سفر به ایران کوچک؛ از شب های پرستاره کویر تا اسکی روی برف

البرز را تکه ای از پارس قدیم و سرزمین مادها می دانند که در رسایی فرهنگ، قدمتی به بلندای تاریخ فرهنگی ایران زمین دارد.

دامنه سلسله جبال البرز که طبیعتی خیره کننده، آب و هوایی مطبوع، چشم اندازهای بدیع، رودهایی پرآب و دریاچه های آب شیرین دارد، دیاری سر ساییده به آسمان و پای محکم کرده لابه لای کوه های استوار تا دشت های وسیع است که مردمانی بافرهنگ های غنی که همگی از اقوام ایرانی هستند را در دل خود جای داده است.

روستای شهرستانک

استان البرز که نام آن در زبان باستان «هربرز» («هر» به معنای کوه بلند و «برز» به معنای بلندی) بوده است دارای شش شهرستان کرج، ساوجبلاغ، نظرآباد، اشتهارد، فردیس و طالقان است، این استان از شمال به استان مازندران، از شرق به استان تهران، از جنوب به استان های تهران و مرکزی از غرب به استان های قزوین متصل می شود.

شمالی ترین منطقه استان شامل ارتفاعات شمال طالقان، شرقی ترین منطقه آن شامل ارتفاعات شرقی دیزین، جنوبی ترین منطقه آن شامل منطقه مابین شهریار و رباط کریم (کوه های جنوب اشتهارد یا منطقه کوهستانی رامند) و غربی ترین منطقه آن شامل عشرت آباد واقع در غرب اشتهارد و سه راهی زیاران و طالقان بعد از شهر آبیک است.

استان البرز که نام آن در زبان باستان «هربرز» («هر» به معنای کوه بلند و «برز» به معنای بلندی) بوده است دارای پنج شهرستان کرج،ساوجبلاغ،نظرآباد،اشتهارد، فردیس و طالقان استجاذبه های گردشگری فراوان تاریخی، باستانی و طبیعی، بناهای به یادگار مانده از ادوار تاریخی مختلف، وجود روستاهای زیبا و خوش آب وهوا در جای جای البرز،  مجموعه جاذبه های گردشگری فراوان را برای میزبانی از گردشگران فراهم کرده است.

کاروانسرای شاه عباسی کرج یادگاری از دوره صفوی

ریشه های باستانی و تاریخی کرج که به ایران کوچک شهره است به صدها اثر همچون معابد، پرستشگاه ها، آتشکده ها، گورستان ها، زیارتگاه ها، قلعه ها، پل ها، حمام ها، دژهای دیده بانی، تپه های باستانی، کاروان سراهای تاریخی و اماکن زیارتی و مذهبی برمی گردد.

کاروانسرای شاه عباسی

کاروانسرای شاه عباسی کرج یکی از یادگارهای دوره صفویه در این شهر است که معماری آن شبیه به دیگر کاروانسراهای این دوره است مساحت کل بنا سه هزار و ۶۰۰ مترمربع و مساحت حیاط مرکزی آن ۹۰۰ مترمربع است.

این کاروانسرا احتمالاً در دوره پادشاهی شاه سلیمان صفوی بین سال های ۱۰۷۸ تا ۱۱۰۹ هجری قمری بناشده است و در ابتدا به عنوان پناهگاهی برای استراحت کاروانیان بوده که در اواخر دوره قاجاریه تعمیرات جزئی در بنا ایجادشده و از آن به عنوان مدرسه برزگران استفاده می شده است.

کاروانسرای شاه عباسی، در سمت جنوب شرقی میدان توحید و تقاطع خیابان شهدای محراب و قدس کرج در خیابان قدس یا همان میدان شاه عباسی معروف واقع شده است، چهارفصل سال و هرروز هفته برای بازدید از این مجموعه زیبا و باشکوه را می توانید انتخاب کنید.

