تاریخ گردی در آخر هفته

کاخ مظفری

این کاخ در ضلع جنوبی شهر اوشان قرار گرفته و دارای دو طبقه است که در دوره سلطنت مظفرالدین شاه قاجار ساخته شده. گرداگرد کاخ در طبقه اول و دوم ایوانی در نظر گرفته شده که ستون های چهارضلعی و گرد در کنار همدیگر بار طبقات را تحمل می کنند. طبقه دوم دارای ستون های گردی است که شالوده اصلی آن را چوب تشکیل داده که روی آن با گچ اندود شده است. ساختمان از نظر ایستایی و مقاومت آسیب چندانی ندیده و در صورت مرمت و تعمیرات لازم تبدیل آن به موزه منطقه ای بسیار مناسب است.

کاخ احمدشاهی

این بنا در شمال شهر تهران و خیابان شهید باهنر نیاوران واقع شده است. ساختمان کاخ مربوط به اواخر دوره قاجار است و در شمال کاخ صاحبقرانیه قرار دارد. طرح بنا بصورت کوشکی بوده و در دو طبقه دارای ایوان هایی در طبقه فوقانی است و در سطح نمای آن از آجرهای منقوش پیش ساخته بهره گرفته اند.

کاخ شمس العماره

این کاخ را احتمالا بارها دیده اید. ساختمانی که در ضلع شرقی مجموعه کاخ گلستان واقع شده و به فرمان ناصرالدین شاه قاجار در سال 1284 ه. ق بنا شده. شمس العماره عمارتی پنج طبقه بوده که طبقه چهارم و پنجم آن بصورت دو برج مجزا از هم قرار دارند. طبقه اول بنا به ایوان و تالار پذیرایی و دو گوشواره در طرفین آن اختصاص دارد و طبقات فوقانی هر یک به شیوه ای متفاوت تزیین شده اند.

سعدآباد

مجموعه فرهنگی- تاریخی سعدآباد در کوهپایه های توچال و در بخش شمالی تهران قرار گرفته است. این منطقه در دوره قاجار محل سکونت ییلاقی شاهان این دوره بوده ولی پس از سال 1299 در وسعتی تازه و الحاق باغ های مختلف به محل اقامتگاه تابستانی پهلوی اول اختصاص یافت و کاخ و کوشک های متعددی در جای جای آن ساخته شد.

در دوره پهلوی 18 کاخ کوچک و بزرگ در سعدآباد ساخته و تمام این مجموعه پس از انقلاب اسلامی تبدیل به موزه شد. برخی از عمارت ها به شکل کاخ موزه، همانطور که بود مانند کاخ ملت و کاخ سبز به نمایش گذاشته شده است و برخی دیگر به موزه تبدیل شدند.

موزه های موجود و فعال این مجموعه عبارتند از: موزه پژوهشی مردم شناسی، موزه آبکار، موزه هنرهای زیبا، کاخ موزه ملت، کاخ موزه سبز، موزه نظامی، موزه بهزاد، موزه ملی آب، موزه خط و کتابت میرعماد، موزه استاد فرشچیان و موزه هنر ملل.

کاخ موزه سبز

کاخ شهوند که این روزها با نام کاخ موزه سبز شناخته می شود، یکی از زیباترین کاخ های مجموعه سعدآباد تهران است. معمار این کاخ میرزا جعفر معمارباشی بوده و در نمای خارجی آن از سنگ های سبز صدفی کمیاب استفاده شده است. این کاخ گچبری و آینه کاری های زیبایی دارد و ساختمان آن در دو طبقه احداث شده است. طبقه اول شامل پله ورودی تالار آینه، ناهارخوری، اتاق کار و اتاق پذیرایی است. طبقه دیگر که در سال 1350 شمسی بازسازی شده شامل سالن پذیرایی، دو اتاق خواب با سرویس و سالن ناهارخوری می باشد.

کاخ شهرستانک

این بنا در زمان ناصرالدین شاه به عنوان تفرجگاه ییلاقی ساخته شد. کاخ شهرستانک از دو ساختمان مجزای بیرونی و اندرونی تشکیل شده است. بنای بیرونی شامل تالار وسیع و از اتاق های متعددی شکل گرفته بود که اکنون بسیاری از آنها بازسازی شده است.

کاخ صاحبقرانیه

در میان باغی وسیع در یکی از کاخ های مجموعه  نیاوران، در شمال شرقی تهران ساختمانی قرار دارد که قدیمی ترین بخش آن به دوره فتحعلی شاه می رسد. مجموعه حوضخانه و کرسی خانه بی نظیر صاحبقرانیه، تالارهای جهان نما و آینه همراه با تابلوهای نقاشی نفیس و گرانبها و اشیای به نمایش گذاشته شده در آن از شاخصه های این کاخ به شمار می روند.

کاخ نیاوران

محمدشاه قاجار در دهکده نیاوران عمارتی ییلاقی ساخت، ناصرالدین شاه در تاریخ 1267 ه.ق این عمارت را ویران و به جای آن توسط حاجب الدوله عمارتی ساخت و آن را قصر نیاوران نامید. این قصر که به مرور زمان شکل گرفت دارای دو طبقه بود. شاه نشین در طبقه اول و تالار آینه در طبقه دوم قرار داشت. بعد از 30 سال ناصرالدین شاه خود را صاحبقران خواند و این قصر را صاحبقران نامید. علاوه بر آن در سال 1347 بنای جدیدی در شمال کاخ صاحبقران به دستور پهلوی دوم برای سکونت ساخته شد.

کاخ سلیمانیه

این بنا در زمان فتحعلی شاه قاجار و به دستور وی ساخته و به نام پسرش سلیمان میرزا، سلیمانیه نامگذاری شد. این کاخ تنها یادگار باقی مانده از مجموعه کاخ ها و باغ تاریخی واقع در دانشکده کشاورزی کرج می باشد. اهمیت این بنا به لحاظ دو تابلوی دیواری با نقش شاهان و سران قاجار و گچبری های نفیس در  تالار اصلی آن می باشد. در ضلع شرقی، بقایایی از یک برج به چشم می خورد.

الهام مرادی

بخش گردشگری

برگرفته از ایران، کتاب سیمای میراث فرهنگی استان تهران