تبیان، دستیار زندگی
یادداشتی بر کتاب «تولستوی» نوشته علی تاجدینی، درباره زندگی نویسنده مشهور روسیه.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

آنچه باید درباره تولستوی بدانید

یادداشتی بر کتاب «تولستوی» نوشته علی تاجدینی، درباره زندگی نویسنده مشهور روسیه.

بخش ادبیات تبیان
تولستوی

آنهایی که مختصر آشنایی با شاهکاری ادبی جهان دارند بدون شک نام«تولستوی»؛ نویسنده شهیر روسی را شنیده اند. شاید هم برخی از رمان های معروف این نویسنده نام آشنا را خوانده اند. آثاری مانند«جنگ و صلح»یا «آنا کانینا» که شهرت و آوازه جهانی دارند و ادبیات جهان بدون نام بردن از آنها چیزی کم دارد.
 این نویسنده بزرگ روسی با نام کامل، لی یف نیکالایویچ متولد 1828 بود که در 1910 میلادی چشم از جهان فرو بست و در فاصله تولد تا مرگ آثار ماندگار زیادی را نوشت و برای علاقه مندان به ادبیات جهان به یادگار گذاشت. علاوه بر کتاب های متعددی که این نویسنده به قلم خود نوشته و تا به حال منتشر شده است، کتاب های زیادی هم به قلم دیگران درباره آثار و زندگی تولستوی نوشته و منتشر شده که یکی از آنها، کتاب«تولستوی» به قلم علی تاجدینی است که اخیر از سوی انتشارات سوره مهر در تهران چاپ و منتشر شده است.
این کتاب تقریبا کامل ترین شناختنامه درباره زندگی و آثار تولستوی به زبان فارسی است که تا به حال تالیف و منتشر شده است. تاجدینی اثر خود را در چهار بخش، زندگینامه، آثار، افکار و اندیشه ها و نیز آثار، مقالات، و فیلم شناخت تولستوی تهیه و تنظیم کرده و در هر یک از بخش های یادشده به تفصیل درباره جزئیات موضوع توضیح داده است.

تولستوی علاوه بر آن که از داستان نویسان درجه یک جهان به شمار می آید، اهل تامل و تفکر نیز بوده و دغدغه های دینی و انسانی در وجود او به کمال وجود داشته است. گواه بر این مطلب هزاران صفحه مطالب چاپ شده و یادداشت های اوست که نشان می دهد تولستوی درد خدا و معنویت و انسانیت داشته است

او در مقدمه اثر یادآوری می کند که بی تردید، تولستوی در زمره بهترین رمان نویسان جهان قرار دارد و حتی بسیاری بر آن اند که او نفر اول به شمار می رود. زیرا اعتبار تولستوی فقط از جنبه ادبی آثار او بر نمی خیزد؛ او از برجستگی هایی برخوردار است که در کمتر نویسنده ای می توان نمونه ای از آن یافت.
تولستوی علاوه بر آن که از داستان نویسان درجه یک جهان به شمار می آید، اهل تامل و تفکر نیز بوده و دغدغه های دینی و انسانی در وجود او به کمال وجود داشته است. گواه بر این مطلب هزاران صفحه مطالب چاپ شده و یادداشت های اوست که نشان می دهد تولستوی درد خدا و معنویت و انسانیت داشته است. تولستوی انسانی اخلاقی است و، برای تخلق  به اخلاق الهی، بیش از سی سال محاسبه نفس و ریاضت و خودداری و خودسازی داشته است. تولستوی، به معنی کامل کلمه، اهل عمل لود و توانسته بود میان تفکر و عمل جمع کند. او همواره می گفت:«عمل کردن به یک دستور اخلاقی دشوارتر از صدها صفحه نوشتن است.»
مولف اثر حاضر معتقد است، احسن رمان های تولستوی زندگی هشتاد و دو ساله خود وی است که با فراز و نشیب های بسیاری که داشته، برای بشریت، به ویژه اهل ادبیات و فلسفه، بسیار آموزنده است. به اعتقاد تاجدینی، متاسفانه در ایران شخصیت های عظیمی، همچون تولستوی و ویکتور هوگو و داستایفسکی و گوته و امثالم، بسیار ناقص شناخته شده اند.
مردم و حتی نویسندگان جامعه ادبی حداکثر شناختشان از این افراد خواندن داستان های معروف این بزرگان است و حال آن که وقتی این افراد به صورت جامع مطالعه می شوند، چهره دیگری از این بزرگان رخ می نماید و آن تولستوی یا هوگویی است که متفکر است و دغدغه های فکری اش را در قالب رمان و داستان کوتاه و کتاب ها و مقالات جدی با مخاطب در میان گذاشته است.

کتاب «تولستوی»کامل ترین شناختنامه درباره زندگی و آثار تولستوی به زبان فارسی است که تا به حال تالیف و منتشر شده است

وی معتقد است، مهم ترین دلیل نگارش کتاب حاضر فقدان متنی تالیفی و، در عین حال، توصیفی  ? انتقادی از شخصیت، آثار، و افکار تولستوی است. در جهان، آثار بسیار درخشانی درباره تولستوی نگاشته شده که انصافا هر یک در نوع خویش با ارزش اند؛ کتاب های نویسندگانی همچون هنری تروایا، رومن رولان، اشتفان تسوایک، استراترن، توماس مان، و هنری گیفورد همگی درخشان اند. البته برخی آثار همچون اثر تروایا، درباره زندگی تولستوی، از نظر شیرین نویسی، متنی بسیار خواندنی اند و، بر مبنی آن می توان فیلمنامه ای سریالی نوشت. برخی نیز تحلیلی ترند، مانند اثر رومن رولان و هنری گیفورد.
اما کتابی تالیفی که در ضمن توصیف زندگی تولستوی، نگاه نقادانه ای هم به اندیشه های او داشته باشد در ایران نگاشته نشده است. در چنین وضعیتی، کتاب«تولستوی» نوشته علی تاجدینی، یک اتفاق تازه و بزرگ است که اولا، خواننده ایرانی نخست با زندگی نامه تولستوی و  فراز و فرودهای او آشنا می شود؛ ثانیا، چکیده ای از مهم ترین آثار وی را معرفی می نماید؛ ثالثا، مهم ترین دغدغه های فکری تولستوی را به صورت چالشی مطرح می نماید؛ رابعا فهرستی جامع از مأخذ مربوط به تولستوی، در حوزه کتاب، مقاله و فبلم شناخت، عرضه می دارد.
 به همین خاطرکتاب حاضر در بخش هایی جنبه توصیفی پیدا می کند، مانند فصل اول و دوم. هر جا مطلب درخور توجهی از بزرگان تولستوی شناس هست از آنها استفاده و در بخش هایی عینا از ترجمه ها با ذکر ماخذ استفاده می کند. به عنوان مثال، در بخش اول کتابف که به زندگی نامه تولستوی پرداخته، تلاش شده از بیش از 1500 صفحه زندگی نامه درباره تولستوی تلخیصی در حدود 80 صفحه ارائه شود. در مجموع، رویکرد مولف در نگارش کتاب حاضر، تالیفی است و این یکی از ویژگی های اصلی اثر محسوب می شود.


منبع: سوره مهر