه به تمام كامپیوتر‌ها این اجازه را می‌دهد كه با هم ارتباط برقرار كنند. یك كامپیوتر خانگی ممكن است توسط خطوط تلفن یا ADSL و یا بی سیم به سرویس دهنده اینترنت (ISP) متصل شود. [چطور زیرساخت‌های اینترنت كار می‌كنند؟]

كامپیوتر‌های یك كتابخانه یا دانشگاه و یا یك شركت معمولاً همگی به یك شبكه LAN متصل می‌شوند و آنگاه شبكه LAN به اینترنت متصل می‌شود و كامپیوتر‌های شبكه به این صورت به اینترنت متصل می‌شوند.

سپس هر سرویس دهنده اینترنت (ISP) محلی به یك سرویس دهنده اینترنت بزرگتر متصل می‌شود و به همین ترتیب سرویس دهند‌های منطقه‌ای كه یك یا چند كشور را در بر می‌‌گیرند به سرویس دهنده‌های اصلی جهانی متصل می‌شوند. به این ترتیب هر كامپیوتری كه به یكی از این ISP ها متصل است به تمام كامپیوتر‌های متصل به ISPهای دیگر نیز متصل می‌شود.



كلاینت‌ها (Client) و سرور‌ها:

اجزای اینترنت را می‌توان به نوعی به دو دسته تقسیم كرد. كامپیوتر‌ها و اجزایی كه اطلاعات و خدماتی را به باقی اجزا می‌دهند را سرور می‌نامند و كامپیوتر‌ها و اجزایی كه این سرویس‌ها را طلب و دریافت می‌كنند كلاینت می‌نامند.

برای مثال وقتی می‌خواهید ایمیل‌های خود را بخوانید، سرویس دهنده ایمیل قسمتی از كامپیوتر‌های خود را به عنوان سرور و برای سرویس دادن به مشتركین روی اینترنت قرار می‌دهد. از طرفی كامپیوتر شما كه ممكن است سرویسی به كامپیوتر دیگر ندهد؛ كلاینت و گیرنده سرویس است.

از طرف دیگر هر سرور نیز می‌تواند سرویس‌های مختلفی را بدهد. برای مثال می‌تواند سرور وب باشد یا سرور ایمیل. از این رو كلاینت‌ها نیز می‌توانند به قسمت‌های مختلف سرور‌ها متصل شوند. برای مثال مرورگر اینترنت شما به احتمال زیاد به سرور وب متصل می‌شود و مرورگر ایمیل شما به قسمت ایمیل سرور.

از دیگر اجزا و قسمت‌های اینترنت آدرس IP و نام دامنه و به دنبال‌ آن‌ها سرور نام‌های دامنه است. [چطور سرور نام‌های دامنه (DNS) كار می‌كند؟]

درگاه (Port):

هر سرور سرویس‌هایی را كه دارد تحت یك درگاه در اختیار كلاینت‌ها قرار می‌دهد. برای مثال اگر سایتی دارای یك سرویس وب و یك سرویس پروتكل انتقال فایل (FTP: FileTrasferProtocl) باشد؛ سرور وب خود را تحت درگاه 80 و FTP را تحت درگاه 21 قرار می‌‌دهد.

اگر سرور پورت مورد نظر را داشته باشد و آن را بشناسد و اگر یك دیوار آتش (FireWall) آن را محافظت نكرده باشد آنگاه می‌توانید از هر كجای اینترنت به آن متصل شوید. [چطور FireWall كار می‌كند؟]

توجه داشته باشید كه هیچ قانونی برای تنظیم درگاه‌ها وجود ندارد و اگر شما سرور خود را روی پورت 984 تنظیم كرده‌باشید هیچ مشكلی پیش نمی‌آید. برای مثال اگر سرور خود را به شكل http://aaa.yyy.zzz:984 تنظیم كرده باشید مرورگر به پورت 984 متصل می‌شود ولی اگر درگاه خاصی را تنظیم نكرده‌باشید، آنگاه مرورگر به صورت پیش فرض به درگاه 80 متصل می‌شود.

پروتكل:

پروتكل‌ها راه مكالمه و ارتباط با سرور را مشخص می‌كند. بر اساس این پروتكل‌ها هر كامپیوتر و كلاینت با سرور ارتباط برقرار می‌كند. پروتكل‌ها متن هستند و به صورت پیش فرض توسط مرورگر‌ها قابل درك هستند.

ساده‌ترین پروتكل؛ پروتكل زمان یا DayTime است. اگر مرورگر شما به سروری كه پروتكل DayTime را پشتیبانی می‌كند؛ متصل شود؛ سرور زمان فعلی را برای كامپیوتر شما می‌فرستد و ارتباط را می‌بندد. اكثر سرور‌های UNIX این پروتكل را پشتیبانی می‌كنند. در UNIX این پروتكل به این شكل است و به كامپیوتر شما می‌گوید: « اگر به من متصل شوی؛ اطلاعات زمان و تاریخ را برایت می‌فرستم و بعد ارتباط را قطع می‌كنم»

%telnet web67.ntx.net 13
Trying 216.27.61.137
Connected to web67.ntx.net
Escape character is"^]"
Sun Oct 25 08:34:06 1998
Connection closed by foreign host

به این ترتیب و با كمی جزئیات بیشتر، اینترنت؛ این مجموعه گسترده و پهناور میلیاردها كامپیوتر را به هم متصل می‌كند.


نویسنده:رشید عسگری
يکشنبه 15/6/1388 - 1:15
موبایل
به كانال مبادله اطلاعات پهنای باند یا bandwidth گویند.
برای فهم بهتر مفهوم پهنای باند كافی است این كانال را جاده و داده‌ها را اتومبیل‌ها در نظر بگیرید. هر چقدر جاده پهن‌تر باشد، ماشین‌های بیشتری می‌توانند از كنار یكدیگر عبور كنند. پهنای باند هم كانالی است كه داده‌ها از طریق آن مبادله می شوند.

اندازه گیری پهنای باند
مقدار اطلاعات را با بایت (كیلو بایت، مگابایت و...) اما پهنای باند را با بیت در ثانیه (كیلوبیت در ثانیه و...) اندازه گیری می‌كنند. اگر در صفحه‌ای 4 عكس با حجم هر یك 10 كیلوبایت با صفحه 5 كیلوبایتی قرار داشته باشد، هنگامی كه كاربر به سایت مراجعه كند، 45 كیلوبایت از پهنای باند را اشغال می كند.

تفاوت پهنای باند با انتقال داده (Data Transfer)
در بسیاری از موارد مترادفند و هر دو به مقدار داده‌ای كه به صورت فایل در سایت آپلود می‌شود، بستگی دارند. تفاوت آنها در این است كه پنهای باند در واقع به مثابه لوله آب و داده‌ها میزان آبی هستند كه در آن انتقال داده میشوند. مشخص است كه لوله های آب قطرهای متفاوت دارند. به عبارت دیگر یكی به منزله جاده و دیگری به منزله تعداد ماشین‌ها است.

