یکی از عارفان بزرگ اسلامی
که در مباحث عرفان نظری و عرفان عملی، دیدگاه ها و نوشته هایش نظیری ندارد و آثارش
به خواننده کمک می کند که بداند کیست؟ از کجا آمده و به کجا می رود و سرانجام او به
کجا ختم می شود بزرگمردی به نام "محمد بن علی اندلسی" معروف به
"ابنِ عربی" و "مُحیِ الدین" است.
شخصیت ابن عربی و نوشته های ابن عربی بسیار
شگفت انگیز است حتی اندیشمندان غیر ایرانی و عرب، نظیر ایزوتسو، متفکر ژاپنی و هانری
کربن اندیشمند فرانسوی و ویلیام چیتیک آمریکایی و بسیاری دیگر تحقیقاتی درباره ابن
عربی (محی الدین) و آثار او انجام داده اند
و کتاب هایی را درباره او و اندیشه های وی نگاشته اند. البته مقصودم این نیست که بگویم
که مستشرقین، عمق سخنان محی الدین را درک کرده اند؛ بلکه مقصودم اشاره به عظمت شخصیت محی الدین است.
مُحیِ الدین آثار فراوانی
دارد که عمیق ترین آن ها "فصوص الحِکَم" نام دارد. وی این کتاب را در اواخر
عمر پربارش نگاشته است.
او بسیاری از نکته های
ناگفته خود را در این کتاب به رشته تحریر درآورده و از این رو این کتاب از نظر اندیشمندان
از اهمیت بسیاری برخوردار است. بیش از 100 نفر از اندیشمندان و عارفان اسلامی بر این
کتاب شرح نوشته اند، اما در سده های گذشته ترجمه ای از این کتاب به زبان فارسی وجود
نداشت هرچند شروحی به زبان فارسی بر این کتاب وجود داشت.
سه ترجمه از فصوص الحکم به زبان فارسی در اختیار علاقه مندان است:
1- ترجمه مرحوم محمد خواجوی:
ترجمه مرحوم خواجوی ترجمه ای مبهم و مغلق است و خواننده از متن چیزی
متوجه نمی شود . مرجع احادیث و سخنان اعلام
نیز در کتاب ذکر نشهد است و حالت کار تحقیقی
را ندارد. این ترجمه را انتشارات مولی با قیمت 35000 تومان منتشر کرده است.
2- ترجمه محمد علی موحد به همراه برادرش صمد موحد:
ترجمه برادران موحد نسبت
به ترجمه آقای خواجوی ترجمه بهتری بود، اما چند اشکال دارد:
الف-
فقط 10 فص از 27 فصِ فصوص الحکم را ترجمه کرده اند و این ترجمه ناقص است.
ب-
در تحلیل برخی مطالب محی الدی ن به بیراهه رفته اند.
ج- توضیحاتی که به صورت
جداگانه نوشته اند در بسیاری از مواقع به فهم محتوای جملات فصوص کمک نمی کند.. این
ترجمه را نتشارات کارنامه با قیمت 49500 تومان منتشر کرده است.
3- ترجمه علی شالچیان ناظر:
این ترجمه چند ویژگی دارد:
الف- تلاش مترجم بر این است که وفادار به متن باشد و
توضیحات مورد نیاز برای فهم عبارت در پاورقی
نگاشته شده است
ب- در پاورقی به اختلاف نظر شارحان در مورد برخی
عبارت ها اشاره شده است
ج- تحقیقاتی تازه از سوی
مترجم صورت گرفته است.
د-- بسیاری از عبارت های محی الدین چند وجهی است
یعنی به چندین معنا اشاره دارد و در این ترجمه تلاش شده این قابلیت عبارت های محی الدین
حفظ شود و در پاورقی به برخی از این معانی متعدد یا وجوه متعدد عبارت ها اشاره شود .
ه- از مراجع متعدد برای نوشتن مرجع سخنان اعلام
و ... اشاره شده است. ای ترجمه توسط انتشارات الهام با قیمت 27000 تومان منتشر شده
است.
