تبیان، دستیار زندگی

بسمه تعالی

برای تو ای خداوند بزرگ

پروردگار اقدس از تو گفتن چه دشوار است در حالی که اشتیاق تو قلب مرا می شکفد و روز های آفتابی خواهد آمد ! در اوج آسمان ها خانه کردی و الطاف نورانی خویش را بر ماسوا سایه افکنده ای .
در فراز نیکی ها منزل گزیدی و عاشقان بی شماری در صف پیامبران و اولیا چشم انتظار یک جرعه از جام زرین تو خواهند بود .
کبوتر ها و آهوان برای اوج نورانی تو اشک خواهند ریخت و ماهیان رود تا دریای نیلگون و بی کرانه ی تو در تکاپو خواهند بود . جز تو پناهی نیست و جز برای تو نوری نیست ! چشم های هزاران مخلوق شب ها به عشق رحمت تو بسته می شود و صبح برای نیایش به درگاه تو عاجزانه می گریند .
چشم تمام عالم تنها و تنها به نور توست نوری که پایان ندارد  ! نوری که سرچشمه ی تمام خوبی هاست
و برای درک گنج هایش گنجایش فهم ما کم بوده و خواهد بود اما تو ای ارحم الراحمین و تو ای ذو الجلال و الاکرام لذت بندگی را از ما مگیر .
 عظمت ترا نتوان سنجید آنگاه که حکم کردی همان خواهد شد و آنگاه که لطف کردی جهان سرشار از پرتو های تابنده خواهد شد .
رودهای خروشان به سوی دریای اعظم الهی در جریان است ! تکاپوی موج های اقیانوس از برای توست . کیمیای زندگانی تنها نور اعظم الهی خواهد بود و هرکه از نور یزدانی سر باز زد گرفتار ظلمت های بی پایان خواهد بود هستی التماس دیدار ترا خواهد کشید آنگاه که به موسای کلیم الله گفتی : لن  ترانی یا موسی ! او را در تکاپویی همیشگی افکندی و عشق او را سرشار تر کردی .
 حکمت تو کلید تمام گنجینه هاست تمام سؤال های بی جواب را تو با یک اشاره سرشار از جواب خواهی کرد . حکیمان الهی در درگاه تو صف کشیده به نادانی خود معترف گشته اند ! اما تو با گنجینه ی زرین حکمت خویش آنان را از درگاه خویش نراندی و با نور خود آنان را خیره تر و حیران تر کرده ای .
عرفان تو خورشید عالمتاب است عارفان به سوی اسم اعظم حضرت پروردگار سالیان بی شماری را با سوز جان و با قلب آتشین طی کرده اند آنگاه از خویش پرسیده اند : اسم اعظم الهی کدام است ؟ و تو در عمق قلب نورانی خویش راز عرفان را همچون گنجینه ای نا متناهی حافظ گشته ای !
آیا کرم ترا و نور تو را کرانه ای هست ؟
آیا شب های طولانی عارفان به وصال ربّانی حضرت ا... خواهد رسید ؟
آیا در ظلمات کهکشان ها خورشید نورانی یزدان را خواهند نگریست ؟
در هنگام مرگ که امید بهشت تو سایه می افکند آیا پس از سالیان طولانی عمر  امر تو ای حضرت نور  ادخلوها بسلام آمنین خواهد بود ؟
عارفان در افق های سبز در کشف تو سرگردان اند و متحیر از بیان عظمت حضرت پروردگار گشته اند
تمام ستارگان در آرزوی چشیدن جرعه ای نور از خورشید عالمتاب تو خواهند بود .
دریای بی پایان در انتظار یک لحظه نگاه نیلی توست .

سید محمد حسین شرافت مولا

بسمه تعالی

سایت خبری تحلیلی " بولتن نیوز " _ دهم تیر 96 .

ز دعوی بسته گردد چون زبان , معنی شود گویا   
به گفتار آورد خاموشی مریم مسیحا را       

صائب تبریزی

مقدمه :

میرزا محمد علی صائب تبریزی از عارفان و فیلسوفان نامی ادب فارسی است . صائب تبریزی در دیوان اشعار خویش موجی طوفانی است که در دریای عرفان خواهد خروشید . او نکات عرفانی را با پیچش و هنر والای ادبی خویش بیان کرده است

متن :

