خدا چه شکلیه؟
کنجکاوی کودکان درباره خدا
چگونه می توان به رشد معنوی کودکان در عصر حاضر کمک کنیم؟
رشد معنوی در واقع فراگیری ارزش ها ، وصل شدن به موجودی برتر از خود و یادگیری برخورداری از ایمان است. خدا، نامی است که ما به مهم ترین وجود جهان اطلاق میکنیم.
خدا کیست؟ خدا کجا زندگی می کند؟ خدا چه شکلی است؟ خدا را که آفریده؟ آیا خدا می تواند هر کاری انجام دهد؟ خدا چه قدر بزرگ است؟
بیشتر والدین این سۆالات را از فرزندشان شنیده اند. اکثر کودکان با طرح سوالاتی غیر منتظره درباره خدا، موجب شگفتی بزرگسالان می شوند. این سۆالات و سوال های مشابه آن ها باعث می شود که فکر کنید کودکان ذاتاً فیلسوف به دنیا آمده اند.در واقع آن ها با ذهنی کنجکاو زاده می شوند و می خواهند حقیقت هر چیز در این جهان را دریابند.
ما به عنوان والدین چگونه با این سوالات روبرو می شویم؟آیا از کنار آن ها می گذریم؟آیا پاسخ به پرسش آن ها را به آینده ای نسبتاً دور وا می گذاریم؟ آیا ممکن است از سر احساس مسئولیت ، پاسخی بدهیم که در خور شرایط سنی و ذهنی کودکانمان نباشد؟گاهی ممکن است برای پاسخ به سۆالات آن ها دچار مشکل شویم و نتوانیم درک خود را با زبانی ساده و قابل فهم به کودک منتقل کنیم.چگونه و با چه زبانی باید سخن گفت که برای فرزندان قابل درک و فهم باشد؟
حتی مشکل ترین سۆالات کودکان درباره خدا نیز پاسخ های قابل فهمی دارند که ذهن این پرسشگر کوچک را به حل معمای خدا باز می کند.
* مامان خدا چه قدر بزرگه؟
* خدا بزرگ تر از هر چیزیه که وجود داره
* یعنی چه قدر بزرگ؟حتی بزرگ تر از دریا؟
* حتی بزرگ تر از دریا ها و آسمونا. بزرگ تر از جهان.
احتمالا پاسخگویی به تمام سۆالات آن ها برایتان ساده نخواهد بود. کودکان می توانند سۆالات عمیقی درباره تمام موضوعات جهان مطرح کنند و به هنگام پرسش از خداوند ، خوبی و بدی، زندگی و مرگ مشکل ترین سۆالات را می پرسند.
خدا وجودی لایزال است که فرزند شما در حال برداشتن اولین گام های خود برای درک و شناخت اوست.شما اگر چه به عنوان فردی بالغ ، تجربه بیشتری در این زمینه دارید، اما جستجوی خداوند انتهایی نداشته و در تمام مراحل زندگی هر انسانی تداوم دارد
هنگامی که با فرزندتان درباره خدا سخن می گویید و راز خدا و خلقت را برای او آشکار می سازید ، راه های ساده ای وجود دارد که به شما کمک می کند پاسخ های بسیار ساده و قابل فهم به آن ها بدهید:
قبل از پاسخ دادن به سوال آن ها ، مدتی درباره شان فکر کنید. در ضمن زمان مناسبی را برای پاسخ دادن به آن ها انتخاب کنید: ممکن است مشغول آشپزی باشید ، تلفن دائم زنگ می زند ، خانه هنوز مرتب نیست و کارهای زیادی مانده و درست در چنین اوضاعی فرزندتان می پرسد:" خدا چه قدر بزرگ است؟" طبیعی است که چنین زمانی برای پاسخ دادن به این سۆال اصلا مناسب نیست، هر چند که سۆال فرزندتان ارزشمند است.در چنین مواقعی، با توافق فرزندتان زمانی مناسب را برای پاسخ دادن به سوال او تعیین کنید. معمولاً ساعت اولیه شب فرصت خوبی است تا به او پاسخ بدهید،چون کارهای خانه تمام شده و هر دوی شما وقت کافی دارید تا با آرامش و تمرکز لازم درباره سوالات او گفتگو کنید.به محض فرا رسیدن زمان مناسب ،سوال فرزندتان را مطرح کنید و نظرات خود را در خصوص پاسخ سوال او ، به زبانی ساده بیان کنید.
