روستاي فُردو

روستاي فُردو در 15 کيلومتري جنوب شرقي کهک و 47 کيلومتري جنوب شهر قم قرار دارد اين روستا از جنوب غربي به کوه چال از جنوب شرقي به کوه عبدالوهاب و از شرق به کوه سلطان سعيد شاه محدود مي‌شود.نام روستاي فردو برگرفته از كلمه فردوس به معناي بهشت است.

روستاي فردو در محدوده کوهستاني جنوب شرقي کهک استقرار يافته و ارتفاع آن از سطح دريا در حدود 2070 متر است و اقليمي معتدل و کوهستاني دارد.آب و هواي اين روستا در بهار و تابستان خنک و مطبوع و در زمستان سرد و خشک است. رودخانه فصلي فردو در شرق روستا جريان دارد.

روستاي فردو قدمت و پيشينه تاريخي طولاني دارد. بناي امامزاده بسوره (باوره) در حوالي روستا و همچنين امامزاده‌اي در داخل روستا قدمت اين روستاي کوهستاني را نشان مي‌دهند. قدمت اين زيارتگاه‌ها به دوره صفوي مي‌رسد.مردم روستاي فردو به زبان فارسي و با لهجه محلي سخن مي‌گويند مسلمان و پيرو مذهب شيعه جعفري هستند.

درآمد اکثر مردم روستاي فردو از فعاليت‌هاي زراعي ودامداري تامين مي‌شود. گروهي از مردم روستا در امور خدماتي و توليد صنايع دستي اشتغال دارند. در روستاي فردو پرورش زنبور عسل نيز رواج دارد.

مهم‌ترين محصولات زراعي روستا شامل گندم، جو، لوبيا و عدس است. اراضي اين روستا به صورت آبي و ديم کشت مي شوند و آب اراضي مزروعي از رودخانه و قنات تامين مي‌شود.باغداري در روستا رونق دارد و انواع ميوه‌ها مانند گردو، فندق، گيلاس، بادام، هلو، زردآلو و سيب از محصولات باغي آن است.

مراتع سرسبز و حاصلخيز اطراف اين روستا موجبات رونق دامداري را فراهم آورده و انواع لبنيات در آن فراهم آورده و انواع لبنيات در آن فرآوري مي شود. زنان روستاي فردو در کنار فعاليت‌هاي زراعي و دامداري به بافت انواع قالي، زيلو و گليم مي‌پردازند.

روستاي کوهپايه‌اي فردو بافت مسکوني متراکم دارد و خانه‌هاي روستا براي غلبه بر شيب طبيعي زمين و امنيت بيشتر در کنار يکديگر و اکثر در يک طبقه و به ندرت در دو طبقه با سقف‌هاي مسطح ساخته شده‌اند.

ديوارهاي خانه‌ها ضخيم است و در و پنجره‌هاي چوبي و آهني دارند. مصالح عمده به کار رفته در ساخت اکثر واحدها مسکوني آجر، خشت، کاهگل، گچ، سيمان و آهن مي‌باشد.

شکل خانه‌ها از نوع معيشت و مشاغل خانوار روستايي تبعيت مي‌کند؛ مثلا در منازل دامداران علاوه بر فضاهاي معمول انبار علوفه و اصطبل نيز وجود دارد سبک سياق معماري روستا بسيار ساده و در عين حال بسيار زيباست.

جاذبه‌هاي گردشگري روستاي فردو:

روستاي فردو با ويژگي‌هاي منحصر به فرد طبيعي يکي از روستاهاي جالب توجه منطقه است.ارتفاعات اطراف مراتع وسيع کشتزارهاي پيراموني و باغ‌هاي روستا چشم اندازهاي زيبا و شگفت انگيزي را پديد آورده‌اند.

جريان چشمه‌ها مزارع و باغات از جاذبه‌هاي بسيار زيبايي اطراف روستا هستند.در فاصله 10 تا 12 کيلومتري اطراف روستا رودخانه پرآبي جريان دارد که حواشي آن زيستگاه پرندگان و جانوران گوناگوني است.

کوه برف انبار در فاصله 12 کيلومتري روستا قرار دارد و با چشم اندازهاي بسيار زيبا گردشگران طبيعت دوست را به سوي خود جذب مي‌کند.سطوح کوه در فصل زمستان از برف يکپارچه سفيد پوش مي‌شود و جلوه‌اي بسيار تماشايي مي‌يابد.

غار سالمستان يکي ديگر از جاذبه‌هاي طبيعي اين روستاست که در فاصله 5/8 کيلومتري قرار دارد. اين غار مورد توجه غار نوردان و فضايي براي به گذران اوقات فراغت است.مزرعه وسف از مزارع وسيع سرسبز و از جاذبه‌هاي طبيعي و تفرجگاه‌هاي اطراف روستا است.

ويلحال مرتع وسيع و زيبايي است که در 16 کيلومتري روستاي فردو قرار دارد. اين مرتع يکي از نواحي سرسبز و تماشايي روستاست که در بهار و تابستان با هوايي ييلاقي جلوه‌اي ويژه مي‌يابد.

