تبیان، دستیار زندگی
(1) خانم «روبین فرانكل» چهل و نه ساله، مشاور روابط عمومى در «سن لوییز» چند روزى بود كه دل و دماغ درست و حسابى نداشت. او مى‏گوید: «بفهمى نفهمى، آدم خونسرد و آرامى هستم». امّا چشمتان روز بد نبیند، تا چاپگر رایانه‏اش خراب ...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

مواظب رفتارت باش!(1)


خانم «روبین فرانكل» چهل و نه ساله، مشاور روابط عمومى در «سن لوییز» چند روزى بود كه دل و دماغ درست و حسابى نداشت. او مى‏گوید: «بفهمى نفهمى، آدم خونسرد و آرامى هستم». امّا چشمتان روز بد نبیند، تا چاپگر رایانه‏اش خراب شد، كفرش درآمد و به قول معروف «قاطى كرد!»، آن هم چه جو...!

عصر همان روز، توى بانك، دقّ و دلی اش را سرِ تحویلدار بیچاره درآورد. این وضع وقتى بدتر شد كه بدون صلاح و مشورت با شوهرش، رفت و بلیت سفرِ سه روزه‏شان را پس داد و موقعى كه قضیه رو شد، آن روى سگ او بالا آمد و گفت: «نمى‏شد اوّل به من مى‏گفتى؟»

فرانكل مى‏گوید: «به او پریدم و گفتم من به این مسافرت نمى‏روم. یك كلام! مثل روز روشن بود كه دارم اشتباه مى‏كنم؛ امّا انگار نمى‏دانستم چه مى‏كنم و اختیار دست خودم نبود.»

به قول راندى لارسن، استاد روانشناسى دانشگاه میشیگان: «امثال فرانكل، فَتّ و فراوان‏اند. بیشتر ما مردم، از هر ده روز، سه روزش را مثل برجِ زهرماریم! حالى به حالى شدن آدم‏ها یك چیز عادى است.»

تغییرات شیمیایى بدن انسان، حالت‏هاى او را عوض مى‏كنند. فرضاً به شما مى‏گویند امسال از اضافه حقوقى كه چشم به راهش بودید، خبرى نیست. با شنیدن این خبر ناجور، مغزتان دست به كار مى‏شود و موادى مثل «دوپامین»(1) و «نورا پینفرین»(2) كه هیجان آورند، ترشّح مى‏كند. در این حالت بدنتان آماده جنگ و گریز مى‏شود.

لارسن مى‏گوید: «انسان لازم است احساسات و هیجاناتش را بروز دهد؛ ولى این به آن معنى نیست كه حتماً تلافى كند و یا در برود، و نباید بگذارد كه اختیارش، دست احساساتش بیفتد.»

براى دانشمندان ثابت شده، آنهایى كه خیلى «مگسى» مى‏شوند، یعنى زود جوش مى‏آورند و یا دشمن دیگران مى‏شوند، بیشتر از سایرین، در معرض خطر حمله قلبى قرار مى‏گیرند.

در سال 1995 پژوهشگران دانشگاه هارواد، روى بیش از 1600 نفرى كه دچار حمله قلبى شده بودند، مطالعه كرده و به این نتیجه رسیدند كه یك مورد عصبانیت، اگر تا دو ساعت طول بكشد، خطر این‏گونه حمله را دو برابر مى‏كند.

پس باید قبول كنیم كه مهار كردن رفتار و كردار توسط انسان‏ها مستقیماً به مسئله ی مرگ و زندگى آنها مربوط است. جدیدترین سفارش‏هاى كارشناسان از این‏قرار است:

ته و توى گرفتارى را درآورید

وقتى از چیزى كُفرى مى‏شوید و ترس شما را مى‏گیرد، اوّلین كارى كه باید بكنید این است كه علّتش را پیدا كنید.
خانم فرانكل، سرِ شام فهمید كه شوهرش از چیزى كلافه شده است و جریان از این قرار بود كه در محل كارش، صحبت از جا به جایى كارمندان شده بود. هرچند به او رسانده بودند كه سرجایش مى‏ماند؛ ولى با همه ی این حرف‏ها دلش مثل سیر و سركه مى‏جوشید كه مبادا یك دفعه كفش‏هایش را جلوى پاهایش جفت كنند و عذرش را بخواهند! همین قدر كه معلوم شد از چى واهمه دارد، راحت شد و وقتى دلهره‏اش را در قالب كلمه‏ها به زبان آورد، قضیه برایش روشن شد و فهمید آن‏قدرها هم كه خیال مى‏كرده، ترسناك نبوده است.

بعد از موشكافى مشكل، توانست آن را حل كند. فرانكل مى‏گوید: پرس و جو كردم تا ببینم خواسته‏هاى مدیریت جدید چیست؟». آخر سر، نه تنها نگرانى فرانكل از بین رفت، بلكه كارهاى جدیدى هم به دست او سپردند.


براى خودتان ارزش و احترام قایل شوید

رابرت اى. تییِر، استاد روانشناسى دانشگاه ایالتى كالیفرنیا مى‏گوید: «خیلى از ما مردم خیال مى‏كنیم آنچه به سرمان مى‏آید، در اخلاق و رفتارمان هم اثر مى‏گذارد. در صورتى كه خلق و خوى بشر، تا حدّ زیادى به روش‏هاى طبیعى زندگى‏اش باز مى‏گردد». نظر استاد این است كه امكان دارد غذایى كه مى‏خوریم، یا وضعیت سلامتى ما، یا میزان فعالیتمان و یا حتى ساعت به خصوصى از روز، در روحیه‏مان اثر بگذارند.

تییِر طى یكى از بررسى‏هایش متوجه شد كه اواخر شب، مشكلات انسان‏ها بیشتر مى‏شود. معمولاً مقدار نیروى بدن در یك سوم نخست روز زیاد و نزدیك غروب، كم مى‏گردد. وى در دنباله حرف‏هایش اضافه مى‏كند: «یك محرّك تنش‏زا كه شاید شخص را در زمانى كه پُرْ انرژى است اذیت نكند، ممكن است زمانى كه نیروى همان شخص كم مى‏شود، تا اندازه‏اى ناراحتش كند.»

دیوید واتسون، روانشناس دانشگاه «آیوووا» چند روزِ پى در پى، حالت‏هاى روحى و دماى بدن بیش از صد فرد تحت آزمایش را زیر نظر گرفت و به این نتیجه رسید كه وقتى درجه حرارت بدنشان بالا مى‏رود، خیلى خوشحال مى‏شوند و به قول گفتنى با دُمِشان گردو مى‏شكنند و این مطابق زمانى است كه نیروى آنها در نهایت باشد.

واتسون، براى این كه از دوره خلق و خوى خودش با خبر باشد، تصمیم گرفت صبح‏هاى زود، شروع به كار كند؛ چرا كه متوجّه شد صبح‏ها بهتر مى‏نویسد و باید نزدیك غروب را به گفتگو با دانشجویانش اختصاص دهد، چون آن وقت حواسش زیاد جمع نبود؛ ولى براى گپ زدن آمادگى داشت. او مى‏گوید: «همین تغییرات كم، در میزان بهره‏ورى و شیوه نگرشش به بعضى مسائل، دگرگونى‏هاى چشمگیرى در زندگى او به وجود آورده است.»


از خوابتان كم نكنید

بنیاد ملى خواب، به تازگى درباره خوابِ حدود هزار نفر آمریكایى مطالعه‏اى كرده و به این نتیجه رسیده است كه آمریكاییانِ بزرگ‏سال، شب‏ها به طور متوسّط، كم‏تر از هفت ساعت مى‏خوابند. از دكتر رونالد اى. داهل، استاد مركز پزشكى دانشگاه پترزبورگ پرسیدند: «آیا این قدر خواب بس است؟». او در پاسخ گفت: «كم خوابى، هیجانات انسان را به هم مى‏زند. اگر مسئله ناراحت كننده‏اى پیش بیاید، او به زحمت مى‏تواند جلوى خودش را بگیرد. بچّه‏ها هم همین‏طور هستند؛ یعنى وقتى خسته‏اند، بهانه‏گیر مى‏شوند.»

پزشك یاد شده كه بررسى‏هاى خودش، راجع به پزشكان كم خواب را تكمیل مى‏كرد، از چند نفرشان در مورد ناراحتى‏هاى آنها سؤالاتى كرد و به این نتیجه رسید: «بعضى از پزشك‏هاى خوش اخلاق، خوش برخورد، با حوصله و جوان، تنها موقع خستگى سر مریض‏ها و پرستارها داد مى‏كشیدند.»

دكتر توماس وهر، پژوهشگرِ روان پزشكى در مؤسسه ملى بهداشت روانى، مطالعه مفصّلى راجع به پانزده داوطلب انجام داد. به این ترتیب كه در عرض یك ماه، به مدت چهارده ساعت آنها را جاى تاریكى قرار داد. بعد از مقدّمات شدیدى كه صورت گرفت، آنان شب اوّل، یازده ساعت خوابیدند؛ امّا میانگین خوابشان كم كم به هشت و نیم ساعت رسید.

تجربه‏اى كه پزشك مزبور به دست آورد، این بود: كسانى كه شب‏ها این‏قدر مى‏خوابیدند، روزها خوش اخلاق‏تر مى‏شدند.در مقاله ی بعد به تاثیر طبیعت،تحرک،رژیم غذائی ونگرش مثبت در کنترل رفتارهایمان اشاره می کنیم.

ادامه دارد...

نویسنده: باربارا هاستدكروک - مترجم: ابوالفضل امیر دیوانی


مقالات مرتبط:

چگونه دیگران را برنجانیم

تحمل خو شبختی

مهارتی به نام " خنده "

روان سالم چگونه است ؟

مواظب باشید : استرس همیشه در کمین شماست

زندگی هدفمند

چگونه خشم خود را مهار کنیم

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.