ALLAH"TAN BAŞKASINA YEMİN ETMEK ŞİRK MİDİR?
Allah"tan başkasına yemin etmenin caiz oluşunun Kitap ve sünnetteki delilleri:
1- Kur"ân, ebedî ayetleri arasında Peygamber"in hayatı,insanın ruhu, yazmanın mazharı kalem, güneş,ay, yıldız, gece ve gündüz, yer ve gök, zaman,dağlar ve deniz gibi yüce ve büyük yaratıklara yemin etmiştir. Bu ayetlerin bazısını birlikte gözden geçirelim:
a) (Resulüm!) Hayatına andolsun ki onlar, sarhoşlukları içinde bocalıyorlar. (Hicr, 72)
b) Güneş"e ve onun ışığına, ardından gelmekte olan Ay"a, onu ortaya koyan gündüze,
onu bürüyen geceye, göğe ve onu yapana, yere ve onu yayana, kişiye ve onu şekillendirene,
sonra da ona iyilik ve kötülük kabiliyeti verene andolsun ki. (Şems, 1-8)
c) Batmakta olan yıldıza andolsun ki…( Necm, 1)
d) Nûn. Kaleme ve (insanların onunla) yazdıklarına andolsun. (Kalem, 1)
e) Asra andolsun ki, insan hüsran içindedir. (Asr, 1-2)
f) Fecre ve on geceye andolsun… (Fecr, 1-2)
g) Andolsun Tur"a, yayılmış ince deri üzerine satır satır dizilmiş Kitab"a, Beyt-i Ma"mur"a, yükseltilmiş tavana, dolu ve kaynayacak denize. (Tûr, 1-6) Keza Nâziât, Mürselât, Bürûc, Târık, Beled, Tîn ve Duhâ surelerinde de yaratılış âlemindeki varlıklara yemin edildiği göze çarpmaktadır. Şüphesiz, eğer Allah"tan başkasına yemin etmek, şirki gerektiriyor olsaydı, ebedî tevhit bildirgesi olan Kur-ân-ı Kerim asla buna teşebbüs etmezdi. Yine, eğer yaratıklara yemin etmek, Allah"a
mahsus bir şey olsaydı, yanlışlığa düşülmemesi için Kur"ân ayetlerinde kesinlikle buna değinilirdi.
2- Tüm dünya Müslümanları, Hz. Peygamber"i (s.a.a) kendilerine örnek almakta ve Hz. Peygamber"in davranışlarını ve hayat tarzını doğruyu yanlıştan ayırma ölçüsü olarak kabul etmektedirler. Müslüman araştırmacılar, Sahihler ve Müsnedler yazarları, Hz. Peygamber"in (s.a.a) Allah"tan başkasına yaptığı yeminlerden birçok örnek rivayet etmişlerdir.
Örneğin, Hanbelî mezhebinin imamı Ahmed b. Hanbel, kendi Müsned"inde Allah Resulü"nün (s.a.a) şöyle buyurduğunu rivayet eder:Canıma andolsun ki, eğer iyiliği emreder ve kötülükten sakındırırsan, bu, susmandan daha iyidir.(1) Müslim b. Haccac, Sıhah-i Sitte"den biri olan kendi Sahih"inde şöyle yazar:Bir adam Peygamber"e (s.a.v) gelerek, "Hangi sadakanın sevabı daha büyüktür?" diye sordu.Peygamber, "Babana andolsun ki, bundan haberdar olacaksın: Sevabı en büyük olan sadaka, sağlıklı ve ihtiraslı olduğun, fakirlikten korktuğun ve yaşamayı ümit ettiğin bir hâlde verdiğin sadakadır." buyurdu.(2) Acaba Allah"tan başkasına yemin etmeyi caiz gördükleri için dünya Müslümanlarından büyük bir kısmını müşrik sayan kimseler, Hz. Peygamber"in bu davranışını nasıl izah edebilirler?!
3- Allah"ın Kitabı ve Peygamber"in sünnetine ilâve olarak Allah Resulü"nün (s.a.a) yakın ashabının davranışları da, Allah"tan başkasına yemin etmenin caiz olduğunu göstermektedir. Hz. Ali (a.s), sözlerinin birçoğunda kendi canına yemin etmektedir. Bu sözünde şöyle buyurmuştur:
Hayatıma andolsun ki, benden sonra bu şaşkınlığınız kat kat artacaktır.(3) Başka bir sözünde de şöyle buyurmuştur: Canıma andolsun ki, azgınlığından ve ayrılıkçılığından vazgeçmezsen, yakında onların seni aradığını öğreneceksin.(4)
Şüphesiz, bunca açık ve net hadis karşısında içtihat ve istihsan yapılamaz. Hiçbir delil de, Allah"ın Kur"ân-ı Mecid"deki metodunun, Hz. Peygamber"in (s.a.a) ve Emir"ul-Müminin (a.s) gibi yakın ashabının davranışlarının yanlış olduğunu ortaya koyamaz.
-----------------------------------
1- Müsned-i Ahmed, c.5, s.224- 225, Beşir b. Hasasiyye es-Sedu-sî"nin hadisi
2- Sahih-i Müslim, c.3, Kitab"uz-Zekât, Bab-u Beyan-i Enne Ef-zal"es-Sadaka Sadakat"us-Sahih"iş-Şehih, s.93- 94
3- Nehc"ül-Belâğa, Muhammed Abduh, 161. hutbe
4- Nehc"ül-Belâğa, Muhammed Abduh, 9. mektup. Bunun diğer örneklerini de görmek için 168, 183, 187. hutbeler ile 6.ve 54. mektuplara müracaat ediniz.