صائب تبریزی در غزلی با بیت آغازین : " نمی گردد کف بی مغز مانع سیر دریا را     سفیدی جامۀ احرام باشد دیدۀ ما را "  به بیان عشق و عرفان پرداخته است و نکات عرفانی ِ دقیق را نیز بیان کرده است . صائب تبریزی به بیت "  ز دعوی بسته گردد چون زبان , معنی شود گویا       به گفتار آورد خاموشی مریم مسیحا را " رسیده است . اما بلند ترین فریاد ها که تا بارگاه عرفانی حضرت حق می خُروشد همان عنصر "سکوت " بنا بر خواست الهی و عشق الهی  گشته است .   و معنای حقیقی در عرفان توحیدی در سکوت ِ بی ادعای نفسانی گشته است . حضرت مریم (س ) که عارف کامل الهی است به اذن خداوند اعظم , حضرت عیسی (ع) را به گیتی آورده است اما حضرت ربّ با او پیمانی بسته است که به عرفان اعظم  توحیدی ختم خواهد گشت و آن اینست که :  به فرمان خداوند متعال در مورد چگونگی باردار شدن حضرت عیسی (ع) کلامی با مردم نگوید . جان حضرت مریم و حضرت عیسی در خطر است و آبروی حضرت مریم که به پاکدامنی مشهور شهر خویش است  خواهد ریخت اما عرفان توحیدی سرشار از امتحانات دشوار گشته است و ایمان حضرت مریم تنها گوش فرادادن به وحی الهی و نَه چیز دیگری خواهد گشت . آری حضرت مریم آن عارف کامل الهی , ادّعایی برای آبرو و جان خویش نخواهد کرد و سکوت عارفانه ی  ایمان الهی را به فریاد مظلومیت ترجیح خواهد داد
آری عرفان بی کران توحیدی تسلیم مطلق در عشق ِ الهی و ترجیح خواسته های الهی به تمام خواسته های خویشتن  گشته است .آری ,  در میان سکوت حضرت مریم ناگاه طفل نوزاد او حضرت عیسی به سخن در            می  آید و خود را در جماعت مردم , پیامبر الهی معرفی می کند. آیه ی قرانی ِ سوره ی مریم : "  قالَ إِنِّی عَبْدُ اللَّهِ آتانِیَ الْکتابَ وَ جَعَلَنِی نَبِیًّا " . آری ,  ایمان حضرت مریم با عرفان توحیدی عجین  گشته است و پایان آن انتظار عارفانه , رسیدن نور از عرش اعظم الهی گشته است و زبان خاموش که از نور خداوند نا امید نگشته است ,  به امّید نور پنهان حضرت الله به فریاد معجزه آسای عیسای (ع)  نوزاد منتهی گشت . آ
آری :
"    راز نهان دار و خَمُش ور خمشی تلخ بود            آن چه جگرسوزه بود باز جگرسازه شود "

نتیجه :

خواسته های الهی بر تمام خواسته های ما سوی الله بالاتر  خواهد بود و حضرت مریم که از عارفان کامل و اولیاء الهی است در انتظار عرفانی خویش برای رسیدن یاری حضرت الله نا امید نگشته است و در زمانی که آبرو و جان خویش و فرزند نورانی خویش در حال تباهی بود ناگاه نور حضرت الله در وجود حضرت عیسی تجلّی یافت و آن حضرت به سخن در آمد . و هر گونه ادّعای نفسانی منجر به نقصان عرفان توحیدی خواهد گشت و  ایمان عرفانی ِ حضرت مریم به عرفان بی کران توحیدی که بی چون و چراست منتهی گشت و نور الهی در لحظه ی مَرز ِ عَدَم ِ جسمانی , ناگاه  از غیب  پدیدار می گردد .

منبع :

دیوان صائب تبریزی  _جلد یکم _ انتشارات نگاه _ به اهتمام جهانگیر منصور _چاپ چهارم _ 1384 .

نویسنده : سید محمد حسین شرافت مولا

بسمه تعالی

روزنامه خبر جنوب , 25 مهر 98 .

غزلیات فیض کاشانی و عرفان توحیدی

مقدمه :

استاد علامه ملا محسن فیض کاشانی از شاعران , عارفان , محدّثین ,  مراجع تقلید , مفسّرین کتاب نورانی خداوند قرآن مجید , مهدویت پژوهان ِ قرن یازدهم هجری قمری و از مفاخر و بزرگان ِ تمام ادوار عالمان اسلامی گشته است . ایشان در غزلیات عرفانی از پیروان نامدار ِ لسان الغیب خواجه شمس الدین محمد حافظ گشته است . و غزلیات شیوا و فصیح ایشان سرشار از عرفان اسلامی گشته است . در ذیل عرفان توحیدی در اشعاراستاد  فیض کاشانی را بررسی خواهیم کرد .
متن :
آن که پنهان است از چشم کسان , پیداست کیست
در دل هر ذره خورشید نهان پیداست کیست

آری , حضرت توحید معشوق پنهان ِ جهانیان خواهد بود و هر آفریده ی جهان , نشانه ای از  وجود ِ مخفی اوست . همچنین , نور بی کران توحیدی که چشم معنوی و غیب بین خواهد نِگریست در تمام کائنات و در بطن هر آفریده , خواهد بود .

