تبیان، دستیار زندگی

بستنی بستنی یکی از خوراکی‌های خوشمزه‌ای است که برخی افراد به مصرف بیش از اندازه آن عادت دارند و نمی‌دانند که با خوردن آن به مرور زمان دچار چاقی، اضافه‌وزن و دردسرهای ناشی از آن می‌شوند. از همان بدو تولد ذائقه انسان با خوردن شیر مادر با طعم شیرین آشنا می‌شود بنابراین جای تعجب نیست که بیشتر افراد گرایش بیشتری به مصرف مواد غذایی با طعمی شیرین و حاوی قند دارند. بستنی یکی از تنقلات شیرینی است که در شکل‌ها و طعم‌های متفاوت به دلیل خنکی، طعم و بافت ترد و نرم، نه تنها مورد علاقه کودکان است بلکه بزرگسالان هم آن را دوست دارند. اگر مواد اولیه بستنی سالم باشد و از رنگ‌های غیرمجاز برای تهیه آن استفاده نشده باشد، یک میان وعده مفید و دارای ارزش غذایی بالا محسوب می‌شود و کودکانی که به دلیل بوی خاص شیر میلی به مصرف آن ندارند، می‌توانند به عنوان یک میان‌وعده بستنی را که منبع خوبی از کلسیم است، بخورند. یک بستنی سالم نه تنها قسمتی از انرژی و پروتئین مورد نیاز روزانه بدن را برطرف می‌کند بلکه ویتامین‌های ضروری و مفید را نیز به بدن می‌رساند. به همین دلیل توصیه می‌شود بستنی در رژیم غذایی روزانه کودکان به ویژه گروهی که به اندازه کافی شیر نمی‌خورند، قرار گیرد. البته به افراد چاق یا کسانی که زمینه چاقی دارند، توصیه می‌کنم در مصرف بستنی احتیاط کنند. در عین حال، بستنی‌هایی که از خارج وارد می‌شوند، ممکن است تاریخ مصرفشان گذشته باشد. در مورد استاندارد بودن مواد اولیه این محصولات هم نمی‌شود صد درصد اطمینان داشت. در مورد بستنی‌های جدید که چند سالی است در بین جوانان و نوجوانان رواج پیدا کرده است و به اصطلاح اسکوپی به فروش می‌رسد هم باید گفت که این بستنی‌ها به دلیل حجم زیاد و کالری بالا خطر اضافه وزن و چاقی را به شدت افزایش می‌دهند و به همین دلیل باید در مصرف آن‌ها اعتدال را رعایت کرد. حتی بسیاری از این بستنی‌ها افزودنی‌هایی مانند خامه و شکلات دارند که موجب پرکالری تر شدن بستنی می‌شوند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که بستنی‌های پاستوریزه کارخانه ای، مطمئن‌تر و سالم‌تر هستند. بهترین و بدترین‌های بستنی کدامند؟ بهترین بستنی، بستنی‌ای است که از شیر تازه و بدون مواد افزودنی تهیه شده باشد. بستنی‌هایی که با شرایط استاندارد و در نظر گرفتن مسایل بهداشتی فردی - محیطی و بدون مواد افزودنی تهیه شده‌اند، ارزش بیولوژیکی و غذایی بالایی دارند. بدترین نوع بستنی، بستنی‌هایی هستند که از شیر بریده و کهنه تهیه شده‌اند و معمولاً در فرایند تولید آن‌ها شرایط استاندارد رعایت نمی‌شود. البته اگر بستنی را در خانه تهیه می‌کنید، حتماً از شکر کمتری استفاده کنید و آب‌میوه و تکه‌های میوه یا مغزها را به آن بیفزایید تا ارزش غذایی‌اش را در حد یک میان‌ وعده مناسب افزایش دهید. افزودن بستنی به ژله خانگی که با آب‌میوه تهیه شده، برای تربیت ذائقه و تأمین بخشی از نیازهای کودک مناسب است. البته فراموش نکنید هر نوع بستنی‌ای برای تغذیه کودک مناسب نیست به خصوص بستنی‌های سنتی که ممکن است خامه به‌کار رفته در آن‌ها پاستوریزه نباشد. سالم‌ترین بستنی‌ها، بستنی‌های سفید وانیلی هستند که هیچ نوع رنگی به آن‌ها اضافه نشده است. البته بهتر است تا قبل از سن 3 سالگی هر روز به کودک بستنی ندهید زیرا احتمال چاقی را در او و شکل‌گیری رفتارهای غلط تغذیه‌ای و بروز آسیب‌های جبران‌ناپذیر به دندان‌ها را افزایش می‌دهد. از آنجا که کودکان علاقه زیادی به بستنی دارند، بر حسب سن، وضعیت جسمی و سلامت برایشان بستنی مناسب را انتخاب کنید و فراموش نکنید میزان کالری انواع بستنی‌ها متفاوت است. در ضمن بستنی را به مقدار مشخص و با فاصله‌گذاری مناسب بین میان‌وعده با وعده‌های اصلی به کودک بدهید زیرا سه اصلی که همواره در علم تغذیه به رعایت آن توصیه می‌شود تنوع، تعادل و تناسب است. مادرانی که برای علاقه‌مند کردن کودکشان به مصرف غذا به نوعی با دادن بستنی به او، شرطی‌اش می‌کنند، باید توجه داشته باشند با اصرار کردن ممکن است کودک حتی از خوردن ماده غذایی‌ای هم که دوست دارد، بعد از مدتی دل‌زده می‌شود. بنابراین نه کودک را برای خوردن مواد غذایی تشویق کنید و نه در صورت نخوردن آن، عکس‌العمل یا واکنشی منفی نشان دهید. تشویق و اجبار یا دادن وعده و وعید برای غذا خوردن، بدآموزی است و باعث شکل‌گیری رفتارهای غلط تغذیه‌ای و عادت بد غذایی و گرایش کودک به مصرف تنقلات با طعم شیرین و هله‌هوله‌های بی‌ارزش که تراکم انرژی و مواد مغذی کمی دارند، می‌شود. میوه به جای بستنی، بهـتـریـن جایگـزیـن‌های بستـنـی کدامند؟ بستنی یکی از خوراکی‌های خوشمزه‌ای است که برخی افراد به مصرف بیش از اندازه آن عادت دارند، یعنی بدون در نظر گرفتن میزان کالری بالای موجود، آن را در تمام میان‌وعده‌هایشان می‌گنجانند و نمی‌دانند که با خوردن همین حجم کم از این خوراکی چرب و شیرین، کالری مازادی به بدنشان می‌رسد و به مرور زمان دچار چاقی، اضافه‌وزن و دردسرهای ناشی از آن می‌شوند. البته یک فرد سالم و بزرگسال می‌تواند بستنی را گاهی به عنوان میان‌وعده یا دسر در برنامه غذایی‌اش بگنجاند. افزایش مصرف بستنی در برنامه غذایی بچه‌های بدغذا یا افراد لاغر هم به نظر متخصص آن‌ها بستگی دارد و نباید خودسرانه حجم بالایی از آن را در برنامه غذایی روزانه آن‌ها قرار دهیم. بهتر است بدانید برای سوزاندن کالری دریافتی از کمترین حجم بستنی، باید یک ساعت تا یک ساعت و نیم پیاده‌روی کرد بنابراین اگر نمی‌توانید برای سوزاندن کالری بستنی به اندازه کافی راه بروید یا فعالیت بدنی داشته باشید، میزان کالری دریافتی از سایر خوراکی‌هایتان را کاهش دهید. مثلاً اگر در روزهای عادی یک بشقاب برنج مصرف می‌کردید، روزی که بستنی می‌خورید، باید مقدار برنج را به نصف و حتی کمتر کاهش دهید. در غیر این صورت، پس از مدتی و با مصرف بستنی‌هایی که سرشار از شکر و بر پایه شیر پرچرب هستند، روز به روز چاق‌تر خواهید شد. گاهی مصرف یک بستنی بزرگ خامه‌ای و سرشار از شکلات می‌تواند بیش از یک وعده غذایی به بدن کالری برساند. پیشنهاد ما به افرادی که می‌خواهند سالم‌تر زندگی کنند، این است که انواع میوه‌های تازه را جایگزین بستنی در میان‌وعده‌های خود کنند. البته اگرچه قند و کالری میوه‌ها به مراتب از بستنی کمتر است، اما افراط در مصرف همین میوه‌های تازه هم در افرادی که دچار اضافه‌وزن هستند، می‌تواند اضافه دریافت کالری و چاقی بیشتر را به همراه داشته باشد، بنابراین می‌توان گفت میوه‌ها بهترین و مغذی‌ترین میان‌وعده و جایگزین خوبی برای بستنی هستند، البته اگر درست و به اندازه مصرف شوند.

