Soru 653: Ramazan ayında oturduğum yerle araştırma yapmak için gitmem gereken diğer yerler arasındaki mesafe ruhsat haddi miktarı kadardır; bu durumda oruç tutmak ve namazı tam kılmak farz mıdır? Cevap: İşiniz gereği bulunduğunuz yerden çıkarak çeşitli yerlere gidip geliyorsanız veya en azından dört rekâtlık bir namaz kılmakla bile olsa namazı tam kılma hükmü üzerinize geldikten sonra ikamet ettiğiniz yerden şer'î mesafe miktarınca uzak olmayan yerlere çıkıyorsanız veya on gün içinde dışarı çıktığınız miktarın tümü günün veya gecenin üçte biri ya da daha az miktarda olursa ikamet ettiğiniz yerde ve o mekânlarda namazı tam kılıp orucu da tutmanız gerekir; aksi durumda orada namazı seferî kılmalısınız ve oruç tutmanız da sahih değildir. |
Soru 654: İmam Humeyni'nin (kuddise sirruh) Tev-zihu'l-Mesail'inde, yolcu namazıyla ilgili 1306. meselede yer alan yedinci şart şöyledir: "Şoför birinci yolculuğu dışında namazını tam kılmalıdır. Ama birinci yolculuğunda, yolculuğu uzun sürse bile namazı seferidir." Birinci yolculuktan maksat vatanından ilk çıkışından bir ay veya daha fazla sürse ve bu müddet zarfında vatanı olmayan iki şehir arasında on kere yük taşımacılığı için gidip gelse bile tekrar oraya geri dönünceye kadar geçen süre midir? Cevap: Birinci yolculuk, yolcu ya da yük taşımak için vatanından veya ikamet ettiği yerden çıkarken gitmek istediği maksada ulaşmasıyla biter ve ilk çıktığı yere geri dönmesi ilk yolculuktan sayılmaz. Ancak, gitmek istediği yerden ilk çıktığı şehre yolcu veya yük taşımak için yolculuk yaparsa, o zaman birinci yolculuk, ilk çıktığı şehre dönmesiyle biter. |
Soru 655: Askerlik vs. gibi durumlarda şoförlükle görevlendirilen askerler gibi sabit mesleği şoförlük olmayan, ancak kısa bir müddet için araba şoförlüğüyle görevlendirilen kimseler yolcu hükmünde midirler, yoksa namazı tam kılıp, oruç tutmaları mı gerekiyor? Cevap: Bu geçici müddet içinde, araba şoförlüğü ör-fen onların işi sayılırsa bu durumda bu işte onların hük-mü diğer araba şoförlerinin hükmüyle aynıdır. |
Soru 656: Arabası arızalanan şoför, arabanın tamiri için gerekli parçaları almak amacıyla başka şehirlere yolculuk yaparsa, arabasıyla gitmediği bu yolculukta na-mazı tam mı kılmalıdır, seferî mi? Cevap: Bu yolculukta işi şoförlük olmazsa diğer yolcuların hükmündedir. |