قابل توجه است که کاروانسرای تاریخی و گردشگری شاه عباسی با داشتن تالارهای پذیرایی، رستوران، سفره خانه، چایخانه، شربت خانه و قهوه خانه سنتی با ارائه غذاهای اصیل ایرانی و فرنگی در محیطی سنتی همراه با بازارچه صنایع دستی و سوغات محلات مختلف میزبان شهروندان و گردشگران است.

تپه اُزبکی

سرزمین کهن خشت جهان

وجود تپه اُزبکی در شهرستان نظرآباد، که کهن ترین خشت جهان در آنجا یافت شده است می تواند پای گردشگران زیادی را به سرزمین البرز بکشاند زیرا سفر به سرزمین کهن خشت جهان و مشاهده تپه های تاریخی که بیانگر قدمت چند هزارساله است، جذابیتی بی نظیر را نصیب هر گردشگری می کند.

معماری تقریبا سالمی بر روی تپه اُزبکی است که از مهم ترین آثار دوره ماد در فلات مرکزی بوده این اثر دارای ویژگی های اصیلی از معماری نخستین فرمانروایان آریایی در ایران استمحوطه اُزبکی در ۵۰ کیلومتری غرب شهرستان کرج و در شمال شرق روستای اُزبکی از توابع دهستان احمدآباد مصدق از بخش مرکزی شهرستان نظرآباد قرار دارد، ارتفاع زمین های اطراف آن از سطح دریا هزار و ۱۸۸ متر است.

محوطه اُزبکی شامل تپه مخروطی شکل بزرگی به قطر ۱۵۰ و ارتفاع ۲۶ متر که در اطراف آن ۹ تپه قرارگرفته است.

معماری تقریباً سالمی بر روی تپه مرتفع مرکزی است که از مهم ترین آثار دوره ماد در فلات مرکزی بوده این اثر دارای ویژگی های اصیلی از معماری نخستین فرمانروایان آریایی در ایران و  دارای هفده فضای معماری است که از مهم ترین آن ها می توان از باروی پیرامون دژ، حیاط بزرگ شرقی، انبار جنوبی، تالار بزرگ جنوبی، تالار شمالی در میانه غرب دژ، اتاق بزرگ سکو دار، تالار معبد، اتاق نگهبانان، صندوقخانه، تأسیسات آشپزخانه ای و دروازه ورود به دژ نام برد.

امامزاده چهل اختران نظرآباد

سفر به سرزمین بلندی ها

کوه های بلند و مسیر دشوار تردد به دره طالقان سبب شده است این ناحیه یکی از بکرترین مناطق شمال مرکزی ایران باشد. این شرایط درعین حال موجب تراکم سایت های تاریخی این منطقه در دوران پیش ازتاریخ شده است، این منطقه در عصر آهن موردتوجه مردمان ساکن در دشت ساوجبلاغ قرار گرفت.

این شهر به لحاظ قرار گرفتن در رشته کوه های البرز میانی آب وهوای کوهستانی ییلاقی دارد و به همین دلیل دارای جمعیت فصلی بوده و در تابستان جمعیت آن به بیش از ۱۲ هزار نفر می رسد.

این در حالی است که جمعیت ثابت شهر طالقان حدود ۵ هزار نفر است.

از مهمترین جاذبه های گردشگری این شهرستان می توان به منزل آیت الله طالقانی در روستای«گلیرد» که خود از روستاهای هدف گردشگری در استان البرز است، قلعه کیقباد و منصور، غارهای تاریخی بادامستان و اسنابن، محوطه باستانی قلادوش و قلعه ارژنگ اشاره کرد.

طبیعت شهرستان طالقان

سفری با چاشنی بستنی و آلو ترش

روستای برغان واقع در شهرستان ساوجبلاغ به نگینی در دل صدف معروف بوده به طوری که این روستا با دو واژه قدمت و تاریخ عجین شده است.

جاذبه های گردشگری فراوان این روستا، در فصل های مختلف سال، گردشگران زیادی را به اینجا می کشاند، شهرت آلوی برغان و بستنی «گله» علاوه بر زیبایی های طبیعی، مجموعه ای خاطره انگیز و البته خوشمزه برای گردشگران فراهم کرده است که دیدن از این روستا را برایشان زیباتر می کند.