در هر حال لازم نیست به بهانه‌ی داشتن یک صبحانه‌ی کامل همزمان چند منبع پروتئین به همراه کره، پنیر، مربا، خامه، عسل و غیره را با هم بخورید. زمانی که می‌خواهید لاغر شوید، منظورمان در حد یکی دو کیلو هست نه در حد ده دوازده کیلو، اولین کاری که باید بکنید این است که اهمیت صبحانه را دریابید. هیچ وقت از هیچ وعده‌ی غذایی صرف‌نظر نکنید و یادتان باشد که حتماً صبحانه میل کنید. به خاطر این که اولین وعده‌ی غذایی بعد از چندین ساعت گرسنگی است و بدن برای شروع روز کاری خود نیاز به انرژی دارد. شما که نمی‌خواهید سلامتیتان به خاطر خوش اندام شدن به خطر بیفتد؟ پس هر کاری را با اصول صحیح آن انجام دهید. در این مطلب هفت روش لاغری با تکیه بر اصول صحیح صبحانه خوردن ارائه می‌دهیم. با ما همراه باشید. حفظ تعادل از همه چیز مهم‌تر است یک صبحانه‌ی کامل و خوب از پروتئین، میوه و دانه‌های کامل تشکیل می‌شود. این مواد غذایی ترکیب فوق‌العاده‌ای هستند که هم سالم بوده و هم این که اجازه نمی‌دهند تا چند ساعت بعد گرسنه‌تان شود. متأسفانه خیلی از ما یا از صبحانه صرف‌نظر می‌کنیم و یا این که به خوردن کیک، کلوچه و یا یک پیاله از غلات آماده‌ی صبحانه بسنده می‌کنیم. باید بدانید که این قبیل مواد غذایی سرشار از گلوسیدهایی (قند) هستند که به سرعت قند خون را بالا می‌برند و بعد از چند ساعت از صرف صبحانه باعث سقوط آزاد آن می‌شوند برای این هم در به در دنبال خوراکی خواهید گشت. برای این که قند خونتان ثابت بماند و کمتر احساس دل‌ضعفه و گرسنگی داشته باشید بهتر است تعادل غذایی‌تان را رعایت کنید و برای صبحانه پروتئین، میوه و غلات کامل (نان کامل یا همان نان سبوس‌دار) میل کنید. به جای قهوه چای سبز میل کنید چای سبز را چای سلامتی بدانید. علاوه بر این که این نوشیدنی خوشمزه خواص زیادی برای مراقبت از قلب نازنینتان دارد بلکه می‌تواند به خوش اندامی و لاغری هم کمک کند. نتایج یک پژوهش آمریکایی نشان می‌دهد که یک فنجان چای سبز سرعت کالری‌سوزی را بالا می‌برد و همچنین باعث می‌شود که بدن شما با شتاب بیشتر از چربی‌های مصرفی استفاده کند. اگر عادت دارید برای صبحانه قهوه میل کنید بهتر است چای سبز را جایگزین آن کرده و از خواص آن بیش از پیش استفاده کنید. غلات صبحانه‌ی خانگی تهیه کنید غلات صبحانه ای که با مارک‌ها و طعم‌های مختلفی به فروش می‌رسند سرشار از قند و چربی می‌باشند. برای همین هم این قند و چربی اضافی به مرور در بدنتان جا خوش کرده و باعث چاقیتان می‌شود. برای همین بهتر است خودتان دست به کار شده و غلات صبحانه درست کنید. برای این کار دو فنجان بلغور جو دو سر را با یک فنجان میوه و دانه های خشک و همچنین کمی شکر قهوه‌ای مخلوط کنید. موادتان را به مدت 3 تا 5 دقیقه در فر بگذارید و آن را داخل یک ظرف در بسته نگهداری کنید. یک فنجان شیر را جایگزین قهوه لاته بکنید کافه لاته یا قهوه لاته نوعی نوشیدنی درست شده از قهوه است که از ترکیب قهوه‌ی اسپرسو با شیر تهیه می‌شود. برای تهیه‌ی آن قهوه‌ی اسپرسو را با شیر داغ ترکیب کرده و رویش را با کف شیر می‌پوشانند. توصیه می‌کنیم اگر می‌خواهید چند کیلو وزن کم کنید نوشیدنی محبوبتان را با یک فنجان شیر کم چرب تاخت بزنید. با همین کار ساده روزانه 100 کالری کمتر دریافت می‌کنید. از این گذشته خودتان را از میل شدید مصرف قند دور کرده‌اید و قند خونتان نیز ثابت می‌ماند. صبحانه‌ی کامل به معنی پرخوری نیست مواد غذایی همیشگی صبحانه را فراموش کنید. چه کسی گفته است که برای صبحانه حتماً باید غلات، تخم مرغ، آب پرتقال و کیک‌های صبحانه را با هم میل کنید. یکی از منابع پروتئین مانند پنیر یا تخم مرغ انتخاب خوبی است. نان کامل به عنوان غلات بهترین گزینه است. همان صبحانه‌ی کلاسیک ایرانی خوب است. یعنی نان، پنیر، گردو و البته چای و ترجیحاً چای سبز. گاهی برای تنوع تخم مرغ میل کنید. در هر حال لازم نیست به بهانه‌ی داشتن یک صبحانه‌ی کامل همزمان چند منبع پروتئین به همراه کره، پنیر، مربا، خامه، عسل و غیره را با هم بخورید. حتی می‌توانید گاهی یک کاسه سوپ و یا ماکارونی یا کوکوی کم چربی که از دیشب مانده است را هم به عنوان صبحانه میل کنید. یک ساندویچ حاوی سینه‌ی مرغ با یک عدد سیب هم می‌تواند یک صبحانه‌ی کامل باشد. نیازی نیست حتماً یک کاسه‌ی بزرگ غلات صبحانه به همراه شیر پرچرب میل کنید. صبحانه خوب هر روز صبح حداقل 5 گرم فیبر دریافت کنید فیبرهای غذایی جلوی گرسنگی را می‌گیرند و دستگاه گوارش را تمیز می‌کنند. در عین حال هم هیچ کالری به بدن تحمیل نمی‌کنند. برای همین هم جزو بهترین ترکیبات برای لاغری هستند. با این حال خیلی از ما کمتر از میزان مورد نیاز بدن مان فیبر دریافت می‌کنیم. برای مقابله با این کمبود مواد غذایی سرشار از فیبر برای صبحانه میل کنید. یک عدد سیب، نصف فنجان غلات سرشار از فیبر، نصف فنجان تمشک یا دو تکه نان تهیه شده از گندم سیاه 5 گرم فیبر نصیبتان می‌کند. ماست را دریابید ماست یکی از سالم‌ترین مواد غذایی موجود در دنیا است و می‌تواند یک ضلع صبحانه‌ی سالم و کامل را تشکیل دهد. در واقع یکی از منابع پروتئینی مناسبی است که باید برای صبحانه مصرف شود. البته فکرتان به سمت ماست‌های پرچرب، هم زده، معطر و یا انواع ماست‌های دیگری که این روزها با شیوه‌های مختلف ارائه می‌شود نرود. این ماست‌ها حاوی قند و کالری زیادی هستند. یک ماست کم چرب طبیعی تهیه کرده. به آن میوه، عسل و یا حتی کمی شکلات سیاه اضافه کنید و از خواص فوق‌العاده‌ی آن برای سلامتی و لاغریتان استفاده کنید.

