چه سوسک زیبایی!

به شعور كودك تان توهین نكنید. وقتی با او در مورد ترس‌هایش حرف می‌زنید، بدانید كه او هر چیزی را باور نمی‌كند. غول‌ها برای نگهداری از كودكان ساخته نشده‌اند، هر كودكی می‌داند كه این كار فرشته‌هاست.

در مقاله قبل با عنوان « لو لو را جدی بگیرید» در مورد ترس کودکان صحبت کردیم و چند راهکار برای رویارویی با این ترس ها پیشنهاد دادیم .در این مطلب بازهم در این مورد صحبت خواهیم کرد.

یك الگوی واقعی در خانه

یادتان نرود كه شما الگوی فرزندتان هستید. مادری كه با دیدن یك سوسك جیغ می‌كشد و تا روی مبل‌ها می‌دود و یا پدری كه از ارتفاع می‌ترسد و مواردی از این دست، باعث می‌شود كه كودك هم الگوبرداری كند. او نیز باور می‌كند این مسائل ترسناك هستند و حتما از آنها خواهد ترسید. بنابراین سعی كنید ترس‌های خود را از بین ببرید یا دست‌كم جلوی كودك، آنها را بروز ندهید. البته این به معنی مخفی‌كاری نیست. خیلی ساده با او در مورد ترس‌های‌تان صحبت كنید كه فكر نكند اگر می‌ترسد، احساس غیرعادی را تجربه می‌كند. خوب است كه او بداند شما هم می‌ترسید به دندانپزشك بروید و آمپول بی‌حسی دندانپزشكی واقعا دردآور است اما می‌روید چون سلامتی مهم است. منظور از اینكه الگوی خوبی در شجاعت باشید عكس‌العمل‌هایی مانند جیغ‌زدن و غیره است كه كودك می‌تواند به سادگی الگوبرداری كند وگرنه هر آدمی ممكن است از چیزی بترسد.

پای میز مذاكره اما با زبان كودكانه

هیچ ترسی با تأیید شدن و محبت‌كردن درمان قطعی نمی‌شود. این كارها فقط كودك را آرام‌تر می‌كند تا وارد مرحله اصلی‌تر برای غلبه بر ترس‌هایش بشود. مرحله اصلی، صحبت كردن در مورد ترس است. شما باید مسائل را خیلی واضح و به زبان كودكانه برای او توضیح دهید. وقتی كودكتان ازمحبت  همیشگی شما مطمئن شد و آرام گرفت، بعد از اینكه آزادانه احساسش و ترسش را بیان كرد، نوبت به آن می‌رسد كه به حرف‌های شما گوش دهد. شنیدن توضیحات برای برخی از كودكان حس امنیت و خاطرجمعی دارد. مثلا اگر كودكی از صدای بلند جاروبرقی می‌ترسد، برای او توضیح دهید كه چون قرار است تمام آلودگی‌ها را جمع كند، نیاز به موتوری قوی دارد و این صدا برای نابود كردن آلودگی‌ها لازم است اما هیچ وقت نمی‌تواند یك كودك را بخورد. حتی می‌توانید دستان او را به دهانه جاروبرقی وقتی خاموش است نزدیك كنید و بگویید كه هیچ كودك و حتی عروسكی از دهن جاروبرقی رد نمی‌شود و فقط گرد و خاك می‌توانند وارد شكم جاروبرقی‌ها شوند، توضیحاتی همین قدر ساده و كودكانه كه برای او قابل درك باشد.

سوسك‌ها زیبا نیستند

به شعور كودكتان توهین نكنید. وقتی با او در مورد ترس‌هایش حرف می‌زنید بدانید كه او هر چیزی را باور نمی‌كند. غول‌ها برای نگهداری از كودكان ساخته نشده‌اند، هر كودكی می‌داند كه این كار فرشته‌هاست. دكترها فقط كودكان را نوازش نمی‌كنند چون كودك شما دفعه قبل تجربه آمپول و درد آن ‌را دارد. توضیحات شما همانقدر كه باید كودكانه و ساده و آرامش‌بخش باشد، همانقدر هم باید واقعی بوده و اعتماد كودك‌تان را سلب نكند. دروغ گفتن به بچه‌ها درباره یك شرایط ترس‌آور معمولا ترس بیشتری به‌دنبال می‌آورد. گفتن حقیقت و آماده كردن كودك برای شرایط ترس‌آور می‌تواند به بچه‌تان كمك كند تا آن را مدیریت كند. كودك شما باید یاد بگیرد كه احساس‌های تلخ و بد هم وجود دارد و باید با واقعیت آن روبه‌رو شد اما به روش صحیح.

