تبیان، دستیار زندگی
یکی از اثرات منحصر به فرد و قوی حجامت، پیشگیری از سرماخوردگی های مکرر و انواع آلرژی است. توضیحات ذیل در این مورد قابل دقت است : قسمتی از بدن که حجامت در آنجا انجام می شود، ارتباط بسیار نزدیكى با محل تجمّع سیستم لنفویید و غد...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

نقش حجامت در تقویت سیستم ایمنی بدن

یکی از اثرات منحصر به فرد و قوی حجامت، پیشگیری از سرماخوردگی  های مکرر و انواع آلرژی  است. توضیحات ذیل در این مورد قابل دقت است :

قسمتی از بدن که حجامت در آنجا انجام می شود، ارتباط بسیار نزدیكى با محل تجمّع سیستم لنفویید و غدد لنفاوى دارد. در صورت نفوذ میكروب‏ها و هرگونه آنتى‏ژن، سلول‏هاى ایمنى موجود در غدد لنفاوی به صورت بسیار قوى و شدید با عامل مهاجم به نبرد پرداخته، آن را مغلوب مى‏كنند. بنابراین وجود غنى‏ترین و قوى‏ترین سیستم لنفاوى در كنار مواضع حجامت باعث مى‏شود كه احتمال ابتلاء به عفونت و غلبه‏ى میكروب بر بدن از طریق موضع حجامت در حدّ صفر باشد و بر عكس تحریك سیستم ایمنى به وسیله‏ى حجامت باعث تقویت این سیستم حیاتى شود.

در طب رایج نه تنها هیچ روشى براى تقویت سیستم ایمنى بدن وجود ندارد، بلكه بسیارى از درمان‏هاى موجود از جمله تجویز داروهاى كورتونى باعث تضعیف عملكرد آن مى‏شود. بنابراین اثبات نقش حجامت در تقویت سیستم ایمنى از اهمیت زیادى برخوردار بوده و تأثیر آن را در درمان بسیارى از بیمارى‏ها توجیه مى‏كند.

وجود قوى‏ترین سیستم لنفاوى (ایمنی) در كنار مواضع حجامت باعث مى‏شود كه احتمال ابتلاء به عفونت و غلبه‏ى میكروب بر بدن از طریق محل حجامت در حدّ صفر باشد و بر عكس تحریك سیستم ایمنى به وسیله‏ى حجامت باعث تقویت این سیستم حیاتى می شود.

شواهدى كه به اثبات این مدّعا كمك مى‏كند، عبارتند از:

1- ائمه‏ى معصوم ‏علیهم السلام در روایات متعدد حجامت را به عنوان وسیله‏اى براى پیشگیرى از بیمارى‏هاى مختلف مطرح فرموده‏اند. بدیهى است، بدن موقعی در پیشگیرى از بیمارى‏ها موفق است كه از سیستم دفاعى قوى برخوردار باشد.

2- زكریاى رازى در فصل پنجم كتاب جُدرى و حصبه، براى حجامت تأثیرى پیشگیرانه شبیه واكسیناسیون قائل شده و مى‏گوید:

« در احتراز از آبله قبل از ظهور و جلوگیرى از ازدیاد آن بعد از بروز، مقتضى است كودكان و نوباوگان و جوانانى را كه آبله در نیاورده‏اند یا آنكه آبله مرغان گرفته‏اند و هم‏چنین كسانى كه مزاج آن‏ها مستعد قبول آبله است، فصد و كودكان كمتر از چهارده سال را حجامت كنند.»

وى، هم‏چنین مى‏گوید:

«...اما شیرخواران متجاوز از پنج ماه كه بدن آن‏ها تر و تازه و سفید و سرخ باشد را باید حجامت كرد.»

این نظر رازى كه براى پیشگیرى از ابتلاى كودكان زیر چهارده سال به آبله، حجامت را توصیه كرده است، با فرضیه‏اى كه مكانیسم اثر حجامت را تقویت سیستم ایمنى بدن مى‏داند، كاملاً مطابقت دارد و چه خوب است كه امروزه با ریشه‏كن شدن بیمارى آبله، به تحقیق و بررسى اثر حجامت در پیشگیرى از ابتلا به سایر بیمارى‏هاى عفونى بپردازیم.

3- درمان زكام و آلرژى به وسیله‏ى حجامت:

از زكریاى رازى رساله‏اى باقى مانده كه در آن سؤال شهید بلخى را در مورد فردى كه مبتلا به زكام بوده، پاسخ داده است. رازى در این رساله بعد از بیان فهرست طولانى از پرهیزهایى كه باید مراعات شود و نیز بیان داروهاى گیاهى مؤثر بر این بیمارى، می گوید در مواردى كه بیمارى شدید باشد باید از حجامت نیز استفاده شود:

« اما كسانى كه رنج آنان از این بیمارى افزون باشد، یعنى بدین گونه كه سوراخ‏هاى بینى بسته شده و خارش داشته باشد و عطسه‏ فراوان شده و آب از بینى فرو ریزد، باید از چیزهایى شبیه به آنچه یاد شد و نیز از راه رفتن و عرق كردن در حمام و حجامت از فرو رفتگى پشت استفاده كنند...»