خوب است بدانیم که در طی فرایند خشک کردن، آب موجود در میوه، کاهش می‌یابد (تقریباً 80 تا 90 درصد آن) و محصول نهایی، متراکم‌تر از میوه تازه می‌شود... برگه‌ها؛ جایگزین خوب هله‌هوله‌ها هستند. میوه‌های خشک و برگه‌ها، یکی از میان وعده‌های سالم، مغذی و مفید برای تمام گروه‌های سنی است و می‌توان آن‌ها را جایگزین خوبی برای چیپس و پفک به خصوص در کودکان به شمار آورد. میوه‌های خشک یا برگه‌ها همان میوه‌های تازه‌ای هستند که به دو صورت خشک می‌شوند: طبیعی و یا با دستگاه (صنعتی). کشمش، خرما و آلو خشک نمونه‌هایی از این محصولات هستند. سایر میوه‌هایی که می‌توان آن‌ها را خشک کرد شامل: سیب، زردآلو، موز، توت، کیوی، انجیر، انبه، هلو، گلابی، آناناس، توت‌فرنگی، خرمالو و همچنین گوجه‌فرنگی است. میوه‌های خشک را می‌توان برای مدت زمان طولانی نگهداری کرد، بنابراین این محصولات جایگزین مناسبی برای میوه تازه در خارج از فصل آن می‌باشد، مثل مصرف آلو یا آلبالو خشک در زمستان. همچنین می‌توان از این محصولات برای مصرف در شرایط خاص مثل ورزش‌هایی مانند کوهنوردی که امکان حمل وزن زیاد بار وجود ندارد نیز استفاده کرد. میوه‌های خشک و آجیل، هر چند از نظر اندازه کوچک هستند، ولی بسیار مقوی می‌باشند و اثرات درمانی زیادی دارند. میوه‌های خشک منبع غنی ویتامین‌های A، B1، B2، B3، B6 و پانتوتنیک اسید و نیز املاحی مثل کلسیم، آهن، منیزیم، فسفر، پتاسیم، سدیم، مس و منگنز هستند، به راحتی هضم می‌شوند و باعث تصفیه خون و پاک‌سازی معده و روده می‌گردند. به دلیل وجود همین خواص است که میوه‌های خشک و برگه‌ها را می‌توان به عنوان یکی از میان وعده‌های سالم، مغذی و مفید برای تمام گروه‌های سنی معرفی کرده و می‌توانند جایگزین خوبی برای چیپس و پفک به خصوص در کودکان باشند. و اما سۆالات رایج آیا خشک کردن میوه‌ها باعث کاهش ارزش تغذیه‌ای آن‌ها هم می‌شود؟ همان طور که گفته شد، به‌کارگیری فرآیند حرارتی باعث از بین رفتن برخی ویتامین‌ها از جمله ویتامین C و کاهش فعالیت برخی رنگ‌دانه‌های مفید در میوه‌ها می‌شود. با وجود این، کاهش ارزش تغذیه‌ای میوه‌ها به روش و سرعت خشک کردن بستگی دارد. بدیهی است که ارزش تغذیه‌ای میوه‌های تازه به مراتب بیشتر از میوه‌های خشک است، لذا توصیه می‌شود برای داشتن بدنی سالم و نیرومند، به میزان کافی هم از میوه‌های تازه و هم از برگه‌ها و میوه‌های خشک به عنوان میان وعده استفاده نمایید. هنگام خریدن میوه‌های خشک حاضری باید به چه نکاتی توجه کنیم؟ میوه‌های خشک باید به صورت بسته‌بندی شده خریداری شوند و توجه شود که حتماً بر روی بسته بندی آن‌ها، پروانه ساخت وزارت بهداشت، نشان استاندارد و تاریخ تولید و مصرف درج‌ شده باشد. همچنین باید از خرید فله‌ای میوه‌های خشک بپرهیزیم. چنین محصولاتی به صورت سنتی و کاملاً غیربهداشتی و با دوزهای غیرمجاز مواد شیمیایی خشک می‌شوند و از همه بدتر آن که در اماکن عمومی به صورت روباز در معرض انواع آلودگی‌های ویروسی، عفونی و نیز هوای آلوده به دی‌اکسیدکربن، سرب، جیوه و انواع دیگر گازهای خطرناک به فروش می‌رسند. این میوه‌ها در هنگام خشک شدن به دلیل تراوشات قندی، چسبناک شده و مستعد پذیرش انواع آلودگی‌ها می‌باشند، لذا چنین محصولاتی را لزوماً در بسته‌بندی‌های بهداشتی خریداری کنید. بهترین راه نگهداری از میوه‌های خشک چیست؟ بسته‌بندی میوه‌های خشک باید به گونه‌ای باشد که هرگونه رطوبت، اکسیژن و نور به آن‌ها نفوذ نکند و همچنین شرایط محیطی نیز به گونه‌ای باشد که نگهداری میوه‌های خشک در دمای پایین، رطوبت نسبی پایین و به دور از تابش مستقیم نور خورشید صورت گیرد. نکات قابل توجه خوب است بدانیم که در طی فرایند خشک کردن، آب موجود در میوه، کاهش می‌یابد (تقریباً 80 تا 90 درصد آن) و محصول نهایی، متراکم‌تر از میوه تازه می‌شود، به همین جهت دارای کالری و قند بالاتری نسبت به میوه تازه می‌باشد، لذا مصرف بیش از حد میوه‌های خشک ممکن است باعث ایجاد اضافه وزن و چاقی شود و خصوصاً برای افرادی که از رژیم لاغری پیروی می‌کنند مصرف زیاد آن توصیه نمی‌شود. همچنین در مصرف میوه‌های خشک باید توجه داشت حرارتی که برای خشک کردن میوه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد تا حدود زیادی موجب از بین رفتن ویتامین C موجود در میوه می‌شود. نکته دیگر آن است که به میوه‌هایی که در خارج از منزل (در صنعت یا مغازه‌ها) خشک می‌شوند، برای تثبیت رنگ، ماده‌ای بنام اکسید سولفور و یا دی‌اکسید گوگرد اضافه می‌کنند که می‌تواند باعث بروز آسم در افراد حساس به آن شود، بنابراین افراد مبتلا به آسم در مصرف این گونه محصولات باید احتیاط نمایند. میوه‌هایی که به طور طبیعی و بدون افزودن سولفور خشک می‌شوند (مثل خشک کردن کشمش در سایه یا در مقابل آفتاب) دارای رنگ تیره‌تری نسبت به میوه تازه هستند، ولی طعم آن‌ها به میوه تازه بیشتر شبیه است.