يکشنبه 15/6/1388 - 1:14
موبایل
افزایش استفاده از موتورهای جستجو و تعدد آنهاباعث شده تا كاربران با آگاهی وشناخت كامل به سراغ آنها رفته و با مفاهیم و اصول اولیه آنها آشنا شوند.
قصد داریم شما را با برخی از اصطلاحات موتورهای جستجو آشنا كنیم:

الگوریتم (Algorithm): مجموعه‌ای از قوانین كه یك موتور جستجو برای مرتب و منظم نمودن اسامی و نامها در فهرست خود از آنها استفاده می‌كند تا بتواند به یك درخواست مشخص پاسخگو باشد.

لینك‌های پشت‌صحنه (Back Links): تمام لینك‌هایی كه به یك صفحه اینترنتی خاص شاره می‌كنند. همچنین به آن لینك‌های هم‌مرز ( Inbound Links) نیز گفته می‌شود.

نرخ كلیك‌شدن (Click Through Rate): درصد كسانی كه یك لینك را مشاهده می‌كنند در مقایسه با تعداد دفعاتی كه یك لینك در صفحه نتایج( Result Page) نمایش داده می‌شود.

پنهان‌كاری (Cloaking): در صنعت موتورهای جستجو، به عملیاتی گفته می‌شود كه در آن موتور جستجو، محتویاتی از یك آدرس اینترنتی (URL) را ذخیره می‌كند كه این محتویات با آنچه كه جستجوگر مشاهده می‌كند، متفاوت است.

هزینه هر كلیك (Cost Per Click): سیستمی كه طبق آن افراد و شركتهای تبلیغات‌كننده مبلغی را به ازاء هر كلیك روی لینكی كه كاربران را به سایت او هدایت می‌كند، می‌پردازد. به این سیستم CPC یا PPC نیز گفته می‌شود.

كاوشگر(Crawler): اجزایی از موتور جستجو كه به صورت اتوماتیك در وب كاوش كرده و اقدام به جمع‌آوری اسامی می‌نماید را گویند. این جزء موتورهای جستجو كه به نام عنكبوت( Spider) یا ربات نیز نامیده می‌شود، لینك‌های مختلف را برای رسیدن به صفحات اینترنتی تعقیب می‌كند تا به هدف برسد.

دایركتوری‌ها(Directories): نوعی از موتورهای جستجو است كه در آنها اطلاعات و اسامی جمع‌آوری شده با كوشش افراد بوده و از سیستم كاوش اتوماتیك در وب برای یافتن استفاده نمی‌شود. در این سیستم لیست اسامی و آدرسها توسط تعدادی از اپراتورها ذخیره می‌گردد و در هنگام جستجو از این پایگاه داده‌های تهیه شده برای رسیدن به مقصد استفاده می‌شود.

صفحه درگاه (Doorway Page): صفحه‌ای مجازی است، ساخته شده از تعدادی كلمات كلیدی و لینك‌های دیگر كه ترافیك موتورهای جستجو را تعدیل می‌كند.

فهرست (Index): مجموعه‌ای از اطلاعاتی كه یك موتور جستجو دارد و جستجوگران می‌توانند از آنها استفاده كنند.

صفحه فرود(Landing Page): صفحه‌ای كه نهایتا جستجوگر پس از كلیك كردن بر روی لیست نتایج به آن می‌رسد را صفحه فرود گویند.

متن لینك(Link Text): متنی كه شامل یك آدرس اینترنتی یا لینك می‌باشد.

موتورهای جستجوی متا (Meta Search Engine): موتورهای جستجویی كه به جای كاوش در وب و یافتن درخواست‌های جستجوگران، از فهرست ولیست‌های دو یا چند موتور جستجوی دیگر استفاده می‌نمایند.

برچسب‌های متا (Meta Tags): برچسب‌ها یا اطلاعاتی هستند كه در صفحات اینترنتی قرار داده می‌شوند به منظور انتقال اطلاعات به كاوشگر (Crawler) موتورهای جستجو، نمایشگرهای اینترنت و برخی نرم‌افزارهای كاربردی دیگر می‌باشد و قابل رویت توسط جستجوگران نیست.

لیست‌های پرداخت‌شده (Paid Listings): لیست‌هایی كه توسط موتورهای جستجو به تبلیغات‌كننده‌ها فروخته می‌شود.

لینك دوطرفه (Reciprocal Link): به یك لینك تبادلی بین دو وب سایت گویند.

صفحه نتایج (Results Page): پس از ورود یك درخواست توسط جستجوگر در موتورجستجو، صفحه‌ای كه نتایج در آن نمایش داده می‌شود را گویند كه گاهی به نام SERPs نیز نامیده می‌شود كه مخفف search Engine Result Pages می‌باشد.

Robots.txt: فایلی كه صفحات اینترنتی را از لیست شدن و فهرست‌گیری توسط موتورهای جستجو محفوظ می‌دارد.

بازگشت سرمایه (ROI): درصد سود یا بازده برگشتی از یك فعالیت خاص را گویند و مخفف Return on Investment ‌می‌باشد.

بازاریابی موتورهای جستجو (Search Engine Marketting): عملیات بازاریابی یك وب‌سایت از طریق یك موتورجستجو.

اصطلاح جستجو (Search Terms): كلمه یا كلماتی كه یك جستجوگر در قسمت جستجوی یك موتور جستجو وارد می‌كند. به آن كلمات كلیدی، اصطلاح درخواست شده یا Query نیز گفته می‌شود.

فرمانبرداری (Submission): اجازه ورود URL‌ وارد شده توسط جستجوگر به فهرست و لیست موتور جستجو را گویند.

