ئايا ئيسلام بۆ ڕۆژي ئێستاش ده‌بێ؟
بڕێك كه‌سان پرسيار ئه‌كه‌ن: له‌رۆژگاري ئێستادا كه‌مرۆڤ پێشكه‌وتني زۆري وه‌ده‌س هێناوه‌و به‌يارمه‌تي زانست‌و ته‌كنۆلۆژيا چووه‌ته ناخي ئاسمان‌و ئه‌ستێره‌كان و كائينات، ديسان پێويستي به‌بڕواي كۆني ديني هه‌يه؟ ئايا كاتي ئه‌وه نه‌هاتووه ئه‌م شتانه وه‌لاوه بنێت‌و شێوازي نوێ بۆ ژيان هه‌ڵبژێرێ؟
دياره ئێمه به‌رده‌وام شتي تازه‌مان خۆش ئه‌وێ، به‌ڵام ئه‌مه بابه‌تێكي گشتي نييه‌و بۆ هه‌موو شتێك نابێت ئه‌م باسه‌بكه‌ين. بۆ وێنه‌كه‌س ناتوانێ بێژێ 4=2Ô”2 ياسايه‌كي كۆنه‌و ئه‌بێ وه‌لاوه بنرێت. ناتوانين بێژين په‌يڕه‌وي‌كردن له‌ياسا شاري‌يه‌كان كه‌ئه‌بنه هۆي ڕاگرتني مافي ئينسان، شتي كۆن‌و خراپه‌و ئه‌بێ وه‌لاوه بنرێت. له‌ڕاستي‌دا باسي كۆن‌و نوێ ئه‌بێ له‌و‌مژار و بابه‌تانه‌دا بێت كه‌جێگاي ئاڵ‌و گۆڕه.
ئيسلام له‌ڕاستي‌دا ئه‌و ياسا‌و پێوانه‌گه‌له‌يه‌كه به‌پێي سروشتي تايبه‌تي مرۆڤ به‌دي هاتووه‌و پێداويستي‌يه‌كاني مرۆڤ دابين ئه‌كات.
دياره‌سروشت‌و فيتره‌تي مرۆڤ به‌رده‌وام يه‌ك جۆره‌و گرێدراوي كات‌و شوێن‌و جێ و شوێني كۆمه‌ڵايه‌تي‌‌و ئابوري نييه.
ئيسلام رێگاي راسته‌قينه‌ي مرۆڤ ئاشكرا ئه‌كات، واتا ئه‌و رێگايه‌وا باسي فيتره‌ت و سروشت ئه‌كات و به‌گۆرِيني شوێن‌و كات، ناگۆرِدرێت. خواست‌و ويسته‌كاني فيتره‌ت و سروشتي مرۆڤ، ئه‌كات به‌به‌خته‌وه‌ري ڕاسته‌قينه.
خودا له‌قورئاني مه‌جيددا ئه‌فه‌رمێ: (فاقم وجهك للدّين حنيفاً فطرت الله الّتي فطر الناس عليها لا تبديل لخلق الله ڕلك الدّين القيِّم) به‌به‌رخۆدان‌و قورس ڕاوه‌ستانه‌وه‌و هه‌روه‌ها به‌ئێعتدال، ڕوبه‌روي دين ببه. واتا هه‌ر به‌و خولقاندنه تايبه‌ته كه‌خودا مرۆڤي خولقاندووه‌و له‌و ئافراندنه‌دا گۆرِين نييه. ئه‌وه‌يه ئه‌و دينه‌كه‌ژياني خه‌ڵك به‌رێوه ئه‌بات.
وه‌ك ده‌زانين هه‌ريه‌ك له‌جۆره‌كاني خولقێنراواني جيهان، ژيان‌و مانه‌وه‌ي خۆيان هه‌يه‌و له‌سه‌ر هێڵێك بۆ گه‌يشتن به‌ئامانج و به‌خته‌وه‌ري ئه‌چنه پێشه‌وه‌و حه‌ز ئه‌كه‌ن به‌بێ ئاسته‌نگي به‌ئامانج بگه‌ن.
