تغذیه در بیماران مبتلا به واریس
واریس بیماری است كه در طی آن دیواره ی وریدها(سیاهرگ ها) دچار تورم و برآمدگی پیاز مانند می‌شوند. این مشكل به طور عمده در دیواره ی وریدهای قسمت تحتانی ساق پا دیده می‌شود. هر ورید یا سیاهرگ دارای دریچه‌های كنترل كننده جریان خون است. واریس هنگامی رخ می‌دهد كه این دریچه‌ها دچار نارسایی شده باشند و به فعالیت طبیعی خود ادامه ندهند. یكی از علل به وجود آورنده این حالت، فشارهای درون لوله گوارشی مثلا به دلیل ابتلا به یبوست است. بعضی از سیاه‌رگ‌های واریسی به طور عمیقی درون ساق پا قرار داشته و قابل مشاهده نیستند.
واریس می‌تواند منجر به كاهش تامین مواد مغذی برای پوست و ماهیچه شود و در نتیجه قانقاریا و زخم ایجاد كند.
علامت اصلی این بیماری درد و تورم خفیف در قوزك پا و بد منظره شدن ناحیه مبتلا به واریس است. برخی مواقع نیز هیچ علامتی مشاهده نمی‌شود.
روش‌های درمانی شامل پوشیدن جوراب‌های محكم مخصوص واریس و نشستن در حالتی است كه پاها در سطحی بالاتر از قلب قرار داشته باشند (به طور مثال قرار دادن پاها بر روی یك صندلی در حالت نشستن و یا دراز كشیدن بر روی زمین). در اغلب موارد برای برطرف كردن مشكل واریس، عمل جراحی مورد نیاز است.
چه غذاهایی مفید هستند؟
برطرف كردن یبوست گام نخست در بهبود این بیماری است. یبوست فشار وارده بر سیاه‌رگ‌های ساق پا را افزایش می‌دهد و منجر به تشكیل واریس می‌شود. رژیم غذایی غنی از فیبر، سبب كاهش یبوست و پیش‌گیری از بروز واریس می‌شود.
ـ برای حجیم كردن مدفوع و پیش‌گیری از یبوست، مصرف غلات سبوس دار، نان سبوس‌دار، ماکارونی و برنج توصیه می‌شود. غلات غنی از فیبر نامحلول، مدفوع را حجیم كرده و آب را در خود نگه می‌دارند، در نتیجه مدفوع حاصل، نرم‌تر و بزرگ‌تر بوده و آسان‌تر از دستگاه گوارش عبور می‌كند. بدین ترتیب فشار كمتری به وریدهای پا وارد می‌شود. این نكته حائز اهمیت است كه افزایش دریافت فیبر در رژیم غذایی باید همراه با افزایش دریافت آب، حداقل به میزان 6 لیوان در روز باشد.
ـ سبزیجات دارای برگ سبز و انواع كلم به وسیله تامین فیبر نامحلول به ویژه در طول دوران بارداری اهمیت دارد. چرا كه در این زمان، سطوح بالای هورمون پروژسترون، سبب آهسته كردن انقباضات روده بزرگ می‌شود و احتمال بروز یبوست را افزایش می‌دهد.
ـ مركبات به ویژه پرتقال و گریپ فروت همچنین شاتوت، توت فرنگی، فلفل دلمه ای و انواع سبزیجات دارای برگ سبز تامین كننده ویتامین C هستند. این ویتامین برای حفظ استحكام كلاژن ضروری است. كلاژن ماده‌ای است كه به حفاظت از دیواره رگ‌ها كمك می كند. فقدان ویتامین C در رژیم غذایی منجر به پارگی وریدهای كوچك و بدتر شدن واریس وریدها می‌شود.
ـ مصرف عصاره شاتوت در افراد دچار واریس سبب كاهش نشت دیواره نازك رگ‌های خونی می‌شود. این عصاره دارای آنتی اكسیدان‌هایی به نام آنتوسیانین است. آنتوسیانین به بهبود بافت پیوندی آسیب دیده كمك می‌كند. مصرف میوه شاتوت نیز اثر مشابهی در رفع این مشكل دارد.
- مغزها، دانه ها و ماهی های روغنی حاوی اسید های چرب ضروری هستند كه مصرف مقداری از این غذاها به طور روزانه برای كمك به استحكام دیواره وریدها ضروری است.
از چه غذاهایی باید پرهیز كرد؟
ـ كره، مارگارین، روغن‌ها، كیك، شیرینی، شكلات، پای و بیسكویت سرشار از چربی بوده و تامین كننده مقدار زیادی انرژی هستند كه احتمال افزایش وزن و واریس وریدی را افزایش می‌دهند.
ـ هر غذایی كه به طور تجربی سبب بروز یبوست می‌شود، باید به میزان كمتر یا به طور تركیبی همراه با غذاهای ملین مصرف شود.مهم ترین مواد غذایی ملین شامل آلو ، انجیر و زرشك است.
چند نكته:
ـ كاهش وزن اضافی برای افرادی كه اضافه وزن دارند، ضروری است. افزایش فشار وارده به رگ‌ها در نتیجه حمل چربی اضافی بدن، با افزایش خطر واریس مرتبط است.
ـ ورزش منظم به سوزاندن انرژی اضافی و همچنین درمان واریس كمك می‌كند.
* مطالب مرتبط :
- یبوست و درمان آن با تغذیه مناسب