رژیم لاغری سیب انواع مختلفی دارد اما چیزی که در همه آنها مشترک است این است که باید سعی کنید سیب بیشتری بخورید که اصلا" هم چیز بدی نیست زیرا سیب ها سرشار از ویتامین ها و مواد مغذی دیگر هستند و علاوه براین به شما کمک می کنند غذای کمتری بخورید . تحقیقات نشان داده است افرادی که ۱۵ دقیقه قبل از غذا سیب می خورند بطور متوسط در هر وعده غذایی ۱۹۰ کالری کمتر مصرف می کنند. رژیم سه عدد سیب در هر روز مشهورترین رژیم لاغری سیب ، رژیم ۳ عدد سیب در هر روز تامی فلین است . در این رژیم شما باید حدود ۱۵ دقیقه قبل از هر وعده غذایی یک عدد سیب بخورید و حداقل این کار را در سه وعده انجام دهید اما مطمئنا" خوردن سیب قبل از هر وعده به تنهایی برای کاهش وزن کافی نیست وغذایی که در هر وعده مصرف می کنید نیز اهمیت زیادی دارد ، به همین دلیل در این رژیم گفته شده است که شما باید در هر وعده چه غذایی و چه میزانی مصرف کنید . مثلا" اگر ۱۵ دقیقه قبل از یک وعده غذایی سیب بخورید اما درآن وعده مرغ و سیب زمینی سرخ کرده بخورید فایده زیادی ندارد . این رژیم به شما توصیه می کند که در هر روز حداقل ۴ تا ۵ وعده غذایی داشته باشید و در هروعده حتما" پروتئین خالص مصرف کنید و علاوه بر سه وعده سیب ۶ وعده هم میوه و سبزیجات دیگر بخورید.در کل ، میوه ها ، لبنیات کم چرب ، سبزیجات وگوشتها از غذاهای توصیه شده در این رژیم هستند. رژیم سه روزه سیب این رژیم لاغری هم تقریبا" مشابه رژیم قبلی است با این تفاوت که برخلاف رژیم فلین ، این یک رژیم کوتاه مدت است و نباید برای مدت زیاد مورد استفاده قرار گیرد. این رژیم فقط باید برای سه روز رعایت شود اما شما می توانید مطمئن باشید که در این سه روز حداقل ۵پوند معادل ۲/۲ کیلوگرم وزن کم می کنید . در این نوع رژیم لاغری شما سیب را قبل از وعده های غذایی مصرف نمی کنید بلکه از آنها به عنوان بخشی از غذای اصلی خود استفاده می کنید . برای مثال برای صبحانه باید یک قطعه نان ، یک قاشق چایخوری پنیر و سه برش سیب بخورید . برای ناهار باید یک نوع سالاد درست کنید و در آن ۱۵۰گرم ماهی سالمون ، یک عدد سیب ، یک عدد پرتقال و پنج ساقه کرفس بریزید و برای تهیه سس آن باید آب یک عدد لیمو را با ۷۵ گرم ماست مخلوط کنید. برای شام هم باید دو عدد ساندویچ با نان چاودار بخورید . درباره مواد داخل این ساندویچ ها چیزی گفته نشده اما باید در یکی از آنها حتما"سیب و در یکی دیگر خیار به کار برده شود. توجه : هیچ نوع رژیم لاغری را بدون مشورت با پزشک و یا مشاور تغذیه استفاده نکنید.

فشار قبر فشار قبر یکی از حقایقی است که مؤمنان به آن اعتقاد دارند. منظور از قبر، قبر ظاهری افراد نیست؛ زیرا در مکانی که میت دفن می‌شود هیچ تغییری ایجاد نمی‌شود، علاوه بر این که عده‌ای به گونه‌ای می‌میرند که جسد آنان از بین می‌رود و یا هرگز دفن نمی‌شوند تا آن که بدنشان از بین می‌رود. در روایتی از امام صادق (علیه‌السلام) از حال شخصی پرسیده می‌شود که بعد از کشته شدن همچنان بدنش بر "دار" باقی است، آیا چنین شخصی عذاب قبر دارد؟ حضرت فرمود: بله.[1] بنابراین فشار قبر برای هر نوع مردنی قابل تصور است. در مورد فشار قبر، برخی از اعمال است که باعث فشار قبر می‌شود و برخی از اعمال است که فشار قبر را از بین می‌برد، که به هر دو مورد اشاره می‌شود. عوامل ایجاد فشار قبر در روایات وارد شده است که بیشترین علتی که انسان به عذاب قبر مبتلا می‌شود؛ به دلیل سخن‌چینی و بدخلقی و بی مبالاتی به نجاست بول (ادرار) است. [2] در روایت دیگر از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم) نقل شده است: «عذاب قبر به سزای سخن چینی، غیبت و دروغ است». [3] عوامل از بین رفتن فشار قبر 1.امام صادق (علیه‌السلام): هر چیزی قلبی دارد و قلب قرآن سوره یاسین است. کسی که آن را قرائت کند از فشار قبر ایمن خواهد بود،و ... . [4] 2.امام باقر (علیه‌السلام):کسی که بر تلاوت سوره زخرف مداومت نماید، خداوند در قبر، او را از حشرات و حیوانات سمی زمین و فشار قبر ایمن می‌نماید تا زمانی که در پیشگاه خداوند حاضر شود. [5] 3.امام صادق (علیه‌السلام):کسی که بین ظهر پنجشنبه تا ظهر جمعه از دنیا برود، خداوند او را از فشار قبر ایمن میگرداند. [6] پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم) فرمود: سه طایفه از زن‌ها هستند که عذاب قبر از آن‌ها برداشته شود و با حضرت فاطمه دختر حضرت محمّد (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم) محشور می‌شوند؛ زنی که بر غیرت شوهرش صبر کند، زنی که با شوهر بد اخلاق بسازد و زنی که مهریهاش را ببخشد 4.منصور بن حازم گوید: از امام صادق (علیه‌السلام) پرسیدم پاداش کسی که چهار بار حج بجا آورده چیست؟ فرمود: ای منصور کسی که چهار بار حج بجای آورد هرگز فشار قبر نبیند. [7] 5.امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) فرمودند: کسی که در هر جمعه سوره نساء را بخواند از فشار قبر ایمن خواهد بود. [8] 6.امام باقر (علیه‌السلام) در ضمن بیان اثرات زیارت امام حسین (علیه‌السلام) می‌فرمایند: زیارت امام حسین باعث ایمن بودن زائر از عذاب قبر می‌شود. [9] قبر قبرستان 7.پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم) فرمود: سه طایفه از زن‌ها هستند که عذاب قبر از آن‌ها برداشته شود و با حضرت فاطمه دختر حضرت محمّد (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم) محشور می‌شوند؛ زنی که بر غیرت شوهرش صبر کند، زنی که با شوهر بد اخلاق بسازد و زنی که مهریهاش را ببخشد. [10] 8.از رسول خدا روایت شده است که صدقه دادن مؤمن از او آفت‌های دنیا و عذاب قبر و عذاب روز قیامت را برطرف می‌کند. [11] در پایان یادآور می‌شویم که اگر چه عذاب قبر بسیار رنج آور و سخت است، ولی همین فشار و عذاب قبر، کفاره‌ی گناه مؤمنان است تا در قیامت و هنگام رسیدگی به اعمال، از گناهان آنان کاسته شده باشد. در روایات متعددی به این حقیقت اشاره شده است؛ سکونی از امام صادق (علیه‌السلام) و ایشان از پدرش و از پدرانش، از امیر مؤمنان (علیه‌السلام) نقل کرده است که رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم) فرمود: فشار قبر برای مؤمن کفّاره نعمت‌هایی است که تباه کرده است. [12] پی‌نوشت‌ها: [1] کلینی،محمد بن یعقوب،کافی، ج 3، ص 241،دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1365ش. [2] صدوق، محمد بن علی، اعتقادات(ترجمه حسنی)، ص 69، انتشارات اسلامیه، تهران، 1371ش. [3] مجلسی، محمد باقر، ترجمه جلد شانزدهم بحار الانوار(ترجمه‌ی محمد باقر کمره ای)، ج2، ص162، انتشارات اسلامیه، تهران، 1364ش. [4] صدوق، محمد بن علی،ثواب الاعمال(ترجمه بندرریگی)، ص 223، انتشارات اخلاق، قم،1379ش. [5] همان، ص 243. [6] همان،ص419. [7] صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، ج2، ص 217، انتشارات جامعه مدرسین، قم، 1413ق. [8] همان،ص 223. [9] محدث نوری، مستدرکالوسائل، ج 10، ص 309، انتشارات موسسه آل البیت، قم، 1408ق. [10] دیلمی، حسن بن ابی الحسن،ارشاد القلوب (ترجمه رضایی)، ج1، ص 413، انتشارات اسلامیه، تهران، 1377ش. [11] همان،ج1، ص 444. [12] ثواب الاعمال، (ترجمه بندرریگی)، ص 425.

