افشین قطبی کیست ؟
افشین قطبی كه می‌خواست پس از 29 سال به ایران بازگردد، این فرصت را پیدا نكرد تا همراه كره جنوبی، برابر تیم فوتبال وطنش صف‌آرایی كند.
افشین قطبی در حال حاضر یکی از مربیان تیم كره جنوبی است . مطالب زیر بخشی از زندگی نامه ی اوست:
* از الكترونیك تا فوتبال
پسرك كوچك‌اندام تهرانی، فوتبال را از محله‌های بهار شروع كرد؛ اما این، عمر چندانی نداشت چراكه در سال 1356 بود كه این سرزمین را به سوی جنوب كالیفرنیا ترك كرد؛ در حالیكه عاشق فوتبال حجازی و پروین بود. قطبی در دیار یانكی‌ها در رشته الكترونیك و از دانشگاه UCLA فارغ التحصیل شد؛ اما راه دیگری را در پیش گرفت.
او به فوتبال هم پرداخت تا آنكه بالاترین مدرك‌ها را كسب كرد. او در سال 1981 در تیم فوتبال دانشگاه توپ زد تا آنكه از سال 1984 تا 1988، هدایت تیم بانوانش را به او سپردند.
اولین گام حرفه‌ای افشین قطبی، حضور در تیم ملی آمریكا در جام جهانی 1998 فرانسه بود. او كنار این تیم به عنوان مشاور فنی حضور یافت و برابر ایران، آنچه تیم وطنش نام می‌برد، قرار گرفت ؛
« دیداری كه در آن دوره، حس "شادی و نگرانی" عجیبی درباره‌اش داشت. "شدیدا احساساتی بودم. به كشور و مردم عشق می‌ورزم ... در قلبم همیشه ایرانیم؛ فارغ از اینكه در كجا زندگی می‌كنم. به عنوان یك مربی حرفه‌ای، آن روز روی نیمكت مخالف بودم. بورا (میلوتینوویچ) به طور تئوری به من یاد داده بود یك مربی بین المللی با چنین روزهایی مواجه می‌شود؛ اما عملی با تئوری قابل مقایسه نیست.»
افشین قطبی وقتی حمید استیلی گل اول ایران را به ثمر رساند و اشك شوق ریخت، به صحنه فقط خیره شد و هیچ نكرد: «نمی‌دانستم از جا بپرم و شادی كنم یا به عنوان مربی كه تیمش گل خورده، از ناراحتی گریه كنم. آن روز ملت ایران به بازیكنان تیمشان قوت قلبی دادند كه شبیه آن كمتر پیدا می‌شود." برای او چنین رفتارهایی عجیب بود؛ اما برای ما عادی چراكه فرهنگ این دیار را می‌دانستیم؛ البته مربی ایرانی الاصل كره پس از 29 سال دوری، همچنان مایل به دیدن وطنش است. »
* آغاز سفر
افشین قطبی سپس آكادمی فوتبال AGSS را در كالیفرنیا راه اندازی كرد؛ اما عمرش تا سال 2001 بود چراكه در این سال به كره جنوبی رفت تا به عنوان آنالیزور (تحلیلگر) كنار گاس هیدینك نشیند و به بزرگترین افتخار زندگی‌اش دست یابد؛ چهارمی در جام جهانی 2002 . وی البته در سمت مشاور فنی در تیم‌هایی چون آژاكس آمستردام، گالكسی ایالات متحده، امیا آریا ژاپن، KFA كره جنوبی و فدراسیون فوتبال چین فعالیت كرد تا دوران جدیدی را تجربه كند.
قطبی در سال 2002 به عنوان كمك مربی در تیم سامپسون بلووینگز (قهرمان لیگ كره جنوبی) فعالیت كرد. او در سال 2004 به آمریكا بازگشت تا همین سمت را در لس آنجلس گالكسی بر عهده گیرد.
مربی ایرانی الاصل بار دیگر به شرق آسیا بازگشت؛ اما این بار در سمت مربی تیم ملی كره كه تا امروز ادامه داشته است. از این روزها بود كه قطبی در رسانه‌های ایرانی مطرح و نامش در آنها درج شد؛ در صورتیكه تا پیش از آن، كمتر فوتبال دوست وطنی او را می‌شناخت.
بیشترین تاثیر بر وی را بورا میلوتینوویچ داشته است. كو آدریانز (سرمربی سابق پورتو) و گاس هیدینك (سرمربی كره جنوبی در سال 2002) نیز در پرورش فكری قطبی تاثیر ویژه‌ای داشته‌اند.
