تبیان، دستیار زندگی

پاسخ : اصل اين كه اين گونه اختلاف روحيه ها در انسان پديد آيد، امري طبيعي است . حضرت امير ( ع ) مي فرمايند : ( ( قلب انسان گاه رو به خدا مي كند و گاه پشت مي نمايد ( داراي اقبال و ادباراست ) ) ) . ولي اگر بي ميلي به عبادت و تهذيب نفس طولاني گردد،نشانگر بروز مشكلي در زواياي وجودي انسان است . بعضي از اين مشكلات عبارت است از : 1- حب نفس و دوست داشتن بيش از حدخود، 2- جاي گيري حب دنيا و زرق و برق آن در دل آدمي ، 3-استفاده از غذاهايي كه حلال نيستند، 4- استفاده از غذاهايي كه پاك نيستند، 5- تكرار گناه به حدي كه دل سياه گردد و شوق عبادت گرفته شود .كه با تفحص در نفس خود بايد علت را پيدا كرد و مداوا نمود.;

پاسخ : بلي بسياري از مشاهير و بزرگان داراي استاد راهنما بوده اندو اين مساله يكي از مهم ترين مسايلي است كه مي تواند در رشد وتعالي آدمي موثر باشد .مربي و استادي كه علم را با عمل عجين كرده است ، مي تواند اثرات زيادي بر روي انسان به جاي گذارد؛ ولي نكته مهم همان است كه خود شما به آن توجه داشته ايد و آن اين كه چگونه چنين استادي را پيدا كنيم ؟ گفتني است در بسياري از موارد جوان هابه دام اشخاصي مي افتند كه براي خويش شخصيتي كاذب ساخته وبه فريفتن قشر جوان مشغولند و از احساسات و عواطف پاك آنها سواستفاده مي كنند كه به عنوان مثال مي توان به بعضي از دراويش وعارف مسلك ها اشاره نمود .تجربه نشان داده است براي پيدا كردن دوست خوب و استاد راهنماي مناسب ، مي توان از مسجد و نمازجماعت شروع كرد .انسان بايد خود رادر معرض نسيم الطاف الهي قرار دهد تا از آن بهره مند شود و جلسات مذهبي ، روضه ها و نمازهاي جماعت ، سخنراني ها و جلسات قرآن مصداق در معرض گذاشتن خويش در مسير اين نسيم الطاف الهي است . از طرفي هم بايدقابليت هاي خود را با مطالعه و عبادت و بندگي بالا برد تا بتوان از آن جلسات استفاده كرد .اگر انسان در اين مسير باشد و از خداوند هم طلب نمايد، ان شا الله استادي مناسب نصيبش خواهد شد .ولي اگردسترسي به استاد نيست ، مي توان از كتاب هاي معتبر اخلاقي وعرفاني استفاده كند .نكته اساسي اين است كه شخص بايد در اين رابطه آگاهي خود را بالا ببرد و به آنچه دانسته است عمل كند .اگرچنين كند خداوند به تدريج آگاهي هاي او را افزونتر مي سازد و اين مساله خلا استاد را پر مي كند .در اين باره از كتاب هاي زير استفاده كنيد : 1- چهل حديث امام خميني 2- آداب الصلوه امام خميني 3-زندگي نامه عرفاي بزرگ ( مثل دركوي بي نشان ها، آيت بصيرت و ...) ;

پاسخ : حجاب منحصر در چادر و حتي مانتو نيست ، بلكه هرلباسي كه غير از وجه و كفين ( دست ها تا مچ ) را بپوشاند و موجب تحريك و جلب توجه نامحرم نگردد كافي است ولي بايد توجه داشت كه همان طور كه بقيه واجبات داراي مراتب مختلفي مي باشندحجاب نيز داراي مراتب خوب ، متوسط و خوب تر است و چادرحجاب برتر بانوان محسوب مي گردد .در اين جا چند نكته وجود داردكه براي روشن شدن آنها بايد ديد اساساً فلسفه حجاب چيست ؟