تنها دعاست که میماند...
بازخوانی متفاوت آیاتی كه بارها خواندهایم (66)
یاد شب رفتنش افتادم. توی فرودگاه برایم عجیب بود حال بیدغدغهاش. حال بیدغدغه کسی که سالها پیش حج شریعتی خوانده بود، لباس احرام خریده بود و شبهای ماه مبارک به اشک خوانده بود: اللهم ارزقنی حج بیتک الحرام فی عامی هذا و فی کل عام...
رَبَّنا إِنِّی أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّیَّتی بِوادٍ غَیْرِ ذی زَرْعٍ عِنْدَ بَیْتِكَ الْمُحَرَّمِ رَبَّنا لِیُقیمُوا الصَّلاةَ فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِنَ النَّاسِ تَهْوی
إِلَیْهِمْ وَ ارْزُقْهُمْ مِنَ الثَّمَراتِ لَعَلَّهُمْ یَشْكُرُون
پروردگارا! من بعضى از فرزندانم را در سرزمین بىآب و علفى، در كنار خانهاى كه حرم توست، ساكن ساختم تا نماز را برپا دارند تو دلهاى گروهى از مردم را متوجه آنها ساز و از ثمرات به آنها روزى ده شاید آنان شكر تو را بجاى آورند.
(سوره مبارکه ابراهیم آیه 37)
کتابها مینویسند:
در روضه کافی از احمد بن محمد بن خالد از پدرش و او از محمد بن سنان و او از زید بن الشحام روایت شده است که امام محمدباقر علیه السلام – در تفسیر این آیه – به قتاده فرمود: این آیه در باره كسى است كه از خانه خود با توشه حلال و مركب حلال و كرایه حلال درآمده به قصد حج این خانه و كعبه و عارف به حق ما است و از دل ما را دوست دارد چنانچه خدا عزّ و جلّ فرموده "فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِنَ النَّاسِ تَهْوی إِلَیْهِمْ "؛ دلهائى از مردم را در هواى آنها و مشتاق آنها ساز.
و مقصود او اشتیاق به خانه نیست و گرنه میفرمود: به هواى آن باشند، به خدا ما هستیم دعوت ابراهیم علیه السلام كه هر كه دلش شیفته ما باشد حجش قبول است و گرنه قبول نیست. اى قتاده، هر گاه كسى چنین باشد در امان است از عذاب دوزخ در روز قیامت.1
با تو میگویم :
صدا قطع و وصل میشود، به سختی میشنوم که میگوید: "مکه غریب نیست، مثل مشهد است برایم. انگار بارها آمدهام."
یاد شب رفتنش افتادم. توی فرودگاه برایم عجیب بود حال بیدغدغهاش. حال بیدغدغه کسی که سالها پیش حج شریعتی خوانده بود، لباس احرام خریده بود و شبهای ماه مبارک به اشک خوانده بود: اللهم ارزقنی حج بیتک الحرام فی عامی هذا و فی کل عام... منی که قرار بود بمانم دلشوره غریبی داشتم و اویی که باید میرفت آرام آرام بود. و حالا پای تلفن به خنده میگفت که خدا و خانهاش غریبه نیستند ، مثل مشهد است بیت الله ...
این آیه در باره كسى است كه از خانه خود با توشه حلال و مركب حلال و كرایه حلال درآمده به قصد حج این خانه و كعبه و عارف به حق ما است و از دل ما را دوست دارد چنانچه خدا عزّ و جلّ فرموده "فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِنَ النَّاسِ تَهْوی إِلَیْهِمْ "؛ دلهائى از مردم را در هواى آنها و مشتاق آنها ساز.
میلیونها مسلمانی که از همه جای این عالم - از محرومترین کشورهای آفریقایی که حتی اسمش را هم نشنیدهایم تا آمریکا که همه میشناسیمش- جمع میشوند کنار مسجد الحرام همه آرامند. آنقدر آرام که حسشان به من نشسته پای
تلویزیون هم منتقل میشود. این آرامش، یک دعای مستجاب است، دعای بلند مردی که ردّ پایش کنار کعبه هنوز محترم است و اجابتش همه حاجیانی هستند که هرسال محرم میشوند، رمی جمرات میکنند و پشت مقام ابراهیم نماز میخوانند. همه دلهای آرام و آشنایی که ندانسته، اجابت دعای پیامبری شدهاند که نیکان از نسل اویند. همه اینها یعنی خدا اجابت دعاهای خالص را فراموش نمیکند. از یاد نمیبرد که روزی در حجاز مردی از او انس قلبها را به خانهای کوچک خواست و او هر سال، هر ماه، هر هفته
و هر روز، برای دستهای به دعا بلند شده پیامبرش اجابت میفرستد. هرکسی که در آرزوی حج اشک میریزد، تا فرودگاه به بدرقه حاجیان میرود، قنوت نمازهایش پر از تمنای طواف است،
اجابت دعای ابراهیم علیه السلام است. زمان میگذرد اما صدای ابراهیم علیه السلام میان این همه هیاهو گم نشده است و اجابت دعایش به دست فراموشی سپرده نشده است.
یادم بماند:
یادم باشد و یادت نرود خدا، همان خداست ... خدای من ِ نشسته در خوش آب و هواترین جای جهان، همان خدای ابراهیم علیه السلام است در صحرای سوزان طائف. هنوز هم اجابت دعاها فراموشش نمیشود. یادش نمیرود صدایی را که به دعا بلند شده باشد و دستی که به طلب بر آمده باشد...
نویسنده: زهرا نوری لطیف
كارشناس شبكه تخصصی قرآن تبیان
_______________
1.تفسیر نور الثقلین تالیف حویزی ج 2 ص 550 .