منبع: همشهری آنلاین

نویسنده: محمد رسولی
يکشنبه 15/6/1388 - 1:13
دنیای گیاهان و حیوانات
طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی، بلایا (Disaster)، به هرحادثه ای اطلاق می شود كه باعث ایجاد صدمات، اختلالات زیست محیطی، مرگ ومیر انسان ها و به هم ریختن خدمات نظام سلامت در مقیاسی شود كه نیاز به كمك های خارج از جامعه برای اداره حادثه باشد.
لیندل (Lindell) دركتاب خود به نام مقدمه ای بر مدیریت شرایط اضطراری معتقد است كه بلا (Disaster) به هرحادثه ای اطلاق می شود كه باعث كشته ومجروح شدن انسان ها، از بین رفتن اموال، و صدمات زیست محیطی شود و اداره آن بالاتر از توان یك جامعه باشد. او همچنین درتوضیح لغت Emergency آن رادارای دوبعد می داند:
الف- كوچك بودن وقابل اداره بودن حادثه
ب- هر حادثه ناگهانی و شرایط اضطراری كه نیاز به اقدام فوری داشته باشد.
بنابه تعریف ارائه شده در قانون تشكیل سازمان مدیریت بحران كشور در سال 1387، بحران، شرایطی است كه در اثر حوادث، رخدادها و عملكردهای طبیعی و انسانی، بطور ناگهانی یا غیرقابل كنترل بوجود می¬آید و موجب ایجاد مشقت و سختی به یك مجموعه یا جامعه انسانی می¬گردد و برطرف كردن آن نیاز به اقدامات اضطراری، فوری و فوق¬العاده دارد.
انواع بحران
بحران می تواند دراثر حوادث طبیعی یا انسان ساخت ایجاد شود. درگزارش سالانه جهانی فدراسیون بین المللی صلیب سرخ وهلال احمر(IFRC: International Federation of Red Crescent and Red Cross)، شیوع انواع بلایا به شرح زیر گزارش شده است( شكل 7-1):
الف- طوفان ها(Storms): 24 درصد
ب- سیل ها (Floods): 24 درصد
پ- زلزله(Earthquakes): 13 درصد
ت- بلایای مرتبط با سلامت(Health Disasters): 7 درصد
ث- حوادث صنعتی: 5 درصد
ج- انفجار ها (Explosion): 4 درصد
چ- آشوب های اجتماعی وسیاسی (Unrest): 4 درصد
ح- برف ویخبندان: 3 درصد
خ- پناهندگی 3درصد
د- رانش زمین3 درصد
ذ- آتش فشان (Volcano): 3 درصد
ر- آتش سوزی(Fire): 2 درصد
ز- خشكسالی( Drought): 2 درصد
ژ- امنیت غذا (Food Security): 1 درصد
س- دیگر موارد: 2 درصد

سینها (Sinha) دركتاب خود، چند رویكردرابرای تقسیم بندی بلایا مطرح می كند:
1- رویكرد جغرافیایی (Geographical): بیشتر تاكیدبر مكان وزمان ایجاد بلایا دارد.
2- رویكرد مردم شناسانه (Anthropological): بیشتر تاكید بر آثار وپیامدهای بلایا بر جامعه انسانی دارد.
3- رویكرد جامعه شناسانه (Sociological): تاكید بر آسیب پذیری ها و اثرات بلایا بر رفتار انسانی وواكنش های فردی واجتماعی او دارد.
4- رویكرد مطالعات توسعه ای (Developmental Studies): تاكید بر امدادرسانی ها، مدیریت پناهندگان (Refugee)، مراقبت های بهداشتی و ممانعت از قحطی ها می باشد.
5- رویكرد طب بلایا و اپیدمیولوژی (Disaster Medicine & Epidemiology): تاكید بر اداره تلفات دسته جمعی، درمان صدمات و پایش همه گیری ها دارد.
6- رویكرد فنی (Technical): تاكید بر ابعاد فنی و علمی بلایا دارد. مثل زلزله شناسی، آتش فشان شناسی، جنگ شناسی و...
7- رویكرد اكولوژی انسانی (Human Ecology): تاكید بر شاخص های رفتار انسانی فرآیند تسهیل كننده قضاوت انسانی درباره بلایا از طریق سازمان های اجتماعی دارد.

سه تیپ مختلف بلایا در سطح جهان عبارتنداز:
الف- بلایای طبیعی (Natural Disasters):
1- مرتبط با اقلیم وباد (Climate & Wind
a. طوفان های بادی
b. سیكلون ها (Cyclone)
c. تورنادو ها (Tornadoes)
d. طوفان های دریایی (Hurricane)
e. امواج جزر ومدی (Tidal Waves)
f. تیفون ها (Typhoons)
g. طوفان برف وكولاك (Blizzard)
h. مه گرفتگی (Fog)
2- مرتبط با اقلیم وآب (Climate & Water):
a. سیل (Flood)
b. رگبار (Cloud Burst)
c. سیل برق آسا (Flash Flood)
d. بارندگی های سنگین (Heavy Rains) و باران یخی (Glaze)
e. خشكسالی (Drought)
f. ریزش برف (Snow fall)
3- مرتبط با زمین (Geological )
a. زلزله (Earthquakes)
b. سونامی (Tsunamis)
c. بهمن یا آوار برف (Avalanches)
d. رانش زمین (Landslides)
e. آتش فشان ها (Volcanic Eruptions)
f. سنگشار (Rockfall)
g. رانش لجن از كوه (Mudslide)
h. نشست زمین (Susidence)
i. ماسه های روان (Shifting Sands)
4- مرتبط با اقیانوس ها (Ocean)
a. جریان های اقیانوسی ال نینو ولا نینا (El Nino & La Nina)
5- مرتبط با فضا (Space)
a. برخورد اختر واره ها یا خرده سیارات با زمین (Asteroi Collision)
b. صاعقه (Lightning)
6- مرتبط با دما (Temperature)
a. امواج گرما (Heat Wave)
b. مه وبرف (Whiteout)
c. آتش سوزی جنگل ها (Forest & Bush Fire)

