تاریخچه حضور بازیكنان خارجی در فوتبال ایران ( قسمت اول )

امروزه فوتبال در دنیا به عنوان یك صنعت مهم به شمار می آید كه در این صنعت از ابزارهای كارساز و درآمدزا به عنوان یك راهكار برای بقا و دوام باشگاه ها استفاده می شود ، از جمله خرید و فروش یا معاوضه بازیكنان داخلی و خارجی .

با نگاهی گذرا به لیگهای معتبر دنیا مثل ایتالیا و انگلستان و .... و تعدد بازیكنان خارجی در این لیگها می توان به نقش این بازیكنان پی برد. فوتبال ایران هم در صادرات بازیكن ( لژیونر كردن ) و هم در خرید بازیكن از خارج ، تجربیات فراوانی داشته است.

حضور بازیكنان خارجی در ایران از سال 1356 با حضور مك لروی انگلیسی آغاز شد و با حضور آلن ویتل معروف به اوج خود رسید ولی با شروع انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و شرایط خاص كشور در آن زمان ، كمبود منابع مالی و نبود لیگ منظم با عدم توانایی و تمایل باشگاهها روبرو شد، هر چند بازیكنان خارجی هم در آن زمان به خاطر جنگ و دستمزد پائین تر از كشور خود حاضر نبودند در ایران بازی كنند تا این كه در سال 1371 باشگاه پورا در دسته اول تهران اقدام به جذب یك مهاجم نیجریه ای به نام ( سعید اگین سانیا ) كرد .

پس از او باشگاه متمول ذوب آهن یك مدافع اهل شوروی سابق به نام ( سرگئی پاناماریوف ) را در سال 1373 به خدمت گرفت تا دور جدید حضور بازیكنان خارجی در ایران آغاز شود به طوری كه بعدها كشورهای جدیدی در صف صادركنندگان فوتبالیست به ایران اضافه شدند. ما در لیگ 82 شاهد حضور بازیكنانی با ملیتهای آذربایجانی ، ارمنستانی ، اسلواكی ، مقدونیه ای ، نیجریه ای و حتی برزیل هستیم ، هر چند نا امروز فقط اندكی از بازیكنان درجه یك خارجی در فوتبال ما حضور داشته اند . در لیگ 82 شاهد حضور بازیكنان بسیاری از كشورهای مختلف در كشورمان هستیم ولی واقعیت اینست كه اكثر این بازیكنان در حد لیگ برتر ایران نیستند و فقط عواملی همچون محدودیت های نقل و انتقالات در ایران ، بالارفتن قیمت بازیكنان ایرانی و ارزان بودن بازیكنان خارجی درجه دو و سه خصوصاً بازیكنان آسیای میانه باعث شده كه مدیران باشگاه ها به جذب این بازیكنان خارجی مبادرت كنند كه اگر شرایط به همین صورت پیش برود در سالهای آتی باید شاهد حضور چشمگیر این دسته از بازیكنان خارجی در كشورمان باشیم كه دارای معایبی نیز هست از جمله كاهش بازیكنان ایرانی در لیگ برتر.

به هر صورت برای مطالعه كاربران عزیز به اختصار به معرفی بازیكنان خارجی در ایران می پردازیم :

اولین بازیكن خارجی فوتبال ایران ( ویلیام جیمزمك لروی ) اهل انگلستان بود كه با داشتن 19 سال سن در اوایل سال 1356 از تیم دوم لیورپول به تیم پرسپولیس تهران آمد ولی حضورش در فوتبال ایران بسیار كوتاه بود . او كه نتوانسته بود خود را با محیط ایران وفق دهد به كشورش بازگشت . مك لروی بازیكن خارجی است كه در ایران گلزنی كرده است. پس از مك لروی شاهد حضور یك بازیكن انگلیسی دیگر به نام ( آلن ویتل ) در لیگ ایران بودیم كه بدون شك ویتل موطلایی ، مشهورترین بازیكن خارجی در لیگ ایران بوده است . او پس از سالها بازی درتیم اورتون در سال 1356 به تیم پرسپولیس تهران پیوست و در خط حمله پرسپولیس با گلزنی های خود دل هواداران آن را شاد می كرد .

آلن ویتل در پنجمین دوره جام تخت جمشید با 9 گل زده نفر سوم گلزنان ایران شد . وی كه نزد هواداران پرسپولیس محبوبیت فراوانی داشت با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران به كشورش بازگشت . پس از ویتل تا اوایل دهه 70 خبری از بازیكنان خارجی در فوتبال ایران نبود تا این كه در سال 1371 باشگاه خصوصی پورا كه در مسابقات دسته اول تهران و زیر گروه كشور حضور داشت یك مهاجم نیجریه ای به نام ( سعید اگین سانیا) را به خدمت گرفت. وی پس از یك سال حضور نه چندان موفق به تیم بانك تجارت پیوست ولی در آن جا هم موفقیتی بدست نیاورد و علی رغم حضور در ایران نتوانست لیگ سراسری ایران را تجربه كند. به همین دلیل سرگئی پاناماریوف مدافع روسی ذوب آهن در سال 73 را به عنوان اولین بازیكن خارجی در لیگ فوتبال ایران می شناسیم. پاناماریوف در زمان مربیگری لیادین به ایران آمد. وی كه یك مدافع بلند قامت بود در تیم ذوب آهن بازیهای قابل قبولی را ارائه كرد ولی پس از بركناری لیادین و سقوط ذوب آهن ، ایران را ترك كرد.

ادامه دارد ...