شادي لەنوێژ
لەئايە43سوورە نێسا دەخوێين: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَقْرَبُوا الصَّلَاةَ وَأَنتُمْ سُكَارَىٰ حَتَّىٰ تَعْلَمُوا مَا تَقُولُونَ وَلَا جُنُبًا إِلَّا عَابِرِي سَبِيلٍ حَتَّىٰ تَغْتَسِلُوا وَإِن كُنتُم مَّرْضَىٰ أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِّنكُم مِّنَ الْغَائِطِ أَوْ لَامَسْتُمُ النِّسَاءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَيَمَّمُوا صَعِيدًا طَيِّبًا فَامْسَحُوا بِوُجُوهِكُمْ وَأَيْدِيكُمْ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَفُوًّا غَفُورًا 0
ئەم ئايە نيششاندەر ئەوەبوو کەە ئينسان ئەشێ لە کەماڵ وشياري و شادي بەدوور لە هەر بێ تاقەتي وە شەکەتي وهيلاکي نوێژبخوێنەتا ئەوەي لەنوێژدەگوێ بزانێ وبەئەوەئاگابوو.
دەرنەتيجەلەحال سسي ومەسي وەخەونووچکە وبێ هۆشي نوێژ دەبي نەخوێني وەلەڕستەي (دابزاني چە ئيژي)دە زاني کەنوێژ خوێندن هەرچۆنێ بێ کە ئينسان لەھۆشياري تەواو نەبووبەرگيراو هەبوو.خوا لەحاڵ مەسي بوويا پاشماوە خەۆي بوو.
يەک ئيماندارێ ڕاستەقينەلەهۆشياري و شادي وئاوڕتواو نوێژئەکرد نەلەبێ حالي و خاوي. بەم بۆنەوەئايە142نێسالەگەل هيمابەنيشانان دووڕوويان ئەفەرمون:
إِنَّ الْمُنَافِقِينَ يُخَادِعُونَ اللَّهَ وَهُوَ خَادِعُهُمْ وَإِذَا قَامُوا إِلَى الصَّلَاةِ قَامُوا كُسَالَىٰ يُرَاءُونَ النَّاسَ وَلَا يَذْكُرُونَ اللَّهَ إِلَّا قَلِيلًا ( 142 )
بهڕاستي دووڕووهکان (وا دهزانن) فێڵ له خوا دهکهن (لهکاتێکدا) ئهو زاته فێڵهکانيان پووچ دهکاتهوه (نازانن که ديار و ناديار، لاي خوا ڕوون و ئاشکرايه)، ههر کاتێکيش (بۆ ڕياو ڕووپامايي) ههڵدهستن بۆ نوێژ، زۆر بهلهش گرانيي و تهمهڵيي ههڵدهستن، ئهوانه ڕيايي و ڕوپامايي بۆ خهڵکي دهکهن، زۆر کهم يادي خوا دهکهن.
دەرنەتيجەلەحال سسي ومەسي وەخەونووچکە وبێ هۆشي نوێژ دەبي نەخوێني وەلەڕستەي (دابزاني چە ئيژي)دە زاني کەنوێژ خوێندن هەرچۆنێ بێ کە ئينسان لەھۆشياري تەواو نەبووبەرگيراو هەبوو.خوا لەحاڵ مەسي بوويا پاشماوە خەۆي بوو.
ھەروەها ئەم مانا لەئايە 54سووره تۆبە هاتووە:
وَمَا مَنَعَهُمْ أَن تُقْبَلَ مِنْهُمْ نَفَقَاتُهُمْ إِلَّا أَنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَبِرَسُولِهِ وَلَا يَأْتُونَ الصَّلَاةَ إِلَّا وَهُمْ كُسَالَىٰ وَلَا يُنفِقُونَ إِلَّا وَهُمْ كَارِهُونَ ( 54 )
ههر بۆيهش ئهوهي که دهيبهخشن لێيان وهرناگيرێت، چونکه ئهوانه باوهڕيان بهخواو بهپێغهمبهرهکهي (صلى الله عليه وسلم) نيه و نايهن بۆ نوێژ، مهگهر بهلهش بهباري تهمهڵي نهبێت، ماڵ و سامانيش نابهخشن مهگهر لهکاتێکدا که ئهوان نابهدڵ و سهخڵهتن.
ئي شێ نوێژان دووڕووکەرانە لەنوێژان ئيمانداران ڕاستەەقينە وەناسي.وەيەکێک لەجياوازيان ناڕاست تەک ئيماندار لە نوێژکردن ئەوان دياربوو .
سه ر چاوه : پەرتووک نوێژلە سۆنگە قورئان وه زارۆکان