کرم ابریشم - جلسه هشتم

اهدف

آشنایی با پرورش کرم بالغ

مقدمه:

مزان تغذیه:
مصرف برگ توت تا سن سوم 2% کل برگ مصرفی، سن چهارم 10% و سن پنجم 88% است.
مقاومت: مقاومت کرم بالغ نسبت به برگ توت نامرغوب، مواد شیمیایی و شرایط نامساعد محیطی بیشتر از کرم جوان است.
فیزیولوژی: درکرم بالغ رشد بدن به خوبی مشهود است.
فیزیولوژی: در کرم بالغ رشد بدن به خوبی مشهود است. در سن پنجم، رشد غدد ابریشمی به بیشترین مقدار خود می رسد.
جایگاه پرورش: با توجه به فضای مورد نیاز کرم بالغ لازم است پرورش در مکان بزرگ تری انجام شود. به این مکان "تلمبار" گفته می شود که ممکن است چوب، آجری، برزنتی یا نایلونی باشد.
روش پرورش: کرم جوان در داخل سینی پرورش داده شود. پرورش کرم بالغ در داخل سینی در بین نوغانداران ایران رایج نیست. در هند و چین از نوعی سینی استفاده می شود که از شاخه های درخت بامبو ساخته می شود. در روش پرورش بر روی زمین باید لارو ها از حمله مورچه ها و موش مصون نگه داشته شوند.
نحوه ی برگ دهی: برای کرم بالغ می توان از شاخه ی توت برای برگ دهی استفاده شود.
تهویه: همزمان با رشد لارو ها و افزایش تغذیه، متابولیسم افزایش می یابد و میزان تولید حرارت و دفع  زیاد می شود. به علاوه دمای هوا نیز در پرورش بهاره روز به روز افزایش می یابد. چون کرم ابریشم خونسرد است، در صورت بالا بودن دمای محیط، فعالیت آنزیم ها کاهش می یابد و متابولیسم تحت تأثیر قرار می گیرد.

تغذیه کرم بالغ

برای پرورش کرم ابریشم بالغ نیازی به خرد کردن برگ نیست و به جز روز اول سن چهارم می توان برگ ها را با شاخه استفاده کرد. برگ ها باید شاداب و پر سبزینه و تمیز بوده، نرم، پرآب، خاک آلوده و خیس نباشند.
در کرم بالغ از پوشش پارافینی استفاده نمی شود، لیکن باید از خشک شدن برگ ها و پژمرده شدن آنها در زمان نگهداری، جلوگیر نمود.
هنگام نگهداری برگ، پارچه ی سفید روی برگ ها پهن و سعی شود شاخه ها زیاد روی هم متراکم نشوند، زیرا سبب گرم شدن برگ ها و پژمرده شدن آنها می شود.
البته می توان شاخه ها را به صورت عمودی در کنار سالن پرورش قرار داد و با پاشیدن آب، برگ ها را شاداب نگه داشت.
برای تغذیه کرم بالغ برگ های توت خشبی مناسب هستند. برگ های لطیف مطلوب نیستند، زیرا آب زیاد و ماده ی غذایی کمی دارند و در نتیجه لارو ها ضعیف و بیمار خواهند شد.

رطوب برگ های خشبی کمتر از 70 درصد است و به راحتی پرک می شوند. نیاز به این نوع برگ بر طبق نیاز آبی بدن کرم ها در سن پنجم است. در سن پنجم است. در سن پنجم نیاز به آب کمتر است.
برگ های خیلی خشبی (برگ های پایین درخت) به ویژه در فصول کم باران مناسب نبوده و قابلیت مصرف و هضم کمتری دارند. برگ ها نباید آغشته به سموم شیمیایی و یا گاز های شیمیایی کارخانجات صنعتی باشند و در مواقع اضطراری باید برگ ها شسته شوند.

میزان برگ مصرفی
مقدار برگ مورد نیاز کرم بالغ در جداول 6-4 ارایه شده است. در عمل چون در کرم بالغ برگ دهی با شاخه انجام می شود مقدار برگ داده شده به طور دقیق قابل تعیین نیست و به طور معمول بر اساس تجربه عمل می شود. البته لازم است به افزایش ها و کاهش ها در مقادیر مورد نیاز برگ در هر سن توجه نمود تا از چیدن برگ اضافی و یا نچیدن برگ لازم جلوگیری شود.
همان طور که قبلا ذکر شد اگر حرارت و رطوبت مورد نیاز کرم ابریشم تأمین شود امکان پرورش در شهریور ماه در مناطق شمالی کشور وجود داشته، اما با توجه به مناسب نبودن برگ های پایینی شاخه ها، برای اینکه طول دوره ی لاروی افزایش زیادی پیدا نکند ضروری است لارو ها با برگ های توت نامطلوب تغذیه نشوند.

