واعظ خسته کننده یا مشاور امین؟

جملات بالا برایتان آشنا نیست؛ شاید شما نیز بارها و بارها در برخوردهای لفظی خود با نوجوانتان با چنین شکایاتی مواجه شده باشید.گاهی چنان مستاصل و دلخور می شوید که ،زبان به شکوه گشوده و می گوئید: من توی کارات، دخالت نمی کنم ، تو نمی دونی با خودت چه کار می کنی، بچه جون این ره که می روی به ترکستان است و ...

نوجوان شما، کودک 6-5 ساله چند سال پیش نیست که بتوانید زیاده از حد کنترلش کنید، حالا دیگر او دم از آزادی و استقلالش می زند ، متمایل است خود به تنهایی، تصمیم گیرنده  فعالیت هایش باشد و برای کسب این خودمختاری و احترام، دست آویز هر نوع حربه ای  می شود تا شاید بتواند بر خواسته های معقول و یا نا معقول خود جامع عمل بپوشاند. گاها تکاپوهای او، شما را نگران ، و به وحشت می اندازد که مبادا کنترل او از دستانتان خارج شود و  گستاخی هایی نوجوانتان ادامه یابد و نتوانید مانع اش گردید.  آنچه بیان شد تنها یک روی سکه است ما پیشنهاد می دهیم،

استیصال را کنار بگذارید و به دیگر روی این سکه نیز التفات نمائید:

اگر خواهان آنید که نوجوانتان در تصمیم گیری ها و انتخاباتش شما را شرکت دهد و از راهنمایی تان بهره گیرد باید بگوئیم برای حصول موفقیت آمیز این آرزوی در ظاهر محال اما شدنی، لازم است  اندک مصائبی را در جهت تغییر سبک تربیتی تان متحمل گردید. نقش شما در مدیریت رفتاری فرزندتان بسیار مهم است اما با توجه به اقتضاعات زمان های متفاوت تحول  سنی فرزند و در سطوح مختلفی از زندگی او تغییر می یابد.

شما هرگز نخواهید توانست نوجوانتان را مجبور کنید که رفتار خوبی داشته باشد و یا تصمیمات درست و بجایی بگیرد اما می‌توانید با جلب اعتماد و اطمینان او، به طور مستقیم و یا غیر مستقیم ، بر چگونگی تصمیم‌گیری‌هایش نظارت داشته باشید و با همفکری و مشورت، ارائه و پیشنهاد دادن توصیه‌ها و نصایح مفید راهنمایی اش کنید؛و این همان تاثیر مثبتی است که فرزندتان بی هیچ مغلطه گری خواهد پذیرفت.

در این یادداشت برآن شدیم، در جهت برقراری ارتباط سالم با نوجوانان، نکاتی را برای مساعدت والدین مطرح کنیم.

* پیش ازانجام هر کاری، شما باید خط قرمزی بر انتقاد ،قضاوت و پیشداوری های زود هنگام، تحقیر، بی توجهی و بی‌اعتنایی هایتان بکشید.پرهیز از موارد فوق می تواند سکوی پرش شما در ارتباط  صمیمانه با نوجوان و نیزمفید واقع شدن دیگر نکات مطرح شده ذیل باشد.

* مسئول پرورشش دهید: والدین آگاه و با تجربه از همان اوان کودکی فرزندشان، به مولفه ی مسئول بودن و مسئولیت پذیری التفات ویژه ای مبذول داشته و آن را جزء مهمی از برنامه تربیتی خود قلمداد می کنند ؛ بدین سان است که برای حصول بهینه این ویژگی مهم، تدابیر خاصی را اتخاذ نموده و در رابطه های والد – فرزندی آنها را اعمال می نمایند.

ارزشمندی پرورش این خصیصه ،در نوجوانی نمود بیشتری می یابد و به عنوان کلید چاره سازی محسوب می گردد که می تواند نوجوان را در استقلال  اندیشه و گزینش اصلح ترین انتخابها یاری رساند ؛ بی تردید از تبعات این شیوه درست تربیتی، خانواده نیز بی بهره نخواهند ماند و از بذر کاشته شده دیروز ،که ،امروز به  بار نشسته استفاده بهینه خواهند نمود.

اگر شما والد گرامی در این باب سهل انگاری نموده اید ،نگران نباشید . به قول قدیمی تر ها "ماهی را هر وقت از آب بگیرید ، تازه است". شما نسبت به والدینی،که توصیفشان در سطور بالا  مطرح شد تنهاچند  قدمی عقب مانده اید که جبران آن چندان سخت و دشوار نیست. از هم اکنون، تا دیر نشده ، در پرورش این خصیصه مثبت و آینده ساز نوجوان کمر همت بسته ،تلاش و ممارست نمائید.

* خودتان را با زندگی فرزندان‌تان درگیر کنید: پیش از ایفای نقش والدینی دوست او باشید، یقین داشته باشید  با اتخاذ این نقش جدید بهتر خواهید  توانست همفکر و مشاورش باشید . مطمئن باشید نوجوان با اعتماد و پذیرش نقش جدید شما  که با شفقت و دلسوزی نقش پیشین(پدرانه/مادرانه)  شما توام است،  در حل مسائل این دوران مهم ،طلب مساعدت خواهد نمود و از راهنمایی ها و راهبردهای سازنده شما در  تصمیمات مهم زندگی اش بهره خواهد جست.