رؤیا دیدن یکی از آیات و نشانه های الاهی1 و دریچه ای به عالم غیب است. از یک دیدگاه خواب و رؤیا دیدن یکی از مهم ترین زمینه ها برای شناخت خویشتن است. رؤیاهایی که انسان می بیند فی الجمله بازگو کننده جهان درون او هستند، بنابراین کسانی که به طور دائم دچار کابوس هستند نشانگر این است که در وضعیت روحی مناسبی نبوده و باید تغییری در زندگی خود ایجاد کنند همچنان که رؤیاهای خوب و بشارت دهنده نیز خبر از صفای درونی فرد می دهند. بنابراین یکی از حکمت های مهمّی که خواب و رؤیا دیدن برای انسان دارد همان تأمل در عالم ضمیر ناخود آگاه است. علم تعبیر خواب در واقع چیزی جز تأمل فرد در عالم درون خود و تلاش برای فهم معانی مثالی عالم رؤیا نیست. از نظر حکما رؤیا دیدن موهبتی الاهی است که از طریق آن انسان قادر است تا نیم نگاهی به جهان باطن و باطن جهان داشته باشد. اگر رؤیا به عنوان یک پدیده فطری وجود نداشت گفتار اولیا و انبیا در مورد عالم آخرت و جهان های غیبی به سختی برای انسان های عادی قابل فهم بود. حال آن که با تجربه رؤیا که مراتب و درجات گسترده ای را شامل می شود بسیاری از حقایق توحیدی و معارف غیبی هرچند در حدّی پائین تر، قابل درک و تجربه است. از جمله می توان به شباهت بین رؤیا و تجربه مرگ اشاره کرد. طبق آیه قرآن خواب (منام)، تجربه کوتاه مدتی از مرگ و سیر اخروی است: «خداوند روح (نفس) انسان ها را به هنگام مرگ و نیز هنگامى که در خواب هستند قبض می کند، از این گروه آنها که فرمان مرگشان صادر شده می میرند و گروه دیگر باز فرستاده می شوند و به زندگى خود تا سرآمد معیّن ادامه مى‏دهند. در این امر نشانه‏هاى حکمت آموزى براى اهل تفکّر نهفته است».2 طبق این آیه شریفه خداوند،- چه در حالت خواب و چه در واقعه مرگ – روح (نفس) را قبض (توفّی) می کند و تفاوت تنها در اجلی است که برای مرگ تعیین شده و در حالت خواب، روح دوباره به جسم فرستاده می شود. همچنین این آیه نشان می دهد که اهل تفکر و تأمل با فکر کردن در مورد واقعه خواب و رؤیا به حقایق غیبی و حکمت های الاهی فراوانی دست می یابند. بنابراین رؤیا دیدن همچون مرگ، یک خاصیت و ویژگی طبیعی است که در خلقت انسان قرار داده شده و از این دیدگاه، هم خواب و هم مرگ تجربه حیاتی برتر بوده و هرگز به معنای نزدیک شدن به نابودی و عدم نیست؛ هرچند خواب و مرگ هردو همراه با رخوت حواس ظاهری و جسمانی هستند (که البته در تجربه مرگ روح به کلی از بدن عنصری و مادی قطع علاقه می کند)، ولی این صرفاً به معنای ورود به سطح برتری از آگاهی است. رؤیای صادقه یکی از حکمت های الاهی که در رؤیا دیدن است مربوط به هدایت باطنی انسان ها است، از این نظر، رؤیا زمینه ای برای دریافت هدایت های الاهی محسوب می شود. می دانیم که رؤیا مراتب و انواع مختلفی داشته و بخشی که از آن، که با عنوان رؤیای صادقه و صالحه تعبیر می شود، جنبه الاهی داشته و در قرآن و روایات نیز مورد تأیید و تأکید قرار گرفته است: ابن عباس از پیامبر اسلام چنین نقل می کند: «آگاه باشید که از بشارت های نبوت چیزی باقی نمانده مگر رؤیای صالح که فرد مسلمان یا خود آن را می بیند و یا دیگران در مورد او می بینند».3 در روایت دیگری می فرمایند: «رؤیای صادقه جزئی از هفتاد جزء نبوت است».4 همچنین در تفسیر آیه : «لَهُمُ الْبُشْرى‏ فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا…»؛5 از پیامبر اسلام نقل شده است که فرمودند: «منظور از این آیه رؤیای صالحه است که مؤمن به واسطه آن بشارت داده می شود و جزئی از شصت و چهار جزء نبوت است، هرکس چنین رؤیائی دید آن را به فردی که دوستدار اوست بازگوکند، اما اگر رؤیایی غیر صالح (خواب بد) دید چنین رؤیایی از جانب شیطان است تا باعث غم و اندوه او شود پس سه بار بر سمت چپ خود بدمد (و با این کار فکر کردن در مورد خواب بد را از خود دور کند) و آن را به کسی نقل نکند»6 ابن عباس از پیامبر اسلام چنین نقل می کند: «آگاه باشید که از بشارت های نبوت چیزی باقی نمانده مگر رؤیای صالح که فرد مسلمان یا خود آن را می بیند و یا دیگران در مورد او می بینند» بازگو کردن رؤیاها از لحاظ بازگو کردن و افشا کردن رؤیاها می توان آنها را به چند سطح تقسیم بندی کرد. برخی از رؤیاها چه راست باشند و چه دروغین، در سطحی عادی بوده و به گونه ای هستند که شامل امری با اهمیت و قضاوتی تأثیر گذار نبوده و بازگو کردن آنها هم نمی تواند از این حیث منعی داشته باشد، ولی برخی از رؤیاها ممکن است نوعی اخبار از اموری مخفی بوده و نیاز به تعبیری درست داشته باشند. به طور کلی بیان کردن این گونه از خواب ها جز با فردی صالح و مؤمن، توصیه نشده. از طرفی استاد معنوی یا معبّر صالح، خود به خوبی می داند که چه خوابی حقیقت داشته و چه خوابی صرفاً تحت تأثیر قوای واهمه ایجاد شده است، از این رو برخی از رؤیاها را یا نفی خواهد کرد یا تعبیر درست آن را بیان خواهد نمود. رویا حکمت های فراوانی برای افشا نکردن خواب ها جز با فردی مؤمن و صالح وجود دارد که در ذیل به برخی از آنها اشاره می شود: بسیاری از رؤیاها همچنان که گذشت، ساخته و پرداخته اوهام انسان بوده و از عقائد و افکار و گرایش های شخصی خود فرد اثر پذیر شده است و سرمنشأ غیبی و الاهی ندارند. در این نوع از رؤیاها ممکن است نکات منفی، نگران کننده و ترس آور، همچنین قضاوت هایی نه چندان درست در مورد افراد و پدیده های مختلف وجود داشته باشد. از طرفی تشخیص این که این رؤیا راست است یا دروغ اکثراً از عهده خود فرد خارج است. بدیهی است که بازگو کردن این رؤیاها برای عامه مردم نتایج خوبی در پی نخواهد داشت چرا که حاکی از مطالبی غیر واقع بوده و ممکن است خود فرد و دیگران را دچار این توهم سازد که: چون در خواب دیده ام پس حقیقت دارد. برخی دیگر از رؤیاها جنبه هدایت برای خود فرد را داشته و بازگو کردن آن به همگان ممکن است جنبه خودنمایی و کرامت بافی داشته باشد. حتی شائبه ریا در این گونه موارد جلوی پیشرفت معنوی را خواهد گرفت، ولی بازگو کردن آن با فردی مؤمن یا استاد معنوی باعث پیشرفت معنویات خواهد شد. برخی دیگر از رؤیاها، رؤیاهایی هستند که توسط اولیای الاهی دیده شده و خود این افراد به حدی از کمال دست یافته اند که از تکلیف الاهی خود به خوبی با خبر بوده و گاه ممکن است برای هدایت