مرۆڤ له‌ژياني خۆي‌دا رێگايه‌كي سروشتي‌و ئه‌نجام و ئامانجێكي هه‌يه. بنه‌ماي بووني ئه‌و ئيمكان و ئامرازي ئه‌وه‌ي هه‌يه كه‌رێگاكه‌ي پێ نيشان بدات و به‌ره‌و قازانجه ڕاسته‌قينه‌كاني، هيدايه‌تي بكات. بۆ خۆي له‌وه‌سفي ئه‌م شته‌دا ئه‌فه‌رمێ: (أعطي كلَّ شيء خلقه ێمَّ هدي) بۆ هه‌ر شتێك ئافراندنێكي تايبه‌تي به‌خشي‌و پاشان هيدايه‌تي كرد. له‌وه‌سفي هيدايه‌تي مرۆڤ‌دا ئه‌فه‌رمێ: (و نفس و ما سوّيها * فالهمها فجورها و تقويها * قد افلح من زكّيها * و قد خاب من دسّيها) سوێند به‌نه‌فس‌و ئافرێنه‌ري ئه‌و. پارێز و ناپارێزي به‌و فێر كرد. رزگاربوو ئه‌و كه‌سه وا نه‌فسي خۆي په‌روه‌رده‌كرد و ناهومێد بوو ئه‌و كه‌سه‌كه نه‌يهێشت نه‌فس هه‌ڵبدات‌و په‌روه‌رده بێت.
له‌راستي‌دا رێگاي به‌خته‌وه‌ري راسته‌قينه‌ي مرۆڤ ئه‌و رێگايه‌يه كه‌سروشت‌و فيتره‌تي مرۆڤ، ئاشكراي ئه‌كات. ئه‌گه‌رچي ئه‌م رێگايه هه‌ندێ جار دژي عاتيفه‌و هه‌ست‌و سۆزي مرۆڤ بێت. له‌راستي‌دا ئه‌بێت كۆمه‌ڵگاي مرۆڤايه‌تي بيناو بنه‌ڕه‌تي ژياني خۆي له‌سه‌ر بنه‌ماي راست‌بيني دابنێت.
نه‌ك له‌سه‌ر بنه‌ڕه‌تي له‌رزۆكي خورافه‌و ئيده‌ئاڵه فه‌ريب‌هێنه‌ر و فێڵ‌كه‌ره‌كاني هه‌ست‌و سۆز.
له‌راستي‌دا جياوازي ياسا ئيسلامي‌يه‌كان و ياسا شاري‌يه‌كاني‌تر له‌مه‌دايه كه له‌ياساي كۆمه‌ڵايه‌تي ئاسايي‌دا ماف‌و حه‌قيقه‌ت له‌لاي زۆرينه‌ي كۆمه‌ڵگايه (نيوي به‌عه‌لاوه‌ي يه‌ك) به‌ڵام له‌كۆمه‌ڵگاي ئيسلامي‌و له‌ناو ياسا‌و رێسا ئيسلامي‌يه‌كان‌دا ماف به‌سروشت‌و فيتره‌تي مرۆڤ ئه‌درێت كه‌له‌راستي‌دا به‌پێي ئيراده‌ي خودايه. قورئان ئه‌فه‌رمێ: (ان الحكم الا لله و من أحسن من الله حكماً لقوم يوقنون) حوكم تايبه‌ته به‌خودا و كێ‌يه باشتر له‌خودا بۆ حوكم دايين بۆ ئه‌هلي يه‌قين.
له‌كۆمه‌ڵگا ئاساييه‌كان‌دا خواست‌و ويستي زۆرينه، يان خواستي ديكتاتۆر، سه‌ره‌كي‌يه‌به‌ڵام له‌كۆمه‌ڵگاي ئيسلامي‌و حه‌قيقي‌دا، حكومه‌ت‌و ده‌سه‌ڵات، له‌لايه‌ن حه‌ق و حه‌قيقه‌ت ده‌بێ‌و ئه‌بێ په‌يڕه‌وي لێ‌بكرێت.
له‌ڕاستي‌دا له‌دونياي ئه‌مرۆدا مرۆڤ به‌لاي چه‌واشه‌كاري‌دا چووه‌و بۆ چێژگرتن و له‌ززه‌ت و كامه‌راني، ئه‌خلاقي وه‌لاوه ناوه‌و ئه‌م‌شته هاوسان نييه له‌گه‌ڵ فيتره‌ت و سروشتي حه‌قيقي مرۆڤ‌دا.
هه‌ر بۆيه ئه‌بێ له‌گه‌ڵ ئه‌م ڕه‌وته‌دا خه‌بات بكرێت‌و هه‌وڵ بدرێت بۆ ئه‌وه‌ي مرۆڤ بگه‌ڕێته‌وه سه‌ر رێگاي چاك‌و هه‌نگاونان له‌سه‌ر ئه‌و ڕێگايه كه فيتره‌تي ئيلاهي ئه‌و داواي لێ ئه‌كات.