محلی ها به آلوی برغان «گوجه برغان» هم می گویند و درواقع یک محصول پیوندی است که طعم و مزه خاصی دارد، طبق گفته محلی ها آلوی برغان از پیوند آلوی معمولی با آلوی بخارا به دست می آید.

روستای بَرغان

برغان از مناطق بسیار زیبای استان البرز محسوب می شود و به دلیل نزدیکی به اتوبان کرج - قزوین می تواند شاهد افزایش تعداد گردشگران در خود باشد دلیل این امر نیز این است که بسیاری از مسافران و گردشگران در کشور برای رسیدن به استان های موردنظر خود، از اتوبان کرج - قزوین می گذرند و برغان می تواند محلی خوبی برای تمدد اعصاب و تفریح و گشت وگذار آن ها باشد.

برغان از مناطق بسیار زیبای استان البرز محسوب می شود و به دلیل نزدیکی به اتوبان کرج- قزوین می تواند شاهد افزایش تعداد گردشگران باشدچهارمین جاده زیبای جهان از البرز می گذرد

در ادامه باید به شاهراه بودن البرز اشاره کنیم که محل گذر ۱۴ استان کشور است، وجود محور توریستی و بی نظیر چالوس که قدیمی ترها آن را به واسطه گردنه های سخت و خطرناکش به نام «هزار چم» می شناسند، باعث شده است ۵۶ روستای واقع در این محور دارای شهرت ملی و جهانی باشند.

روستاهایی با قدمتی هزارساله، باغ ها، درختان کهن سال و ابنیه ی تاریخی، رستوران ها و مراکز اقامتی در چهارمین جاده زیبای جهان (چالوس) دست به دست هم داده تا معجونی از جاذبه های گردشگری به هم وطنان عرضه شود.

محور چالوس

روستای سیجان

روستای سیجان در منطقه ارنگه واقع شده است و پس از عبور از روستاهای سرزیارت و گوراب به این روستا می رسیم. این روستا با طبیعت بِکر پذیرای گردشگران در تمامی فصول سال است.

سیجان بهشت پنهان در پیچ وخم های جاده چالوس است البته این تکه از بهشت تنها بخش اندکی از جاذبه های این محور است.

گردشگران برای لذت بردن از این جاذبه ها باید نگاه خود را به چالوس به عنوان محوری عبوری و مسیری که صرفاً آن ها را به شمال کشور می رساند تغییر دهند و ماشین خود را برای ساعتی هم که شده از مسیر اصلی این جاده خارج کرده و به سمت حواشی این جاده رانندگی کنند.

روستای سیجان

روستای گچسر

گچسر روستای زیبایی است که در انتهای بخش آسارا قرار گرفته، قدمت این روستا به دوره صفوی برمی گردد و گچسر را به دلیل این که دارای معادن غنی گچ است به این اسم نامیده اند، آب و هوای گچسر در همه فصل های سال معتدل و خنک است.

پل سنگی و کاخ رضا شاهی از دیدنی های این روستا به شمار می آید، در کنار تمام دیدنی ها و جاذبه های فراوان گچسر، پیست دیزین نیز بر زیبایی های این روستا افزوده است، کاخ روستای گچسر و کوره های گچ پزی از دیگر جاذبه های گردشگری این روستا هستند.

جشنواره لاله ها در گچسر

یکی دیگر از جاذبه های این روستا که در فصل بهار گردشگران زیادی را به خود جذب می کند باغ لاله هاست که در روستای گرماب گچسر قرار گرفته است، این باغ دارای بیش از ۳۰ واریته گل لاله و یک میلیون پیاز لاله است.

یکی از جاذبه هایی که در فصل بهار گردشگران زیادی را به خود جذب می کند باغ لاله هاست که در روستای گرماب گچسر قرار گرفته استروستای شهرستانک

یکی دیگر از مکان های زیبا که در دل جاده چالوس قرار گرفته، روستای شهرستانک با عمارت ناصری است که به یکی از مقاصد گردشگری استان البرز تبدیل شده است.

