مهرم حلال جونم آزاد!

طلاق رجعی: طلاقی است که حق رجوع مرد تا انقضای عده برقرار است این حق رجوع از نظر ماهیت ایقاع است یعنی صرف تحقق انشا اراده  مرد در واقع شدنش کفایت می کند.

طلاق بائن: طلاقی است که مرد در ایام عده حق رجوع ندارد.

یکی از اقسام طلاق بائن طلاق خلع است. طلاق خلع مبتنی بر دو رکن است:

الف. تنفر و کراهت داشتن زوجه نسبت به زوج خویش، به گونه‌ای که دوام زندگی را برای او یا هر دو مشکل ساخته و منجر به نافرمانی و معصیت و بی‌توجهی به تکالیف شرعی و قانونی و احساسات و عواطف انسانی می‌شود.

ب. دادن مالی از سوی زن به مرد در مقابل انجام طلاق، تا وی را از زوجیت رها سازد؛ به گونه‌ای که (زوج) در زمان عده حق رجوع نداشته باشد. به مالی که زوجه می‌بخشد اصطلاحاً فدیه می‌گویند. در طلاق خلع یک دادو ستدی باید بین زن و مرد صورت بگیرد به همین دلیل خود خلع از نظر ماهیتی عقد است علارغم اینکه طلاق ایقاع است اما طلاق خلع عقد است زیرا غیر از اینکه انشا تحقق طلاق با مرد است گویی زن فدیه را می دهد  در قبال اینکه مرد انشاتحقق را اعمال کند.

طلاق خلع از نظر ماهیت طلاق بائن است اما بائن بودنش مانند طلاق سوم که نیاز به محلل داشته باشد نیست چرا که تا زمانیکه زن تا انقضای عده به فدیه خود رجوع نکند مشروط این شرط طلاق خلع بائن است اما اگر زن در ایام عده به فدیه ای که به مرد پرداخته رجوع کند بلافاصله بعد از اعمال رجوع طلاق رجعی میشود و مرد حق رجوع در ایام عده را دارد.

آیا در طلاق خلع کراهت زوجه از زوج شرط است یا خیر؟

خلع در صورت عدم کراهت زوج صحیح نیست و مرد مالک فدیه نمی شود اما طلاق صحیح واقع میشود و رجعی خواهد بود.

شرایط فدیه خلع

1-بنابر توافق طرفین فدیه ای که زن به مرد میدهد می تواند کمتر- مساوی یا بیشتر از مهر باشد.

2-هر آنچیزی که مهر قرار دادن آن صحیح باشد خلع قرار دادن آن هم صحیح است لذا خلع قرار دادن چیزی که مالکیت شرعی ندارد مثل شراب صحیح نمی باشد.

اگر کسی غیر از زن خلع را پرداخت کند آیا صحیح است؟

تنها در صورتی که با اذن زوجه باشد صحیح است در غیر این صورت باطل خواهد بود.

وضعیت زن در دوران عِدّه طلاق بائن ( خُلع)

1 ـ  استحقاق دریافت نفقه را ندارد ، مگر آن که حامله باشد .

2 ـ  رابطه توارث میان آنها برقرار نیست ، یعنی :  اگر در زمان گذراندن عِده ، شوهرش فوت نماید ، از او ارث نمی برد و بالعکس .

3 ـ‌  مرد می تواند در ایام عِده همسر قبلی ، با خواهر او ازدواج کند .

4 ـ  اختیار زوجه مطلقه ، کاملا به دست خودش است و لازم نیست در اعمال و رفتارش از زوج اجازه بگیرد(1)

پی نوشت:

1)تحلیل فقهی حقوق خانواده

بخش حقوق تبیان