ظاهر باطن نما و باطن ظاهر نما
در عیان پنهان و در پنهان عیان , پیداست کیست

آری , جهان هستی , نشانه و آیینه ای برای وجود حضرت خداوند و  صفات الهی گشته است . در حالیکه حضرت خداوند از تمام مخلوقات , در حجاب گشته است . هم چنین تمام مخلوقات حضرت حق , در تمام لحظات عاشق و جستجو گر آن وجود پنهان خواهد بود .

آن که او پیداست چون خورشید نزد عارفان
در نقاب از دیده ی نامحرمان پیداست کیست

علامه فیض کاشانی به نکته ای عمیق اشاره کرده است :
افرادی که به مقام عارف توحیدی نائل گشته اند , وجود الهی  و حضور نور حضرت خداوند را در تمام لحظات به وضوح ,  حس خواهند کرد . همچنین افراد غیر عارف و غیر عاشق , در وجود ِ حضرت یزدان به تردید و شک خواهند نِگریست و حجاب همیشگی خداوند را که خویشتن موجب آن گشته اند ,  در اندیشه و قلب خویش خواهند داشت .

آن که حسن خوبرویان پرتوی از حسن اوست
هر جمیلی می دهد از وی نشان پیداست کیست

آری , حضرت حق زیبا ترین وجود ِ کائنات و تنها منشأ زیبایی بخش به ماسوالله تعالی گشته است . و هر زیبائی ِ کائنات , نماد و نشانه ای از جمال بی پایان و همیشگی حضرت توحید خواهد گشت .که چشم ها و قلب ها را به حضرت یزدان , متوجّه خواهد کرد .

آن که بهر او زمین بی خود , فلک سرگشته است
کوه از او نالان و دریا در فغان , پیداست کیست

آری , یاد حضرت خداوند و عشق به وجود انوار توحید , تمام هستی را شیفته , حیران و بیدل کرده است .

آن که جسم و جان از او پیدا و او از جسم و جان
ذات پاک او بری از جسم و جان , پیداست کیست

آری حضرت خداوند , خالق تمام اجسام و ارواح گشته است اما وجود  استثناء ایشان از جسم و جان نخواهد بود . همچنین شگفت انگیز خواهد بود که مخلوقات مادّی  و روحانی  الهی , نشانه ای از وجود و  صفات ِ حضرت یزدان گشته است .

عارفان را جز خدا با کس نباشد الفتی
عاشقان را غیر ذکر اوست کاری هست ؟ نیست

علامه فیض کاشانی می فرماید :
عشق و عرفان تنها برای معبود و معشوق ِ تمام کائنات , حضرت الله خواهد بود و نه وجود دیگری .  و این نکته را تنها عارفان ِ حقیقی توحید خواهند شکفت .
همچنین , عاشق حضرت توحید همواره در قلب و ذهن خویشتن , حضور عشق توحیدی را فراموش نخواهد کرد .

اختیار خود به او بگذار و بگذر از اختیار
بنده را جز اختیارش اختیاری هست ؟ نیست

در ادامه علامه فیض کاشانی به نکته ای جاودان اشاره کرده است :
آری ,  تمام اختیار های دو جهان به اختیار حضرت توحید وصل گشته است . و بدون اذن و خواست الهی
, اختیار ما در عمل ,  به نتیجه نخواهد رسید . و اندیشه ناب توحیدی , نیایش با حضرت خداوند و طلب کردن خواست و  اختیار و مصلحت اندیشی حضرت یزدان در تمام امور زندگی خواهد بود .

این عبادت ها که عابد در دل شب می کند
گر نباشد خالص , آن را اعتباری هست ؟ نیست

بنابر آیه ی شریفه قرآن مجید , عبادت کردن خداوند اقدس , هدف  از آفرینش انسان ها گشته است .
در ادمه فیض کاشانی خواهد فرمود :
تمام عبادات الهی در روز و شب , بایست با قلب بدون ریا و حضور قلب گردد تا مقبول حضرت خدا واقع گردد . در غیر این صورت , عبادت , ثواب نخواهد داشت .
و عبادت زیاد , معیار جایگاه برتر دینی و الهی نخواهد بود . مگر با حضور قلب عاشق و بی ریا .

ای فیض بس کن زین انین در صنع , صانع را ببین
تا آن زمن کز این زمین افتد برون اثقال ها

عارف کاشان استاد فیض کاشانی در ادامه فرموده است :
شکایت از دنیا را بایست از اندیشه و زبان , بیرون ریخت و به عشق و خواست الهی تسلیم , عامل و قانع خواهی گشت تا در زمان بی چون و چرای ِ محشر  قیامت  , آسوده و مورد رضای حضرت توحید خواهی بود .
آری , ظاهر آفرینش را بایست کنار گذاشت و آفریدگار کائنات یعنی حضرت توحید را بایست شناخت . و از غفلت بایست گذشت که در روز قیامت ,  تمام مادّیات چه بزرگ و چه کوچک , نابود خواهد گشت و تنها توشه ی بندگی و عرفان الهی , خواهد ماند .

