تايبه‌تي له‌دايک بووني حه‌زره‌تي محه‌مه‌د(ص)
له‌ساڵهاتي پيرۆزي له‌دايک بووني حه‌زره‌تي محه‌مه‌دي مسته‌فا(ص)دوايين پێغه‌مبه‌ري خوا وئيمام جه‌عفه‌ري سادق(ع)ئيمامي شه‌شه‌مي شيعه‌کان نوقمي شاديه.
ئه‌مڕۆ 17ي ڕه‌بيعو لئه‌وه‌لي ساڵي1435ي کۆچيڕێکه‌وتي ساڵهاتي پيرۆزي دوايين پێغه‌مبه‌ري خوا حه‌زره‌تي محه‌مه‌د(ص)وئيمامي شه‌شه‌مي شيعه‌کان حه‌زره‌تي ئيمام جه‌عفه‌ري سادق(ع)ه.
هێشتا يه‌ک ساڵ له هێڕشي سپاي فيل تێپه‌ر نه‌ببوو .
قڕوقاتي، نه‌مابوو ، سه‌رسه‌وزي هه‌موو کوێستان و چياکاني داگرتبوو؛ به شێوازێ که له مێژووي شاري مه‌که، شتي وا نه‌بينرابوو و دانيشتوهاني ئه‌و شاره له چاکترين شادماني و به‌خته‌وه‌ري ئه‌ژيان .
له‌م کاته‌دا . له مانگي ڕه‌بيعو لئه‌وه‌ل و له سه‌رله‌به‌ياني ئه‌و ڕۆژه‌دا ، منداڵێکي بێ وێنه ، هاته نێو ئه‌م دنيا .
ئه‌و ڕۆژي حه‌فده‌يه به‌رانبه‌ر بوو له‌گه‌ڵ حه‌فده‌ي ڕۆژي مانگي پارسي ، 42 ساڵ له فه‌رمانڕه‌وايي ئه‌نوشيروان ، شاهه‌نشاي ئێران تێپه‌ڕ ببوو .(1)
دايکي ئه‌و مداڵه ، خاتوني خاتونان، ئامينه خان کچي وه‌هه‌ب بوو ، باوکي نێوي عه‌ودڵا کۆڕي عه‌بدولمۆته‌لێب بوو که ڕۆڵه‌که‌ي خۆي چاو پێنه‌که‌وت و له دنيا ده‌رچوو .
ئامينه خان کاتێ ئيش و ئازاري زايين زۆري بۆ هێنا ، ئافره‌تي مه‌زن ، هه‌واڵي دا به فاتيمه‌ي کچي ئه‌سه‌د.
فاتيمه، هاوسه‌ري ئه‌بوتالێب، براي عه‌ودڵا باوکي ئه‌و منداڵه بوو .
فاتيمه حازر بوو و بوه په‌رستاري ئامينه خان .
ئامينه خان وا ئه‌ڵێ :
"کاتێک منداڵه‌که‌م هاته ئه‌م دنيا ، نوورێک دره‌وشاوه که من به هۆي ئه‌وه ئيسته‌خري فارس و قه‌سره‌کاني بۆسرام چاو پێکه‌وت" . ئه‌مانه ديناوي ئامينه خان بوو ؛ له کاتي له دايک بووني منداڵه‌که‌ي .
هواڵي له دايک بووني کۆرپه‌يان دا به باواي مه‌زني.
گه‌وره‌ي قۆره‌يش که‌وته بيري کۆڕي جوانه مه‌رگي خۆي عه‌ودڵا، چاوي پڕبوو له فرمێسک ؛ به په‌له ڕۆيشت بۆ ديتني منداڵه‌که‌ي و گرتيه باوه‌ش و ماچي کرد .
ئامينه خان ئه‌و ديناو و پێخامانه‌ي که کاتي دووگياني بيستبووي ، باس کرد بۆ خزووره‌ي .
