تبیان، دستیار زندگی

جلد چهاردهم - صفحه 390 -  مهذب نبودن نفوس منشا اختلافات

صفحه : 390

طغيان پيدا مي كند، استغناي علمي پيدا مي كند، به همان مقدار طغيان پيدا مي كند، مقام پيدا مي كند، به مقداري كه مقام پيدا كرده است طغيان مي كند. فرعون را كه خداي تبارك و تعالي "طاغي " مي گويد هست براي همين است كه مقام پيدا كرده بود و انگيزه الهي دراو نبود و اين مقام او را به طغيان كشيده بود. كساني كه چيزهايي كه مربوط به دنياست وآنها را بدون تزكيه نفس پيدا مي كنند، هرچه پيدا بكنند، طغيانشان زيادتر خواهد شد ووبال اين مال و اين منال و اين مقام و اين جاه و اين مسند از چيزهايي است كه موجب گرفتاريهاي انسان است در اينجا و بيشتر در آنجا. انگيزه بعثت اين است كه ما را از اين طغيانها نجات دهد و ما تزكيه كنيم خودمان را، نفوس خودمان را مصفا كنيم و نفوس خودمان را از اين ظلمات نجات بدهيم . اگر اين توفيق براي همگان حاصل شد، دنيا يك نوري مي شود نظير نور قرآن و جلوه نور حق . تمام اختلافاتي كه بين بشر هست ،اختلافاتي كه بين سلاطين هست ، اختلافاتي كه بين قدرتمندان هست ، ريشه اش همان طغياني است كه در نفس هست . ريشه اين است كه انسان ديده است كه خودش يك مقام دارد طغيان كرده است و چون قانع نمي شود به آن مقام ، اين طغيان اسباب تجاوزمي شود، تجاوز كه شد، اختلاف حاصل مي شود و اين فرق نمي كند، از آن مرتبه نازلش طغيان است تا آن مرتبه عالي آن . از مرتبه نازلي كه دريك روستا بين افراد اختلاف حاصل مي شود ريشه آن همين طغيان است ، تا مرتبه بالاتر و هرچه بالاتر برود طغيان زيادتر مي شود. فرعوني كه طغيان كرد و انا ربكم الاعلي (5) گفت ، اين انگيزه در همه است ،فقط در فرعون نيست . اگر انسان را سر خود بگذارند، انا ربكم الاعلي خواهد گفت . انگيزه بعثت اين است كه اين نفوس سركش را و اين نفوس طاغي را و ياغي را از آن سركشي واز آن طغيان و از آن ياغيگري كنترل كند و تزكيه كند نفوس را.

مهذب نبودن نفوس منشاء اختلافات

همه اختلافاتي كه در بشر هست براي اين است كه تزكيه نشده است . غايت بعثت اين

5- سوره نازعات ، آيه 24: من پروردگار برتر شما هستم .