نه ایم از تو جدا , موج های بحر وجودیم
نباشد از تو جدایی , نه جسم را و نه جان را

آری , تمام بشریّت از وجود حضرت حق  به وجود آمده است و حیات جاودان خواهد داشت  . و تمام ماسوا الله , چه اجسام و چه ارواح ,   از نور بی کران ِ حضرت یزدان پدیدار گشته است وتا ابد در هر لحظه  به عشق حضرت توحید بی قرار و مجنون خواهد بود .

ای جمالت کعبه ی ارباب شوق
وی کمالت قبله ی نقصان ما

آری , وجود حضرت حق زیباترین ِ موجودات  هر دو جهان گشته است . و تمام ماسوا الله تعالی , شور و شوق برای وصال حضرت خداوند را در وجود خویشتن همواره خواهند داشت .
همچنین تمام موجودات , دارای نقص در نیّت , زبان و عمل گشته است اما یاری و عنایت الهی سایه رحمت کامل را بر موجودات آفریده خواهد افکند . چون حضرت معبود یعنی الله جلّ جلاله , کامل ترین و تنها وجود است که خواهد توانِست ما موجودات ناقص را , کمال دهد .

در لجه ی شهود شهادت غریق کن
از ما بگیر مایی ما در سلام ما

آری , عارفان حقیقی ِ حضرت توحید , با تسلیم جان و داشته های خویش , خالص و به وصال عشق حضرت توحید خواهند رسید

هستی ز هر تمام , خدایا تمام تر
شاید اگر تمام کنی نا تمام ما

آری ,  کامل ترین وجود هر دو عالم , تنها حضرت حق خواهد گشت و در راه بی کران بندگی و عشق حضرت یزدان , ماسوا الله تعالی حقّ ِ بندگی را ادا نخواهند کرد و این ایثار بی کران ِ حضرت الله است خواهد بود که بندگی  ناقص آنان را اجر بهشت عطا خواهد کرد و به کمال خواهد بُرد .

با تو حلال و بی تو حرام است عیش ها
یا رب حلال ساز به لطفت حرام ما

آری , عیش های مادّی و ضدّ دینی , نابود و بی ارزش خواهد گشت ودر پیشگاه حضرت توحید باطل و گناه خواهد بود و تنها عشق به وجود و عرفان حضرت حق , توشه ی جهان جاودان اُخروی و ثواب الهی
خواهد بود . و عارفان حقیقی توحید در نیایش ها از حضرت خدا خواهند خواست تنها به وجود نورانی حضرت ربّ , عشق خواهند ورزید .

بی صدق بندگی , نرسد معرفت به کام
بی ذوق معرفت , نشود عشق رام ما
از بندگی به معرفت و معرفت به عشق
دل می نواز تا که شود پخته خام ما

در ادامه علامه فیض کاشانی به نکته ای جاودان اشاره کرده است :
آری , بندگی ما بایست از روی صداقت ِ نیّت و عمل ما  گردد تا عرفان ِ حقیقی حضرت توحید را خواهیم شکفت . و از عرفان توحیدی بایست به مقام عاشق حضرت توحید رسید تا به کمال و وصال حضرت خداوند خواهیم رسید .

فیض نور خداست در دل ما
از دل ماست نور منزل ما

آری , مهم ترین داشته ی ما ,  قلب ما گشته است که در روز ازل با نور حضرت خداوند که نور الانوار  گشته است , خلق شده است . و تنها نور قلبی , نور حقیقی دو جهان  گشته است .

از تو کام ار نبرم , ره دیگر سپرم
یار فیض است خدا , حسبی الله کفی

آری , حضرت توحید تنها معشوق ِ یاری رسان و کامل ِ هر دو جهان گشته است و توکل به عشق حضرت خداوند , جایگزین تمام انتخاب ها و شکست های عشق مادّی و زمینی خواهد گشت . و بایست دل را به معشوق مادّی نداد زیرا شکننده و آزار رسان گشته است . در حالیکه عشق  به حضرت یزدان بی پایان و نتیجه بخش ِ مطلق خواهد بود .

گر معصیت سزا نبود , معصیت مبین
بیچارگی ببین ز تو این ها غریب نیست

آری , بندگان پُر از گناه و اشتباه گشته اند و هر بنده ای در طول زندگانی خویشتن  , گناه خواهد کرد , اما امیدواری آنان به نور ِ یاری رسان حضرت توحید گشته است . و آنان  به بیچارگی و نیاز مندی مطلق بندگان , به نور حضرت حق اعتراف خواهند داشت .