این روستا از توابع دهستان لورا در ۶۳ کیلومتری شمال غربی کرج و جاده چالوس قرار گرفته است. مردم این روستا عموما زندگی خود را از طریق کشت غلات، گردو و میوه، پرورش زنبورعسل، تولید لبنیات، دامداری و جاجیم و شالبافی می گذرانند.

با سفر به این روستا علاوه بر لذت بردن ازطبیعت می توان سوغاتی هایی خوشمزه، برای دوستان و آشنایان خرید و به عنوان هدیه به آنها داد.

 روستای سیجان

لذت اسکی روی برف در دیزین

اما گردشگرانی که البرز را مقصد نهایی خود انتخاب می کنند در یک روز هم می توانند از سرسبزی جاده چالوس بهره مند شوند و هم می توانند در کویر اشتهارد شبی پرستاره را سپری کنند.

اما برخی که به ورزش های زمستانی علاقه مند هستند با حضور در پیست اسکی دیزین می توانند لذت اسکی روی برف را تجربه کنند درواقع می توان ادعا کرد استان البرز استانی چهارفصل است.

پیست اسکی دیزین در ۱۲۳ کیلومتری شهرستان کرج و ۷۰ کیلومتری روستای زیبای ولایت رود واقع شده است. وجود پیست دیزین و کوه ها و دشت های زیبا باعث شده است که روستای ولایت رود یکی از روستاهای هدف گردشگری استان البرز باشد.

پیست دیزین در سال ۱۳۴۸ تأسیس شد و در شمار پیست های معروف جهان قرار دارد دیزین اولین پیست در ایران است که از طرف فدراسیون جهانی اسکی مورد تأیید برای برگزاری مسابقات رسمی قرار گرفت و به عنوان پیست بین المللی شناخته شد.

پیست دیزین دارای ۳ مسیر تله کابین، ۲ تله سیژ، ۲۳ پیست اسکی و ۷ تله اسکی بشقابی و تله اسکی چکشی و پیست چمن است که در فصول مختلف سال پذیرای علاقه مندان به اسکی و سایر ورزش های تابستانی و زمستانی است.

  پیست دیزین

احمد ترکاشوند معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی البرز پیش ازاین در گفتگو با خبرنگار مهر گفته بود: محور کرج - چالوس دارای ظرفیت های گردشگری بالایی است به طوری که بسیاری از هم وطنان در طول سال برای یک بار هم که شده از این جاده دیدن می کنند.

گردشگرانی که البرز را مقصد نهایی خود انتخاب می کنند در یک روز هم می توانند از سرسبزی جاده چالوس بهره مند شوند و یا در کویر اشتهارد شبی پر ستاره را سپری کنندترکاشوند افزود: یکی از ظرفیت های گردشگری این محور وجود روستاهای با قدمت هزارساله است به طوری که بسیاری از پایتخت نشینان و همچنین شهروندان کرجی تعطیلات آخر هفته خود را در ویلاهای روستاهای محور چالوس می گذرانند.

وی گفت: بازدید گردشگران باعث شده که بسیاری از روستانشینان هوای مهاجرت نداشته باشند و ترجیح دهند که در روستا بمانند و به کار دام پروری و کشاورزی بپردازند.

وی بازدید گردشگران و طبیعت گردان در روستاهای محور چالوس را باعث توسعه فرهنگی بومیان این روستاها دانست و گفت: گردشگری روستایی راهی مناسب برای تقویت اقتصاد روستاهای استان و افزایش منابع درآمد روستانشینان است.

وی به رابطه دوسویه گردشگر و روستانشینان اشاره کرد و افزود: از یک سو گردشگری به مردم بومی سود می رساند و از سویی دیگر نیز، بومیان در توسعه گردشگری نقش ایفا می کنند.

منبع : خبرگزاری مهر