در روزهای پس از سیل مواظب بیماری‌های واگیردار باشید

خانمی هستم که در مناطق سیل زده کشور اقامت دارم و چند روزی است که دچار علائمی چون کاهش اشتها و خستگی مفرط و درد در قسمت کبد و بی رنگ شدن مدفوع شده ام. لطفاً بفرمایید که آیا ممکن است این علائم در اثر وقوع سیل و از بیماری های مرتبط با آن باشد؟

بیماری‌های واگیردار معمولاً چند روز پس از وقوع سیل و بلایای طبیعی پدیدار می‌شوند و بروز بسیاری از این بیماری‌ها به دلیل نبود دسترسی به آب آشامیدنی پاکیزه و مواد غذایی سالم است و از شایعترین بیماری های که پس از وقوع سیل ممکن است پدیدار شود هپاتیت A و E می باشد.

ویروس هپاتیت E از طریق آب آلوده و حتی حیوانات انتقال پیدا می‌کند. این بیماری می‌تواند بسیار شدید‌تر از هپاتیت A ظاهر شود و بسته به سرعت و کیفیت درمان حتی مرگبار باشد.

یکی از شایعترین راه های انتقال هپاتیت E از طریق آب است ولی گاهی از طریق غذا نیز منقل می شود. شیوع این بیماری به ویژه به دلیل مصرف غذاهای دریایی خام نیز بسیار بالاست. راه اصلی انتقال بیماری از طریق دهانی - مدفوعی است و احتمال هپاتیت حاد در هزاران نفر در مواقع آلودگی آب آشامیدنی وجود دارد. میزان مرگ و میر این ویروس بسته به سن ابتلا متفاوت است. در سنین پایین کمتر از 5 درصد است و در سن بالاتر از 15 سال به 20 درصد می رسد. این میزان در خانم های باردار به بیش از 20 تا 30 درصد می رسد و در کل میزان مرگ و میر این بیماری در زنان بیشتر است. همچنین بسته به وضعیت آب و هوای منطقه شیوع آن متفاوت است و در مواقع بارندگی شدید و جاری شدن سیل و مخلوط شدن آبهای آشامیدنی و فاضلاب، خطر شیوع این بیماری در مناطق سیل زده بیشتر می شود.

بنابراین بعد از جاری شدن سیل بهتر است احتیاط لازم در استفاده از آب آشامیدنی و مواد غذایی و سبزیحات به عمل آید. باید توجه کرد که این بیماری در اکثر موارد بدون علامت است و در صورت وجود علائم نمی‌توان با در نظر گرفتن علائم بالینی، هپاتیت E را از سایر عوامل ویروسی هپاتیت متفاوت کرد. علائم بیماری به‌صورت علائم مقدماتی شبیه آنفولانزا، درد شکم، تهوع، استفراغ و تب است و بعداً زردی (یرقان) نیز عارض می‌شود. این بیماری معمولا خود به خود بهبود می‌یابد اما برای زنان باردار می‌تواند خطرناک باشد.

بسیاری از افراد مبتلا به این نوع هپاتیت هیچ علائمی ندارند. بعضی از افراد علائمی را ۱۵ تا ۶۰ روز پس از آلوده شدن به ویروس تجربه می کنند. این علائم ممکن است شامل موارد زیر شود:
احساس خستگی
تهوع و استفراغ
کاهش اشتها
درد کبد که بیشتر در قسمت فوقانی شکم احساس می شود
تیره شدن رنگ ادرار
روشن شدن رنگ مدفوع
زرد رنگ شدن سفیدی چشم و پوست

بیماران مبتلا به این بیماری معمولاً در عرض ۶ هفته بهبود می‌یابند و موارد شدید بیماری می‌تواند با زردی شدید و خارش طاقت‌فرسا منجر به بستری شدن بیمار در بیمارستان شود. باید توجه کرد که بیشتر موارد مرگ‌ومیر هپاتیت E در دوران حاملگی رخ می‌دهد و این خطر در سه ماه آخرحاملگی بیشتر است همچنین خطر ابتلا به بیماری در ساکنان روستاها بیشتر است. باید توجه کرد که این بیماری مانند هپاتیت A منجر به حالت هپاتیت مزمن‌، سیروز کبدی و یا حالت ناقل مزمن نمی‌شود.

هپاتیت A نیز اغلب از طریق تماس با آب یا غذای آلوده و همچنین از طریق تماس با مدفوع یا با انسان مبتلا به هپاتیت A انتقال می‌یابد.

ویروس هپاتیت A در سراسر جهان شیوع دارد. شرایط بهداشتی نامطلوب، نبود تصفیه‌خانه‌های آب و امکانات بهداشتی دیگر از دلایل اصلی گسترش این ویروس در مناطق محروم است. 

بنابراین به عزیزانی که در مناطق سیل زده زندگی می کنند توصیه می شود که حتماً از آب آشامیدنی معدنی که در بسته بندی های مناسب بین آنها توزیع می شود استفاده نمایند و در صورتیکه به آب معدنی دسترسی نداشتند حتماً آب لوله کشی را ابتدا جوشانده و بعد مصرف نمایند.  

---