فیض است و درگه تو , از این در کجا رود
الحاح بر در تو خدایا , غریب نیست

آری , ناله و اظهار بندگی و اِبراز ِ عشق به نور بی کران وجود ِ حضرت توحید , دریای بی کران گشته است و تنها نور حضرت توحید خواهد توانست به ماسوا الله تعالی , وسیله ی نجات و یاری گردد .

از حد خود زیاده اگر می کنم طلب
در حضرت کریم تمنا , غریب نیست

آری , فیض کاشانی به نکته ای جاودان اشاره کرده است :
بندگان , همواره در طمع و زیاده خواهی در پیشگاه حضرت خداوند گشته اند  و شکر گزاری نعمت های
الهی را غفلت خواهند داشت. اما به علّت اینکه  حضرت حق بخشنده ترین موجودات هر دو عالَم گشته است , آنان را از درگاه خود نخواهد راند . 

به دل تخم امید کشتم بسی
بدین کشتزارم سحابی بفرست

آری , رحمت حضرت الله , بی کران خواهد بود و تنها با خواست و لطف ایشان , نیاز های بندگان به نتیجه خواهد رسید . آری ,  انتظارو  امید واری به رحمت حضرت یزدان در قلب تمام ماسوا الله تعالی خواهد بود .

ز دریای غفران و ابر کرم
مرا رحمت بی حسابی فرست

به راستی , تنها ,  سر چشمه ی بی پایان توحید گشته است که وسیله ی حیات دو گیتی گشته است . و رحمت و  بخشش حضرت حق , بی کران خواهد بود .

اگر چه فیض به مقصود , ره نمی داند
ولیک در طلبش نور رهنمایی هست

آری عشق و بی تابی بندگان الهی برای وصال به عشق حضرت یزدان , ارزش بسیاری خواهد داشت و نور امید و راه گشا خواهد بود .

تا مرا از خود رباید , زرد و لاغر داردم
کهربای عشق ایزد , برگ کاهم کرده است

آری , عاشق و عارف حقیقی ِ حضرت توحید از جانب معشوق خویش یعنی حضرت الله جلّ جلاله , آزار و سختی خواهد کشید تا از جسم و نیاز های جسمانی خویشتن دوری خواهد گزید و به وصال عشق حضرت خداوند نایل خواهد گشت . و این خواست حضرت خدا گشته است .

بر نماز و طاعتم دانی که می بندد مدام ؟
آن که روی خویشتن را قبله گاهم کرده است

آری عاشق و عارف حقیقی ِ حضرت توحید چنان آشفته و بیدل و مست گشته است که از روی عشق و اختیار و نه تکلیف دینی , به عبادت و اطاعت همیشگی حضرت یزدان خواهد پرداخت .

هر که ز دنیا گذشت , لذت عقبی چشید
وآنکه ز عقبی گذشت , کام ز جانان گرفت

آری , عارفان حقیقی ِ حضرت نور السّماوات و الارض الله , در جهان دنیوی , از نیاز های مادّی خویشتن خواهند گذشت و انگاه که به بهشت اخروی خواهند رسید , از جمال حقیقی و معنوی حضرت توحید غافل نخواهند گشت و  در آتش دوری و عشق حضرت توحید خواهند سوخت و بهشت نیز مانع از جوشش عشق قلبی ایشان به وجود حضرت توحید نخواهد گشت و انگاه تنها معشوق هر دو جهان یعنی حضرت الله جلّ جلاله , عشق ایشان را خواهد پذیرفت و عشق ایشان  به خشنودی حضرت معبود الله جلّ جلاله خواهد شکفت .

نیست مدح خود که می گویم , ثنای ایزدست
آن که خوار او شدن , عزت پناهم کرده است

آری , بندگان الهی در میدان عمل  , تنها داشته های خویشتن را ستایش خواهند کرد  در حالیکه ستایش شدن ,  تنها برای حضرت یزدان گشته است . اما عارف حقیقی ِ حضرت توحید , به مقام فقر و فناء فی
نور الله خواهد رسید و حضرت یزدان , عشق به بندگی اورا خواهد پذیرفت . و عاشق حقیقی ِ خویشتن را
عزّت جاوید خواهد داد .

خوبی من , همه ز پرتو اوست
گر بدی هست مقتضای من است

آری , عارف حقیقی ِ توحید , تمام خوبی ها و زیبائی ها را تنها از سرچشمه ی نور حضرت خدا خواهد
دانِست . و بدی و زشتی در عرفان توحید راه نخواهد داشت  و سرچشمه ی عنصر " بَدی " تنها از جانب
ماسوا الله خواهد بود.

از خود ار بگذرم رسم به خدا
به خدایی که منتهای من است

در راه عشق حضرت خداوند , بایست از تمام داشته های دنیوی خویشتن , خواهی گذشت . آنگاه به وصال
جاودان حیات و عشق بی کران ِ حضرت یزدان در دنیای آخرت خواهی رسید .