ب- بلایای انسان ساخت (Man-Made Disasters):
1- جنگ ها
2- ایجاد حریق عمدی (Arson, Sabotage)
3- تصادفات (ریلی، زمینی، هوایی، دریایی) (Accidents)
4- حوادث صنعتی (Industrial Accidents) مثل انفجارها ونشت گازهای خطرناك
5- آتش سوزی های جنگلی (Wild fires)
6- انفجارهای هسته ای (Nuclear Explosions)
7- بلایای زیست محیطی (Ecological Disasters) مانند جنگل زدایی (Deforestation)، كویرزایی (Desertification)، آلودگی محیط زیست (Environmental Pollution)، آلودگی هوا (Air Pollution) و...
8- قحطی وبحران غذا (Famine & Food Crisis) شامل بحران هایی مانند آلودگی غذا (Food Contamination) وامنیت غذا (Food Security)
9- همه گیری ها (Epidemics)
10- شهر نشینی ( Urbanization)
11- تخریب وفروداشت زمین (Land Degradation) مانند نمك زایی (Salinization) یا قلیازایی (Alkalinization)
12- مواد شیمیایی سمی و فضولات خطرناك ( Toxic Chemicals and Hazardous Wastes)
13- مواد شیمیایی محل كار
14- مواد آلوده داخل منزل (رادون وغیر رادون)
15- آلوده كننده های سمی هوا
16- تخلیه ازن استراتوسفر (Stratospheric Ozone Depletion)
17- باران اسیدی (Acidic Rain)
18- تشعشعات حرارتی (Thermal Radiation)
19- پیش رانی آب اقیانوس (Ocean Water Intrusion)
20- آلودگی وتخلیه آب های سطحی زمین (Groundwater Contamination & Depletion)
21- انقراض نسل حیات وحش (Wildlife Extinction)
22- مرگ ماهیان (Fish Deaths)
23- آلودگی آب های شیرین (Freshwater Contamination)
24- تغییرات اقلیمی ناشی از آلودگی هوا (Global Warming)
25- ازبین رفتن منابع قابل بازیافت (Renewable Resource Depletion)
26- ایدز (HIV/AIDS)
27- بلایای جمعیتی / بمب های جمعیتی (Population Bombs or Demographic Disaster)
28- تهدیدات بیوتكنولوژیك وارگانیسم های تغییریافته ژنتیكی
29- بحران های پناهندگان (Refugee Crises)
30- جنگ های شهری و زاغه نشینان (Slums)
31- تحریم ها (Sanctions)
32- هراس كاذب (Plastic Panic)
33- خروج جمعیت به علل نژادپرستانه (Apartheid Forced Removals)
34- فقر (Poverty)
35- اعتیاد
36- كوه نشینی (Mountaineering)
37- جنگ های بیولوژیك وشیمیایی
38- جنگ های هسته ای
39- از كارافتادن ساختمان های عمومی ودیگر زیرساخت ها
40- حمله حیوانات وگیاهان وحشی (Locusts)
41- نشت نفت (Oil Spills)
42- بلایای معادن (Mining Disasters)
43- ریختن زباله های هسته ای دردریا (radio-active Dumping at see)
44- تروریسم

پ- همه گیری ها (Epidemics):
1- بیماری های ناشی از ناقلین (Vector- born) مانند طاعون (Plague)
2- بیماری های ناشی از آب (Water- born)
3- بیماری های ناشی از غذا (Food-born)
4- بیماری های فرد به فرد
5- عوارض زخم ها
6- همه گیری های دامپزشكی (Veterinary Epidemics)
دبیرخانه راهبرد بین الملل برای كاهش خطرات بلایای طبیعی ملل متحد، مدیریت بحران (Disaster Management) را روند نظام مند به كارگیری تصمیمات مدیریتی، سازماندهی، تقویت مهارت های عملیاتی وظرفیت سازی به منظور تدبیر سیاست ها، اتخاذ راهبردها وایجاد سازگاری درجوامع به منظور كاهش پیامدهای زیان بار ناشی از مخاطرات طبیعی وبلایای مرتبط با عوامل زیست محیطی و تكنولوژیك را گویند. با این تعریف، مدیریت بحران شامل كلیه اشكال فعالیت واقدامات سازه ای وغیر سازه ای است كه به منظور پیشگیری، اجتناب ویا محدود كردن اثرات زیان بار ناشی از مخاطرات انجام می گیرد ونیز اقدامات مربوط به كسب آمادگی راشامل می شود. (ISDR، 2003)
این دبیرخانه (ISDR) همچنین مدیریت شرایط اضطراری (Emergency Management) را شامل طراحی، سازماندهی وفراهم آوردن تمهیداتی می داند كه كلیه منابع وامكانات معمول دولت وسازمان های دولتی، سازمان های خصوصی داوطلب واعضای جامعه را به طور جامع وهماهنگ برای پاسخگویی به نیازهای ایجادشده متعاقب یك فوریت به كار می گیرد. این اصطلاح گاه مترادف با مدیریت بلایا به كار می رود.
سازمان فدرال مدیریت بحران آمریكا (FEMA) مدیریت بحران (Crisis Management) را واردشدن وسنجیدن موقعیت به منظور مرتفع نمودن وضعیت های خصمانه، تحقیق وكسب اطلاعات اولیه وشناسایی مورد خطا برای تحت پیگرد قانونی قرار گرفتن درنظر می گیرد. درفرهنگ واژگان این سازمان، مدیریت بحران(Crisis Management) به معنی ارزیابی به منظور شناسایی، حصول وبرنامه ریزی استفاده از منابع مورد نیاز جهت پیش بینی، جلوگیری ویا رفع تهدید یا یك عمل تروریستی معنی شده است.
درسال های اخیر باتوجه به نگرش جامع تر كشورها به مقوله تهدیدات (طبیعی و انسان ساز) و مراحل مختلف مدیریت بحران وسطوح برنامه ریزی، عبارت مدیریت جامع بحران (Comprehensive Emergency Management) بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است. (كانتون، 2007)
در نگاه مدیریت جامع بحران، توجه به همه انواع تهدیدات (اعم از طبیعی، انسان ساز و جنگی)( All Hazard Approach)، همه ابعاد یك تهدید (اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی وامنیتی)، كلیه مراحل مدیریت بحران (پیشگیری تا بازسازی)، همه سطوح برنامه ریزی (سیاستگذاری وبرنامه ریزی راهبردی تا برنامه ریزی عملیاتی) و هماهنگی كامل بین سازمان ها (Integrated Approach) الزامی است. (لیندل، 2007)
ابعاد زیست محیطی بحران های شهری
درنگاه جامع مخاطرات (All Hazard Approach) از دوبعد می توان به ابعاد زیست محیطی بحران های شهری توجه نمود:
1- همانگونه كه دربالا ذكر گردید، تعداد زیادی از بحران های شهری اصولا جنس زیست محیطی دارند.
2- بحران ها به طور عام دارای ابعاد زیست محیطی هم هستند كه دراین مقاله بیشتر به این بعد پرداخته می شود.
لیست تهدیدات زیست محیطی دربجران ها
1- نشت مواد خطرناك (Hazardous Materials) به محیط زیست از جمله نفت، مواد شیمیایی، مواد هسته ای و تركیبات بیولوژیك
2- بحران های مربوط به آب آشامیدنی
3- بیماری های بیولوژیك دام ها، معدوم سازی دام ها ودفن آنها، گسترش آلودگی به محیط زیست
4- آلودگی دریاها وسواحل دریایی
5-
تعریف مواد خطرناك (HAZMAT: Hazardous Material)
یك ماده خطرناك (Dangerous Good) به هر ماده جامد، مایع یا گاز گفته می شود كه می تواند به انسان، دیگر موجودات زنده، اموال و محیط زیست آسیب بزند. این مواد می توانند رادیو اكتیو، شعله ور شونده (Flammable)، منفجره (Explosive)، سمی (Toxic)، سوزاننده (Corrosive)، خطردار بیولوژیك (Biohazardous)، اكسید كننده (Oxidizer)، خفه كننده (Asphyxiant)، آسیب زا (Pathogen) و حساسیت زا (Allergen) باشد.
لیست كلیه مواد خطرناك در جداول زیر آمده است (منبع: www.wikipedia.com)

