تبیان، دستیار زندگی

جلد هـفتم - صفحه 331 -  اسارت به نام آزادي

صفحه : 331

يا مثلا آزادي براي قشرها، براي زنها، براي مردها. "آزادزنان ، آزادمردان "! ما و شماهمه ديديد كه در زمان اين پدر و پسر آن اختناقي بود كه شايد در طول تاريخ ايران سابقه نداشت . نه مرد آزاد بود، و نه زن . همه در اختناق بودند؛ همه در رنج بودند. يك روزجشنها بر پا مي شد كه ما كاپيتولاسيون را لغو كرديم ! - زمان رضا خان - يك روز حرفهازده مي شد و در روزنامه ها، در نطقها، براي اينكه مملكت پيش رفته است ؛ يكوقتي همان معنا را باز برقرار مي كردند و مصونيت مي دادند به امريكايي ها! (2) اين تابع اين بود كه قدرتمند چه بكند. هر چه آن قشر قدرتمند يك كاري مي كرد، ديگران دنبال او هياهومي كردند؛ در مجلس دست نشانده هياهو مي شد و مداحي مي شد.

از جمله چيزهايي كه در زمان رضا خان به تبع آتاترك (3) انجام گرفت ، يكي اتحادشكل بود؛ و يكي كشف حجاب . آن وقت اين اتحاد شكل و اين كشف حجاب را دربوق و سرنا، بلندگوهاي آنها چه تعريفهايي كردند، چه مداحيهايي كردند؛ از آخوند، كه مخالف با اين مسائل بود، چه تكذيبهايي كردند؛ چه شعرهايي گفتند. شايد شعرهايش رابعضي اش را شنيده باشيد. چه شعرهاي هجوي مي گفتند، كه گفتني نيست . بعد ديديم كه قضيه كشف حجاب ، قضيه اي نبود كه اينها بخواهند براي خانمها خدمت بكنند، اينهامي خواستند كه اين [را] طبقه هم با زور و با فشار نابود كنند. آن ماثري كه اينها دارند، آن خدمتهايي كه اين قشر مي توانند به ملت بكنند، آن خدمتهاي ارزنده اي كه بانوان ما

مستمند را به نوايي برسانند؛ بلكه مقصد اين بود كه ايران را بازاري كنند براي امريكا؛ وكشاورزي ايران را تباه كنند تا ايران محتاج بشود به امريكا در همه چيز، كه الان باز اين احتياج به خارج هست . صحبت از "اصلاحات ارضي " بود، لكن فهميديم كه به فسادكشيدند مملكت را.

اسارت به نام آزادي