گه‌وره‌ي قۆره‌يش کۆرپه‌ي گرته باوه‌ش و ڕۆيشت بۆ ناو که‌عبه و ده‌ستي برده نزا بۆ ئه‌و و سپاسي خواي کرد بۆ ئه‌و به‌خشينه به نرخه و دواي ئه‌وه هێنايه‌وه و سپاردي به دايکي .
عه‌بدولمۆته‌لێب له حه‌وتمي ئه‌و کۆرپه ، مه‌ڕێکي سه‌ربڕي و خزمه‌کاني بانگه‌شه کرد . پرسياريان لێکرد " " ئه‌م مێوانيه بۆ چيه؟" گۆتي: "ئه‌مه بۆ ئه‌حمه‌ده" . پرسياريان لێکرد : "بۆچ ئه‌حمه‌د بانگي ئه‌که‌ي"؟ گۆتي: "له‌به‌ر ئه‌وه‌ي دانيشتواني زه‌وي و ئاسمان پيا هه‌ڵدێن و ستايشي ئه‌که‌ن" .
پاکي و زوهدي بێ وێنه‌ي پێغه‌مبه‌ري گه وره‌ي ئيسلام حه‌زره‌تي محه‌مه‌د دروود و سڵاوي خواي له‌سه‌ر بێ، يه‌کێک له‌و خاڵانه‌يه وا به‌رده‌وام له مێژووي ئاييني پيرۆزي ئيسلام‌دا باسي لي کراوه.
فاتيمه‌ي کچي ئه‌سه‌د ، دواي رزگار بووني ئامينه خان ، ڕۆێشت بۆ لاي هاوسه‌ره‌که‌ي ئه‌بوتالێب و مۆژده‌ي پێ دا که برا جوانه‌مه‌رگه‌که‌ت ، کۆرێکي بووه . پيري مه‌زني عه‌ره‌ب گۆتي :
" سي ساڵتر تۆش کۆڕێکي وه‌کوو ئه‌م کۆڕه‌ت ئه‌بێ ؛ ته‌نيا ئه‌وه‌نده هه‌يه که ئه‌و پێغه‌مبه‌ر نيه" . (2)
ئه‌بوتالێب پێغه‌مبه‌ر نه‌بوو ، به‌ڵام وه‌کوو باوکي ، ڕێگاييکي به‌ره‌و دنياي ديکه و ده‌لاقه‌ييکي به‌ره‌و نهێني بۆ کراوه بوو . ئه‌بوتالێب ، ئه‌و کۆرپه‌ي ده‌ناسي و ئه‌يزاني وه‌حي بۆ دێت .
پاکي و زوهدي بێ وێنه‌ي پێغه‌مبه‌ري گه وره‌ي ئيسلام حه‌زره‌تي محه‌مه‌د دروود و سڵاوي خواي له‌سه‌ر بێ، يه‌کێک له‌و خاڵانه‌يه وا به‌رده‌وام له مێژووي ئاييني پيرۆزي ئيسلام‌دا باسي لي کراوه.
ئيمام ڕه‌زا دروود و سڵاوي خواي لێ بێت له باوکاني به‌رزه‌ناوي خۆي و له زاري ئيمام عه‌لي ئه‌گێڕێته‌وه: (پێغه‌مبه‌ر، تا ئه‌و ڕۆژه وا له‌م جيهانه‌دا بوو، هيچ کاتێک سێ ڕۆژ له دواي يه‌ک هه‌ل و ئيمکاني خواردني ناني گه‌نمي نه‌بوو).
دوواي نامه :
1- ميژووي ته‌به‌رى،ج 2،ل 155؛ ده‌بێ له دايک بووني ئه‌و حه‌زره‌ته له ساڵي 573 زاييني بووبێت ؛ چونکوو دانيشتني "ئه‌نوشيروان له‌سه‌ر ته‌ختي شايي له ساڵي 531 زاييني بووه .
2- ئۆسۆلي كافى،ج 1،کتێبي ئه‌لحۆجه،ل 452؛ ئيسباتولهودات،ج 1،ل 153.