For example, the Canadian Transportation of Dangerous Goods Regulations provides a description of compatibility groups.
" 1.1 Explosives with a mass explosion hazard
o Ex: TNT, dynamite, nitroglycerine.
" 1.2 Explosives with a severe projection hazard.
" 1.3 Explosives with a fire, blast or projection hazard but not a mass explosion hazard.
" 1.4 Minor fire or projection hazard (includes ammunition and most consumer fireworks).
" 1.5 An insensitive substance with a mass explosion hazard (explosion similar to 1.1)
" 1.6 Extremely insensitive articles.
The United States Department of Transportation (DOT) regulates hazmat transportation within the territory of the US.
1.1 - Explosives with a mass explosion hazard. (nitroglycerin/dynamite)
1.2 - Explosives with a blast/projection hazard.
1.3 - Explosives with a minor blast hazard. (rocket propellant, display fireworks)
1.4 - Explosives with a major fire hazard. (consumer fireworks, ammunition)
1.5 - Blasting agents.
1.6 - Extremely insensitive explosives.
Hazardous Materials
Class 1: Explosives

Hazardous Materials
Class 1.1: Explosives

Mass Explosion Hazard Hazardous Materials
Class 1.2: Explosives

Blast/Projection Hazard
Hazardous Materials
Class 1.3: Explosives

Minor Blast Hazard
Hazardous Materials
Class 1.4: Explosives

Major Fire Hazard Hazardous Materials
Class 1.5: Blasting Agents

Blasting Agents

Hazardous Materials
Class 1.6: Explosives

Extremely Insensitive Explosives
Class 2: Gases
Gases which are compressed, liquefied or dissolved under pressure as detailed below. Some gases have subsidiary risk classes; poisonous or corrosive.
" 2.1 Flammable Gas: Gases which ignite on contact with an ignition source, such as acetylene and hydrogen.
" 2.2 Non-Flammable Gases: Gases which are neither flammable nor poisonous. Includes the cryogenic gases/liquids (temperatures of below -100°C) used for cryopreservation and rocket fuels, such as nitrogen and neon.
" 2.3 Poisonous Gases: Gases liable to cause death or serious injury to human health if inhaled; examples are fluorine, chlorine, and hydrogen cyanide.



Hazardous Materials
Class 2.1: Flammable Gas
Hazardous Materials
Class 2.2: Nonflammable Gas
Hazardous Materials
Class 2.3: Poisonous Gas

Hazardous Materials
Class 2.2: Oxygen (Alternate Placard)

Hazardous Materials
Class 2.3: Inhalation Hazard (Alternate Placard)

Class 3: Flammable Liquids
Flammable liquids included in Class 3 are included in one of the following packing groups:
" Packing Group I, if they have an initial boiling point of 35°C or less at an absolute pressure of 101.3 kPa and any flash point, such as diethyl ether or carbon disulfide;
" Packing Group II, if they have an initial boiling point greater than 35°C at an absolute pressure of 101.3 kPa and a flash point less than 23°C, such as gasoline (petrol) and acetone; or
" Packing Group III, if the criteria for inclusion in Packing Group I or II are not met, such as kerosene and diesel.
Note: For further details, check the Dangerous Goods Transportation Regulations of the country of interest.
Hazardous Materials
Class 3: Flammable Liquids
Hazardous Materials
Class 3: Combustible (Alternate Placard)

Hazardous Materials
Class 3: Fuel Oil (Alternate Placard)


Hazardous Materials
Class 3: Gasoline (Alternate Placard)

Class 4: Flammable Solids
Hazardous Materials
Class 4.1: Flammable Solids

4.1 Flammable Solids: Solid substances that are easily ignited and readily combustible (nitrocellulose, magnesium, safety or strike-anywhere matches).
Hazardous Materials
Class 4.2: Spontaneously Combustible Solids

4.2 Spontaneously Combustible: Solid substances that ignite spontaneously (aluminium alkyls, white phosphorus).

Hazardous Materials
Class 4.3: Dangerous when Wet

4.3 Dangerous when Wet: Solid substances that emit a flammable gas when wet or react violently with water (sodium, calcium, potassium, calcium carbide).
Class 5: Oxidizing Agents and Organic Peroxides
Hazardous Materials
Class 5.1: Oxidizing Agent

5.1 Oxidizing agents other than organic peroxides (calcium hypochlorite, ammonium nitrate, hydrogen peroxide, potassium permanganate).

Hazardous Materials
Class 5.2: Organic Peroxide Oxidizing Agent

5.2 Organic peroxides, either in liquid or solid form (benzoyl peroxides, cumene hydroperoxide).

Class 6: Toxic and Infectious Substances
Hazardous Materials
Class 6.1: Poison
" 6.1a Toxic substances which are liable to cause death or serious injury to human health if inhaled, swallowed or by skin absorption (potassium cyanide, mercuric chloride).
" 6.1b (Now PGIII) Toxic substances which are harmful to human health (N.B this symbol is no longer authorized by the United Nations) (pesticides, methylene chloride).

Hazardous Materials
Class 6.2: Biohazard
" 6.2 Biohazardous substances; the World Health Organization (WHO) divides this class into two categories: Category A: Infectious; and Category B: Samples (virus cultures, pathology specimens, used intravenous needles).
Class 7: Radioactive Substances
Class 8: Corrosive Substances
Class 9: Miscellaneous
Hazardous Materials
Class 7: Radioactive

Radioactive substances comprise substances or a combination of substances which emit ionizing radiation (uranium, plutonium).

Hazardous Materials
Class 8: Corrosive

Corrosive substances are substances that can dissolve organic tissue or severely corrode certain metals:
" 8.1 Acids: sulfuric acid, hydrochloric acid
" 8.2 Alkalis: potassium hydroxide, sodium hydroxide
Hazardous Materials
Class 9: Miscellaneous

Hazardous substances that do not fall into the other categories (asbestos, air-bag inflators, self inflating life rafts, dry ice).
Other hazardous materials labels (CHIP)

Hazardous Materials
Hazard Symbol: C/Corrosive
Hazardous Materials
Hazard Symbol: E/Explosive
Hazardous Materials
Hazard Symbol: F/Flammable

Hazardous Materials
Hazard Symbol: N/Environmental Hazard
Hazardous Materials
Hazard Symbol: O/Oxidizing
Hazardous Materials
Hazard Symbol: T/Toxic


