تبیان، دستیار زندگی
بگذار هر کاری که می خواهد انجام دهد ، این یعنی آزادی ! من یک پدر یا مادر روشنفکر هستم.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

خط و مرزهایی برای آزادی


بگذار هر کاری که می خواهد انجام دهد، این یعنی آزادی ! من یک پدر یا مادر روشنفکر هستم.

کودک

برخی خانواده ها به فرزندان خود اجازه می دهند که به خواسته های خود، آن گونه که می خواهند دست یابند وآرزوهای خود را برآورده کنند . در این جا به اصطلاح آزادی مطلق حکم فرماست وشعار طرف داران دیدگاه فوق این است که «کسی با کسی کاری نداشته باشد ؛ بگذار هر چه می خواهند ، انجام دهند .»منظور از آزادی چنان چه مصطلح ومعمول می باشد این است که هر کس بتواند هر کاری را میل دارد انجام دهد ودیگری حق دخالت در کار او را نداشته باشد .به این گونه والدین اصطلاحاً « والدین سهل گیر » می نامند.
بعضی از والدین دادن این آزادی را به عنوان محبت به فرزند خود محسوب کنند. به عبارت دیگر برای ابراز محبت به فرزندشان ، اورا از انجام هیچ کاری منع نمی کنند وتمام حوائج اورا برآورده می کنند.

امام باقر (ع) چنین پدری را ، بدترین پدر معرفی می نماید:  عن اَبی جَعفَرٍعَلَیهِ السَّلام ُقالَ : شرُّالاباءِمَن دَعاهُ البِرُّ اِلَی الاِفراطِ«امام باقر (ع) فرمودند: بدترین پدران کسانی هستند که در نیکی ومحبت نسبت به فرزندان ، از حد تجاوز کنند. (تاریخ یعقوبی ، ج3 ، 53، به نقل از فلسفی1353،ص347).
از دیگر ویژگی های شیوه تربیت سهل گیرانه و والدین سهل گیر ، بی توجهی به آموزش رفتارهای اجتماعی است .در این گونه خانواده ها به طور کلی قوانین بسیار محدودی وجود دارد وافراد در برابر اجرای قوانین وآداب ورسوم اجتماعی چندان تقیدی ندارند . به همین دلیل دخالت پدر در کارهای فرزندان معنا ندارد وهر یک از فرزندان ودیگر اعضای خانواده ، هرکاری که بخواهد می تواند انجام دهد (خانواده ی متعادل،ص384).


دکتر شرفی علت مراقبت های افراطی والدین به فرزندشان را این گونه ترسیم می کند:
1
ـ گاهی والدین فرزند قبلی خود را از دست داده اند ودر نتیجه بیش از اندازه از فرزند فعلی خود مراقبت می نمایند.
2 ـ والدینی که برای مدت ها بچه دار نشده واکنون صاحب فرزندی می شوند ، فرزند خود را زیاد تحت مراقبت قرار می دهند.
3 ـ در مواقعی پدر ومادر نمی توانند پاسخگوی نیاز های عاطفی یکدیگر باشند وروی این اصل، کودک را مرکز عواطف واحساسات خود قرار می دهند . مثلاً خانمی که از محبت شوهر محروم است فرزند خود را جانشین شوهر می کند .نسبت به او بیش از حد مهر می ورزد.
4 ـ گاهی علاقه شدید مادر به کودک ، دلیل بر تنفر اواز کودک است . این مادر برای این که تنفر خود را از کودک پنهان دارد واز ترس این که مبادا دیگران متوجه این تنفر شوند بیشتر بچه را مورد محبت قرار می دهد (خانواده ی متعادل ،ص65).

فرزندانی که به شیوه تربیتی سهل گیرانه پرورش یافته اند،به دلیل عادت کردن به آزادی تقریباً مطلق و بی بند باری، نمی توانند خودرا کنترل کنند ودر نتیجه به ورشکستگی تربیتی واخلاقی دچار می شوند .ضعف های تربیتی واخلاقی نیز به نوبۀ خود ، زمینه بزه کاری در عرصه حیات اجتماعی کودکان را فراهم می کند

چنین مدیریتی بر فرزندان ،برشخصیت فرزند، آثار سوء دارد که به بعضی از آنها اشاره می شود :
فرزندان این خانواده ها بی بند بار ، لاابالی ، سهل انگار ، خود خواه وبی هدف هستند ، میزانی بر اعمال ورفتار آنها حاکم نیست ودر مقابل دیگران احساس مسولیت نمی کنند ؛از این رو قادر به ارتباط مطلوب وسازنده با دیگران نیستند واغلب در زندگی با شکست مواجه می شوند.


فرزندانی که به شیوه تربیتی سهل گیرانه پرورش یافته اند،به دلیل عادت کردن به آزادی تقریباً مطلق و بی بند باری، نمی توانند خودرا کنترل کنند ودر نتیجه به ورشکستگی تربیتی واخلاقی دچار می شوند .ضعف های تربیتی واخلاقی نیز به نوبۀ خود ، زمینه بزه کاری در عرصه حیات اجتماعی کودکان را فراهم می کند.


از آن جا که در این شیوه تربیتی باید خواسته های فرزند تأمین شود ، روحیه اطاعت از قانون ، احترام به مقرارت اجتماعی ورعایت آداب اخلاقی به حداقل ممکن تنزل می یابد. در واقع فرزندان این خانواده ها به هنجارهای اجتماعی ـ فرهنگی واصول وارزش های اخلاقی چندان توجهی ندارند.


از آن جا که والدین در این نوع شیوه تربیتی ، همیشه در صدد تأمین تمام خواسته های فرزندان هستند ، فرزندان تلاش وسختی کار را احساس نمی کنند ؛ در نتیجه خود را در کارها ی شخصی ناتوان می بیند . این کودکان در زندگی آیندۀ خود ، برای برآورده کردن نیازها ی شان وتعامل با اجتماع از توانایی لازم وکافی برخوردار نیستند (تقویت نظام خانواده وآسیب شناسی، ص387).
مراقبت بیش از حد از کودک ، مانع رشد طبیعی وی خواهد شد ، بچه ای که بیشتر وقت خود را با والدین می گذراند و   نمی تواند با کودکان همسن خود آمیزش ومعاشرت نماید ، دچار عارضۀ عقب افتادگی رشد اجتماعی می گردد . هم چنین مراقبت بیش از حد ، مانع پرورش روحیۀ استقلال طلبی کودک می گردد زیرا بیش از حد ومیزان های اخلاقی واجتماعی اوتابع چیزی است که پدر ومادر برایش در نظر می گیرد. (، خانواده ی متعادل ،ص65).
بیایید با محبت و مراقبت بیش از حد ، آینده ی فرزندانمان را خراب نکنیم و آن ها را برای زندگی فردا و بدون حضور خودمان آماده کنیم.

غلامعباس خراسانی

بخش خانواده ایرانی تبیان


مطالب مرتبط:

پاسخ‌گویی به سوالات سه نقطه
از عید دیدنی کودکان معذوریم؟!
آموزش جنسی با چاشنی شرم و شوخی
آموزش از نوع ممنوعه!
از خجالت آب نشو!
چه کنم با کودک بدخوابم؟

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.