رژیم غذایی برای بیمارانی که دچار سوختگی شده اند
نقش تغذیه در بهبود بیمارانی که دچار سوختگی شده اند
در بیمار دچار سوختگی میزان نیاز به انرژی به 5000 – 3500 کیلوکالری و نیاز به پروتئین به 200- 150 گرم در روز افزایش مییابد.
در رابطه با رژیم غذایی برای بیمارانی که دچار سوختگی شدهاند من را راهنمایی کنید.
در زمان بروز سوختگی به علت شوک شدید و ناگهانی واردشده و جراحات به وجود آمده، تعادل الکترولیتها و مایعات و تعادل ازته بدن منفی میشود، به عبارتی پروتئینها، نمک و مایعات بدن به هدر میروند و وزن بدن کاهش مییابد. به همین دلیل نیازهای تغذیهای (بهویژه در هفتههای اول بعد از سوختگی) افزایش مییابد.
اهداف رژیمدرمانی در این بیماران در درجه اول پیشگیری از ایجاد سوءتغذیه، کمک به برقراری تعادل آب و الکترولیتها برای جلوگیری از ایجاد شوک و تسریع التیام زخمها و همچنین کنترل قند خون افزایش یافته به علت استرس واردشده به بدن هست.
در بیمار دچار سوختگی میزان نیاز به انرژی به 5000 – 3500 کیلوکالری و نیاز به پروتئین به 200- 150 گرم در روز افزایش مییابد.
پروتئین مصرفی باید از انواع باارزش زیستی بالا باشد. اولین گام بعد از مراجعه به بیمارستان در صورت نیاز، استفاده از تزریق وریدی برای جبران مایعات، الکترولیتها و برخی از پروتئینهای سرمی ازدسترفته هست. بعدازاین مرحله، برای پیشگیری از ایجاد سوءتغذیه در صورت تحمل بیمار، تغذیه از راه دهان آغاز میشود.
در ابتدا از یک محلول خاص حاوی نمک، آب و بیکربنات به همراه آبلیمو (برای خوشطعم کردن) جهت جایگزینی بهجای تزریق وریدی استفاده میگردد. میزان دریافت و دفع مایعات بیمار (از راه ادرار) تمام مدت باید کنترل گردد تا از دفع زیاد مایعات یا تجمع آن در بدن جلوگیری شود.
ویتامین E بهصورت 1200 واحد بینالمللی 3 بار در روز بهعنوان یک آنتیاکسیدان قوی و مؤثر درترمیم ضایعات و کاهش ایجاد تاول، توصیه میشود.
ازآنجاییکه این بیماران دچار بیاشتهایی میباشند؛ بعد از تنظیم رژیم غذایی، مواد غذایی موردنیاز در تعداد وعدههای بیشتر و مقدار کم در هر وعده، در اختیار آنها قرار گیرد و از یک رژیم غذایی نرم و ترجیحاً موردعلاقه بیمار استفاده گردد.
نیاز به مواد مغذی گوناگون نیز در این بیماران افزایش مییابد، بهعنوانمثال نیاز به پروتئین و ویتامین C به جهت ترمیم ضایعات بافتی زیاد میشود. ویتامین C موردنیاز حدود 1500- 1000 میلیگرم بهصورت 500 میلیگرم 3 بار در روز هست.
با افزایش نیاز به انرژی، میزان کربوهیدرات دریافتی و به دنبال آن نیاز به ویتامینهای گروه B نیز افزایش مییابد. روزی 50- 30 میلیگرم و بتاکاروتن 100000 واحد بینالمللی در روز به جهت تقویت سیستم ایمنی بدن و تسهیل در ترمیم پوست، موردنیاز است.
ویتامین E بهصورت 1200 واحد بینالمللی 3 بار در روز بهعنوان یک آنتیاکسیدان قوی و مؤثر درترمیم ضایعات و کاهش ایجاد تاول، توصیه میشود.
«ال-گلوتامین» 10-3 گرم بهصورت 3 بار در روز، ازجمله اسیدهای آمینه لازم برای جلوگیری و بهبود آسیب ناشی از سوختگی، موردنیاز است. لازم به ذکر است که در سوختگیهای ناشی از الکتریسیته، اغلب سیستم عصبی و عضلات نیز گرفتار میشوند که در این صورت باید سریعاً بیمار تحت مراقبتهای لازم به جهت احیای قلب و ریهها قرار گیرد.
ازآنجاییکه در سوختگیها برخلاف سایر بیماریها، وضعیت کاتابولیسمی یا شکست و تحلیل بافتی شدید هست و بیشتر ذخایر بدن دچار تخریب میگردد، باید به تأمین نیاز مایعات، الکترولیتها، انرژی، پروتئینها و سایر مواد مغذی بسیار توجه شود. در این راستا گاهی در مراکز درمانی از مخلوطهای تجارتی که غنی از انواع مواد مغذی هستند نیز بنا به مورد، استفاده میشود.
در دوره نقاهت نیز توجه به دو اصل مهم پیشگیری از سوءتغذیه و تأمین ذخایر بدن اهمیت دارد. انرژی موردنیاز باید بهگونهای تنظیم شود که نیاز بیمار را در این دوره تأمین کند.
همچنین وزن بیمار بهمنظور جلوگیری از ایجاد اضافهوزن در این زمان باید کنترل شود. در رژیم روزانه باید از منابع پروتئینی باکیفیت خوب استفاده شود.
دریافت مقدار کافی اسیدهای چرب ضروری به جهت نوسازی بافتهای بدن ضروری است و درنهایت ویتامینها و املاح معدنی طبق نیاز بیمار از طریق رژیم غذایی و یا دریافت مکملها باید تأمین شود.
منبع: پرسش و پاسخ های عمومی مشاوره سلامتی مرکز مشاوره تبیان