مردم برخی از رؤیاهای خود را بازگو کنند. بنابر این خواب هایی هم که در ارتباط با دیگران (اموات و …) دیده می شود – غیر از موارد عادی که شاید مفسده ای در بازگو کردن آن نباشد – بهتر است در ابتدا با افرادی صالح در میان گذاشته شود. «وَ مِنْ آیاتِهِ مَنامُکُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهارِ وَ ابْتِغاؤُکُمْ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّ فی‏ ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَسْمَعُونَ»؛ و از نشانه‏هاى قدرت او خوابیدن شماست در شب و روز و به طلب روزى برخاستن شماست. در این عبرت هایى است براى مردمى که مى‏شنوند. (روم،23) مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ عُرْوَةَ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) الرُّؤْیَا لَا تُقَصُّ إِلَّا عَلَى مُؤْمِنٍ خَلَا مِنَ الْحَسَدِ وَ الْبَغْی‏؛ …. رسول خدا فرمود: رؤیای خود را جز با مؤمنی که خالی از حسد و ظلم باشد بازگو مکن، 7 منبع : سایت اسلام پدیا

امام هادی (ع) می فرمایند: *شب زنده دارى ، خواب بعد از آن را لذیذ مى گرداند؛ و گرسنگى در خوشمزگى طعام مى افزاید یعنى هر چه انسان کمتر بخوابد بیشتر از خواب لذت مى برد و هر چه کم خوراک باشد مزّه غذا گواراتر خواهد بود . *از کسى که نسبت به او کدورت و کینه دارى ، صمیّمیت و محبّت مجوى . همچنین از کسى که نسبت به او بدگمان هستى ، نصیحت و موعظه طلب نکن ، چون که دیدگاه و افکار دیگران نسبت به تو همانند قلب خودت نسبت به آن ها مى باشد. *حسد موجب نابودى ارزش و ثواب حسنات مى گردد. تکبّر و خودخواهى جذب کننده دشمنى و عداوت افراد مى باشد. عُجب و خودبینى مانع تحصیل علم خواهد بود و در نتیجه شخص را در پَستى و نادانى نگه مى دارد. بخیل بودن بدترین اخلاق است ؛ و نیز طَمَع داشتن خصلتى ناپسند و زشت مى باشد. *مسخره کردن و شوخى هاى - بى مورد - از بى خردى است و کار انسان هاى نادان مى باشد. *دنیا همانند بازارى است که عدّه اى در آن براى آخرت سود مى برند و عدّه اى دیگر ضرر و خسارت متحمّل مى شوند. * مردم در دنیا به وسیله ثروت و تجمّلات شهرت مى یابند ولى در آخرت به وسیله اعمال محاسبه و پاداش داده خواهند شد. * یکى از اصحاب حضرت به نام ابن سِکیّت گوید: از امام هادى علیه السلام سؤ ال کردم : چرا قرآن با مرور زمان و زیاد خواندن و تکرار، کهنه و مندرس نمى شود؛ بلکه همیشه حالتى تازه و جدید در آن وجود دارد؟ امام علیه السلام فرمود: چون که خداوند متعال قرآن را براى زمان خاصّى و یا طایفه اى مخصوص قرار نداده است ؛ بلکه براى تمام دوران ها و تمامى اقشار مردم فرستاده است ، به همین جهت همیشه حالت جدید و تازه اى دارد و براى جوامع بشرى تا روز قیامت قابل عمل و اجراء مى باشد. *غضب و تندى در مقابل آن کسى که توان مقابله با او را ندارى ، علامت عجز و ناتوانى است ، ولى در مقابل کسى که توان مقابله و رو در روئى او را دارى علامت پستى و رذالت است . *علماء و دانشمندانى که به فریاد دوستان و پیروان ما برسند و از آن ها رفع مشکل نمایند، روز قیامت در حالى محشور مى شوند که تاج درخشانى بر سر دارند و نور از آن ها مى درخشد. *حکمت اثرى در دل ها و قلب هاى فاسد نمى گذارد. *هر که از خود راضى باشد بدگویان او زیاد خواهند شد. *مصیبتى که بر کسى وارد شود و صبر و تحمّل نماید، تنها یک ناراحتى است ؛ ولى چنانچه فریاد بزند و جزع کند دو ناراحتى خواهد داشت . * هرکس به خویشتن إهانت کند و کنترل نفس نداشته باشد خود را از شرّ او در امان ندان . *تواضع و فروتنى چنان است که با مردم چنان کنى که دوست دارى با تو آن کنند. *هرکس مطیع و پیرو خدا باشد از قهر و کارشکنى دیگران باکى نخواهد داشت . *علم و دانش بهترین یادبود براى انتقال به دیگران است ، ادب زیباترین نیکى ها است و فکر و اندیشه آئینه صاف و تزیین کننده اعمال و برنامه ها است . *خودبینى و غرور، انسان را از تحصیل علوم باز مى دارد و به سمت حقارت و نادانى مى کشاند. *کسى که به تو امید بسته است ناامیدش مگردان ، وگرنه مورد غضب خداوند قرار خواهى گرفت . *شخص طمّاع و حریص نسبت به اموال و تجمّلات دنیا هیچگاه آسایش و استراحت نخواهد داشت . *(مواظب باش که ) عتاب و پرخاش گرى ، مقدّمه و کلید غضب است ، ولى در هر حال پرخاش گرى نسبت به کینه و دشمنى درونى بهتر است (چون کینه ، ضررهاى خظرناک ترى را در بردارد). *در آن زمانى که عدالت اجتماعى ، حاکم و غالب بر تباهى باشد، نباید به شخصى بدگمان بود مگر آن که یقین و معلوم باشد. *یکى از اصحاب از آن حضرت پیرامون معناى حِلم و بردبارى سؤ ال نمود؟ حضرت در پاسخ فرمود: این که در هر حال مالک نَفْس خود باشى و خشم خود را فرو برى و آن را خاموش نمائى و این تحمّل و بردبارى در حالى باشد که توان مقابله با شخصى را داشته باشى .

بعضی از نمازها نیمی از آن پذیرفته می‌شود، بعضی، یك سوم آن، برخی یك چهارم و بعضی یك پنجم تا آنجا كه برخی یك دهم آن قبول می‌شود. نماز نقش و اهمیت نماز در دین نشان دهنده عظمت و استحکام این حبل متین و ریسمان استوار میان زمین و آسمان است. ریسمان دیگر اعمال ارزشی برای صعود انسان به افق بلند سعادت کافی نیست; ولی نردبان نماز، افزون بر آن که به تنهایی وسیله عروج است، می تواند ثقل و سنگینی بقیه اعمال را نیز متحمل گردد. این حقیقت به جوهره نماز باز می گردد و با عدالت خداوند هیچ گونه ناسازگاری ندارد . ماجرای نمازی که بر صورت صاحبش زده می‌شود در ادبیات عرفانی و عبادی بین دو مفهوم «مقبول» و «صحیح» تفاوت بسیاری وجود دارد و هر کدام از این مفاهیم دارای مراتبی است . نماز مقبول «نماز مقبول» آن است كه با خضوع و خشوع به‌جا آورده شود و آداب ظاهری و باطنی در آن مراعات شود. این نماز موجب تزكیة نفس و پاكی روح و روان می‌شود و تأثیر تربیتی و اخلاقی فراوانی دارد. از این‌رو چنین نمازی را نماز اخلاقی نیز می‌گویند؛ نمازی كه فرشتگان آن را با درخشندگی خاصی به پیشگاه خداوند متعال می‌برند و پروردگار عالم این نماز را می‌پذیرد. نماز صحیح نماز صحیح، موجب رفع تكلیف می شود و به سبب آن انسان در جهان آخرت مورد بازخواست قرار نمی‌گیرد. چنین نمازی را نماز فقهی نیز می‌گویند. نمازی كه فرشتگان آن را در حالی كه نورانیت و درخششی ندارد، به