* بازگشت به وطن
دیدار تیم‌های فوتبال ایران و كره جنوبی در 24 آذر 85 فرصتی بود تا افشین قطبی، كودك 13 ساله دیروز و مرد 40 و اندی ساله امروز به وطنش بازگردد؛ اتفاقی كه هرگز روی نداد تا همچنان در انتظار باقی بماند.
* چرا قطبی به ایران نیامد؟
لی وون جایی، سخنگوی اتحادیه فوتبال كره جنوبی درباره عدم صدور روادید برای افشین قطبی می‌گوید: "سفارت ایران در سئول به ما اطلاع داد كه روادید قطبی صادر نشده است؛ بدون اینكه دلیل خاصی را برای آن ارائه كند. آنها گفتند راهی غیر از رعایت قانون كشور (برای صدور روادید) ندارند. شاید او به دلیل تابعیت آمریكا از روادید محروم شد؛ اگرچه در ایران به دنیا آمده است."
البته ماجرا به همین اظهارات ختم نشد؛ حتی پیم وربیك (سرمربی هلندی كره) نیز سخنانی احساسی به زبان آورد: "بسیار ناامید شده‌ام. همه ناامید شدیم. این شرایط پیچیده، گیج كننده و نامتعارف است. این برای نخستین بار است كه مربی تیم ملی كشوری را برای یك بازی به كشور دیگر راه نمی‌دهند." این شرایط چه بود كه وربیك از آن سخن می‌گوید؛ اما بیشتر توضیح نمی‌دهد. به راستی، موضوع به این پیچیدگی بود؟
افشین قطبی نیز به نوعی، سخنان پیشین را تكرار می‌كند؛ اما در كلیات باقی می‌ماند و وارد جزئیات نمی‌شود. وی عنوان می‌كند: "از مدتی پیش برای گرفتن روادید از طریق فدراسیون كره اقدام كرده بودیم؛ اما روادیدم صادر نشد. بسیار دوست داشتم به كشورم بازگردم؛ اما این اتفاق رخ نداد. از این بابت بسیار متاسفم." قطبی در حالی از بازگشتش پس از 29 سال سخن می‌گوید كه این جملات ابهاماتی را ایجاد می‌كند؛ ولی آیا مدارك این مربی كافی بود؟
بازگشت این ایرانی مقیم ایالات متحده در حالی به تعویق افتاد كه دلایل اصلی آن در ماجراجویی رسانه‌ای گم شد. حمیدرضا آصفی، معاون پارلمانی و كنسولگری وزارت امور خارجه می‌گوید: "قطبی دارای گذرنامه آمریكایی بوده و ترك تابعیت ایران نیز نكرده است. او شناسنامه ایرانی ندارد و به عنوان یك ایرانی خواهان ورود به ایران با گذرنامه‌ی امریكایی است." این همان اتفاقی بود كه براساس قوانین وزارت امور خارجه، امكان پذیر نبود چراكه كلیه اتباع ایرانی تنها مجازند با گذرنامه ایرانی وارد شوند. البته پیش از اعزام تیم فوتبال كره به تهران، از سوی سفارت ایران در سئول جلساتی با قطبی برگزار شد كه وی در پایان مسئولان سفارت را به "سنگ اندازی و كار سیاسی" متهم می‌كند. اگرچه قطبی با تاخیری چند روزه گذر نامه‌ی ایرانی‌اش را از طریق پدرش به سفارت ایرانی در دوبی می‌رساند؛ اما دیگر زمان كافی برای پیمودن راه‌های قانونی باقی نبود چراكه این مراحل، حداقل هفت روز زمان نیاز داشت و مدارك، در كمتر از این آماده شد بود.
* شاید وقتی دیگر
دیدار 24 آذر به پایان رسیده. ایران به نتیجه 2 بر صفر در ورزشگاه آزادی تهران بر كره جنوبی غلبه كرد تا به عنوان صدرنشین از گروهش صعود كند و خود را مهیای مرحله نهایی سازد؛ اما افشین قطبی پس از 29 سال هم نتوانست به ایران باز گردد تا وطنش را از نزدیك ببیند. او هنوز هم تصویر تهران در سال 56 را برابرش دارد؛ تصویری سیاه و سپید، با خط‌هایی كه می‌آیند و می‌روند. او نیامد تا شاهد صف‌آرایی یارانش برابر تیم كشورش باشد؛ اگرچه می‌توانست به ارائه مداركش در زمان مقرر، مانع از وقوع این اتفاق شود.
افشین قطبی به ایران نرسید تا در دوبی بازی را از تلویزیون تماشا كند و همچنان میان پاردوكس "اشك و لبخند" به سر برد. مسافر سه قاره سیاره خاكی، همچنان سفر می‌كند و به دنبال وطن. راستی، چرا او در 29 سال اخیر به ایران نیامده است؟
