تبیان، دستیار زندگی

به محتوا گیر می‌دهند ولی به غلط نوشتن نه

عباسعلی وفایی می‌گوید: یکی از ضعف‌های حوزه نشر این است که هیچ متولی‌ای در جهت صیانت از رسم‌الخط و نوع نوشتار فارسی وجود ندارد؛ یعنی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ممکن است از نظر محتوایی به آثار گیر بدهد اما از نظر رسم‌الخط و نوع نوشتار هیچ توجهی ندارند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :


عباسعلی وفایی

این عضو هیئت‌علمی دانشگاه علامه طباطبایی اظهار کرد: وظیفه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یا هر جا که مجوز چاپ کتاب‌ها را می‌دهد این است که به اصول رسم‌الخط و زبان فارسی توجه کند. اما متاسفانه در حال حاضر این مسئله متولی یا صاحبی ندارد در حالی که ارزش آن کمتر از موارد دیگر نیست.

او افزود: حتی مجله‌ها و روزنامه‌ها هم ویراستار یا سرویراستار ندارند. اگر هم دارند سلیقه خاص خودش را دارد، برای همین تشتت خطی خیلی زیادی در آن‌ها وجود دارد.

وفایی با بیان این‌که قطعا غلط‌نویسی‌ها با گذر زمان تاثیر منفی خودش را روی زبان فارسی می‌گذارد، گفت: هر چیز اصول و قاعده‌ای دارد و به کار نگرفتن آن اصول و قواعد منجر به ضعف‌هایی می‌شود؛ خصوصا زبان که کارش با هنجارها و اصول است. بی‌توجهی به اصول آن، با گذر زمان و تغییر نسل، ممکن است که انحطاط‌هایی را به‌وجود بیاورد و غیرقابل جبران باشد.

او سپس تاکید کرد که غلط‌نویسی‌ها قابل جبران نیستند؛ چه به صورت سهوی و چه به صورت عمدی. 

این استاد زبان و ادبیات فارسی در پاسخ به سوالی درباره نظر برخی صاحب‌نظران که معتقدند غلط‌نویسی‌ها برای زبان تجربه است و آسیبی به آن نمی‌زند، اظهار کرد: درباره نوع انتخاب واژه و تحول معنایی من با این نظر موافقم اما در خصوص خط این‌گونه نیست.  بحث خط یک چیز قراردادی است و اگر قرار باشد با هر شخص و سلیقه‌ای دگرگون شود و اصول منضبط آن به کار گفته نشود در طول زمان سبب ایجاد مشکلاتی می‌شود، چون ما خط را بنا نهاده‌ایم که یک نظمی در زبان داشته باشیم و زودفهم باشد و کمک کند.

عباسعلی وفایی به غلط‌های رایج در رسم‌الخط کلمات، از جمله استفاده از «ن» به جای تنوین و جدا نوشتن اشتقاق‌ها اشاره کرد و گفت: ما باید یک اصل را در استفاده از زبان به‌کار بگیریم و بر اساس آن عمل کنیم؛ اگر غیر از این باشد یک نوع پراکندگی و بی‌انضباطی زبانی به‌وجود می‌آید. جلوگیری از این بی‌انضباطی‌ها با هنجارهایی انجام می‌گیرد، که البته فرهنگستان این هنجارها را تا حدود ۹۵ درصد تنظیم کرده که قابل پذیرش هم هست.

او سپس به بی‌انضباطی‌ای که در مجله‌ها، روزنامه‌ها، برنامه‌های صدا و سیما و کتاب‌ها وجود دارد اشاره کرد و افزود: فضای مجازی قابل کنترل نیست، اما صدا و سیما، منابع علمی و روزنامه‌های ما که نباید این‌گونه هر کدام متفاوت و به اصول زبان بی‌توجه باشند.

این پژوهشگر در پایان درباره نقش فرهنگستان زبان و ادب فارسی در این‌باره گفت: فرهنگستان قدرت اجرایی ندارد و نهادهایی که توانایی نظارت دارند باید به این مسائل توجه داشته باشند و در برابر زبان مسئولیت دارند. فرهنگستان تا آن‌جا که توانسته اقدام‌های خوبی در زمینه جلوگیری از غلط‌نویسی‌ها انجام داده است. 


منبع: ایسنا