محضر ربوبی می‌برند و مورد قبول خداوند قرار نمی‌گیرد. پیامبر اكرم(صلی الله علیه و آله) فرمودند: «ان من الصلوه لما یقبل نصفها و ثلثها و ربعها و خمسها الی العشرون ان منها لما یلف كما یلف الثوب الخلق فیضرب لها وجه صاحبها و ان ما لك من صلوتك الا ما اقبلت علیهه بقلبك ؛ (سرّ الصلوة، ص50) بعضی از نمازها نیمی از آن پذیرفته می‌شود، بعضی، یك سوم آن، برخی یك چهارم و بعضی یك پنجم تا آنجا كه برخی یك دهم آن قبول می‌شود و بعضی از نمازها همچون جامه كهنه پیچیده و بر صورت صاحبش زده می‌شود و نمازگزار بهره‌ای از نمازهایش نمی‌برد، مگر به اندازه‌ای كه در هنگام خواندن آنها به خداوند توجه داشته است.» در میان تعقیبات نماز،‌تسبیح حضرت زهرا(سلام الله علیها) خیلی فضیلت دارد. امام صادق(علیه السلام) می‌فرمایند: تسبیح جده‌ام حضرت زهرا(سلام الله علیها)، بعد از نمازهای روزانه، نزد من از هزار ركعت نماز در هر روز برتر و محبوب‌تر است. نمازی كه با حضور قلب خوانده شود، ارزشمند و بسیار با اهمیت است. ممكن است در بعضی از نمازها شخص نتواند خشوع در آن را مراعات كند. در چنین مواقعی نمازگزار با رعایت خضوع ظاهری و به‌جا آوردن مستحبات، نظیر گفتن اذان و اقامه و خواندن ذكرهای اضافه بر ذكر اصلی در ركوع و سجده‌ها كه در رساله‌های عملیه و كتب ادعیه آمده است، می‌تواند قبولی نماز خود را فراهم آورد. نمازگزار می‌‌‌‌تواند بعد از نماز با ذكر صلوات بر پیامبر اكرم(صلی الله علیه و آله)و خواندن تعقیبات؛ یعنی دعاهایی كه بعد از نمازهای یومیه وارد شده است، بخشی از كاستیهای نماز خود را جبران كند. آن‌گاه آن نماز را به خداوند متعال عرضه نماید تا پروردگار با فضل و كرم خود آن را بپذیرد. ذکری که از هزار رکعت نماز بالاتر است در میان تعقیبات نماز، ‌تسبیح حضرت زهرا(سلام الله علیها) خیلی فضیلت دارد. امام صادق(علیه السلام) می‌فرمایند: تسبیح جده‌ام حضرت زهرا(سلام الله علیها)، بعد از نمازهای روزانه، نزد من از هزار ركعت نماز در هر روز برتر و محبوب‌تر است. در مورد تعقیبات نماز، از آیت‌الله حصه‌ای(ره) یكی از علمای اصفهان تشبیه زیبایی نقل شده است. ایشان نماز را به بادباك كاغذی تشبیه می‌كردند و می‌گفتند: وقتی بادبادك دنباله‌ نداشته باشد به آسمان نمی‌رود. نمازی هم‌ كه تعقیب نداشته باشد به عالم ملكوت نمی‌رود. چگونه نمازی مورد قبول خداوند واقع می شود؟ به طور کلی قبولی عبادات به خصوص نماز مراحل بلکه شرایطی دارد. زیرا: گاهی عبادت صحیح است ولی رشدآور نیست مثل دارویی که شفابخش نیست. نماز خواندن در آیات و روایات شرایط و مراحل قبولی عبادات شش چیز ذکر شده که عبارتند از: 1- شرط اعتقادی؛ 2 -شرط ولائی؛ 3 - شرط اخلاقی؛ 4 – شرط اقتصادی؛ 5 - شرط اجتماعی؛ 6 - شرط بهداشتی. شرط اعتقادی: نمازگزار باید ایمان به خدا داشته باشد. قرآن در سوره نحل آیه 97 می‏فرماید: «عمل صالح از زن و مرد با ایمان است که موجب زندگی پاک می‏شود.» و در سوره مائده آیه 93می‏فرماید: «نداشتن ایمان مایه ثباتی اعمال است.» شرط ولائی: یعنی برخورداری از ولایت و رهبری صحیح و آسمانی همچون امام علی بن ابی طالب(علیه السلام) و فرزندان آن حضرت که همه بندگان خدا و بندگی‏ها، نماز، حج و جهاد را در مسیر الهی قرار می‏دهد و به آنها جهت شایسته می‏بخشد. در حدیث است که امام باقر(علیه السلام) فرمود: «کسی که به خدا ایمان دارد و عبادت‏های طاقت فرسا انجام می‏دهد ولی امام لایقی از طرف خدا ندارد ، تلاش بی‏فایده است.» (وسائل الشیعه ، ج 1، ص 90) شرط اخلاقی(تقوا): خدا تنها از اهل تقوا می‏پذیرد مثل داستان فرزندان حضرت آدم که هر دو قربانی کردند؛ ولی قربانی یکی پذیرفته شده و دیگری نه. شرط اقتصادی: ادای حق مردم؛ ادای حقوق محرومان در درجه‏ای از اهمیت است که گاهی قبولی عبادت بستگی به آن دارد. پرداختن زکات با داشتن درآمد مشروع از این نمونه‏هاست. امام رضا(علیه السلام) فرمودند: «هر کسی نماز بخواند ولی زکات نپردازد نمازش قبول نمی‏شود.» (بحارالانوار ،ج 96 ،ص 12) امام صادق(علیه السلام) فرمود: «نماز فرزندانی که با خشم به پدر و مادر خود نگاه می‏کنند ،قبول نمی‏شود گرچه والدین، نسبت به آنان کوتاهی و ظلمی کرده باشند .» شرط اجتماعی: خیرخواهی نسبت به دیگران، حفظ پیوندهای اجتماعی و اخوت میان مسلمانان و روابط شایسته و نیکو میان پیروان اسلام حایزاهمیت است. شرط خانوادگی: خوشرفتاری در امور خانوادگی و رعایت حقوق متقابل زن و شوهر، فرزند و پدر و نیز همسایگان را چنان مهم دانسته که بی‏توجهی به آنها گاهی باعث بطلان عبادات می‏گردد. در این زمینه امام صادق(علیه السلام) فرمود: «نماز فرزندانی که با خشم به پدر و مادر خود نگاه می‏کنند، قبول نمی‏شود گرچه والدین، نسبت به آنان کوتاهی و ظلمی کرده باشند.» (اصول کافی، ج 2ص 349) همچنین پیامبر اسلام(ص) فرمود: «هر کس زن بد رفتار و اذیت کننده‏ای داشته باشد، خداوند نماز و کارهای نیک آن زن را نمی‏پذیرد، مرد نیز چنین است.»(وسائل الشیعه ، ج 14، ص 116) آری وقتی ما از نردبان نماز به معراج می‏رویم که پایه‏های آن روی زمین محکم باشد؛ ولی اگر روی یخ لغزنده یا زمین سست قرار داده شود بالا رفتن را مشکل یا غیر ممکن می‏سازد. پس قبولی عبادات به خصوص نماز با شرایط و مراحل ذکر شده امکان‏پذیر است. نشان قبولی در حدیث است که امام صادق(علیه السلام) فرمود: « هر کس دوست دارد بداند نمازش قبول شده یا نه ببیند که آیا نمازش او را از گناه و زشتی باز داشته یا نه، پس هر قدر که نمازش او را از گناه بازداشته به همان اندازه نمازش قبول شده است.» (بحارالانوار ،ج 82، ص 198)

