اوریون
یك بیماری ویروسی مسری و خفیف كه باعث تورم دردناك غدد پاروتید (غدد بزاقی
واقع بین گوش و فك ) می شود. سایر اعضا از قبیل بیضه ، تخمدان ، پانكراس ،
پستان ، مغز و پرده پوشاننده مغز نیز گاهی درگیر می شوند. این بیماری در
هر سنی می تواند بروز كند ولی شایع ترین سن بروز آن در كودكان 12-2 ساله
است . حدود 10% بزرگسالان مستعد ابتلا به اوریون می باشند.
علایم شایع
اوریون بدون عارضه :
التهاب ، تورم و درد غدد پاروتید. غدد مزبور در لمس سفت بوده و دردشان با جویدن یا بلع تشدید می یابد.
تب
سردرد
گلودرد
سایر علایم همراه موارد عارضه دار اوریون :
تورم دردناك بیضه ها
درد شكم در صورت درگیری تخمدان ها یا پانكراس
سردرد شدید در صورت درگیری مغز یا پرده پوشاننده آن
علل
انتقال فرد به فرد ویروس اوریون ، عامل این بیماری است . این ویروس در هر
زمانی از 48 ساعت قبل تا 6 روز پس از بروز علایم قابل سرایت است . دوره
نهفتگی ویروس پس از تماس با آن 24-4 روز و میانگین آن 18 روز است .
عوامل افزایش دهنده خطر
زندگی در شرایط جمعیتی و پرازدحام
همه گیری اوریون در جمعیت های غیرواكسینه
عدم انجام واكسیناسیون
پیشگیری
واكسیناسیون اوریون را در كودكان در سن مقتضی انجام دهید.
اگر شما سابقه ابتلا به اوریون را نداشته یا برضد آن واكسینه نشده اید و
یكی از اعضای نزدیك خانواده شما مبتلا به اوریون است ، گلوبولین ضداوریون
برای شما ممكن است توصیه گردد. تزریق این پادتن ممكن است از بیماری
پیشگیری كند (بدون وجود تضمین در این باره ) ولی هزینه آن بالاست .
عواقب مورد انتظار
در صورت عدم بروز عوارض ، بیماری در عرض حدود ده روز به طور خود به خود
بهبود می یابد. بیمار پس از ابتلا به اوریون ، مصونیت مادام العمر نسبت به
آن پیدا می كند.
عوارض احتمالی
عفونت مغز یا پرده پوشاننده آن ، پانكراس ، تخمدان ، پستان یا بیضیه . در
صورت درگیری های هر دو بیضه بیمار ممكن است دچار عقیمی گردد (به ندرت ).
كاهش شنوایی موقت در برخی بزرگسالان مبتلا
درمان
اصول كلی
تشخیص بیمار معمولاً براساس علایم خاص آن صورت می گیرد. با آزمایش های خون می توان این تشخیص را تأیید كرد.
نیازی به جداسازی فرد مبتلا از افراد دیگر خانواده نیست ، زیرا تا قبل از
ظاهرشدن علایم معمولاً سرایت بیماری به افراد مستعد رخ داده است . از
كمپرس گرم یا سرد ـ بسته به این كه كدامیك علایم شما را تخفیف می دهد ـ به
طور متناوب برروی غدد متورم دردناك (پاروتید یا بیضه ) استفاده كنید. به
این منظور از یك كیسه آب گرم ، حوله گرم یا كیف یخ استفاده كنید.
كودكان تا اتمام دوره سرایت بیماری (حدود 9 روز پس از شروع درد) نباید به مدرسه بازگردند.
داروها
بیماری پس از بروز، سیر طبیعی خود را طی خواهد كرد. در حال حاضر داروی
مؤثر و بی خطری برای از بین بردن یا جلوگیری از تكثیر ویروس وجود ندارد.
برای درد خفیف ، استفاده از داروهای بدون نسخه نظیر استامینوفن احتمالاً كافی است . از مصرف آسپیرین خودداری كنید.
در موارد درگیری بیضه ها، مسكن های قوی تر و داروهای كورتونی ممكن است تجویز شود.
فعالیت
استراحت در بستر ضروری نبوده و احتمال عوارض را كاهش نمی دهد. در حد توان
و تا آنجا كه حال عمومی شما اجازه می دهد به فعالیت های طبیعی خود ادامه
دهید. با برطرف شدن تورم غدد درگیر دوره سرایت بیماری به اتمام می رسد.
رژیم غذایی
رژیم خاصی نیاز نیست ، ولی مصرف مایعات از قبیل آبجو، نوشابه ، چای یا آب
را به میزان حداقل 8-6 لیوان در روز افزایش دهید. آب میوه یا نوشیدنی های
ترش مزه ممكن است درد را تشدید كنند.
در این شرایط به پزشك خود مراجعه نمایید
- تب (اندازه گیری شده با درجه زیرزبانی ) بالای 3/38 درجه سانتی گراد
بروز موارد زیر در طی بیماری:
ـ استفراغ و درد شكم
ـ سردرد شدید كه با استامینوفن تسكین نمی یابد
ـ خواب آلودگی یا عدم توانایی در بیدار ماندن
ـ تورم یا درد بیضه ها
ـ انقباض عضلات صورت
ـ تشنج
ـ ناراحتی یا قرمزی چشم ها
فرزندان
من،وستان من!اكنون به پایان زندگی نزدیك گشتهام. من آن را با نشانههای آشكار
دریافتهام.وقتی درگذشتم مرا خوشبخت بپندارید و كام من این است كه این احساس در کردار
و رفتار شما نمایانگر باشد، زیرا من به هنگام كودكی، جوانی و پیری بختیار بودهام.
