انرژی های دردسر ساز

به نظر روان شناسان، بازی در رشد روانی كودكان تاثیر به سزایی داشته و در بازیهای دسته جمعی، نمود بیشتری دارد. بازی های كودكان نسبت به سن، جنس، ذوق وشوق و امكانات مالی و فرهنگی هر كودك متفاوت است، لذا گاهی اوقات ممكن است كودك به بازی خاصی علاقه داشته باشد ، ولی این بازی از نظر مالی در حد توان خانواده نباشد . بنابراین نمی توان به صورت یكنواخت بازی های خاصی را برای كودكان توصیه كرد . بازی برای كودكان همانند كار كردن برای بزرگسالان است و همان گونه كه كار كردن باعث رشد و تكوین بزرگسالان می شود، بازی نیز برای كودكان موجب یادگیری سازش با دیگران، داد و ستد، ادعا كردن، گرفتن حق خود و حتی خوردن حق دیگران می شود .

بازی و تخلیه هیجانی

همان گونه كه خانواده ها توجه ویژه ای به دروس كودكان خود دارند، باید توجه خاصی به بازی آنها داشته باشند و حتی بعضی اوقات والدین نیز به بازی با كودكان بپردازند ، زیرا بازی كردن والدین با كودك برای آنها لطف خاصی دارد. اگر خانواده ها برای كودكان خود برنامه ریزی خاص دروس آموزشی نظیر زبان، كامپیوتر و... می كنند در كنار آن نیز باید برنامه هایی برای تحرك كودكان از قبیل كلاس های تفریحات ورزشی داشته باشند تا بدین ترتیب انرژی نهفته در كودكان به نحو شایسته و مطلوبی تخلیه شود.

كودكان باید از بازی كردن در ساعاتی كه دیگران نیازمند آرامش هستند خودداری نمایند و تعداد ساعاتی كه هر كودك به بازی كردن می پردازد با توجه به شرایط سنی و جنسی وی صورت می گیرد. اگر كودكان در هنگام بازی تخلیه نشوند ، انرژی نهفته در خود را در منزل به صورت آزار و اذیت خواهر و برادر كوچكتر نشان می دهند ، اما اگر انرژی كودك در محیط بازی تخلیه شود كودك شبها با آرامش به استراحت می پردازد.

مشارکت والدین در بازی

«ما می‏توانیم از طریق تدارک زمینه مناسب برای بازی، به کودک، چیزی را بدهیم که او را قادر می‏سازد تا بالغ شود. با شجاعت و اعتماد به نفس با زندگی رو به رو شده و احساس کفایت را در خود برای مشارکت در نظم اجتماعی رشد دهد. بالاتر از همه این که با فراهم نمودن زمینه مطلوب و وسایل مورد علاقه کودک می‏توانیم به او کمک کنیم تا از خود تصویری را که هماهنگ با انتظارات و مسؤولیت‏های یک نظام اجتماعی آزاد باشد، بسازد. یکی از فرضیه‏های روان‏شناسی رشد این است که بازی، رشد هوشی کودکان را تسریع می‏کند. در تأیید این فرضیه مطالعاتی انجام شده است که نشان می‏دهد. کودکانی که اصلاً اسباب‏بازی ندارند یا امکانات کمی برای بازی دارند، از نظر هوشی و شناختی، از همسالان خود عقب‏ترند. بنابراین، بعضی از روان‏شناسان بر این باورند که یکی از دلایلی که کودکان طبقه کم درآمد، پس از ورود به مدرسه با مشکلات یادگیری رو به رو می‏شوند، این است که امکانات کمی برای بازی در اختیار داشته‏اند و بازی‏های‏شان نسبت به کودکان طبقه متوسط، محدودتر بوده است. اما باید در نظر داشت که تنها در دسترس بودن اسباب بازی نمی‏تواند به رشد شناختی کودکان کمک کند، بلکه مشارکت والدین در بازی کودک و روابط محبت‏آمیز آنان کارآمدی بازی را تا چند برابر افزایش می‏دهد.

 آزاد گذاشتن کودک برای بازی و سرگرمی

اصل آزاد گذاشتن کودک برای بازی، هم در آموزه‏های تربیتی اسلام و هم در دیدگاه‏های روان‏شناسی در دوره کودکی پذیرفته شده است، ولی آزادی نباید به معنای بی بند و باری تلقی شود. دخالت‏های بی جا و غیرمنطقی در دنیای رویایی و شیرین بازی کودک وهمچنین تحمیل نوعی بازی و اسباب بازی به کودک باعث می‏شود که او در فردایی نه چندان دور، خود را فردی بدون اعتماد به نفس، وابسته به دیگران، سرافکنده و ناکارآمد به شمار آورد. در مورد امام باقر (علیه‏السلام) نیز آمده است که به فرزندش امام صادق اجازه می‏داد تا با کودکان تفریح و بازی کند.

امام صادق (علیه‏السلام) در کودکی افزون بر شرکت در بازی‏هایی که با دویدن و جهیدن همراه بود به بازی‏های فکری با دوستانش مشغول می‏شد. آزادی در بازی باعث رشد خلاقیت در کودک می شود . همچنین پدر و مادر وظیفه دارند در این آزادی های بازی گونه، تخیلات کودک را بپرورانند و با او همراه شوند . والدینی که این تخیلات را سرکوب می کنند و مدام کودک را به تفکرات منطقی دعوت می کنند خلاقیت را به صفر رسانده و باعث می شوند تا زمینه را برای تجربه نقش های مختلف اجتماعی در کودک کاهش دهند.

گردآوری شده از:خانواده مطهر، سایت حوزه، با تغییر

تنظیم برای تبیان: کهتری

مقالات مرتبط

وقت بازی است

ارزش بازی کودکان

بازی های كودكانه را بازی نگیرید

بازی‌، راهی برای آموزش

بازی، حیات كودك

دنیای پرنیانی بازی كودكان را خراب نكنیم

دنیای شنگول و منگول

جدی بگیرید!