تمام سوالات را جدی بگیرید: گاهی طرح سوال از جانب فرزندتان برای رسیدن به جوابی مشخص نیست بلکه در واقع به منظور جلب توجه والدین بوده و یا دلائل دیگری دارد.شما بهتر از هر کسی قادرید انگیزه سوال کردن فرزندتان را درک کنید.در این گونه مواقع سوال فرزندتان را جدی بگیرید تا بفهمد که به او اهمیت می دهید.
صادقانه به فرزندتان بگویید که پاسخ همه سوالات را نمی دانید:
از شما انتظار نمی رود که پاسخ تمام سوالات بچه ها را بدانید.گاهی میتوانید برای پاسخ گویی به سوالات دینی او را راهنمایی کنید تا سوالاتش را از یک روحانی و یا معلم دینی بپرسد.البته همیشه نمی توانیم و نباید پاسخ دهی به سوالات او را به عهده دیگران بگذاریم.
باید برای پاسخ به سوالات آن ها مطالعه کنید. خدا وجودی لایزال است که فرزند شما در حال برداشتن اولین گام های خود برای درک و شناخت اوست.شما اگر چه به عنوان فردی بالغ ، تجربه بیشتری در این زمینه دارید، اما جستجوی خداوند انتهایی نداشته و در تمام مراحل زندگی هر انسانی تداوم دارد.
بر اساس این دیدگاه ، خود شما نیز همواره یک دانشجو هستید و تنها بخشی از فهم و درک خود را می توانید با فرزندتان در میان بگذارید، چرا که ممکن است برخی مسائل هنوز برای شما نیز بی پاسخ مانده و حتی برای بعضی سوالات هیچ گاه پاسخی نیابید.
فرزند خود را تشویق کنید تا برای یادگیری بیشتر درباره خدا با شما گفت و گو کند. برای پاسخ به سوالات او از مثال استفاده کنید.ولی همواره تاکید کنید که پاسخ کامل سوالاتش را نمی دانید، چون هر تفسیری که از خدا ارائه کنید یا هر پاسخی که به سوالات او بدهید،خداوند را در پاسخ های خودتان محدود کرده اید.کسی که تصور می کند پاسخ تمامی سوالات را می داند، لذت یادگیری بیشتر را تجربه نخواهد کرد. مثلاً وقتی می پرسد خدا چه قدر بزرگ است؟ بگویید : "من نمیدانم خدا چه قدر بزرگ است ولی می دانم که هیچ چیزی در این عالم بزرگ تر ، قوی تر و بهتر از او نیست.
هنگامی که احساس کنید ضرورتی ندارد پاسخ تمامی سوالات را بدانید، هم شما و هم فرزندتان عظمت خدا را بهتر احساس خواهید کرد. این احساس موجب تقویت نیازمندی شما به خدا شده و محرک جستجو و تحقیق بیشتر برای دستیابی به پاسخ های عمیق تر درباره خدا خواهد بود.
و در آخر مهم ترین پیام به والدین این است که : هرگز نسبت به علاقه و کنجکاوی فرزندتان درباره خدا بی تفاوت نباشید. این بهترین راه برای سخن گفتن درباره مهم ترین مسائل زندگی اوست. باشد که از این طریق بتوانید ایمان، امید و مفهومی متعالی را به کودکتان هدیه کنید.
زهرا سادات طباطبایی
بخش خانواده ایرانی تبیان
منبع:کلیدهای تربیت کودکان(کلید های آموختن به کودکان درباره خدا)
مطالب مرتبط:
