تبیان، دستیار زندگی

جلد چهارم - صفحه 184 -  مراتب انسان از نبات تا بالاتر

صفحه : 184

صرف معنويات را نظر مي كردند، و از اجتماعياتي كه در قرآن هست ، از آيات و اخباري كه وارد شده است راجع به حكومت اسلام ، راجع به سياست اسلام ، راجع به اموراجتماعي ، راجع به تعمير اين عالم ، غفلت كردند. اين غفلت كردن از اسلام بود كه اسلام را به يك ورق شناخته بودند [و] ورق ديگرش را، عالم طبيعتش را توجه نداشتند كه اسلام توجه به عالم طبيعت هم دارد؛ توجه به تمام اموري كه احتياج دارد انسان ، دارد؛ ولهذا يك ابتلاي اسلام اين بود كه آن اشخاص ، از قبيل متكلمين و بيشتر فلاسفه و بيشترعرفا و صوفيه و اينها همه ، آياتي كه در قرآن كريم بود، هي مي خواستند، نيت داشتند، كه برگردانند به همان امور معنوي . حتي اخباري يا رواياتي ، آياتي كه راجع به اجتماعيات وراجع به عالم طبيعت وارد شده بود آنها كوشش مي كردند كه برگردانند به همان معنويات ؛ آنها غافل بودند از [ظاهر] اسلام ، و توجه داشتند [به باطن آن ] توجه داشتند به يك ورق اسلام و غافل بودند از يك ورق ديگرش ؛ باطن را ملاحظه مي كردند و ازظاهر غافل بودند. حالا ابتلاي اسلام اينطور شده است كه جوانهاي ما، جوانها وروشنفكرها و اشخاصي كه دانشمندان بالا هستند و علوم طبيعي را ياد گرفته اند، اينهاكوشش دارند به اينكه تمام آيات قرآني و روايات را برگردانند به همين امور طبيعي [و]از معنويات غافل بشوند؛ حتي آياتي كه راجع به امور معنوي است آن را برگردانند به يك امور طبيعي و عادي . اينها هم توجه به اسلام دارند و غافل هستند؛ يعني يك ورقش را خوانده اند، يك ورقش را از آن غافلند. و اين دو طايفه اسلام را به تمام معني نشناختندكه اسلام چي است . اسلام نه دعوتش به خصوص معنويات است و نه دعوتش به خصوص ماديات است ، هر دو را دارد؛ يعني اسلام و قرآن كريم آمده است كه انسان رابه همه ابعادي كه انسان دارد بسازند او را، تربيت كنند او را.

مراتب انسان از نبات تا بالاتر

انسان را وقتي كه ملاحظه مي كنيد، اول نشوش با ساير نباتات فرقي ندارد. نبات را،هسته خرما را، هسته چيز ديگري را، مي اندازند توي خاك ، و خاك تربيت مي كند و آن نمو مي كند يك جاي خاصي ، كه در آن جاي خاص نمو مي كند. حيوان هم نطفه اش در