احیا حمام تاریخی خسروآقا

محمد حسن طالبیان معاون میراث فرهنگی احیاء این حمام تاریخی را یکی از مصوبات نشست مشترک با شهردار اصفهان، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و مسئولان اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان در راستای اعتلای میراث فرهنگی و توسعه پایداراصفهان اعلام کرد و گفت: احیاء این حمام به عنوان یکی از نگین های معماری و مهندسی حمام های تاریخی کشور بر اساس شواهد، عکس و نقشه های تاریخی و بقایای بجا مانده از این اثر صورت خواهد گرفت.

وی این رخداد را پیامی مهم در تغییر، نگرش و رویکرد مدیریتی شهر اصفهان خواند وگفت: حمام خسرو آقا با۹۲۰ متر مربع مساحت در زمان شاه سلیمان صفوی و به همت یکی از کارگزاران او به نام خسرو آقا (آغا) ساخته شد. این حمام که تا حدود پنجاه سال پیش مورد استفاده همگانی بوده است از سوی سازنده آن وقف شده بود تا عایدات آن صرف استنساخ کتب شود.

به گفته طالبیان این بنا که در سال ۱۳۵۳ با شماره ۹۷۶ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده بود در سال ۱۳۵۸ از سوی افرادی ناشناس و سودجو که می خواستند شرایط را برای احداث امتداد خیابان استانداری آماده کنند تا بتوانند زمین های منطقه را به بهای گران تر بفروشند، با شایعه تبدیل این مکان به مراکز فساد و تجمع افراد بزهکار، منفجر و دچار خسارت عدیدهای شد. که به دنبال آن، سازمان میراث فرهنگی به دفعات مرمت های مختلفی را انجام می دهد.

طالبیان با اشاره به اینکه پس از این رویداد تلخ، شورای عالی شهرسازی و معماری ایران برای پیشگیری از تخریب نهایی حمام خسرو آقا با مصوبه ای با تخریب حمام خسروآقا و احداث ادامه خیابان استانداری مخالفت می کند افزود: طبق اسناد منتشر شده در سال ۱۳۷۲ از سوی وزارت مسکن و شهرسازی وضعیت حمام خسرو آقا در آن سال «درحال بازسازی» و کاربری پیشنهادی آن هم «فرهنگی، نمایشگاه آثارهنری دوره صفویه» معرفی می شود. با این حال در ساعت ۲ بامداد روز سه شنبه ۲۲/ ۱/۱۳۷۴ حمام خسرو آقا، یک شبه تخریب و محوطه آن تسطیح می شود. در آن سال با شکایت سازمان میراث فرهنگی وقت اصفهان مبنی بر تعقیب عاملان تخریب حکم اجرای عملیات بازیابی فضا و اجرای معماری این اثر تخریب شده از سوی دادسرای عمومی اصفهان صادر می شود. علی رغم صدور این حکم متاسفانه خیابان حکیم بر روی این حمام در امتداد خیابان استانداری احداث می شود. هنوز بقایای این اثر در زیر خیابان موجود است.

تخریب این اثر از سوی یونسکو، مردم، علاقمندان تاریخ و فرهنگ و آثار معماری ایران به دفعات مورد اعتراض قرار گرفت.

طالبیان به دنبال توجه بیشتر و روزافزون مدیریت شهری و شهرداری اصفهان در سال همدلی و هم زبانی دولت و ملت و راهبرد اتخاذ شده برای توسعه فرهنگی و پایدار شهر جهانی اصفهان یعنی توسعه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری که اصفهان در هر سه مورد جهانی است گفت: این اقدام در راستای اقدام مهم احیاء دولتخانه صفوی به عنوان پیام مهم و ارزشمند مدیران شهری و تغییر نگرش جدید در تاریخ می تواند ماندگار و حایز اهمیت باشد.