Gasp edilen şey, önceki hâlinden daha iyi olacak şekilde de-ğiştirilir ve mal sahibi de önceki hâline getirilmesini isterse, gasp e-denin onu önceki hâline getirmesi farzdır. Hatta tadilat nedeniyle, öncesine göre fiyatında bir eksilme söz konusu olursa, fiyat farkını da ödemelidir. Meselâ insan, gasp ettiği altından küpe yapar, sahibi de onu önceki hâline getirmesini isterse, erittikten sonra, onun kıy-meti küpe yapılmadan önceki kıymetinden az olursa, aradaki fiyat far-kını vermelidir.

Gasp ettiği bir arazide ziraat yapar veya ağaç dikerse, ziraat, ağaç ve onlardan elde edilen ürün onun kendi malıdır. Fakat arazi sahibi, ekinin veya ağaçların arazide kalmasına razı olmazsa, ziraat veya ağaç sahibi zarara uğrasa bile, ekini veya ağaçları hemen araziden söküp çıkartmalı, kullandığı sürenin kirasını ödemeli ve arazide oluşan bozuklukları örneğin, söktüğü ağaçların yerinde meydana gelen çukurları doldurarak düzeltmelidir. Eğer bunlar vasıtasıyla arazinin kıymetinde öncesine oranla azalma olursa da, fiyat farkını ödemelidir. Gasp eden kimsenin, araziyi kendisine satması veya kiraya vermesi için arazi sahibini mecbur etmeye hakkı olmadığı gibi, arazi sahibi de o yerdeki ziraat veya ağaçları kendisine satması için gasp eden kimseyi zor-layamaz.

Arazi sahibi, ekinin veya ağaçların arazide kalmasına razı olursa, gasp eden kimsenin ekin veya ağaçlarını sökmesi gerekmez. Ama gasp ettiği andan itibaren, arazi sahibinin razı olduğu ana kadar geçen müddetin kirasını vermelidir.

Gasp edildikten sonra telef olan bir şeyin sığır ve koyun gibi parçalarının farklı fiyatı olursa, örneğin etine bir fiyat, derisine de başka bir fiyat verilirse, onun fiyatı ödenmelidir. Eğer o malın piyasadaki fiyatı fark etmişse, telef edilen günün fiyatı üzerinden hesaplanıp verilmelidir.

Gasp edildikten sonra zâyi olan şey, arpa ve buğday gibi parçaları arasında fiyat farkı olmayan bir türden olursa, gasp edilen cinsin misli verilmelidir. Ancak verilen cinsin özellikleri, zâyi olan cinsin özellikleri ile aynı olmalıdır.

Koyun gibi parçaları arasında fiyat farkı olan bir şey gasp edildikten sonra telef olur ve piyasa fiyatı da fark etmezse, [o fiyat üzerinden verilmelidir. Fakat] gasp eden kimsenin yanında bulunduğu süre içinde beslenerek semizleşir ve bu durumdayken telef olursa, semiz hâli üzerinden bedeli ödenmelidir.

Gasp ettiği bir şeyi başka birisi de ondan gasp eder ve zayi olursa, mal sahibi o malın bedelini istediğinden alabilir. Fakat ikinci gasıp, malı birinci gasıba geri çevirir ve onun yanında zayi olursa, mal sahibi ikinciden tazminat talebinde bulunamaz.

Alıcı ile satıcı, uyulması gereken şartlardan birini ihlâl ederek alışveriş yaparlarsa örneğin, tartıyla alınıp satılan bir şeyi tartmadan muameleye tâbi tutarlarsa, muamele batıl olur. Fakat muameleyi göz önünde bulundurmadan birbirlerinin malında tasarruf etmeye razı olurlarsa, sakıncası olmaz. Aksi hâlde, birbirlerinden aldıkları mal gasp edilmiş mal gibidir; ellerindeki malı hemen birbirlerine iade etmeleri gerekir. Hatta her birinin malı diğerinin elinde telef olursa, ister muamelenin batıl olduğunu bilsinler, ister bilmesinler aldıklarının bedelini karşı tarafa ödemelidirler.

İnsan, bir malı görmesi veya bir müddet yanında bulundurup beğendiği takdirde satın alması için satıcıdan alır ve telef ederse, onun bedelini sahibine vermelidir.