Hazardous Materials
Hazard Symbol: Xn/Harmful; Xi/Irritant


اصول طراحی سامانه ملی مدیریت حادثه در سازمان محیط زیست كشور
برای طراحی سامانه ملی مدیریت حوادث در سازمان محیط زیست كشور باید 14 گام زیر برداشته شود:
1- شناسایی تهدیدات، آسیب پذیری ها و پیامدهای زیست محیطی در هریك از انواع بحران
2- سناریوسازی زیست محیطی در انواع بحران
3- ساده سازی سناریو
4- تشكیل كارگروهی از ذی نفعان محیط زیست
5- تعیین اهداف عینی حادثه
6- تبیین محدوده عملیات زیست محیطی
7- تبیین راهكارهای رسیون به اهداف
8- تدوین دستورالعمل های اجرایی
9- استخراج نقش ها
10-تحلیل منابع
11- تدوین جدول نقش - سازمان
12- تدوین جدول شرح وظابف سازمان ها
13- تدوین چارت سازمانی سامانه فرماندهی حادثه، سامانه هماهنگی چند سازمانی درسطوح محلی، استانی وملی و سامانه ملی مدیریت حادثه درسازمان محیط زیست
14- تدوین فرآیند عملیات در فازهای هشدار، شروع عملیات، ادامه عملیات وخاتمه عملیات
سه بخش اساسی در طراحی سامانه ملی مدیریت حادثه سازمان محیط زیست كشور:
1- بخش عملیات (نشت ها): اقداماتی كه دراین بخش انجام خواهدشد عبارتنداز:
2- بخش مدیریت آب آشامیدنی
3- بخش مدیریت سازمانی (تداوم خدمات سازمان): اطمینان بخشی از تداوم خدمات حیاتی وكاركرد زیرساخت های محیط زیست پس از حوادث


نویسنده: دكتر شهرام علمداری
يکشنبه 15/6/1388 - 1:12
دانستنی های علمی
راز اول :

چه عاملی كیهان را به تكاپو وا می‌دارد؟

علم جدید تا برای این پرسش ، پاسخ خرسند كننده‌ای بدست نیاورد نمی‌تواند به كشف راز بسیاری دیگر از پدیده‌های جالب توجه اهتمام ورزد. برای درك اموری نظیر منشأ كیهان ، سرنوشت نهایی سیاهچاله‌ها ، امكان سفر در زمان ، می‌باید نخست برای این پرسش كه كیهان چگونه عمل می‌كند ، پاسخ درخوری یافت شود. فیزیك قرن بیستم بر مبنای دو نظریه بنیادین یعنی نظریه نسبیت انیشتین و نظریه مكانیك كوانتومی بنیاد شد. در قرن بیست و یكم دانشمندان با بهره‌گیری از این دو نظریه توفیق یافته‌اندكه شناخت خوبی از بسیاری از ذرات بنیادی به دست آورند اما این دو نظریه ظاهراً در بن و اساس با یكدیگر ناسازگارند و تصویرهای متعارضی از واقعیت نهایی ارائه می‌دهند. حال آنكه علی الفرض واقعیت می‌باید واحد باشد . تلاش برای وحدت بخشیدن به این دو نظریه ظاهراً متعارض، بسیاری از برجسته‌ترین دانشمندان را به خود مشغول داشته است. مشكل اساسی در این است كه نیروی جاذبه كه نظریه نسبیت درباره آن سخن می‌گوید ، كل ساختار زمان ‌ـ‌‌‌‌‌‌‌ مكان و بنابراین تمامی كیهان را در بر گرفته ، در حالی كه نظریه مكانیك كوانتومی درباره سه نیروی بنیادی دیگری سخن می‌گوید كه درون این ساختار جای دارد. به این ترتیب كاربرد نظریه كوانتومی درمورد نیروی جاذبه نظیر استفاده از جزء برای فهم كل‌، با مشكلاتی جدی همراه است.

راز دوم :

كیهان از چه چیز ساخته شده است؟

رصدهایی كه به وسیله اخترشناسان صورت می‌گیرد این نكته را مشخص ساخته كه به ازای هر یك گرم از ماده‌ای كه سیارات و ستارگان و كهكشان‌ها را بوجود آورده، چند گرم از ماده‌ای وجود دارد كه ماهیت آن ناشناخته است وجود این ماده بر اساس نوع رفتاری كه اجرام كیهانی از خود آشكار می‌سازند حدس زده می‌شود .

براساس قوانین فیزیك اگر آتشگردانی را با سرعت به چرخش درآوریم با سرعت در هوا به پرواز درخواهد‌آمد. در مورد ستارگانی كه در حاشیه كهكشانها به دور مركز در گردشند نیز دقیقاً همین وضع برقرار است . نخ یا رشته‌‌‌‌ای كه این ستارگان را پایبند نگه می‌دارد همان نیروی جاذبه است.

اما محاسبات نشان می‌دهد كه نیروی جاذبه حاصل از ماده فیزیكی قابل رؤیت موجود در كهكشانها برای نگهداری ستارگانی كه با جرم عظیم و سرعت زیاد در حاشیه آنها در حال گردشند كافی نیست.

برای نگهداری این ستارگان به صورت دیوان پای‌ در زنجیر، به طناب یا رشته مستحكم‌تری نیاز است و از همین‌جا دانشمندان نتیجه گرفته‌اند كه در درون هر كهكشان می‌باید ذخایر عظیمی از نوعی ماده نادیدنی وجود داشته باشد كه نیروی جاذبه لازم برای جلوگیری از گریز ستارگان را فراهم می‌آورد. استدلال مشابهی دلالت می‌كند بر اینكه از این نوع ماده نادیدنی می‌باید در فضای ما بین كهكشانها نیز موجود باشد و حركات كهكشانها را نسبت به یكدیگر تنظیم كند.

راز سوم :

آیا فرضیه نیروی ضد جاذبه كه انیشتین پیشنهاد كرد نادرست بود‌ ؟

انیشتین زمانی برای برقراری نوعی تعدیل در فرضیه‌ای كه درباره وضع و حال كیهان پیشنهاد كرده بود، به وجود نوعی نیروی ضد جاذبه قائل شد اما اندكی بعد این فرضیه را پس گرفت و از آن با عنوان «بزرگترین خبط علمی خود» یاد كرد.

اما تحقیقات جدید نشان می‌دهد كه احیاناً وجود چنین نیرویی چندان دور از واقعیت نیست.

عبارتی كه انیشتین در معادلات مربوط به فرضیه نسبیت عام خود وارد ساخت، از خاصیت نیروی دافعه برخوردار است و موجب می‌شود كیهان دچار انبساط شود . انیشتین كه معتقد بود كیهان درحال ثبات قرار دارد ناگزیر شد این عبارت را اضافه كند تا اثر نیروهای انقباضی در معادلات خود ( ناشی از وجود جرم‌های عظیم در كیهان ) را خنثی سازد.