حجاب دو فلسفه اساسي دارد كه با يكديگر ارتباط تام دارند : 1 ) مصونيت زن در برابر طمع ورزي هاي هوس بازان . 2 ) يپشگيري ازتحريكات شهواني خارج از ضوابط و هنجارهاي الهي و تامين سلامت و بهداشت معنوي جامعه . حجاب با چنين نقش و كاركردمهم و اساسي پيامي قاطع و كوبنده با خود دارد، و آن اين است كه دربرابر همه مردان اجنبي نوعي هشدار و اعلام ( ( دور باش ! ) ) مي دهد،اكنون بايد ديد چه عواملي در رساندن اين پيام و اثرگذاري آن موثراست : 1 ) حدود و ميزان پوشش : بدون شك هر اندازه بدن زن پوشيده تر باشد نقش نيرومندتري در دورسازي ديدگان نظاره گر ايفامي كند .اگر نگاه هاي آلوده را همچنان كه در روايات آمده است ( ( تيرهاي زهرآلود شيطان ) ) بدانيم ، پوشش زن همانند قوسي است كه تير از آن كمانه مي كند و منحرف مي شود و از اصابت و نفوذ در هدف باز مي ماند .بر عكس هر اندازه بدن زن برهنه تر باشد تيرهاي شيطاني را بيشتر متوجه خود ساخته و از آن آسيب خواهد ديد .از همين روست كه چادر را حجاب برتر شناخته اند، زيرا با وجود شرايطديگر، بيشترين پوشش و مطمين ترين مصونيت را فراچنگ مي آورد.2 ) كيفيت پوشش : ميزان ضخامت و حتي كيفيت دوخت لباس خودبخش مهمي از حجاب را تشكيل مي دهد بدون شك لباس هاي نازك و تنگ و بدن نما فرودگاه پيكان مسموم شيطان و موجب خيره شدن چشم هاي هرزه و آلوده و به فساد كشاننده جامعه است . در مقابل لباس هاي غيربدن نما، ديده ها را از خود دور مي سازد، و سلامت معنوي نفوس را تامين مي كند .3 ) رنگ ها : ترديدي نيست كه برخي ازرنگ ها ديده ها را خيره مي سازد، و پاره اي ديگر نگاه ها را از خودمي راند و دور مي سازد .اكنون سوال مي شود كداميك از اين دو براي تامين حجاب واقعي و مصونيت معنوي جامعه و خيره نكردن چشم ها و بر نيفروختن آتش شهوت مفيدتر است ؟ مگر ما درجامعه اي زندگي نمي كنيم كه ميليونها جوان در اوج غريزه جنسي به سر مي برند و در سخت ترين شرايط جواني از امكان ازدواج محرومندو كافي است با اندك جرقه اي شعله هاي غريزه در وجودشان برافروخته شود و به انواع گناهان و ناراحتي ها مبتلا گردند؟ پس چرابه هر وسيله ممكن - حتي با گزينش رنگ مناسب لباس در جامعه - به سلامت ديني و روحي و رواني آنان كمك نكنيم و موجب جلب توجه آنان و قرارگرفتن شان در دام مفاسد نشويم ؟ در عين حال علماي دين نسبت به خصوص رنگ ها تاكيد چنداني نكرده ، ولي براين مساله پاي مي فشارند كه لباس نبايد موجب جلب توجه و عواقب سو ناشي از آن باشد .از اين رو است كه در طول تاريخ زنان مسلمان به ميل خود لباس مشكي را براي حجاب برگزيدند و اين سنت حسنه مورد تقرير و پذيرش پيامبر ( ص ) و امامان ( ع ) قرار گرفت ، زيرا آنان به اين وسيله احساس امنيت و مصونيت بيشتري مي كردند، ( ر.ك : حجاب در اديان الهي ، محمدي آشناني ) . 4 ) شيوه هاي رفتاري : طرزصحبت و چگونگي راه رفتن و ... نيز بخشي از حجاب به معناي وسيع كلمه است . حفظ وقار و متانت هم همان نقشي را دارد كه پوشش زن دارد و عدم رعايت آن نيز برآيندي چون برهنگي در پي دارد .از اين رو قرآن مجيد يكي از صفات خوب زنان مومن را كه دررفتار دختران شعيب بيان مي كند همان ( ( حيا ) ) و وقار است. ;

