بساطی های آلوده در ماه رمضان
کافی است در ساعتهای نزدیک افطار به یکی از خیابانهای شلوغ شهرتان بروید، در آن صورت بعید است که با انبوه مغازههای فروش آش و حلیم مواجه نشوید.
در ایام رمضان، بازار توزیع برخی مواد غذایی بسیار داغ میشود و بسیاری از فروشندگان مواد غذایی، بدشان نمیآید که برای کسب سود بیشتر در این ایام، آش و حلیم را هم در کنار دیگر مواد غذایی به فروش برسانند. این در حالی است که بیشتر آنها برای فروش و توزیع این محصولات مورد علاقه روزهداران، مجوزی ندارند.
مشکل تا آنجا پیش رفته که حسین محمدی، رئیس اتحادیه صنف فروشندگان آش، حلیم، کباب و غذاهای سنتی تهران گلایه میکند: هر ساله در ایام ماه رمضان، از ساندویچفروشی گرفته تا خیاطی و تعویض روغنی، حلیمفروش میشوند و براحتی با جان و سلامت مردم بازی میکنند.
جدای از مغازهها، بساط آش و حلیمفروشی در خیابانها هم پررونق است و خیلی از دستفروشان ترجیح میدهند در این ماه بهطور موقت، کار و کاسبیشان را تغییر دهند و آش و حلیم به مردم بفروشند؛ غذاهایی که معمولا در گوشه آشپزخانهها پخته میشود و هیچ تضمینی هم برای سلامت محصولات توزیع شده نیست.
فوت دستفروش برای تمیزکردن گرد و خاک ها
وضعیت هوای تهران را از روی ریزگردها و درشت گردها و غیره و ذلک که به تازگی به پیامک های ما هم سرازیر شده اند، به خوبی می توان دریافت. حال تصور کنید که مواجهه این ریزگردها با دیگ های آشی گوشه خیابان، چه معضلاتی را می تواند پیش بیاورد؟ دیگ هایی که گاهی به صورت سرگشاده، در گوشه خیابان جای خوش کرده اند و البته فروشنده ای با پیراهن سفید – آغشته به اندکی آش یا حلیم دیروز – دایم به آن سرک می کشد.
هر ساله در ایام ماه رمضان، از ساندویچفروشی گرفته تا خیاطی و تعویض روغنی، حلیمفروش میشوند و براحتی با جان و سلامت مردم بازی میکنند.
ملاقه ای در دست دارد یا آن را در گوشه ای همان اطراف دیگ ها گذاشته است و به امر منظم کردن صف های منتظر سرو این مواد لذیذ خوراکی مشغول خواهد بود. البته از ظرف های یک بار مصرف کنار آن دیگ ها به آسانی نباید گذشت. همان ظرف های سفید که با گرد و خاک هایش، با فوت فروشندگان دستفروش آش ها و حلیم ها پاک خواهد شد. آخرین نفس های مانده به افطار با دیدن این مناظر، متبرک تر خواهد شد.
بساط پهن شده در بالا یا پایین شهر
بالای شهر و پایین شهر هم نمی شناسد. در هر پیاده رویی می توان این بساط را به خوبی مشاهده کرد. از کنار مغازه کیف و کفشفروشی زنانهای میگذرید. یکلحظه مانند برقگرفتهها، نگاهتان به دیگ آشی میافتد که در کنار مغازه قرار دادهشده است. توجه داشته باشید: مغازه کیف و کفشفروشی و دیگ آش. فروشندگان خودشان دور آن را دوره کردهاند برای اینکه بدانند که آیا طبخ این آش کار خود مغازهدار است یا... از کنار دفتر فنی یا فتوکپی میگذرید. باز هم همان سناریوی بالا اما این بار با دیگ حلیم. در اینجا این سوال به ذهنتان خطور میکند که مجوز این فرآوردههای غذایی از کجا صادر میشود و نظارت بر امور بهداشتی این محصولات که آب از دهان هرروزه داری راه میاندازد بر عهده کیست؟ دیگهای آشی که در مغازههایی - غیر از آنچه باید باشد- سر درآورده است و به یمن حضور آلودگیهای فراوان در معرض بسیاری از آلودگیها قرار میگیرد. مسئول کیست؟
تمامی آیاها...