* در دسترس او باشید: به جای روحیه انتقاد جویانه و یا ایفای نقش یک واعظ آشنا بهتر است دریچه نگاهتان را عوض نمائید و از منظر نوجوانتان به دنیا و مسائل بنگرید،در این صورت است که خواهید توانست به جرعه همفکران و مشاوران امین او بپیوندید.

درک متقابل ،همدل بودن و دلگرمی دادن‌های به موقع شما باعث می شود که فرزندتان به خود این جرات را دهد و از جانب شما این اجازه را دریابند که  می تواند برای کمک گرفتن در هر کاری،روی شما حساب باز نماید و فقط و فقط به‌خود شما رجوع کند.

*مشوق فعال او باشید: توان مدیریت رابطه خود و فرزندتان بسیار حائز اهمیت است. شما می توانید از همان ترفندهای تشویق دوران کودکی اش در جهت کنترل نوجوان امروزتان نهایت استفاده را ببرید. برای هر رفتار و اندیشه ی مثبت او ، هر چند کوچک و کم‌ارزش، ارزش قائل شوید و او را متناسب با اقتضاعات سنی اش مورد تشویق قرار دهید.

* اعتماد به نفس نوجوان را تقویت کنید: با هماهنگی گفتار و رفتارتان، به نوجوان بفهمانید که او در امر مدیریت و تصمیم گیری توانا می باشد ،هر چند که هراز گاهی نیازمند هم اندیشی است . همچنین به او بگویید  که ، نیاز به  مشورت منحصرا نقص نیست و امری طبیعی نزد همگان است و ریشه در کم تجربگی دارد که می تواند در هر سنی اتفاق بیفتد و مختص او و هم سن و سالانش نیست.

* به اتخاذ تصمیمات صحیح و مناسب او ، افتخار و مباهات کنید: به او بگوئید که به توانایی مدیریت و تصمیم گیری او مطمئن اید و به هنگام گزینشِ درست تدابیر مفید و سازنده ، سرشار از احساس غرور می‌شوید و به وجودش مفتخر.

با این رفتار،شما توانسته اید از یک سو ، به او بفهمانید که هنوز هم برایتان اهمیت دارد و باارزش و مهم است و از دگر سو،به او فرصت دهید تا راهبردهای مختلف را کنکاش  بنماید و بر ترس و واهمه ی کوشش و خطاهایش فائق آید .

* به او اطلاعات دهید: کودک دیروز، که تنها دلمشغولی اش بازی و اسباب آن بوده ؛ امروز از آن پیله، سر به بیرون آورده و با دنیایی جدید و انتظاراتی تازه و بدیع مواجه گردیده که تا به دیروز از آن بی خبر و بی اطلاع بوده است.

دنیای جدید او را بشناسید و بسان یک بزرگسال اما با  اندک تجربه،  به او بنگرید.  بهتر است در فضایی دوستانه و ایمن، راجع به همه  سوالات و اندیشه هایش گفتگو کنید، همراه هم، تصمیم ها و آینده نگری هایش را کنکاش کنید ،موانع موجود و یا احتمالی را بررسی نمائید و از همه مهمتر از تجارب مثبت و حتی منفی خود و یا دیگران او را مطلع سازید .

توصیه می شود کتاب ها و مقالات مفیدی را در این باب، در اختیارش نهاده و به  مطالعه آنها ترغیبش نمائید ،تا خود جستجوگر فعال اندیشه هایش باشد، اینجاست که می توان به آن ضرب المثل قدیمی " نابرده رنج،گنج میسر نمی شود " متوسل شد و بر فایده  و اهمیت آن پی برد .

* او را با حد و مرز رفتارهایش آشنا سازید: نباید کسب استقلال و آزادی  و نیاز به  تصمیم گیری منحصرد به فرد نوجوان، بهانه ای شود برای ایجاد نا بهنجاری و هرج و مرج در خانواده. رعایت  اصول و مقررات صحیحِ بنیادین خانواده، بر نوجوان واجب، و الزامی ضروری است که نوجوان حق تخطی از آن را به هیچ وجه من الممکن ندارد . او باید حد و مرز استقلالش را بداند ،عواقب و پیامد رفتارهایش را مورد توجه قرار دهد تا ساختار خانوادگی و تربیتی حفظ گردد.

نکته:

شاید برخی گویند چرا آخرین توصیه، این چنین افراط گونه است، باید بگوئیم : والدین نبایستی مسند قدرت خود را از دست دهند و تسلیم افکار هر چند نو و بدیع نوجوان گردند چرا که پیامد این تجربه ، چندان صورت خوشایندی ندارد. بدانید شما هنوز والدین اوئید و او موظف به اطاعت و قدردانی از تصمیم‌گیری‌های شماست.

امید می رود با کاربست نکات و راهکارهای مطرح شده در فوق، بتوانید مدیریتی آگاهانه بر این مقطع حساس زندگی فرزندتان اِعمال نمائید و از نتایج درخشان آن نهایت رضایت و خرسندی را داشته باشید.

مطالب مرتبط :

دوره ی لباسهای کوتاه

یک ارتباط افقی

به او نزدیک شوید