انواع گياهان دارويي مانند گل گاو زبان، شيرين بيان، گل ختمي، شاتره، خاکشير و گون در پيرامون روستا مي‌رويند که کاربردهاي متنوعي دارند.انواع پرندگان و جانوران مانند شغال، گرگ، روباه، خرگوش، کبک و تيهو حيات جانوري پيرامون روستا را تشکيل مي‌دهد.

آرامگاه امامزاده فردو، بقعه‌اي ساده و کوتاه است که در بالاي تپه‌اي کوچک و ميان گورستان روستا قرار دارد. اين آرامگاه را مدفن شش تن مي‌نامند.

در برابر در ورودي بقعه، يکي دو سنگ قبر کوچک با تاريخ‌هاي 1027 و 1150 هجري قمري و درون گورستان، چند سنگ قبر کهنه از جمله دو سنگ بزرگ از قرن يازدهم هجري قمري ديده مي‌شود، لکن بناي امامزاده چندان قديمي نيست. امامزاده فردو، مورد احترام مردم روستاي فردو و روستاهاي پيراموني است.بناي امامزاده بوره (باوره)، در 8 کيلومتري روستاي فردو در مزرعه باوره واقع شده است.

اين بنا شامل دو بقعه است که در هر بقعه، دو امامزاده به نام هاي شاهزاده محمد و حسين، حليمه خاتون و زينب خاتون از احفاد امام کاظم (ع) مدفون شده‌اند.پوشش اين دو بقعه از نوع عرقچيني با مصالح سنگ و گچ و از آثار قبل از دوره صفوي است که تزئينات هنري خاصي ندارد.

قاعده هر دو بقعه از خارج و داخل به شکل مربع و دهانه آن 3 و ارتفاع آن 7 متر است؛ در هر ضلع آن شاه نشيني با طاق رومي پوش ساخته شده است.در زواياي بالاي بقعه، نيم طاقي هاي مربع به هشت ضلعي تبديل شده اند. نورگيرهاي 8 ضلعي گچ بري مشبک دارد.

در ميانه هر يک از دو بقعه دو صندوق منبت، روي قبور نصب گرديده که از آثار هنري قرن يازدهم هجري قمري است.در جهت شمال امامزاده، ايوان قديمي از سنگ و گچ با جدار سفيد کاري احداث شده است.

دو لنگه در منبت کاري شده تابستاني، در مدخل بقعه و در زير ايوان نصب شده است. اين امامزاده مورد احترام و توجه مردم روستا و زائران است.مردم روستاي فردو، در اعياد بزرگ مذهبي و ملي به جشن و سرور و در ايام سوگواري به عزاداري مي‌پردازند. مراسم شبيه خواني و تعزيه خواني در ايام محرم برگزار مي‌شود.

انواع موسيقي محلي در مراسم جشن و شادي و عروسي و همچنين در برخي از عزاداري‌ها رواج دارد.پوشاک محلي در ميان مردم روستا کمتر مشاهده مي‌شود، اما کهنسالان از لباس محلي استفاده مي کنند.قالي‌هاي زيبا با طرح‌هاي سنتي و ابتکاري که اغلب از جنس ابريشم و در ابعاد کوچک بافته مي‌شود از مهم‌ترين صنايع دستي مردم اين روستاست.

همچنين انواع گليم و زيلو در طرح ها و رنگ هاي متنوع در روستا بافته مي شود.از غذاهاي محلي روستا مي‌توان به کالجوش، اشکنه، آش جو، فسنجان، قورمه و کوفته اشاره كرد.انواع نان‌هاي محلي، قره قوروت، لبنيات، خشکبار و محصولات باغي از مهم‌ترين سوغاتي‌هاي روستاي فردو به شمار مي‌روند.

بازديدکنندگان در بهار و تابستان براي اقامت شبانه از امامزادة داخل روستا و امامزاده باوره استفاده مي‌کنند.روستاي فردو از طريق شهرهاي قم و کهک، با جاده آسفالت و از طريق شهر کاشان روستاي رحق با جاده خاکي ماشين‌رو قابل دسترسي است.

همچنين اين روستا با داشتن ??? شهيد (با توجه به جمعيت کم) در دوران جنگ تحميلي در ايران رکوردار است.فردو قبلا به خاطر آب وهواي متعادل آن و حضور گردشگران در تابستان معروف بود اما بعدا شهرتش به فراتر از مرزها رسيد و به اولين روستاي اينترنتي و هسته‌اي ايران معروف شده است.

نام روستاي فُردو به دليل اينکه براي تأسيسات هسته‌اي کشورمان در حوالي قم انتخاب شد، در صدر اخبار جهاني به‌ويژه خبرگزاري‌ها قرار گرفت به طوري که مي‌توان گفت فردو، روستايي است که يک شبه جهاني شده است.

منبع: همشهري آنلاين