آموزش گام به گام بسکتبال (17)
به طرف حریف بروید و راه او را سد کنید
هرچه بازیکن برای این هدف انجام داده است سکوی او برای گام و مرحله بعدی خواهد بود که همان سد کردن حریف هست. بازیکنان شما کار دشواری در ارتباط با 3 مرحله اول نخواهد داشت اما دور نگاه داشتن حریف از سبد تقریباً برای همه بازیکنان خصوصاً آنهایی که تازه کارند، دردسرساز خواهد بود.
هدف از دور نگاه داشتن حریف، کسب برتری برحریف در ریباند است. در شرایط طبیعی اگر بازیکن جلوی حریف خود جا گرفته باشد، امکان ریباند کردن او بیشتر است. نام این کار جاگیری قسمت داخلی است زیرا بازیکن بین حریف و سبد جای گرفته است.
گاهی (هنگامی که حریف زیاد از حد زیر سبد رفته است و یک شوت از فاصله دور انجام شده است) موقعیت بیرونی (حریف بین بازیکن و سبد) ترجیح داده میشود. از آنجا که این حالت بندرت پیش میآید، در این بخش جاگیری مورد درخواست ما از بازیکنی که سد راه حریف کرده، موقعیت داخلی است. (شکل 1-17) تفاوت بین موقعیت داخلی و خارجی را تشریح میکند.
قبل از سد کردن، بازیکن باید به سمت بازیکنی که قبلاً جای او را مشخص کرده برود. بازیکن باید به سرعت حرکت کند و اجازه ندهد حریف موقعیت بهتری به دست آورد. به بازیکنان استفاده از چرخشها را برای یاری آنها در جاگیری داخلی برای سد کردن حریف، آموزش دهید.
هنگام سد کردن راه حریف، بازیکن باید در حالتی نظیر حالت ایستادن مناسب با مشخصات زیر باشد. پاها باید به موازات هم و فاصله بین آنها مساوی عرض شانهها باشد، دستها باید بالا نگاه داشته شود در حالی که بازوها موازی زمین بوده و آرنجها حالت خمیده دارند و کف دستها رو به بالا قرار گرفتهاند. (شکل 2-17) حالت استاندارد بدن در حال سد کردن حریف را نشان میدهد.
سد کردن راه حریف به سبد، بخشی از رسیدن به ریباند است که اغلب باعث برخورد با حریف میشود. برخورد بطور طبیعی بوسیله بازیکن داخلی، آغاز میشود زیرا بازیکنان باید به سمت سبد چرخش کنند و در حالت مستقر برای ریباند قرار بگیرند (در حالی که هنوز بعد از رها شدن شوت حریف تعیین شده خود را زیر نظر دارند)، بعد از سد کردن راه او دیگر قادر به دیدن حریف نخواهند بود. (شکل3-17)
بازیکنان در این حال باید از حس دیگر خود یعنی حس لامسه استفاده کنند. حس لامسه، حسی است که ادامه تعیین مکان حریف را ممکن میسازد. نشیمنگاه و آرنجها اغلب برای این منظور بکار گرفته میشوند.
(شکل 4-17) نشان میدهد که چرا تماس بدنی با حریف اینقدر دارای اهمیت است. توجه کنید در (شکل 4-17) الف تماس بدنی صورت نگرفته است و در نتیجه حریف فضای کافی برای رفتن به طرف سبد و به دست آوردن موقعیت بهتر برای ریباند را دارد. اما بازیکن (شکل 4-17) ب با تماس بدنی از جاگیری حریف در موقعیت داخلی برای ریباند، ممانعت میکند.برخلاف تصور گسترده، بسکتبال یک ورزش توأم با برخورد است و در این میان مربیان باید در ذهن داشته باشند که بعضی از بازیکنان ممکن است آمادگی بیشتری از دیگران برای جنبه فیزیکی ریباند داشته باشند.
نکته: توجه داشته باشید که در تمرینات و بازیها بازیکنان را براساس اندازه، قدرت و آمادگی برای برخورد در مقابل هم قرار دهید.
برای توپ حرکت کنید
گفته قدیمی که بعضی بازیکنان خاص "بوی توپ را استشمام میکنند" ممکن است درست باشد. تعدادی از ریباند کنندهها به نظر میرسد برای ریباند کردن هر توپ برگشت شده، درست در جای مناسب هستند.
بخشی از موفقیت آنها ممکن است در ارتباط با غریزه ریباند باشد. هر چند احتمال قویتر آن است که ریباند کنندهها با هوش فطری آشکار، آموزش دیدهاند شوتهای انجام شده از نقاط مختلف که تبدیل به گل نمیشود و از سبد برگشت میشود، کجا پایین خواهد آمد.
به بازیکنان خود آموزش دهید که تا غریزه ریباند را با توجه به اطلاعات مذکور در توزیع توپهای برگشت شده از سبد که در (شکل 5-17) آمده است، تقویت کنند. توجه داشته باشید که توپهایی که از یک سمت زمین شوت شدهاند به احتمال بیشتر (70درصد لغایت 75درصد) بعداز برخورد به حلقه در سمت دیگر زمین فرود خواهند آمد. بازیکنان باید یاد بگیرند که در سمت مقابل مکان انجام شوت نسبت به سبد جای بگیرند.(جایی که به نام سمت ضعیف یا سمت کمک نامیده میشود) از طرفی دیگر باید به آنها گفته شود، اغلب شوتهای انجام شده از میانه زمین در منطقهای وسط محوطه پنالتی، برگشت خواهند شد.
همچنین مطمئن شوید که بازیکنان میدانند که شوتهایی که از فاصله نزدیک رها میشوند نزدیکتر به سبد برگشت خواهند شد و آن شوتهایی که از فاصله دورتر رها شدهاند در فاصله دورتر. در نهایت بازیکنان توجه داشته باشند بعضی حلقهها توپ را در فاصله بیشتری برمیگردانند در حالی که تعدادی دیگر ضربه حاصل از شوت را گرفته و برد توپهای برگشت شده را کمتر میکنند. بازیکنان را وادارید در حین گرم کردن نحوه برگشت توپ از سبد را آزمایش کنند تا دریابند که آن حلقه برگشتهای بلندی تولید خواهد کرد یا کوتاه.
عامل دیگر برای موفقیت بعضی بازیکنان در گرفتن توپ، تلاش است. این نکته را فراموش نکنید که ریباند کنندههای خوب تنبل نیستند! آنها طوری عمل میکنند گویی هر توپ بیصاحب مال آنهاست. این نحوه تفکر را در آنان القا کنید. برای این منظور بهدست آوردن حداکثر ریباند، توپهای بیصاحب و توپ ربایی را بوسیله بازیکنان با تحسین آنها و دیگر تشویقها و جوایز مورد توجه قرار دهید.
موقعشناسی و قدرت پرش 2 مشخصه مفید برای ریباند هستند. اگر بازیکن نداند کی و چگونه از پرش خود استفاده کند همه پرشهای دنیا بیفایده خواهند بود. تمرینات متعددی وجود دارد که به بازیکنان کمک میکند تا درک کنند چه زمانی باید از پرش خود استفاده کرده و زمین را برای ریباند ترک کنند. یک تمرین مناسب و موثر آن است که بازیکنان بسادگی توپ را به تخته زده و در حداکثر ارتفاع پرش خود آن را بگیرند.
منبع: کتاب مهارتها و تمرینهای بسکتبال