انعطاف پذیری در برخورد با فرزندان
روش‌های جدید فرزند پروری
در یک جامعه فرهیخته هر کس موظف به احترام متقابل گذاشتن و عمل کردن طبق محدودیت‌های تعریف‌شده در جامعه است. لذا انضباط مثبت بهترین سبک تربیتی است. منظور از انضباط مثبت تلاش در جهت اتخاذ یک ارتباط و تعامل خوب است.
دو فرزند دارم که خیلی عصبی‌ام می‌کنند و در مقابل رفتار ناشایستشان نمی‌توانم خودم را کنترل کنم. لطفاً من را راهنمایی کنید که چگونه با فرزندانم رفتار مسالمت‌آمیزی داشته باشم؟
کودکان امروز تشویق را حق خود دانسته و والدینی که متکی به تشویق هستند خوب می‌دانند فرزندشان زمانی کارش را انجام می‌دهد که تشویق شود. از طرف دیگر امروز دیگر تنبیه مؤثر نیست. کودک امروز یاد گرفته که اگر شما مرا تنبیه کنید من هم حق‌دارم شما را تنبیه کنم.
روش‌های جدید فرزند پروری بر مبنای اصل برابری و احترام متقابل استوار است. برابری با شباهت هم‌معنا نیست زیرا طبیعی است که بزرگ‌سال و کودک شبیه به هم نیستند و بزرگ‌سالان مجرب‌تر، باتجربه‌تر و داناتر هستند؛ بنابراین منظور از برابری کودک و بزرگ‌سال ارزش‌های انسانی و هم شانی است.
در یک جامعه فرهیخته هر کس موظف به احترام متقابل گذاشتن و عمل کردن طبق محدودیت‌های تعریف‌شده در جامعه است. لذا انضباط مثبت بهترین سبک تربیتی است. منظور از انضباط مثبت تلاش در جهت اتخاذ یک ارتباط و تعامل خوب است.
به حرف‌ها و نظرات فرزندتان گوش دهید اما از قرار دادن حدومرز و شرط و شروط مشخص نهراسید.
پیشنهاد می شود به شکل زیر عمل کنید:
- همیشه بیننده رفتارهای خوب فرزندتان باشید و او را مورد تشویق و قدردانی قرار دهید.
- از خطاها و غرغرهای کوچک و قابل‌اغماض گذشت کرده و آن‌ها را نادیده بگیرید.
- مشاجره را برای وضعیتی که هیچ گزینه و انتخابی برای برخورد با فرزندتان نیست و شما باید به او نه بگویید نگهدارید مثلاً مواقعی که سلامتی او در خطر است.
- بیش‌ازحد متوقع نباشید. اینکه بچه‌ها با انجام مکرر یک سری کارها حتی پس از مخالفت شما برای انجام آن، عکس‌العمل شما را بسنجند کاملاً طبیعی است زیرا این راهی است که آن‌ها متوجه می‌شوند چه چیزی از جانب شما پذیرفتنی و چه چیزی غیرقابل‌پذیرش و اغماض است.
- خودتان را جای فرزندتان بگذارید. به عقب برگردید و ببینید زمانی که کودک بودید چه طرز تفکری داشتید و چگونه دنیای بزرگ‌سالان برایتان غیر جذاب بود. کمک کردن روزانه و عادی به کودکان به آن‌ها احساس اطمینان و امنیت خاطر می‌دهد و اگر آن‌ها انتظار داشته باشند کارها طبق یک‌روال زمانی و یا یک روش اتفاق بیفتد احتمال تعارض و ستیز بین شما کمتر خواهد شد؛ مثلاً به‌طورمعمول بدانند که بعد از شام وقت مسواک زدن و خوابیدن است.
در برخورد با فرزندان خود انعطاف‌پذیر باشید و ضمن اعطای آزادی به فرزندان خود، برای آن‌ها مقررات روشنی تعیین کنید.
- محدودیت‌های معقول وضع کنید. اگر کودکان اجازه داشته باشند هر کاری می‌خواهند انجام دهند، به‌ندرت احساس امنیت خواهند کرد. درواقع گاهی رفتار بد آن‌ها تنها برای شناخت حدومرزهاست نه به علت علاقه‌مندی به ستیزه‌جویی با والدین.
- قوانین خانوادگی را به کمترین حد ممکن برسانید؛ در غیر این صورت فرزند شما در بین قوانین متعدد گرفتار خواهد شد و حتی بسیاری از آن‌ها را نمی‌تواند به ذهن بسپارد.
- واقع‌گرا باشید. بسیاری از رفتارهایی که والدین آن‌ها را سرکشی و نافرمانی و یا غرغر کردن می‌دانند تنها یک بخش طبیعی از روند رشد کودک است. کودکان که کمی بزرگ‌تر می‌شوند سعی می‌کنند استقلال خود را احراز کنند لذا اگر با سایر والدین صحبت کنید به‌احتمال‌زیاد خواهید دید آن‌ها نیز مشکلات و موارد مشابهی داشته یا دارند.
این توصیه‌ها را فراموش نکنید
- در برخورد با فرزندان خود انعطاف‌پذیر باشید و ضمن اعطای آزادی به فرزندان خود، برای آن‌ها مقررات روشنی تعیین کنید. - برای مقررات وضع‌شده دلیل ارائه دهید و در مورد خواسته‌هایتان برای فرزندانتان استدلال بیاورید.
- به نیازها و عقاید فرزندان خود حساس بوده و توجه کنید.
- فرزندان را به رعایت مقررات خانوادگی تشویق نمایید.
- در یک چارچوب محدود و مشخص به فرزندان کوچک آزادی دهید تا آن‌ها متوجه شوند که انتخابشان محترم است.
- تأثیرات سودمند شیوه‌های فرزند پروری ای که رفتارهای سخت گیرانه را با پاسخ‌گویی، درهم می‌آمیزد احتمالاً به‌واسطه مکانیزم های مختلفی صورت می‌گیرد. برجسته‌ترین این عوامل آن است که چنین روش فرزند پروری باعث افزایش قابلیت‌ها و توانایی‌ها شده و چنین کودکانی با توانمندی، کمتر در معرض خطر انجام رفتارهای مشکل‌ساز قرار خواهند داشت.
منبع: پرسش و پاسخ های عمومی مشاوره شیوه های تربیتی مرکز مشاوره تبیان