تعویض بستر کرم بالغ
در سن پنجم که مصرف برگ زیاد و در نتیجه باقی مانده ی برگ مصرفی زیاد زیاد است بستر ضخیم می شود و بهتر است که تمیز شود. به این منظور می توان از توری نایلونی چشمه درشت استفاده کرد و یا روی سطح بستر دو تکه طناب کشید. پس از قرار دادن شاخه ی توت روی توری با طناب لارو ها طی دو بار برگ دهی بالا می آیند و سپس می توان توری یا طناب را بلند کرد و بستر زیرین را جمع آوری نمود و سوزاند.
بهتر است از روز سوم سن پنجم هر روز بستر تعویض شود. اگر از توری استفاده می نماییم باید توری را مانند فرش لوله کرده، سپس بستر زیرین جمع آوری شود. در حین تعویض بستر، لارو ها نباید صدمه ببینند و یا دور ریخته شوند. حدقل فضای مورد نیاز برای سن چهارم 9 مترمربع و برای سن پنجم 20 متر مربع است. البته بهتر است مساحت بیشتری اختصاص داده شود تا لارو ها به راحتی از برگ توت تغذیه نمایند.
دفعات تغذیه
دفعات تغذیه در طی روز نیز نقش مهمی در عملکرد صفات اقتصادی کرم ابریشم و هم چنین هزینه های دارد. به ویژه اگر پرورش بوده صورت صنعتی و انبوه انجام شود افزایش بی دلیل دفعات تغذیه هزینه های کارگری بسیار زیادی را بر پرورش دهنده تحمیل می نماید.

از طرف دیگر کیفیت برگ مصرفی و در نتیجه میزان مصرف، با کاهش دفعات تغذیه کاهش می یابد. لذا تعیین مناسب ترین دفعات تغذیه در طی روز حایز اهمیت است. چون حدود 83 درصد برگ مصرفی در سن پنجم می باشد و برگ دهی در سنین دیگر به نیروی انسانی زیادی نیاز ندارند، لذا باید تأثیر دفعات تغذیه در این سن لاروی بررسی شود. البته در سنین پایین مصرف برگ توت تازه بسیار مهم است وکاهش دفعات تغذیه توصیه نمی شود. در مناطق خشک، در صورت وجود نیروی انسانی، بهتر است تعداد دفعات تغذیه بیشتر شود تا برگ توت تازه و رطوبت دار مناسب داده شود.

یک تحقیق نشان می دهد که در سن پنجم کرم  های ابریشم می توانند در روز دو بار تغذیه شوند، بدون اینکه اثر قابل توجهی روی صفات اقتصادی پیله گذاشته شود. هم چنین در دو نژاد چند نسله مشاهده شده است که اگر لارو ها 3، 4  و 5 بار در روز تغذیه شوند هیچ گونه تفاوتی در وزن پیله، وزن قشر پیله، درصد ابریشم خام، طول و قطر تار وجود نخواهد داشت. هم چنین گزارش شده است که لارو هایی که 2 و 3 بار در روز تغذیه شدند در مقایسه با آن هایی که چهار بار در روز تغذیه شدند، وزن پیله و وزن قشر پیله ی کمتری داشتند، اما میزان کار انجام شده کاهش یافت، به طوری که به ترتیب در 2 بار تغذیه 50% و در 3 بار تغذیه 25% بود.

بنابر این بر اساس مقدار کار انجام شده 2 یا 3 بار تغذیه توصیه شد. درتحقیقی دیگر برای بررسی 2 و 4 بار تغذیه مشاهده شد که طول دوره ی لاروی در 2 بار تغذیه یک روز افزایش یافت.
هم چنین در گروه 4 بار تغذیه، وزن ده لارو در انتهای سن پنجم، وزن قشر پیله، وزن پیله و در صد قشر پیله به ترتیب 87/3%، 9/7% و 58/3% بیشتر از گروه 2 بار تغذیه بود.

محاسبه ی تغذیه اقتصادی بر اساس میزان کار انجام شده نشان داد که در گروه دوبار تغذیه نیروی کارگری برای پرورش محصول 400 پروانه ی کرم ابریشم، 28 روز نفر کاهش می یابد و به همان اندازه صرفه جویی اقتصادی می شود.
نتایج بررسی ها نشان می دهد که با کاهش دفعات تغذیه، صفات تولیدی کاهش زیادی نمی یابد. از طرف دیگر اساس مقدار برگ مصرفی و هضمی راندمان تولید نیز افزایش می یابد. به عبارت دیگر اگر پرورش دهنده ی کرم ابریشم به دلیل نبود نیروی انسانی مورد نیاز و با صرفه جویی در هزینه های کارگری، تصمیم به کاهش دفعات تغذیه بگیرد، نه تنها از نظر اقتصادی متضرر نخواهد شد بلکه با توجه به نیروی انسانی کمتر، سود بیشتری نیز به دست خواهد آورد.
سن چهارم: مدت زمان این سن 5 روز است. اگر تغذیه دیر تر شروع شود ممکن است 14 وعده غذایی مصرف نماید.

سن پنجم: اگر هوا در سن پنجم گرم باشد می توان بخشی از تغذیه را به تغذیه شب اضافه نمود. پیله تنی معمولا از روز هفتم شروع می شود و تا روز دهم ادامه می یابد. در بعضی هیبرید های ایرانی سن پنجم در روز هشتم پایان می یابد.

تکلیف:

محل بازدید/ اردو/ خرید: