تبیان، دستیار زندگی
نحوه ی برخورد با رفتارهای روزمره نوجوانان(2) قسمت اول(ریزببین !!) در ادامه ی مباحث مقاله ی پیش،به ذكر دو مثال از رفتارهای روزمره ی نوجوانان كه سبب اختلاف باوالدین می شود می پردازیم. والدین: فرزند ما هیچ‌گاه نمی...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

غرغر های نتیجه بخش

نحوه ی برخورد با رفتارهای روزمره نوجوانان(2)

قسمت اول(ریزببین !!)

در ادامه ی مباحث مقاله ی پیش،به ذكر دو مثال از رفتارهای روزمره ی نوجوانان كه سبب اختلاف باوالدین می شود می پردازیم.

والدین: فرزند ما هیچ‌گاه نمی‌تواند مخالفت با خواسته‌هایش را قبول كند.

روان‌شناس: منظورتان چیست؟ می‌توانید مثالی بزنید؟

والدین: ما نمی‌توانیم به او «نه» بگوییم. اگر همیشه به خواسته‌های او عمل كنیم، مشكلی در رفتار او بروز نمی‌كند، ولی وقتی به او می‌گوییم كه نمی‌تواند هر كاری كه دلش می‌خواهد انجام دهد، افسرده می‌شود و نق می‌زند و نمی‌تواند گفته ی ما را بپذیرد. پسرمان سراسر هفته ی گذشته از ماشین ما استفاده می‌كرد، دیشب هنگامی كه مجدداً تقاضای ماشین كرد و ما رد كردیم ناراحت شده و با ما مشاجره كرد.

روان‌شناس: او به شما چه گفت؟

والدین: او با ناراحتی گفت كه ما خسیس هستیم ولی سایر والدین به فرزندان‌اشان اجازه می‌دهند هر موقع كه خواستند از ماشین آنها استفاده كنند. او هم‌چنین گفت كه ما همیشه ماشین را در اختیار برادرش قرار می‌دادیم ولی محدودیت‌های بیشتری در مورد او اعمال می‌كنیم. ما برخورد منصفانه‌ای نداریم و موقعیت او را درك نمی‌كنیم.

روان‌شناس: شما چكار كردید؟

والدین: ما به او گفتیم كه به ماشین احتیاج داریم و او نمی‌تواند هر موقع كه هوس كرد از آن استفاده كند. خرج استهلاك ماشین زیاد است و فقط برای مواقع ضروری است و او باید در سایر موارد از وسایل نقلیه ی عمومی استفاده كند. استفاده از ماشین برای پرسه زدن در خیابان‌ها درست نیست. پس از مدتی مباحثه ی منطقی در مورد این‌كه چرا نمی‌توانیم ماشین را به او بدهیم، ناراحت شدیم كه چرا او نمی‌تواند ما را درك كند.

روان‌شناس: بعد چه اتفاقی افتاد؟

والدین: چون همیشه حاضر جواب بود و دلایل ما را نمی‌پذیرفت، كارمان به مشاجره كشید و پس از مدتی از این دعواها خسته شدیم و كلید ماشین را به او دادیم و از او خواستیم هر جا كه می‌خواهد برود تا این مشاجره خاتمه یابد.

از این مثال چه درسی می‌توان آموخت؟

در مثال بالا اگر این پسر به حرف والدینش گوش می‌داد، از اتومبیل استفاده نمی‌كرد. او با عصبانی كردن آنها و بی‌توجهی به جواب منفی آنها از اتومبیل استفاده كرد. دلیل اینكه چنین رفتاری بروز می‌كند (و ادامه می‌یابد) این است كه این برخورد برای آنها نتیجه‌بخش بوده است.

اجازه دهید مثال دیگری بزنیم. كودكی است كه برای كوچك‌ترین همكاری جرو بحث می‌كند و هر بار كه چیزی از او خواسته می‌شود به بهانه‌های مختلف شانه خالی می‌كند.

والدین: هر بار كه از دخترمان می‌خواهیم كاری انجام دهد او اعتراض می‌كند كه من برده شما نیستم. چرا باید این كار را بكنم؟ برادرم این كار را نمی‌كند. شما همیشه مرا وادار می‌كنید تا كارها را انجام دهم. ما كارهای زیادی را در خانه به او واگذار نكرده‌ایم ولی با وجود این، هر بار كه چیزی از او می‌خواهیم یا آن را پشت‌گوش انداخته و انجام نمی‌دهد و یا جان ما را به لب می‌رساند.

روان‌شناس: منظورتان چیست؟ می‌توانید مثالی بزنید.

والدین: یك شب از او خواهش كردیم  تا سطل زباله را بیرون بگذارد. او غرولندكنان سطل زباله را به روی زمین كشید و اتاق را كثیف كرد.

روان‌شناس: ولی او سرانجام سطل را بیرون گذاشت؟

والدین: بله ولی با غرغر و اعتراض كه چرا كاری را كه نمی‌خواهم انجام دهم از من می‌خواهید.

روان‌شناس: پس از آن شما چه كردید؟

والدین: سعی كردیم گله‌های او را نادیده بگیریم ولی او دست‌بردار نبود لذا برایش توضیح دادیم كه چه زحماتی برای او كشیده‌ایم. از او پرسیدیم اگر كاری از ما بخواهد و ما نق بزنیم و اعتراض كنیم او چه احساسی خواهد داشت. به او گفتیم در برابر كارهایی كه ما برای او می‌كنیم انجام چند كار ناچیز در خانه وظیفه ی سنگینی نیست. او به غرغر كردن خود ادامه داد و ما را عصبانی كرد و به اتاق خود رفت.

در موقعیت‌های فوق، درخواست من از والدین این بود كه رفتار فرزندشان را تحلیل كنند. آنها نباید فقط به وجود یك رفتار نگاه كنند (خودخواهی در مثال اول و غر زدن و بدخلقی در مثال دوم) بلكه باید به رویدادهای قبل از یك رفتار و پیامدهای پس از آن نیز توجه كنند.

الف←

ب ←

ج←

پیشینه

رفتار

نتیجه

رد شدن درخواست نوجوان برای استفاده از ماشین

اصرار در درخواست و مشاجره

موفق می‌شود از ماشین استفاده كند

والدین از فرزند خود درخواست می‌كنند در كار منزل به آنها كمك كند

فرزند آنها اعتراض كرده و گله می‌كند

والدین ناراحت می‌شوند

با نگاهی به نتیجه ی نهایی رفتار می‌توان نخستین گام را در شیوه ی برخورد با آن برداشت. ما نه تنها باید به طور مشخص به یك رفتار توجه كنیم (جزئی نگری) بلكه باید پیشینه و نتیجه ی آن را نیز مدنظر قرار دهیم. توجه كردن به نتیجه نهایی رفتار باید قبل از تلاش كردن برای تغییر آن باشد.

ادامه دارد...

منبع:كلید های رفتار با نوجوانان-دكتر دان فونتنل


مقالات مرتبط:

-والدین همراه

-برای پرواز ، باورم كن

-چگونگی انتقاد از نوجوانان

-پدر و مادر و نوجوانان: در مقابل هم، یا در كنارهم؟

-آیا شما هم با نوجوانتان مشكل دارید؟

-خشن ، امّا دوست داشتنی !

-فرزندان در سن بلوغ

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.