پاسخ : ضمن آرزوي توفيق براي شما كه اين چنين به فكر هدايت افراد هستيد، درجواب شما به طور خلاصه عرض مي كنيم كه براي وادار كردن اشخاص و تشويق آنها به نماز بايد آنها را با فلسفه نماز به اندازه فهم خودشان آشنا كرد؛ مثلاً به آنها گفت كه اگر كسي به شما خدمتي هرچند كوچك انجام دهد، از او تشكر مي كنيد و يا اگر كسي شما را به مهماني دعوت كرد و انواع غذاها و ميوه ها و شيريني ها را برايش فراهم كرد و همه گونه از شما پذيرايي نمود، از او تشكر و قدرداني مي كنيد و اگر بدون اين كه يك كلمه از او سپاس گزاري كنيد، از منزل اوخارج شويد، همه كساني كه اين برخورد را مي بينند، شما را سرزنش مي كنند؛ آن وقت خداوند عالم كه همه چيز از او است و نه تنهاهستي ما از او است ، بلكه تمام اين نعمت هاي گوناگون را براي ماآفريده است و در سختي ها و مريضي ها و مشكلات ما را كمك مي كند و نجات مي بخشد، هميشه بر سر سفره كرم او مهمان هستيم ،تشكر نمي خواهد؟ نماز و عبادات ما تشكر بسيار ناچيز از خداي عالم است ، گرچه او به اين تشكر نياز ندارد و سود آن عايد خود مامي شود .و به طور كلي از اين راه ها براي تشويق كودكان و نوجوانان مي توانيد بهره بگيريد : 1- تشويق كودكان و نوجوانان هنگامي كه نمازمي خوانند، 2- تهيه لباس مخصوص و سجاده و تسبيح زيبا و يا براي دختر بچه ها مقنعه و چادر مناسب ، 3- تشكيل نماز جماعت حتي درمنزل و بردن بچه ها در جلسات نماز، 4- نقل قصه ها و داستان هاي شيرين در حد فهم آنها از نماز بزرگان و اشعار و احاديث زيبا در اين باره ، 5- ترك مستحبات در ابتداي كار، طول ندادن نماز و رعايت توانايي كودكان و جوانان ، 6- رعايت نظافت محل نماز و بردن آنها درمساجدي كه نظيف است و جلب توجه مي كند، 7- خود مربيان به نماز اهميت بدهند و در اول وقت آمادگي خود را نشان دهند، 8- بيان عظمت نماز و اين كه از هر كاري اهميتش بيشتر است ، 9- رفقا ودوستان آنها را كنترل كردن و آنها را از مصاحبت با افراد بي نماز و ياآنها كه اهميت به نماز نمي دهند دور نگاه داشتن ، 10- اين كارها بايدبه وسيله مربيان از ابتداي سنين جواني شروع شود، به طوري كه كودك و نوجوان از آغاز به نماز عادت كند، چه اين كه در روايات اسلامي داريم كودكان را از سن هفت سالگي و قبل از رسيدن به سن بلوغ به نماز و عبادات وادار كنيد تا وقتي به سن جواني و بلوغ مي رسند، انجام آن برايشان سخت نباشد، 11- فراهم كردن فيلم هاي نمايشي درباره نماز و كتاب هايي كه در مورد نماز است . براي آگاهي بيشتر ر.ك : روش هاي پرورش حس مذهبي نماز در كودكان ، دكترغلامعلي افروز، انجمن اوليا و مربيان. ;