راز چهارم :

چرا ما در عالمی سه بعدی زیست می‌كنیم؟

فیزیكدانان براین باورند كه ظهور عالمی كه ما در آن جای داریم به دنبال وقوع مه بانگ (انفجار) اولیه امری كاملا تصادفی بوده واحیاناً كیهان هایی دیگری نیز وجود دارند كه شماره ابعاد آنها متفاوت است.

صد سال قبل نویسنده ای به نام ادوین ابوت كتابی منتشر كردبا عنوان « سرزمین مسطح » كه در آن عالمی دو بعدی مورد بحث قرار گرفته بود.

قوانین علمی یك جهان دو بعدی احیاناً با قوانین جهان سه بعدی ما تفاوت بسیار دارند به عنوان مثال امواج در یك جهان دوبعدی به سهولت جهان سه بعدی سیر نمی كنند و بنابراین انواع واقسام دشواریها در خصوص برقراری ارتباط وانتقال پیامها پدید می آید واز آنجا كه ظهور حیات خودآگاه متكی به انتقال نخواهد شد . از سوی دیگر زندگی در عوالمی كه بیش از سه بعد دارند نیز با دشواریهای خاص خود روبروست .

راز پنجم :

آیا سفر در زمان امكان‌پذیر است؟

براساس نظریه نسبیت انیشتین امكان سفر در زمان خواه به آینده وخواه به گذشته وجود در عین حال به بروز بسیاری از پاردوكس ها منجر می شود از این رو برخی از فیزیكدانان مدعی اند كه برخی از موانع عملی مانع از انجام چنین سفری می شود (برای تفصیل مطلب به مجموعه مقالات ساینتیفیك امریكن در مورد مفهوم زمان رجوع شود.)

راز ششم :

آیا ما در یك صافی كیهانی زندگی می‌كنیم ؟

هر چند مفهوم سیاهچاله ها امروزه برای همگان آشناست اما این اجرام عظیم كیهانی هنوز حیله وشگفتیهای زیادی در آستین دارند ، سیاهچاله ها ستاره های بزرگی هستند كه انرژی هسته ای خود را به پایان رسانده اند وهمه را در اثر تشعشع از دست داده‌اند در این حال هسته عظیم وچگال ستاره تحت تأثیر نیروی جاذبه غول آسای آن در كسری از ثانیه به درون خود ریزش می كند اگر شكل هندسی هسته دقیقاً كروی باشد ، به واسطه اثر تقارن همه ماده موجود در مركز كره مجتمع می شود و به این ترتیب شدت میدان جاذبه تا حد بسیار بسیار زیادی افزایش می یابد.

از آنجا كه جاذبه تأثیر خود را به صورت تغییر شكل زمان – مكان آشكار می سازد (نظیر یك گوی سنگین كه بر روی بالش قرار داده شود شكل آن را تغییر می‌دهد) وجود یك میدان جاذبه عظیم ومتمركز در یك نقطه هندسه زمان – مكان اطراف این نقطه را دستخوش تغییرات اساسی می سازد وحفره ای به وجود می آورد كه همه چیز را به سمت خود می‌كشد.

راز هفتم :

پدیدار آگاهی از كجا وچگونه پدید آمده است ؟

پرسش بی پاسخ دیگری كه ذهن فیزیكدانان را به خود مشغول داشته این است كه چرا برخی از جریانهای الكتریكی نظیر آنها كه در مغز وسلسله اعصاب جریان دارد با خود احساس وآگاهی به همراه می آورد در حالی كه برخی دیگر از جریانهای الكتریكی نظیر آنها كه در شبكه های سراسری برق سیر می كنند ظاهراً چنین آثاری با خود به همراه نمی آورند.

مساله را به صورت معكوس نیز می توان مطرح كرد چگونه است كه آگاهی واحساسات كه احیاناً مادی نیستند می توانند الكترونها ویونها را در مدارهای مغز به حركت در آورند و موجب بروز پدیدارهای فیزیكی شوند سوال دیگری كه می توان مطرح كرد این است كه آیا اساساً این قبیل پرسشها معنا دار هستند؟ واگر چنین است آیا پاسخگویی به آنها وظیفه فیزیكدانان است؟

برخی از فیزیكدانان معتقدند كه اگر فیزیك یك رشته فراگیر است واگر علم نهایتاً قابل تحویل به امور فیزیكی است در آن صورت فیزیكدانان باید به اینگونه پرسشها نیز بپردازند گاهی اوقات گفته می شود كه حیات در لابلای قوانین فیزیكی مندرج است.

البته هر چند این نكته درست است كه اگر قوانین فیزیكی اندكی متفاوت می بودند حیات شكل نمی‌گرفت و اما اگر اصلی تحت عنوان « اصل حیات» وجود داشته باشد نمی توان رد آن را در قوانین فیزیكی به دست آورد . برای دستیابی به این اصل باید به سراغ نظریه های ریاضی نظیر نظریه مربوط به سیستمهای بسیار پیچیده یا نظریه های اطلاعات رفت هر چه باشد هر سلول زنده به یك معنا عبارت است از سیستمهای بسیار پیچیده ای كه فعالیت اصلیش پردازش اطلاعات و باز تولید است.
شنبه 14/6/1388 - 19:43
موبایل
شاید تصور زندگی بدون اینترنت غیرممکن به نظر بیاید اما حقیقت تلخ اینجا است که نرم افزاری که در پس کاربردهای شبکه و رسانه ای به صورت روزانه مورد استفاده قرار می گیرد و عامل فعالیت اینترنت شناخته می شود نشانه هایی از غیر کارامدی از خود به نمایش گذاشته است.

به گزارش خبرگزاری مهر، با توجه به حوادث اخیر که بسیاری از حقایق را درباره آسیب پذیری اینترنت به شکلی شفاف نمایان کرده است، اینترنت علاوه بر فرسایش نرم افزاری، در برابر حملات هکرها نیز بسیار آسیب پذیر است. بسیاری از شبکه هایی که به آنها حمله شده است یا Botnet ها می توانند وب سایتهای تعیین شده ای را با ترافیکی بالا مواجه کرده و آنها را غیر فعال سازند. چنین حملاتی به این دلیل ضعف ساختاری اینترنت با موفقیت مواجه می شوند. شبکه اجتماعی توییتر با داشتن میلیونها کاربر در اوایل ماه آگوست به یکی از قربانیان این نقطه ضعف اینترنت تبدیل شد.

اینترنتی آسیب پذیر و شکننده

پروتوکل اینترنتی از دهه 1980 زمانی که فعالیت خود را آغاز کرد تا کنون بدون هیچ تغییری ثابت باقی مانده است و به همین دلیل می تواند بسیار شکننده و آسیب پذیر باشد. شبکه اینترنت طی پروژه نظامی ARPAnet جایی که تصمیمات تکنیکی و توافق کلی توسط جمعی که محققان آن را تشکیل می دادند گرفته شد به وجود آمد. زمانی که اتفاق آرا شکل گرفت تغییراتی در این شبکه به وجود آمد و آشکار شد که فرای اجتماع تحقیقاتی محدود علاقه عمومی زیادی برای استفاده از اینترنت وجود دارد و به همین دلیل ارتش به تدریج استفاده از آن را به منظور مصارف تجاری آزاد کرد. 