در هرشرایطی دوستت دارم

تصور كنید كه شما از رانندگی می‌ترسید و همسرتان به‌خاطر این كار به شما بی‌توجهی كند، تحقیر شوید و احساس گناه از این ترس آزارتان دهد. این رفتار چه اثری بر روحیه شما و ترسی كه از رانندگی دارید، خواهد گذاشت؟ حال اگر همسرتان با مهربانی پذیرای احساس‌تان شود و به حرف‌تان گوش كند و بگوید كه هر كمكی خواهد كرد تا این ترس آزارتان ندهد، چه تجربه احساسی خواهید داشت؟ كودك شما هم وقتی ترسش را بروز می‌دهد، نیاز دارد تا مورد توجه و محبت شما قرار بگیرد. فكر نكنید اگر بی‌توجهی كنید، مجبور می‌شود بر آن غلبه كند. در آن صورت او دنیا را جای ناامنی می‌شناسد و در آینده به ضررش خواهد بود. دریافت عشق و علاقه، دلداری صحیح و ایجاد حس امنیت به فرزند شما كمك می‌كند تا در برابر فشارهای روحی حاصل از ترسش مقاومت كند. كودكتان را وقتی ترسیده است در آغوش بگیرید و محكم به‌خود فشار دهید و در گوش او بگویید كه كمكش می‌كنید تا بر این ترس غلبه كند. وقتی خودتان كنار كودك نیستید هم می‌توانید از روش‌هایی كمك بگیرید كه او محبت را كنار خود حس كند و آرام‌تر شود؛ مثلا عروسك مورد علاقه‌اش را با خود به زمین بازی ببرد اگر ترس او از محیط‌های ناآشناست یا بالشی را كه خیلی دوست دارد و به آن عادت را شب‌ها كه از تاریكی می‌ترسد بتواند در آغوش داشته باشد. فراموش نكنید محبت بی‌قید و شرط شما معجزه می‌كند.

لولو بازی‌های درمانگر

بازی، دنیای كودكان است و بسیاری از مشكلات روحی و حتی اختلال‌های رفتاری در كودكی به كمك بازی‌ها درمان می‌شود. مثلا ترس از جاروبرقی می‌تواند در یك خاله بازی و استفاده از جاروبرقی اسباب‌بازی و مرحله بعد جاروبرقی واقعی بدون اینكه به برق زده شود، كنترل شود. بچه‌ها نقش‌هایشان را در بازی‌ها باور می‌كنند. آنها اگر در بازی بیمار می‌شوند و به دكتر مراجعه می‌كنند، واقعا بیمار هستند و دكتر رفته‌اند. پس اگر او از معاینات پزشكی می‌ترسد، خرید لوازم پزشكی پلاستیكی و همچنین استفاده از آنها در خلال بازی می‌تواند كمك زیادی به برطرف‌شدن این ترس بكند. حتی نقاشی كشیدن هم می‌تواند كمك خوبی در شناخت عمق ترس یك كودك باشد. گاهی از او بخواهید تا برای‌تان نقاشی بكشد و بعد در مورد آن حرف بزند. رنگ‌هایی كه استفاده می‌كند و خطوط نقاشی او، همگی نشان‌دهنده حالات روحی اوست. می‌توانید در مورد نقاشی او سوالاتی بپرسید كه جواب‌هایش به روند درمان شما كمك كند. كودكی كه آسمان را تیره می‌كشد از اضطراب رنج می‌برد. كمك‌درمانی كه بازی‌ها می‌توانند داشته باشند علاوه بر شناخت بهتر مشكل این است كه در خلال بازی می‌توان مشكل را به‌صورت وانمودی بر طرف كرد. مثلا هیولایی ساخت كه سیاه نیست و اتفاقا رنگارنگ است اما بعد از تمام‌شدن آن، به راحتی خرابش كرد. بازی درمانی یكی از بهترین روش‌ها برای از بین بردن ترس كودك  شماست.