پاسخ : قبل از اين كه انسان هوادار و عضو حزب يا تشكلي گردد، بايداطلاعات كافي درباره اساسنامه و عملكرد گذشته و حال آن داشته باشد .چنانچه در اثر تحقيقات و مطالعات ، تشخيص داد كه حركت وبرنامه هاي آن جمع به طرف رشد و هدايت و كمال ديني ، اخلاقي وسياسي مي باشد، آن گاه عقل اجازه ورود و طرفداري - آن هم به صورت مشروط - مي دهد، در غير اين صورت انسان پرقيمت تر از آن است كه هر روز به دام گروهي افتد و طعمه افرادي گردد كه معلوم نيست او را به كجا و چه عاقبتي مي رسانند .در هر صورت نكاتي را به عنوان تذكر يادآور مي شويم : 1- وظيفه يك دانشجو قبل از هر چيز،تحصيل و درس خواندن است ؛ چرا كه فلسفه حضور در دانشگاه دردرجه اول تلاش بي دريغ جهت كسب علم مي باشد، از اين رو توصيه ما اين است كه در سال اول نسبت به ورود در تشكل ها قدري درنگ كنيد .البته اين به معناي كنار گذاشتن فعاليت هاي سالم فرهنگي وسياسي نيست . 2- وقت هاي اضافي خود را به مطالعات بيشتر وتقويت بنيانهاي فكري و معرفت ديني و فعاليت در مسجد دانشگاه ونمازخانه بپردازيد و به دور از هرگونه گرايش سياسي حاد، به خدمات ديني و سياسي اي كه ارتباط روشن با دين دارد بپردازيد .3- در طول اين مدت ، سعي كنيد ملاك هاي صحيحي را براي فعاليت هاي اجتماعي - سياسي تحصيل كنيد ( براي اين كار مطالعه ، مشورت ،توجه به سخنان بنيانگذار جمهوري اسلامي و رهبر انقلاب مفيداست ) . مهمترين معيارها براي فعاليت عبارت است از : الف ) اهميت دادن به احكام دين الهي ( مخصوصاً نماز و روابط دختر و پسر ) ، ب ) حفظ آبروي اشخاص ، ج ) پرهيز از شعارهاي عوام فريبانه ، د ) غيرت سياسي در مقابل مخالفان انقلاب ، ه ) تلاش جهت رشد فكري وعلمي دوستان و پرهيز از استفاده هاي غيرمنطقي از احساسات وعواطف جوانان ، و ) تلاش جهت برآوردن نيازهاي واقعي و عقلايي جوانان و پرهيز از شعارها و عملكردهاي سطحي و بي مبنا .4- اگر باتوجه به ملاك هايتان ، صلاح ندانستيد با گروه خاصي همكاري كنيد،ناراحت نشويد، زيرا واجب نيست انسان هميشه داخل در حزب وگروهي باشد، بلكه مي تواند با فكري مستقل و آزاد، آگاهانه مسيرخود را طي كند ( به شرط اين كه از رفقاي مسجدي و اهل نماز بي بهره نباشد ) . در پايان تاكيد مي كنيم راهنمايي ها وتحليل هاي سياسي رهبرانقلاب ( با توجه به تجربه فراوانشان در مسايل سياسي و اجتماعي ) مي تواند بسياري از ابهامات را برطرف كند.;

پاسخ : دغدعه شما براي نظارت و كنترل نفس خويش ، خصلتي ستودني و نعمتي بزرگ است . البته اين را بدان جهت نگفتيم كه شما را مغرور كنيم ؛ بلكه واقعيت آن است كه برخي به كلي از نفس خود غافل مي شوند و آن را به فراموشي مي سپارند.ولي برخي نيز اين توفيق را مي يابند كه اگر چه لغزش هايي دارند ولي همواره از طرف نفس خويش نگران و در جدال و كشمكش با آن هستند .گاهي كسي دشمني در خانه ويا بيماري در اندام خود داردولي از آن مطلع نيست و اقدامي براي دفع آن نمي كند .اين خطرناك ترين نوع دشمن و زيانبارترين نوع بيماري است . جمله اي را به حضرت مسيح ( ع ) نسبت مي دهند كه فرموده است : بيمار كسي نيست كه از دردي رنج مي برد، بيمار حقيقي آن است كه بيمار است ولي خود را سالم مي پندارد .