همیشه
نیروی من افزون گشته است، آن چنان كه هم امروز نیز احساس نمیكنم كه از هنگام
جوانی ناتوانترم.من دوستان را به خاطر نیكوییهای خود خوشبخت و دشمنانم را فرمانبردار
خویش دیدهام.زادگاه من بخش كوچكی از آسیا بود. من آنرا اكنون سربلند و بلندپایه
باز میگذارم. اما از آنجا كه از شكست در هراس بودم ، خود را از خودپسندی و غرور
بر حذر داشتم.
حتی در
پیروزی های بزرگ خود ، پا از اعتدال بیرون ننهادم. در این هنگام كه به سرای دیگر
میگذرم، شما و میهنم را خوشبخت میبینم و از این رو میخواهم كه آیندگان مرا مردی
خوشبخت بدانند. مرگ چیزی است شبیه به خواب . در مرگ است كه روح انسان به ابدیت می
پیوندد و چون از قید و علایق آزاد می گردد به آتیه تسلط پیدا می كند و همیشه ناظر
اعمال ما خواهد بود پس اگر چنین بود كه من اندیشیدم به آنچه كه گفتم عمل كنید و
بدانید كه من همیشه ناظر شما خواهم بود ، اما اگر این چنین نبود آنگاه
ازخدای بزرگ بترسید كه در بقای او هیچ تردیدی نیست و پیوسته شاهد و ناظر اعمال
ماست.
باید
آشكارا جانشین خود را اعلام كنم تا پس از من پریشانی و نابسامانی روی ندهد.من شما
هر دو فرزندانم را یكسان دوست میدارم ولی فرزند بزرگترم كه آزمودهتر است كشور را
سامان خواهد داد.فرزندانم! من شما را از كودكی چنان پروردهام كه پیران را آزرم
دارید و كوشش كنید تا جوانتران از شما آزرم بدارند.تو كمبوجیه، مپندار كه عصای
زرین پادشاهی، تخت و تاجت را نگاه خواهد داشت. دوستان یک رنگ برای پادشاه عصای
مطمئنتری هستند.
همواره
حامی كیش یزدان پرستی باش، اما هیچ قومی را مجبور نكن كه از كیش تو پیروی نماید و
پیوسته و همیشه به خاطر داشته باش كه هر كسی باید آزاد باشد تا از هر كیشی كه میل
دارد پیروی كند .هر كس باید برای خویشتن دوستان یك دل فراهم آورد و این دوستان را
جز به نیكوكاری به دست نتوان آورد.از كژی و ناروایی بترسید .اگر اعمال شما پاك و
منطبق بر عدالت بود قدرت شما رونق خواهد یافت ، ولی اگر ظلم و ستم روا دارید و در
اجرای عدالت تسامح ورزید ، دیری نمی انجامد كه ارزش شما در نظر دیگران از بین
خواهد رفت و خوار و ذلیل و زبون خواهید شد .
من عمر
خود را در یاری به مردم سپری كردم . نیكی به دیگران در من خوشدلی و آسایش فراهم می
ساخت و از همه شادی های عالم برایم لذت بخش تر بود. به نام خدا و نیاکان درگذشتهی
ما، ای فرزندان اگر می خواهید مرا شاد كنید نسبت به یكدیگر آزرم بدارید.پیكر بیجان
مرا هنگامی كه دیگر در این گیتی نیستم در میان سیم و زر مگذارید و هر چه زودتر آن
را به خاك باز دهید. چه بهتر از این كه انسان به خاك كه اینهمه چیزهای نغز و زیبا
میپرورد آمیخته گردد.من همواره مردم را دوست داشتهام و اكنون نیز شادمان خواهم
بود كه با خاكی كه به مردمان نعمت میبخشد آمیخته گردم.
هماكنون
درمی یابم که جان از پیكرم میگسلد ... اگر از میان شما كسی میخواهد دست مرا
بگیرد یا به چشمانم بنگرد، تا هنوز جان دارم نزدیك شود و هنگامی كه روی خود را
پوشاندم، از شما خواستارم كه پیكرم را كسی نبیند، حتی شما فرزندانم.
پس از
مرگ بدنم را مومیای نكنید و در طلا و زیور آلات و یا امثال آن نپوشانید . زودتر
آنرا در آغوش خاك پاك ایران قرار دهید تا ذره ذره های بدنم خاك ایران را تشكیل دهد
. چه افتخاری برای انسان بالاتراز اینكه بدنش در خاكی مثل ایران دفن شود.از همه
پارسیان و هم پیمانان بخواهید تا بر آرامگاه من حاضر گردند و مرا از اینكه دیگر
از هیچگونه بدی رنج نخواهم برد شادباش گویند. به واپسین پند من گوش
فرا دارید. اگر میخواهید دشمنان خود را تنبیه كنید، به دوستان خود نیكی
كنید.