رشد بسیار سریع اینترنت

به گفته جان دویل پروفسور مهندسی الکترونیک در موسسه فناوری کالیفرنیا اینترنت با سرعتی بسیار بالا به وسعتی بسیار عظیم رسید. نسخه اصلی این شبکه تنها نمونه ای آزمایشی و نه محصولی تکمیل شده به شمار می رفت. به اعتقاد وی مبتکران اینترنت بسیار ماهر و زیرک بودند زیرا پدیده ای را خلق کردند که سکوی شگفت انگیز برای نوآوری با سازگاری بالا، قابل توسعه، قابل استفاده با قابلیت گسترشی غیر قابل کنترل به شمار می رفت.

به گفته دویل نسلهای بعدی به جای تکمیل این شبکه و ایجاد شبکه ای مقاوم از اینترنت روزهای ابتدایی آن را تنها برای 5/2 دهه ترمیم کردند. متاسفانه روح اعتماد که از خصوصیات بارز اینترنت اولیه به شمار می رفت اکنون و در اینترنت امروزی به خوبی رعایت نمی شود. بسیاری از پروتوکولهای اساسی رایانه ای فرض بر این دارد که تمامی کاربران عملکردی صادقانه دارند و گروه های خرابکار به صورت روز افزون و با رشدی صعودی از این اعتماد به منظور تحقق اهداف خود سو استفاده می کنند.

نمونه قابل توجه تخریب این اعتماد "مسمومیت DNS" است. نام این سیستم دامنه قسمتی از مسئولیت اینترنت برای تبدیل آدرس اینترنتی سایتها به نسخه ای مانند آدرسهای خیابانی است. برای مثال در این دامنه آدرس CSMonitor.com به آدرس 66.114.52.47 تبدیل خواهد شد.

بنیانگذار اینترنت به چه می اندیشد؟

به گزارش مهر، به دلیل اینکه سرورهای DNS به یکدیگر اطمینان دارند امکان سوء استفاده از این فرایند و ایجاد آدرسهای نادرست عددی و هدایت کاربران به سایتهای نادرست از جمله سایتهای خطرساز و آلوده به وجود می آید. شاید این پدیده درباره سایتهای عادی و کم اهمیت چندان خطرساز به شمار نرود اما برای سایتهای مانند BancOfAmerica.com می تواند خسارات جبران ناپذیری را به وجود آورد.

وینتون سرف که نام پدر اینترنت را یدک می کشد معتقد است این مشکل را می توان با استفاده از رمزگذاری برای اعتبار بخشیدن به اسناد DNS رفع کرده یا کاهش داد اما این فرایندی زمان بر بوده و می تواند به روز کردن اینترنت جهان را با پیچیدگی هایی مواجه سازد. "سرف" همچنین معتقد است افزایش استفاده از اعتبار بخشی رمزگذاری می تواند مشکلات جانبی از جمله نامه های الکترونیکی ناشناس را رفع کند. از دیگر مشکلاتی که اینترنت با آن دست پنجه نرم می کند، خطاهای انسانی است که در بعضی مواقع نتایج نامطلوبی را از خود به جا می گذارد.

آخرین ارتقا اینترنت مربوط به سال 1986 بوده است

آخرین زمانی که اینترنت به هر شکلی ارتقا پیدا کرد سالهای 1985 و 1986 بوده است. زمانی که نماینده دولت تبدیل شبکه نظامی را به شبکه ای عمومی آغاز کرد. در آن زمان سوئیچی از تنها آدرس موجود شبکه ای برای انطباق دادن چند صد رایانه با نسخه 4 پروتوکول اینترنت ارائه شد. نسخه ای که در حال حاضر و با وجود چهار بیلیون آدرس اینترنتی همچنان مورد استفاده قرار دارد. در واقع سال 1986 آخرین زمانی بوده که تغییری در اینترنت به وجود آمده است.

به دلیل نبود هیئت مدیره برای تصمیم گیری درباره عملکرد اینترنت، امکان ایجاد تغییرات مورد نیاز در آن وجود ندارد. نزدیک ترین چیزی که می توان از آن به عنوان مالکی برای اینترنت نام برد سازمانی به نام IETF است که وظیفه ارائه پروتوکولهای جدید و تحقیقات ترمیمی برای آسیب پذیری های ساختارهای اینترنت را به عهده دارد.

با این حال به دلیل اینکه این شبکه به شکل ترکیبی از سخت افزارها و نرم افزارهای میلیونها شرکت، دولت و افراد مختلف تبدیل شده است راهی برای ایجاد تغییر اساس در آن باقی نمانده است. از نمونه های بارز این ضعف سقوط سریع قابلیت دسترسی چهار بیلیون آدرس اینترنتی موجود در سیستم IPv4 است. شاید این سیستم در سال 1985 موثر به نظر می آمده است اما با افزایش میزان استفاده از اینترنت در چین، برزیل و هند این سیستم به سرعت رو به ناکارایی گذاشته است.

بر اساس گزارش ای بی سی نیوز، راه حل موثری که برای رفع این مشکل پیشنهاد شده است استفاده از سیستم جدید IPv6 است که از آدرسهای عددی که هرگز رو به اتمام نخواهند گذاشت استفاده شود. در واقع با استفاده از این سیستم امکان داشتن هشت آدرس اینترنتی برای هر یک از اتمهای بدن ساکنان سیاره زمین وجود خواهد داشت.

"وینتون سرف" جایگزینی این سیستم را حیاتی می داند اما دویل معتقد است به دلیل کاهش یافتن بازدهی مالی برای شرکتهای تولید کننده خدمات اینترنتی توجه مالی چندانی به ارائه این سیستم نخواهد شد. به اعتقاد "دویل" آنچه اینترنت اکنون نیاز دارد باز طراحی کلی ساختار پنهان اینترنت است. به بیان دیگر با ساخت شبکه ای بزرگتر، هوشمندتر و قابل استفاده تر که بتواند در کنار شبکه کنونی اینترنت قرار گیرد، بسیاری از مشکلات کنونی این شبکه رفع خواهد شد و روزی خواهد رسید که اینترنت وسیع امروزی به جزئی کوچک ای شبکه جدید اینترنتی تبدیل خواهد شد.


شنبه 14/6/1388 - 2:0
مورد توجه ترین های هفته اخیر
فعالترین ها در ماه گذشته
(0)فعالان 24 ساعت گذشته