لذا اين دغدغه و نگراني را در خود حفظو تقويت كنيد، اگر چه نگراني ها براي انسان مفيد نيستند، ولي اين نوع نگراني سود محض است . بنابراين : 1- با دوستان پاك و با تقوارفاقت كنيد .2- از دوستاني كه حريم حدود الهي را مي شكنند به شدت پرهيز كنيد .3- در مجالس دعا و محافل موعظه و نمازجماعت شركت كنيد .4- پرخوري و نيز از خوردن غذاهاي چرب وپرانرژي و تحريك كننده پرهيز كنيد .5- از مشاهده صحنه هاي مهيج و تحريك كننده دوري كنيد .6- ورزش را در برنامه منظم و روزانه خود قرار دهيد .7- سعي كنيد هيچ گاه تنها نشويد .8- برنامه منظم مطالعاتي براي خود قرار دهيد و سعي كنيد فرصت هاي خود را باتفكر و مطالعه مناسب پر كنيد .9- هفته اي يكي دو روز، روزه بگيريد.10- سوره يوسف را زياد بخوانيد و در آن تدبر كنيد.;

پاسخ : همان طور كه خود شما فهميده ايد يكي از عوامل مهم عدم درك متقابل شما ومادرتان فاصله بسيار زياد سني بين شما است . البته عوامل ديگري مانند ميزان تحصيلات ، مقدار فعاليت اجتماعي و محيط زندگي ايشان در اين مسيله مي توانند نقش داشته باشند، با توجه به سن وشرايط مادرتان به نظر ما تلاش شما براي عوض كردن اخلاق وروحيات وي به نتيجه مطلوبي نخواهد رسيد آنچه فعلاً وضع را بهترمي كند مداراي شما با مادرتان است زيرا اولاً شما تحصيل كرده هستيد و ثانياً از نوشته تان معلوم است كه شخص با اطلاع از احكام اسلام و حق والدين هستيد، صلاح دنيا و آخرت شما، در جلب رضايت والدين مخصوصاً مادر مي باشد .براي اين كه تحمل و صبر ودر نتيجه مدارايتان بيشتر گردد به امور ذيل توجه نماييد : الف ) با خودفكر كنيد كه اين وضع زودگذر است و بالاخره ، شما ازدواج مي كنيد ووارد زندگي جديدي خواهيد شد .ب ) حتماً راجع به احترام والدين كتاب و احاديث را مطالعه كنيد اين مسيله به آگاهي شما خواهد افزودو موجب افزايش صبر از روي آگاهيتان مي گردد .ج ) دوست يادوستاني مومن و مورد اطمينان پيدا كنيد و با معاشرت آنها خلاروحي خود را پر نماييد، حتماً رابطه خود را با خواهرتان صميمي ترنماييد .د ) به ورزش و تفريح سالم اهميت دهيد و براي آن برنامه ريزي كنيد .ه ) توجه به اين نكته كه اين مسيله يك امتحان الهي است بسيارمهم است ، بدانيد كه خداوند هيچ شخصي را بدون امتحان رهانمي نمايد و هر كس را از طريقي مي آزمايد شما را نيز از همين راه امتحان مي كند .حتي اگر اين مساله حل گردد مساله مهم ديگري براي ادامه امتحان الهي پيش خواهد آمد .پس ما هميشه بايد براي تحصيل مقام بندگي خداوند با ناملايمات دست و پنجه نرم كنيم . و ) رابطه خود را به وسيله دعا و نماز با خداوند استحكام بخشيد .( و استعينوابالصبر و الصلوه ) ز ) در اولين فرصت مناسب ازدواج كنيد، اگرشرايطتان طوري بود كه ناچار شديد يك يا دو سال عقد بسته بمانيداشكال ندارد;

پاسخ : بعضي گناهان كبيره وبعضي ديگر صغيره است و بعضي از گناهان شديد و عظيم و برخي ديگر لمم مي باشد، بنابراين در بين گناهان درجه بندي وجود دارد.البته در روايت است كه خداوند غضب خود را در گناهان پنهان نموده و چه بسا آن گناهي كه فرد به آن مبتلا گردد همان باشد كه مستوجب غضب الهي است ، بنابراين بايد از همه گناهان اجتناب نمود وهم چنين وارد شده است كه انسان بايد به عظمت خدايي كه او راعصيان مي كند نگاه كند نه به كوچكي و يا بزرگي گناه و از اين ديدگاه هيچ گناهي كوچك نيست. ;