از دوران کودکی در برنامه های سیما می دیدیم که؛ وقتی فردی مردد است که کاری را انجام دهد، چه خوب چه بد، دو موجود سفید و قرمز بر دوش شخص ظاهر می شدند، که یکی او را دعوت به خیر و دیگری او را دعوت به شر می کنند. انسان و شیطان مبارزه مچ اندازی این در عالم واقع به این شکل است که؛ همیشه در تصمیماتی که انسان می خواهد بگیرد، جنگی بین نیروی خوبی و شیطان درون و بیرون رخ می دهد، که گاهی شیطان پیروز میدان است و گاهی نیروی خوبی. سوالی که اینجا مطرح می شود این است که چرا ما در انجام برخی کارها، با اینکه شیطان از آن کار خوشش نمی آید و دست به هر کاری زده تا ما را منصرف از آن کار کند، موفق نشده، و ما آن عمل را انجام می دهیم، اما برخی اوقات هم این شیطان و نفس اماره است که موفق شده و ما را از انجام آن کار نیک و خیر باز می دارد. در پاسخ به این سوال باید بدانیم که در هر عملی که انجام می گیرد، نیرویی کمکی وجود دارد، که این نیروی کمکی است که به انسان قدرت تصمیم گیری دقیق و سریع را می دهد، به این بیان که کسی که بخواهد عملی را که شایسته است انجام دهد، مسلما با مقابله شیطان و نفس اماره خود مواجهه می شود، چون آنها با کار نیک و صالح موافق نبوده و به دنبال این هستند که انسان را به راهی غیر راه درست بکشاننند. همانگونه که شیطان قسم یاد کرد که ما انسانها را از صراط مستقیم منحرفمان کند.«لَأَقْعُدَنَّ لَهُمْ صِراطَكَ الْمُسْتَقِیم.»؛ من بر سر راه مستقیم تو براى آنها كمین مى‏كنم‏. (سوره الأعراف‏ آیه 16) آنچه به ما این نیرو را می دهد که بتوانیم در برابر شیطان و جنودش تصمیمات صحیح و دقیقی بگیریم، خالص کردن آن عمل برای ذات اقدس ربوبی است، چون زمانی که انسان خالصانه کاری را برای خدا انجام دهد، شیطان را توان مقابله نبوده و انسان می تواند بر او غلبه کند، و اگر کار خالص برای خدا نباشد، این شیطان است که در درگیری خیر و شر پیروز شده و ما را از انجام آن کار منصرف میکند. قبولى همه اعمال كلیدش اخلاص است. هر كس خدا عملش را قبول كند، اگر چه حدش كم باشد، مخلص است؛ و آن كس كه عملش زیاد باشد و خدا قبول نكند مخلص نیست.مراحل نیت و علم و عمل، به تزكیه و تصفیه وابستگى دارد، اگر مخلص ‍ مراعات باطن را نمود به توحید رسیده است. كمترین حد اخلاص آنست که؛ عبد آنچه در توان دارد بذل كند، و براى كارش اجر و ارزشى نبیند بنابراین برای موفق شدن در انجام کارها چه خوب است که؛ اخلاص را به آنها اضافه نموده تا قوای خیر بر شر پیروز بگردند. قال الله الحكیم :فاعبدالله مخلصا له الدین خداى را پرستش كن و دین را براى او خالص گردان. (سوره زمر، آیه 2). قال على علیه السلام: اخلص یجز منه القلیل؛ عمل را با اخلاص بجا بیاور كه اندك آن تو را كفایت مى كند. (جامع السعادات، 2/4 40) باید دانست که؛ قبولى همه اعمال كلیدش اخلاص است. هر كس خدا عملش را قبول كند، اگر چه حدش كم باشد، مخلص است؛ و آن كس كه عملش زیاد باشد و خدا قبول نكند مخلص نیست. مراحل نیت و علم و عمل، به تزكیه و تصفیه وابستگى دارد، اگر مخلص ‍ مراعات باطن را نمود به توحید رسیده است. كمترین حد اخلاص آنست که؛ عبد آنچه در توان دارد بذل كند، و براى كارش اجر و ارزشى نبیند.( ذكرة الحقایق، ص 73) به این داستان توجه کنید: درخت شیطان در بنى اسرائیل عابدى بود به او گفتند: در فلان مكان درختى است كه قومى آن را مى پرستند. خشمناك شد و تبر بر دوش نهاد تا آن درخت را قطع كند. ابلیس (ابلیس یعنى نفس اماره و عابد كنایه از فطرت و نفس پاك است) به صورت پیرمردى در راه وى آمد و گفت: كجا مى روى؟ عابد گفت: مى روم تا درخت مورد پرستش مردم را قطع كنم، تا مردم خداى را نه درخت را بپرستند. ابلیس گفت: دست بدار تا سخنى باز گویم. گفت :بگو، گفت: خداى را رسولانى است، اگر قطع این درخت لازم بود، خداى آنان را مى فرستاد. عابد گفت: ناچار باید این كار انجام دهم. ابلیس گفت: نگذارم و با وى گلاویز شد، عابد وى را بر زمین زد. ابلیس ‍ گفت: مرا رها كن تا سخن دیگرى برایت گویم، و آن این است كه تو مردى مستمند هستى، اگر ترا مالى باشد كه بكار گیرى و بر عابدان انفاق كنى بهتر از قطع آن درخت است. دست از این درخت بردار تا هر روز دو دینار در زیر بالش تو گذارم. عابد گفت: راست مى گویى، یك دینار صدقه مى دهم و یك دینار بكار برم، بهتر از این است كه قطع درخت كنم؛ مرا به این كار امر نكرده اند، و من پیامبر نیستم، كه غم بیهوده خورم؛ و دست از شیطان برداشت. ابلیس گفت: تو براى خدا و با اخلاص قصد قطع درخت را داشتى، لذا خدا مرا مسخر تو كرد و این بار براى خود و دینار خشمگین شدى، و من بر تو مسلط شدم دو روز در زیر بستر خود دو دینار دید و خرج مى نمود، ولى روز سوم چیزى ندید و ناراحت شد و تبر برگرفت كه قطع درخت كند. شیطان در راهش آمد و گفت: به كجا مى روى؟ گفت: مى روم قطع درخت كنم، گفت: هرگز نتوانى و با عابد گلاویز شد و عابد را روى زمین انداخت و گفت: بازگرد وگرنه سرت را از تن جدا كنم . گفت: مرا رها كن تا بروم؛ لكن بگو چرا آن دفعه من نیرومندتر بودم؟ ابلیس گفت: تو براى خدا و با اخلاص قصد قطع درخت را داشتى، لذا خدا مرا مسخر تو كرد و این بار براى خود و دینار خشمگین شدى، و من بر تو مسلط شدم. (ریاض الحكایات، ص 140) این داستان نمونه کوچکی است در تمامی عرصه های زندگی، که ما دائما با شیطان گلاویز بوده و این میزان اخلاص ماست که پیروز را مشخص می کند.

کشتن حشرات ـ به هر جهت که باشد، مثل آزار و اذیت و... ـ گناه محسوب میشود؟ حیوانات، موجوداتی هستند که وجود آنها برای ادامه ی بقا و حیات انسان لازم و ضروری است، ولی از آن جا که خداوند میفرماید: ما هیچ چیز را بیهوده خلق نکردیم، میفهمیم که در وجود هر چیزی حکمت و نفعی نهفته است و یا میفرماید: ما همه چیز را برای انسان آفریدیم، معلوم میشود که نفع هر چیزی به انسان بر میگردد; پس نتیجه میگیریم که حشرات نیز برای انسان مفیدند: "هُوَ الَّذِی خَلَقَ لَکُم مَّا فِی الاْ ئَرْضِ جَمِیعًا;(بقره،29) ما آن چه در زمین است را برای شما خلق کردیم."; "وَ مَا خَلَقْنَا السَّمَـَوَ َتِ وَ الاْ ئَرْضَ وَ مَا بَیْنَهُمَا لَـَعِبِینَ ;(دخان،38) ما آسمانها و زمین و آنچه را که میان آن دو است را به بازی ]و بی هدف[ نیافریدیم." دیگر آن که حیوانات نیز به نوبه ی خود هر کدام امّتی هستند که در دنیا زندگی کرده و در نهایت به سوی پروردگارشان محشور میشوند.(انعام،38) پس باتوجه به این که وجود حیوانات برای انسان مفیدند و هم این که مخلوق خدا بوده و حق حیات دارند; سزاوار نیست کشته شوند، ولی در صورتی که، به نحوی موجب آزار و اذیت، مزاحمت و یا سلب رفاه لازم برای انسان باشند; میتوان آنها را از بین برد. و به هر حال، کشتن آنها حرام نیست; هر چند که اذیّت نکنند; چنان که در روایات زیادی وارد شده است که کشتن حشرات، هر چند آزارشان به ما نرسد جایز است.(مستدرک الوسائل، میرزا حسین نوری، ج 9، ص 243 و ج 5، ص 425، نشر: مؤسسة آل البیت.)