Arş ve Kursi -4
Safvan b. Yahya şöyle rivayet etmiştir:
Hadisçi Ebu Karra, İmam Ebu"l-Hasan er-Rıza (Ali b. Musa aleyhisselâm)"ın yanına götürmesini benden istedi. Onun için imamdan izin istedim, izin verildi. Ebu Karra içeri girdi ve İmam"dan helâl ve haram kavramlarıyla ilgili bir takım sorular sorduktan sonra şöyle dedi: "Allah"ın taşındığını kabul ediyor musun?"
Ebu"l-Hasan (aleyhisselâm) dedi ki: «Her taşınan edilgendir (mefuldür), başkasına eklemlenmiş, başkasına muhtaçtır. Ayrıca lâfız olarak mahmul, eksiklik ifade eder. Taşıyan (hamil) ise faildir, etkindir. Telâffuzda övgü ifade eder. Aynı durum, üst, alt, yukarı ve aşağı ifadeleri için de geçerlidir. Allah şöyle buyurmuştur: "En güzel isimler O"nundur. O"nu bu isimlerle çağırın." (A"raf, 180) Allah"ın indirdiği hiçbir kitapta O"nun taşındığından söz edilmemiştir. Bilâkis, O"nun karada ve denizde varlıkları taşıdığından, gökleri ve yeri düşmesinler diye tuttuğundan söz edilmiştir. Allah"tan başka varlıklar ise taşınanlardır. Allah"a ve büyüklüğüne iman eden bir kimsenin dua ederken: Ey mahmul (taşman) dediği duyulmamıştır.»
Ebu Karra dedi ki: Fakat Allah: "Rabbinin arşını O gün, onların üstünde sekiz melek taşır." (Hakka, 17) "Arşı taşıyanlar..." buyurmuştur.
Ebu"l-Hasan (Ali b. Musa aleyhisselâm) buyurdu: «Arş, Allah değildir. Arş, ilim ve kudretin ismidir. Arşta her şey yer alır. Sonra Allah taşıma fiilini başkasına izafe etmiştir. Çünkü yarattıklarından bazılarından arşını taşımaları suretiyle kendisine kulluk etmelerini istemiştir. Bunlar ilminin taşıyıcılarıdır. Yarattıklarından bazıları, arşının etrafından O"nu teşbih ederler ve bunlar O"nun ilmiyle bilirler. Ayrıca kullarının amellerini yazan melekler de arşın etrafında yer alırlar. Yeryüzündeki kullarından da Beytullah etrafında tavaf etmeleri suretiyle kendisine kulluk etmelerini istemiştir ve Allah, buyurduğu gibi arşa istiva etmiştir. Arşı, arşı taşıyanları ve arşın etrafında olanları Allah taşır, onları korur, onları tutar. Her nefis üzerinde egemendir, her şeyin üstündedir, her şeyin üzerindedir. Allah hakkında "Taşınan veya aşağı." şeklinde bir ifade ne yalın, ne de başka bir ifadeye ulanmış olarak kullanılamaz. Anlam ve lâfız bozulmasına neden olacak bir terkip telaffuz edilemez.»
Ebu Karra dedi ki: Öyleyse sen şu rivayeti yalanlıyorsun:
"Allah öfkelendiği zaman arşı taşıyan melekler omuzlarında bir ağırlık hisset-meleriyle bilirler. Bu yüzden hemen secdeye kapanırlar. Allah"ın öfkesi dinince onların omuzlarındaki ağırlık da hafifler."
Ebu"l-Hasan (aleyhisselâm) dedi ki: «Bana söyler misin, Allah Tebareke ve Teâlâ, İblis"i lanetlediği günden bu yana ona kızgın değil midir? Ondan hiç razı oldu mu? Senin Onu vasfedişini esas alırsak, bu demek olur ki, Allah, İblis"e onun dostlarına ve yardakçılarına her zaman kızgındır. Peki, Rabbini halden hale değişmekle vasfetmeye nasıl cüret edebiliyorsun? Kulların yaşadıkları durumsal değişimlerin O’nun da yaşadığını nasıl söyleyebiliyorsun? Allah yücedir, münezzehtir. Yok olup gidenlerle yok olmaz, değişenlerle değişmez, dönüşenlerle dönüşmez. Onun dışındakiler Onun elinde ve yönetimi altındadırlar. Hepsi O"na muhtaçtır ve O, başkasından müstağnidir, kimseye muhtaç değildir.»
Arş ve Kursi -3
Arş ve Kursi -2
Arş ve Kursi -1
Tevhid İnançında Birleşmek 3
Allah’ın İsimlerinden MUCİB
