تبیان، دستیار زندگی
تنها آیین مذهبی که برگزاریش تاریخی شمسی دارد، آیین قالیشویان مشهد اردهال است که حالا به لطف ثبت جهانی‌اش در سال گذشته بیش از پیش شناخته شده است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

عزاداران چوب به دست!
مراسم قالیشویان


تنها آیین مذهبی که برگزاریش تاریخی شمسی دارد، آیین قالیشویان مشهد اردهال است که حالا به لطف ثبت جهانی‌اش در سال گذشته بیش از پیش شناخته شده است.

‌قالیشویان، ‌عزاداران چوب به دستی هستند ‌که پابرهنه محله‌های کاشان را کوچه به کوچه گذر می‌کنند تا روانه اردهال شوند و با سوگواری قالی بشویند.

آیین‌ها و باورداشت‌های مقدس، همواره برای مردمان باورمند به آن، به عنوان یک اصل مقدس و گرامی زنده می‌ماند و در کشاکش رویدادهای زمانه و هنگامه‌های گوناگون، تنها از شکلی به شکل دیگر درمی‌آید یا وجه تسمیه خود را تغییر می‌دهد.

مراسم قالیشویان

امروزه در اردهال کاشان به پیروی از رسمی کهن، آیینی به نام ‌ قالیشویان‌ برگزار می‌شود که از برخی ویژگی‌ها و شیوه‌های برگزاری مراسم، پیوند آن با آیین‌های جشن تیرگان یا دعای باران به دیده می‌آید.

دومین جمعه مهر هر سال -که سالگرد شهادت امامزاده سلطانعلی دانسته می‌شود- مردمان بسیاری از دور و نزدیک در اردهال گردهم می‌آیند تا شاهد مراسم نمادین تغسیل او باشند.

در این مراسم که توسط اهالی روستای ‌فین‌ کاشان و چند روستای دیگر برگزار می‌شود و دیگران حق شرکت در آن را نداشته و تنها تماشاچی هستند، یکی از قالی‌های درون بنای امامزاده، به عنوان قالی‌ای که پیکر امامزاده را در آن پیچیده بوده‌اند، به صورت لوله‌شده بر دوش جوانان قرار می‌گیرد و آن را به سوی چشمه‌ای که حدود چند صد متری شرق بنا واقع است، می‌برند.

مراسم قالیشویان

به دنبال این دسته، گروهی دیگر که هر یک چوبدستی بلندی در دست دارند، حرکت می‌کنند و با تکان دادن چوبدستی در هوا به نبردی نمادین با قاتل امامزاده می‌پردازند.

قالی را در کنار چشمه به زمین می‌گذارند و آب چشمه را به نشانه غسل دادن امامزاده بر آن می‌افشانند و آن‌گاه دوباره آن را با شور و هیجان به سوی بنا باز می‌گردانند. این مراسم منحصراً توسط اهالی «فیـن» کاشان برگزار می‌شود و دیگران حق شرکت در آنرا نداشته و تنها تماشاچی هستند.

دومین جمعه مهر هر سال -که سالگرد شهادت امامزاده سلطانعلی دانسته می‌شود- مردمان بسیاری از دور و نزدیک در اردهال گردهم می‌آیند تا شاهد مراسم نمادین تغسیل او باشند

به آیین قالیشویی اکتفا نکنید

درباره این آیین حماسی زیاد گفته شده اگر قصد سفر به این منطقه را دارید پیشنهاد می‌کنیم به تماشای این آیین اکتفا نکنید که جاذبه‌های بیشتری در آن منطقه وجود دارد که دیدنش خالی از لطف نیست. در همان مشهد اردهال و اتفاقا در همان صحن امامزاده قبر یکی از مشهورترین شاعران معاصر وجود دارد. می‌توانید در همان صحن به دیدار سهراب سپهری هم بروید.

تنها 12 کیلومتر که از امامزاده فاصله بگیرید می‌توانید گشتی هم در روستای نیاسر بزنید که آبشارش یکی از دیدنی‌های منطقه است و البته ناگفته نماند که مشهد اردهال تنها 35 کیلومتر با خود شهر کاشان فاصله دارد و می‌توانید بسیاری از دیدینی‌های این شهر راهم به فهرست برنامه‌های سفرتان در جمعه پیش رو اضافه کنید.

بخش گردشگری تبیان


برگرفته از جام جم