گفت : برخیز ز جا فیض سحر را دریاب
ملک از بام سماوات به پایین آمد

در تعایم اسلامی و عرفانی , عاشق و عارف توحیدی زمان سحر را به نماز عاشقانه و نیایش حضرت توحید
خواهد شتافت و این فرصت را از دست نخواهد داد تا مَقامی والاتر از فرشتگان الهی خواهد یافت و رضایت معشوق یعنی حضرت الله را خواهد شکفت .

یا چو اسماعیل در راه رضایش سر نهیم
خویش را در عیدگاه وصل او قربان کنیم

در ادامه , علّامۀ کاشان , محمد محسن فیض کاشانی به نکته ای جاودان اشاره کرده است :
در راه خواست , خشنودی و تصمیمات حضرت حق ,  بایِست عاشقانه , از تمام داشته های خویشتن خواهی
گذشت .  همچون صادق الوعد حضرت اسماعیل در قربان گاهی که عید بزرگ تمام ادیان توحیدی گشته است .

تا که باشم تا که باشم بر در امید و بیم
در ضمیرم گه ثواب و گه عقاب انداختی
آری , در مسیر بی پایان ِ عشق حضرت توحید , معشوق الهی , حضور همیشگی قلب ما را خواهد خواست . و هدف از بندگی و ادیان الهی , عشق همیشگی به وجود حضرت خداوند خواهد گشت .

نتیجه :

علامه فیض کاشانی ,  در غزلیات خویشتن , از عارفان توحیدی ِ ساده گو و نکته دان گشته است . ایشان ,
نفس انسانی را به تربیت عرفانی و تحمّل سختی های راه عرفان توحیدی فرا خواهد خواند . و حضرت الله جلّ جلاله را تنها معشوق و معبود قلبی و عملی ِ جهانیان خواهد دانِست .  و مقصود نهایی عارفان حقیقی توحیدی را غرق شدن در دریای عشق حضرت الله جلّ جلاله خواهد دانِست تا قطره ای از دریای بی کران  عشق حضرت توحید خواهد گشت.

منبع :

دیوان فیض کاشانی _ ناشر : پیمان _ چاپ اول 1390 .

نویسنده : سید محمد حسین شرافت مولا

بسمه تعالی

شرح بیت سنائی غزنوی

عنان گیر تو گر روزی جمال درد دین باشد             
عجب نبود که با ابدال خود را هم عنان بینی

سنائی غزنوی

مقدمه :

حکیم سنائی غزنوی فلسفه اسلامی را در حد کمال شناخته است و در مثنوی های خویش و در قصائد دیوان خویش از فلسفه اسلامی بهره ی فراوان خواهد داشت  حکیم سنایی غزنوی جزئیات فلسفه اسلامی را نیز با استادی و احاطه ی کامل بیان کرده است و به نفی فلسفه دنیا گرا و تعالی ِ فلسفه اسلامی پرداخته است .
در دیوان اشعار سنایی غزنوی و در قصیده ای با مطلع :

" دلا تا کی در این زندان فریب این و آن بینی             یکی زین چاه ظلمانی برون شو تا جهان بینی  " به نکوهش دنیا و افکار سطحی دنیوی پرداخته است و فلسفه اسلامی و عرفان را به تشنگان حقیقت , عطا خواهد کرد .
حکیم سنائی غزنوی به بیت : "   عنان گیر تو گر روزی جمال درد دین باشد        عجب نبود که با ابدال خود را هم عنان بینی   " رسیده است . حکیم بر مبنای فلسفه اسلامی زندگانی را در محوریّت عنصر " دین " تعریف خواهد کرد و هرچه در دینداری , درد اعتلای عنصر " دین و " مذهب " افزون تر گردد درجات عرفانی ,  معنوی و اخروی فرد مومن افزون تر خواهد گشت . آری بزرگان دین اسلام بر اساس حکمت اسلامی به امور دینی حَساسیّت بسیاری خواهند داشت و فلسفه اسلامی در هر لحظه ی زندگانی آن اولیاء اسلامی آنان را به آسیب شناسی ِ نیت , زبان و اعمال خواهد کشید و درد ِ نیت , زبان و اعمال دینی ِ اسلامی به صورت صحیح و ریشه دار در اسلام ناب محمدی دغدغه همیشگی انان گشته است .
مومنان عام ّ اسلامی , از دردهای دینی پرهیز خواهند کرد و بر اساس فلسفه اسلامی در دین اسلام سطحی نگر خواهند گشت اما اولیاء اسلامی از درد حسّاسیت و اهمیّت به معنای صحیح و حقیقی اسلام استقبال خواهد کرد و درد دنیوی انان , در بهشت رضوان جایگاه انان را والاتر و با رحمت افزون تر خواهد گشت . آری ,  دین سطحی بر مبنای راحت طلبی گشته است و دین حقیقی ,  راه دین اسلام را بر مبنای فلسفه ی الهی قرار داده است و مسئولیت خویش را مسئولیتی سنگین خواهند پنداشت و دین اسلام سرشار از جزئیات و نکات ظریف گشته است و دقّت نظر بر اساس آیات حکیمانه ی هفت و هشت قرآن مجید در سوره الزلزله  :  "  فَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَیْرًا یَرَهُ      وَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا یَرَهُ   " بر این اساس گشته است که در فلسفه الهی  , جزء نیز همانند کلّ از اهمیّت ویژه ای برخوردار خواهد گشت .

