زیباترین آیین های عید غدیر در ایران

کم کم بوی خوش عید غدیر از پنجره ماه ذی الحجه استشمام می شود . عیدی با جایگاه ویژه که به نوعی تجدید میثاق با مولایمان حضرت علی (ع) به شمار می آید. به همین دلیل است که از آن به عنوان« عید الاکبر» نام برده شده و از گذشته های دور آیین ها و مراسم خاصی برای استقبال از این روز تدارک دیده می شده است تا شکوه این روز را به رخ همگان بکشند. در زیر نگاهی به گلچینی از این مراسم در کشورمان می اندازیم.

مراسم « برادر گفته» در خراسان شمالی

عقد اخوت یا پیمان برادری و یا آنگونه که مردم این استان می گویند "برادر گفته" یکی از رسوم مردم خراسان شمالی در عید غدیر است . در این مراسم دو نفری که مدتی از دوستی آنها می گذرد و رفیق گرمابه و گلستان یکدیگر شده اند ، در این روز به امید استحکام بیشتر این دوستی و پایبندی به برخی وظایف فراتر از دوستی معمولی پیمان برادری می بندند. آنها دست راست یکدیگر را می گیرند و ذکر « واخیتک فی الله و صافیتک فی الله و..»  را می خوانند و یا آن طور که از گذشته رسم بوده قرائت صیغه برادری را به روحانی و یا امام جماعت مسجد می سپارند.

عیدی خاص و مراسم « نئور» در جزیره کیش

شب عید غدیر و روز آن در چند نوبت مراسم جشن و مولودی خوانی در حسینیه های مخصوص مردان برگزار میشود. مولودی خوانی و پذیرایی و دادن عیدی از جمله بخش های این مراسم است. منظور از عیدی دادن در این مراسم ، رسمی است که در آن شرکت کنندگان دست های یکدیگر را به نحو خاصی می گیرند ، به طوری که انگشت شست خود را روی شست دیگر فشار میدهند و این دعا را می خوانند: « الحمد الله علی الکمال الدین، الحمدالله اتمام نعمه و رضی رب وولایت علی بن ابی طالب ».
در پایان این مراسم ، آیینی موسوم به « نثور » برگزار می شود. در این آیین خانواده نوزاد تازه متولد شده مقداری تنقلات و.. . با خود در یک سبد بزرگ به نام « جفیر» به حسینیه می آورند و روی سر نوزاد می ریزند و بچه های کوچک با سر و صدا تنقلات را از پایین جمع آوری می کنند. بخشی از این مراسم نیز مربوط به نو عروسان است.

برپایی حجله در میناب

ساکنان شهر میناب دومین شهر پرجمعیت استان هرمزگان در این روز در ابتدای صبح غدیر حجله ای برپا می کنند که به آن حجله امام علی(ع) می گویند و برپایی این حجله شادی با مولودی خوانی و آیین شادی و کف زدن های ممتد به شیوه سنتی مردم منطقه که از میدان ولایت تا مسجد امام را به فاصله یک کیلومتر در بر می گیرد، همراه می شود.

نامگذاری فرزندان به نام مولا علی (ع) در حاجی آباد

در حاجی آباد دیگر شهر هرمزگان هم از قدیم الایام رسم براین بوده که در روز عید غدیر خم برای هر نوزاد پسری که متولد می شده اسامی  نظیر علی، علیداد، قربانعلی و مشابه آن را به عنوان نام وی انتخاب می کردند. زیارت در قدمگاه امیرالمومنین(ع) از دیگر رسوم قدیمی مردم حاجی آباد بوده است. آنها همچنین صبح اول وقت به دفتر امام جمعه مراجعه می کنند و به اتفاق ایشان به صورت پیاده به زیارت امامزاده «سید محمد» و «امیر نظام الدین» دو تن از نوادگان امام موسی کاظم(ع) در حوالی شهر حاجی آباد می روند.

دریافت ته کیسه و حنابستن گوسفندان قربانی در مازندران

در روز عید غدیر ، مردم این منطقه از ایران به دیدن سادات می روند و سکه ای را به عنوان «ته کیسه» یا پارچه سبز و سفیدرنگی را از دست سید یا سیده به عنوان تبرک دریافت می کنند. در این روز گوسفند یا بره قربانی را حنا می بندند و تا آفتاب نزده قربانی می کنند. کسانی که نذر دارند به هر نیتی که باشد انگشت به خون می زنند و به پیشانی می مالند.

دید و بازدید از سادات در کاشان

در عید سعید غدیر خم رسم بر آن است که صبح روز عید به دیدار سادات و ذریه امیرالمومنین(ع) می روند و با مصافحه کردن و گفتن عبارت «الحمدلله الذی جعلنا من المتمسکین بولایهْ امیرالمومنین والائمهْ علیهم السلام» در حال ملاقات ادای احترام به سادات می کنند و سادات نیز ضمن پذیرائی با شربت و شیرینی و اهداء هدیه ای به رسم یادبود از مهمانان قدردانی می نمایند.
از دیگر آداب و رسومی که به صورت عام در همه جای میهن عزیزمان برگزار می شود ، دریافت عیدی از سادات است که معمولا به صورت اسکناس نو است و گیرنده عیدی تا سال بعد آن را خرج نمی کند. پوشیدن لباس نو و معطر کردن ، روزه مستحبی عید غدیر ، اطعام مومنین و نیازمندان ، دید وبازدید با تاکید بر دست دادن ، زیارت قبور اموات و شهدا و هدیه دادن نیز از دیگر آداب و رسومی است که به مناسبت عید یزرگ غدیر در جای جای ایران رایج است.