در راه رسیدن به حق
امام علی(ع) در نهجالبلاغه چهارچوبی را برای زندگی ایمانی یاد میكنند كه عبارت است از: صبر، یقین، عدل و جهاد. اما در عین حال نقطههای تقابلی هم در برابر ایمان وجود دارد. یكی از آن موارد كفر است. تعریف كفر بر همه ما روشن است اما گاهی كفر آرام آرام در دل آدمی ریشه دوانده و ضمیر پاك وجود او را اشغال میكند و آدمی متوجه این رشد موذیانه عناصر كفر در وجودش نیست. یكی از نشانههای رویش كفر، كنجكاوی بیجا و وسوسهآلود است؛ كنجكاوی در ساحتهایی كه ورود به آن برای آدمی میسر و مجاز نیست. این موضوع ممكن است از كنجكاوی در زندگی همنوعان (كه ارتباطی به ما ندارد) جلوهگر شود و آرام آرام پیشرفت كند تا جایی كه آدمی از ماهیت وجودی پروردگار كه در حقیقت از تیررس افكار آدمیان دور نگه داشته شده، پرسش و كنجكاوی كند. دیگر نشانه كفر، خصومت با دیگران است.
انسانی كه در زندگی از خصومت و افكار بد در مورد دیگران ابایی ندارد در ورطه سقوط در باتلاق كفر قرار گرفته است. سومین نشانه نزدیكی به كفر، كوتاهی آدمی در دفاع از حق است؛ آدمی كه میداند حق كجاست ولی به یاری آن نمیشتابد و خود را به قول معروف به كوچه علی چپ میزند. چهارمین نشانه، گستاخی آدمی در برابر حق است. اگر انسان در برابر حرف حق و حقیقت سر تسلیم فرود نیاورد و آگاهانه به جدال و نزاع با آن بپردازد، دره عمیق كفر در نزدیكی او قرار دارد. این كلام بلند امام(ع)، محكی عالی برای تشخیص آدمی است كه مسیر خود را شناسایی كند و خود را محك بزند. كفر بر 4 پایه است: كنجكاوی بیجا، درگیری و خصومت، كوتاهی و انحراف از حق و آگاهانه زیر بار حق نرفتن. پس آنكه وسوسهگرانه كنجكاوی كند به حق نرسد و آن كس كه از روی نادانی به جدال و نزاع برخیزد دوری او از حق ادامه یابد و كسی كه در شناخت حق كوتاهی كند و از آن منحرف شود خوبیها را بد ببیند و بدیها درنظرش خوب جلوه كند و در مستی گمراهی درافتد و آنكه با حق دشمنی ورزد و آگاهانه زیربار حق نرود به بنبست رسد و درها به روی او بسته و راه نجاتش سد شود.