نتیجه :

سنایی غزنوی از ویژگی های اولیاء و عارفان اسلامی بر اساس اهمیّت دادن کامل به عنصر دین بر اساس عرفان و فلسفه اسلامی پرداخته است و دغدغه ی دنیا را نکوهش کرده است و دین راعمیق و دقیق معرفی خواهد کرد و راه اولیاء اسلامی را راهی  درد آلود , پیچیده اما استوار بر اساس کمال عرفان و فلسفه الهی دانسته است .

منبع :

دیوان حکیم سنائی غزنوی _  انتشارات نگاه _ تهران _ چاپ سوم _ 1388  

نویسنده : سید محمد حسین شرافت مولا

بسمه تعالی

جمله کوتاه من :

اشک رقیه (ع) برای پیوستن به شهادت حسین (ع) وار تابید

نویسنده : سید محمد حسین شرافت مولا

بسمه تعالی

جمله کوتاه من :

نام حسین (ع) , شرم قلب عارفان است

نویسنده : سید محمد حسین شرافت مولا

بسمه تعالی

خورشید عاشورا در آسمان کربلا

(1)

خورشید عاشورا بر خاک افتاد! و هفتاد و دو کوکب خون آلود را به معراج توحید خواهد بُرد. رؤیای شمس شهدا  تنها سر افکندن به پای محبوب توحید بوده است! و داستان خونین کربلا را چشمه های خون فشان خواهند گریست! آن گاه که سیدالشهدا به آسمان کربلا نگریست و با حضرت یزدان مناجات کرد,  دریای خون غرق در طوفان گشت! و ملائک مقرب عرش از حضرت توحید راز نور شهدا را  پرسیدند و هنوز نام تو بر لب مرثیه پردازان عاشورا با آه ِ مظلومیت همراه خواهد گشت و کشف تنهایی تو در ظهر خونین عاشورا را تنها, گودال سرخ خواهد فهمید و ذوالجناح با تن خون آلود هنوز در پی نگاه مظلوم توست! و به گودال خون خیره خواهد گشت! امام عاشورا و خورشید شهدا در دلم طوفان ها خواهد گشت تا ظهر عاشورای تو را مجسم خواهم کرد و اشک امانم نخواهد داد تا نیزه خون را در کوفه سیاه مجسم خواهم کرد! 

سید محمد حسین شرافت مولا

بسمه تعالی

تقدیم به پیشگاه مقدس حضرت سیدالشهدا (ع)

قلم به تو فکر می کند و قطره های خون ترا ,  گریه می کند و کلمه های سرخ وقتی به کلمه سر می رسد  , صفحه را به آتش می کشد  و خورشید سرخ بر نیزه ,  روح ایثار را بی پایان می کند و ای حسین (ع) , توفان های سرخ نینوا , عشق الهی را از جان پاکت نمی گیرد و  باز هم آسمان های سرخ ,  شرمسار توست و عشق تو در قلب عارفان ,  غوغای سرخ می کند و شراره های عشق , مجال سکوت را می بَرد و اشک ها خیس و آرام بر گونه ها روان می شود و یاد پیکر بی سر تو , آسمان ها را به غمی ماندگار می کشد و ابرهای سیاه , خون گریه می کند و آتش های سرکش خیمه ات ,  قیامت سرخ است .  ای حسین (ع) در آن ظهر عاشورا  ,  تنهایی تو را , چشم های نورانی  رقیه (ع) می دید و اشک های  غم انگیز می ریخت .  امام شهید , کاش یکبار سیمای سرخ تو را در خواب می دیدم و خورشید تابناک تو  , سیاهی قلب مرا غرق در نور می کرد . فریاد تو در عرش , فرشته ها را به گریه می اندازد و با پیمان سرخ , خدا را پرستش می کنی و حرم سرخ تو , چه مظلوم است  . آری رؤیای شهیدان عاشق , بی سَر پیوستن به کاروان نیزه های نینوا است . جان ها غرق در دریای غم حسینی (ع) است و ستاره های سرخ نیزه ها ,  طواف کعبه درخشنده را معنی می کنند و یاد خدا را در دل های سرخ عزادار بر می انگیزند . ای حسین (ع) ,  قرن ها از ظهر عاشورا گذشت اما عشق تو , آتش به جان ها می کشد و دریا های سرخ را طوفانی می کند و اشک های ما , سیل خون است . و نور ایثارت ,  مصباح الهدی است که در سیاهی دنیا , می درخشد و دل ها را به معراج عشق الهی می بَرد . ای نور آزادگی , سلام خدای شهیدان بر تو باد . ای مظلوم تشنه , روح سرخ تو  , دریای بی پایان الهی را دید .