لازم به ذكر است كه براى درمان انواع آلرژى  از نوعى حجامت خاص استفاده مى‏كنیم و اینجانب بیماران متعددى داشته‏ام كه بعد از سالیان متعدد مصرف داروهاى شیمیایى و مراجعه به كلینیك آلرژى، هیچ نتیجه‏اى نگرفته اند، لیكن با انجام چند نوبت حجامت آلرژى، كاملاً بهبود یافته‏اند.

4- نقش حجامت در پیشگیرى از سرماخوردگى:

افرادى كه به طور منظم حجامت مى‏شوند، یا دچار سرماخوردگى  نمى‏شوند و یا در صورت ابتلاء، بیمارى‏شان بسیار خفیف و زودگذر خواهد بود. این حقیقتى است كه بسیارى از بیماران، شخصاً متوجه آن شده و به ما اعلام كرده‏اند كه اگر مثلاً سال گذشته چندین نوبت سرماخوردگى  شدید داشته‏اند، زمستان امسال كه حجامت كرده‏اند اصلاً سرما نخورده و یا بیمارى‏شان ظرف یک یا دو روز كاملاً خوب شده و علائمى چون تب و درد بدن نیز نداشته‏اند. پرونده‏ى بیماران درمان شده گواه روشنى است بر این ادّعا كه حجامت با افزایش توان ایمنى فرد باعث غلبه‏ى زودرس وى بر انواع ویروس‏هاى سرماخوردگى مى‏شود.

حال دقت بفرمایید كه اگر تنها همین یك خاصیت حجامت را در نظر بگیریم، فراگیر شدن این سنت اسلامى تا چه حد مى‏تواند مصرف انواع آنتى‏بیوتیك، آمپول‏هاى پنى‏سیلین، داروهاى مسكّن و تب‏بر و انواع شربت‏هاى سینه را كه به وفور خصوصاً در فصل زمستان استفاده مى‏شوند، كاهش دهد و تا چه حد مى‏تواند بهره‏ى كارى دانش‏آموزان و شاغلین را كه به دنبال آنفلوآنزا بعضاً به مدت یك هفته بسترى مى‏شوند، افزایش دهد.

حجامت با افزایش توان ایمنى در فرد، باعث غلبه‏ى سریع او بر انواع ویروس‏هاى سرماخوردگى مى‏شود.

لازم به ذكر است كه فرزندان بنده كه 8 و 5 سال دارند، از بدو تولد سرماخوردگى شدید نداشته و تاكنون هیچ یك از انواع داروهاى آنتى‏بیوتیك یا پنى‏سیلین را نیز دریافت نكرده‏اند. آن‏ها را صرفاً سالى دو نوبت حجامت مى‏كنم و در سلامت كامل به سر مى‏برند و تعجب مى‏كنید اگر بگویم، برنامه‏ى واكسیناسیون را كه براى همه‏ى اطفال از بدو تولد انجام مى‏شود، براى آن دو انجام نداده‏ایم. فرزند اولم تا 9ماهگى واكسن دریافت كرده ولى دومى اصلاً واكسیناسیون نشده و از قضا از نظر تغذیه و رشد جسمى از اولى نیز سالم‏تر است.

5- تأثیر حجامت در افراد پیوند عضو شده:

یكى از معدود موارد ممنوعیت انجام حجامت، افرادى هستند كه عضو پیوندى دارند. شرط موفق بودن عمل پیوند اعضاء، ضعیف نگاه داشتن سیستم ایمنى بیمار است. به همین منظور داروهاى متعددى به نام ایمونوساپرسیو را تجویز مى‏كنند تا سیستم ایمنى فرد همواره ضعیف بماند. اگر سیستم ایمنى بیمار به هر دلیل تقویت یا فعال شود، خطر پس زدن عضو پیوند شده وجود دارد. انجام حجامت، از آنجایى كه باعث تقویت سیستم ایمنى مى‏شود، در بیماران پیوند شده خطرناك و ممنوع است.

به هر حال چنان چه فرضیه‏ى تقویت ایمنى صحیح باشد كه شواهد زیادى هم براى آن وجود دارد، مى‏توان امیدوار بود كه حجامت وسیله‏ى مناسبى براى درمان بسیارى از بیمارى‏هاى عفونى، سرطان‏ها و نیز بیمارى‏هاى اتوایمیون كه طب رایج در مقابل آنها درمانده است، باشد.

منبع :

کتاب طب اسلامی، گنجینه تندرستی (تالیف دکتر رضا منتظر-عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات حجامت ایران)

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.