پاسخ : ابتدا به حقيقت ريا اشاره مي كنيم : ريا گرفته شده از رويت است و تعريف آن عبارت است از : طلب منزلت و مقام در قلب هاي مردم به وسيله عبادات و طاعات خداوند متعال . اين گونه ريا حرام است و سبب باطل شدن عبادت مي شود .شخص رياكار نزد مردم چنين نشان مي دهد كه مخلص و مطيع واقعي خداونداست در صورتي كه در حقيقت چنين نيست و بايد توجه داشت : اولا، تحقق ريا مشروط به قصد رياست . ثانيا، وابسته به داشتن غرضي از اغراض دنيوي نظير كسب محبوبيت ثروت و رياست مي باشد .در علاج و درمان ريا عالمان اخلاق به عواملي اشاره كرده اند : 1 ) ريشه ريا حب جاه و منزلت نزد مردم است و آن را بايدريشه كن كرد .2 ) بايد ضرر ريا را شناخت كه چگونه قلب را تيره كرده و توفيق اصلاح نفس را مي گيرد و اعمال نيك انسان را نابود ساخته وتبديل به آتش دوزخ مي نمايد .3 ) طلب جاه و مقام نزد خلق اظهارنياز نزد نيازمندان است ؛ چه آنان نيز همه محتاجاني در پيشگاه خدايند و منزلت نزد آنان اندك سودي ندارد .4 ) توجه داشتن به نعمت هاي اخروي و مقامات معنوي . 5 ) عادت كردن به عبادت پنهاني . البته در ابتداي مبارزه سخت است ولي با مداومت و تمرين آسان خواهد شد .البته براي از بين بردن ريا لازم نيست انسان خود رادر برابر مردم فردي گناهكار جلوه دهد .يا دست از اعمال صالحبردارد، بلكه اين كار خود ناپسند و خلاف رضاي خداست . زيراخداوند دوست دارد آبروي بنده مومنش نزد مردم حفظ گردد و اگرلغزشي دارد نزد آنان رسوا نگردد و با اعمال نيك سرمشق ديگران شود، ولي بنده بايد رابطه خود را با پروردگار نيكو گرداند و در خفا ازگناهان خويش توبه كند و عهد نمايد كه از معاصي دست خواهدكشيد و در اين كار هم از او مدد جويد .بنابراين شايسته نيست كه انسان به خاطر ترس از ريا دست از انجام كارهاي نيك بكشد، زيرا اين خود دامي شيطاني براي دوري از حسنات است . بنابراين بهتر است كه در هر شرايطي انسان به انجام مستحبات بپردازد ولي در عين حال جانب اخلاص را پاس بدارد و از خداوند در اين باره مدد جويد .براي آگاهي بيشتر ر . ك : چهل حديث امام خميني ، بحث ريا.;

پاسخ : آري زن مي تواند به مراتب عالي كمال دست پيدا كند و حتي اسوه و نمونه و مثل براي ديگران گردد .اوقاتي را كه زن نمي تواند نماز بخواند و يا روزه بگيرد همان روزه نگرفت و نماز نخواندن او طاعت حق تعالي است و او با نمازنخواندن و روزه نگرفتن خدا را طاعت و عبادت مي كند، به علاوه دراوقات نماز مي تواند در سجاده و محل نماز خود قرار گرفته و ذكربگويد و در روزهاي ماه مبارك رمضان گرچه روزه مي خورد و امامي تواند مقداري كمتر غذا بخورد و بدينگونه با روزه داران همراهي نمايد .زن با وضع حمل گناهانش بخشيده مي شود و با شيردادن به فرزندش ثواب هاي عظيم به دست مي آورد كه مردان از چنين ثواب هايي محروم مي باشند و. ...;