نویسنده : سید محمد حسین شرافت مولا

بسمه تعالی

جمله کوتاه من :

عباس (ع) فخر حسین (ع) شد که فانی ِ فی الله  گشت

نویسنده : سید محمد حسین شرافت مولا

بسمه تعالی

شرح عرفان اسلامی بر بیت عاشورایی ( شهریار )

سر به قاچ زین نهاده , راه پیمای عراق                                      
می نماید خود که عهدی با خدا دارد حسین (ع)        

سید محمد حسین بهجت تبریزی متخلص به شهریار از دلسوختگان اهل بیت (ع) و از عاشقان راه عرفانی حضرت یزدانی و چهارده معصوم (ع) گشته است . شهریار در غزل مذهبی , چون رودی متلاطم و خروشان  به سمت دریای بی کران عشق شیعه در تکاپوست و الگوی عرفانی ِ شعرای اسلام گشته است  .
متن :

شهریار در غزلی عاشورایی با نام " کاروان کربلا " , غم شهادت سیدالشهدا امام حسین (ع) را با سوز و گداز قلبی مجروح , سروده است . مفاهیم عرفانی در غزل عاشورایی سید محمد حسین شهریار در پاره ای از ابیات تجلّی یافته است و هر خواننده را به غمی ماندگار و عرفانی در سوگ شهید آل محمد (ص) کشانده است .
بهجت تبریزی ( شهریار ) به بیت  " سر به قاچ زین نهاده , راه پیمای عراق     می نماید خود که عهدی با خدا دارد حسین (ع)   " رسیده است . شهادت در راه حضرت الله , عرفان بی کران توحیدی است و حضرت سیدالشهدا  نه تنها درنگ و خوف به قلب خویش راه نداده است بلکه به پیشواز شهادت در راه عرفان توحیدی شتافته است . آری امام حسین شهید (ع) حج ظاهری را نیمه کاره رها کرد و حج باطنی یعنی شهادت در راه الله را برگزید تا عرفان توحیدی را به اوج خویش خواهد رسانید .
حضرت سیدالشهدا در روز عاشورا از همه چیز خویش گذشت تا عهدی الهی را که سالها او را  تشنه و بی تاب کرده بود در راه عرفان توحیدی به فرجام رسانَد . عهد الهی سخت مشکل است و آتش های امتحان الهی در این راه ِ بی نهایت , بر جان عاشقان و عارفان حضرت الله جلّ جلاله فرو خواهد ریخت .
امام شهدا این را از عمق قلب خویش یافته است و شهادت در راه عرفان توحیدی را در حدّ کمال تجلّی خواهد کرد . آری بزرگترین ِ شهدای الهی , عهد عرفانی خویش را با غیر از حضرت خداوند نکرده است و بزرگ ترین عهد عرفانی بشریّت را با خود ِ وجود حضرت الله بسته است . و تمام وجود خویشتن و خاندان و یاران خویش را فدای عهدی عرفانی کرده است که با روح خداوند بسته است . عهدی که به عشق و عرفان بی پایان حضرت پروردگار ختم گشته است و ماسوی الله از درک آن عاجز گشته است . عهدی که سرشار از عشق و ایثار گشته است و هدف و آرمان او , تنها  قلب حضرت الله خواهد گشت .
آری چنانکه خواجه شمس الدین محمد حافظ در باب عرفان توحیدی سروده است : " ای آفتاب خوبان می جوشد اندرونم     یک ساعتم بگنجان در سایه ی عنایت "  .  آری خون عاشورا در سایه ی خورشید توحید , جوشان گشته است و ایثاری بیکران کرده است تا رضایت و عشق  و عرفان  الهی را به دست خواهد آورد  .

حضرت سیدالشهدا با شهادت عظیم خویشتن ,  بزرگ ترین عهد عرفان توحیدی و هدف اصلی مومنان اسلامی ِ الهی را  در حیات دنیوی کرده است و هدف او از شهادت در روز عاشورا , تنها قلب حضرت الله جل جلاله خواهد بود و شهادت های عاشورایی عشقی بیکران در راه عرفان  بی نهایت الهی خواهد بود.

منبع :

دیوان شهریار __ جلد یکم __  انتشارات زرّین __ تهران __ چاپ چهل و دوم __ 1391 .

نویسنده : سید محمد حسین شرافت مولا