تردد اتومبیلها، رفت و آمد آدمهایی که در پیادهروها قدم برمیدارند، آماجی از آلودگیها را بر سر این آشها و حلیمها هوار میکنند. آیا این آلودگیها تاثیری در سلامت ما خواهد داشت؟ تازه نحوه پخت، نگهداری و مواد اولیه آن را چه کسی تایید کرده است. آیا این مغازه ها یا دستفروشان، مجوزی مبنی بر طبخ و عرضه این محصولات دارند؟ آیا تمامی اخباری که مبنی بر عرضه این محصولات و عدم نظارت کافی بر آنها منتشـــر مـی شود، می تواند باعث اعمال اقدامات بازدارنده شود؟
مشکل اصلی؛ عدم نظارت
هر سال مسئولان مرکز سلامت محیط وزارت بهداشت از تشدید نظارت ها بر اغذیه فروشیها و از جمله عرضه مواد غذایی مرتبط با ماه رمضان خبر میدهند اما دکتر حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در خصوص نظارت بر عرضه آش ها و حلیم کنار خیابان ها می گوید: من هم مثل شما باید بگویم که به احتمال قریب به یقین این نظارت اتفاق نمیافتد. هیچ ارگانی به این دستفروشان مجوز نداده است که کنار خیابان که آلودگی بهواسطه رفتوآمدهای وسایل نقلیه و عابران بسیار است، سر دیگ را باز بگذارند و اقدام به فروش این مواد غذایی بکنند. وی با اشاره بر غیربهداشتی بودن ظروف یکبارمصرفی که این مواد خوراکی در آن ریخته میشود، میافزاید: ظرفهای غیراستاندارد هم در گوشه دیگری قرار میگیرد که آلودگی این مواد غذایی را دوچندان میکند و بیماریهای بسیاری را در پی خواهد داشت. از مسئولان دانشگاههای علوم پزشکی و معاونت بهداشتی انتظار داریم، همانطور که نظارت بر رستورانها دارند، این نظارت را بر این واحدها نیز بسط دهند.
نیروی نظارتی کم است
رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی با اشاره به کمبود نیروی نظارتی در معاونت بهداشتی دانشگاههای علوم پزشکی تصریح میکند: متاسفانه نیروی نظارتی کافی نداریم. این مسئله نهتنها برای این مورد بلکه برای بقیه موارد هم مشکلساز میشود. سازمان غذا و دارو نیز باید درگیر این مسئله باشد. ولی هر بار که پیشگیری میکنیم متاسفانه کمبود نیروی نظارتی مطرح میشود. شهریاری می افزاید: بارها از دولت خواستیم این مسائل نظارتی را که مربوط به معاونت بهداشتی، سازمان غذا و دارو یا سازمان استاندارد میشود را پیگیری کرده و آن را افزایش دهند. ولی میگویند چون تعداد نیروها در دستگاههای مذکور مازاد است، استخدام جدید صورت نمیگیرد. بنابراین باید به مردم آموزشهای لازم را بدهیم که تنها از مراکز مجاز فروش محصولات مواد غذایی خود را خریداری کنند.
خطر توزیع شیرینیهای آلوده
مطابق یافتههای پزشکی، مصرف آش و حلیم آلوده میتواند بیماریهای میکروبی، بیماریهای رودهای، اسهال و مسمومیتهای حاد غذایی را برای مصرف کننده به دنبال داشته باشد، اما خطر مصرف شیرینیهای ویژه ماه رمضان دستکمی از خطر آش و حلیم آلوده ندارد.
در ماه رمضان، مصرف زولبیا و بامیه نیز طرفداران زیادی دارد، اما بسیاری از این نوع شیرینیهای عرضه شده در ماه رمضان با استانداردهای پذیرفته شده در حوزه سلامت و بهداشت، فاصله زیادی دارد.
به گفته رئیس اداره بهداشت مواد غذایی وزارت بهداشت، بسیاری از اینگونه شیرینیها از روغنهای چندبار استفاده شده درست میشود که خطر شیوع بیماریهای کبدی و سرطانها را در مصرف کننده افزایش میدهد.
فرهادی به شهروندان توصیه میکند که در ماه رمضان فقط از شیرینیفروشیهای دارای مجوز، زولبیا و بامیه بخرند و بههیچوجه از خواربارفروشی یا دستفروشها، این گونه محصولات غذایی حساس را خریداری نکنند.
وزارت بهداشت به منظور کنترل بیشتر بر سلامت بازار موادغذایی در ماه رمضان، شمارهای چهار رقمی در اختیار شهروندان قرار داده است که هموطنان میتوانند با شمارهگیری 1490 نسبت به تخلفهای مراکز غیرمجاز فروش محصولات غذایی به وزارت بهداشت گزارش دهند.
منابع : جام جم / تابناک