اولویت های علمی- پژوهشی در صنعت هسته ای كشور(2)

ادامه قسمت اول:

 7- اولویت های علمی- پژوهشی در پژوهشكده لیزر و اپتیك

قطع وابستگی از كشورهای خارج در حد امكان و دستیابی به فناوری روز و رسیدن به خوداتكایی نسبی در زمینه تجهیزات مورد نیاز لیزر از مهمترین سیاست های تعریف شده در این پژوهشكده می باشد و اهداف كوتاه مدت و بلند مدت این مركز در راستای این سیاست تعریف شده است.

مهمترین اهداف پژوهشكده لیزر و اپتیك به شرح زیر می باشد: تجهیز پژوهشكده به عنوان كانونی برای فناوری لیزر و كاربردهای آن و ارائه خدمات تكنولوژیكی و تحقیقاتی به كلیه مراكز آموزشی و تحقیقاتی و كاربردی كشور.

طراحی و ساخت لیزرهای مختلف با توجه به نیازهای عمومی كشور.

بسط و گسترش فناوری های وابسته به لیزر.

ایجاد خطوط تولید لیزر و قطعات مربوطه جهت وارد نمودن لیزر در كاربردهای صنعتی، پزشكی، مخابرات و ...

تدارك و تامین نیازهای مراكز تحقیقاتی و غیرتحقیقاتی در رابطه با لیزر و یا خدمات مربوطه به پشتیبانی فنی سیستم های لیزری موجود در كشور.

گسترش و تقویت مراكز پژوهشی در زمینه تكنولوژی لیزر و كاربردهای آن و همكاری نزدیك با مراكز تحقیقاتی و پژوهشی كشور در این رابطه.

تربیت كادر متخصص و ورزیده در فناوری لیزر و علوم وابسته.

تولید دانش و فناوری مربوطه به جهت این كه توسعه پایدار اقتصادی در بازارهای رقابتی دنیا نیازمند مشاركت مستقیم در تولید دانش است.

    8- اولویت های علمی- پژوهشی پژوهشكده تحقیقات و توسعه رآكتورها و شتاب دهنده ها

سازمان انرژی اتمی ایران در تاسیس پژوهشكده تحقیقات و توسعه رآكتورها و شتاب دهنده ها اهداف كلان و بلند مدتی را در حوزه فیزیك هسته ای، فیزیك رآكتور و شتاب دهنده ها، از طریق پژوهش های نظری و كاربردی در جهت نیل به اهداف سازمان و پاسخگویی به نیازها و ضرورت های كشور دنبال می كند كه این اهداف عبارتند از:

ایجاد بسترهای لازم برای پژوهش های پایه در زمینه رآكتورها و شتاب دهنده ها و تمام زیرشاخه های آن.

ایجاد و توسعه زیربناهای علمی، فنی، آزمایشگاهی به منظور توسعه و شكوفایی دانش های بنیادی در زمینه فیزیك هسته ای.

كاربردی نمودن بخش هایی از فعالیت های پژوهشی در زمینه رآكتورها و شتاب دهنده ها به منظور رفع نیاز كشور در بخش های علوم، صنایع و خدمات.

تربیت و پرورش متخصصین و دانشمندان در زمینه رآكتورها و شتاب دهنده ها و افزایش تعداد آنها در كشور.

توسعه مرزهای دانش بنیادی و كاربردی در كشور و تعامل سازنده با كشورهای دیگر.

طراحی، ساخت، راه اندازی و بهره برداری از تجهیزات اندازه گیری و تشخیصی پارامترهای هسته ای مورد نیاز سازمان انرژی اتمی و بخش های مختلف صنایع و خدمات.

طراحی، ساخت، راه اندازی و بهره برداری از سیستم ها، دستگاه ها و رآكتورهای كوچك و بزرگ به منظور استفاده تحقیقاتی و كاربردی از آنها توسط محققان و كارشناسان سازمان انرژی اتمی و دیگر بخش های مختلف علمی، دانشگاهی، صنایع و خدمات كشور.

دستیابی به دانش و فناوری های لازم برای ساخت رآكتور های شكافت هسته ای.

ارتقا و بهینه سازی تجهیزات و دستگاه های موجود در صنعت هسته ای كشور.

طراحی رآكتورهای كوچك و مدرن برای تولید انرژی. در این رده رآكتورها طراحی ساده تر دارند و تولید سوخت آنها از نظر اقتصادی باصرفه تر است.

    9- اولویت های علمی- پژوهشی در پژوهشكده تحقیقات كشاورزی، پزشكی و صنعتی

* تحقیق در زمینه افزایش تولید برخی از محصولات زراعی، باغی و دامی با استفاده از روش های هسته ای.

* توسعه كشت گیاهان مقاوم به شوری در مناطق شور كشور با استفاده از روش های هسته ای.

* تحقیق، طراحی، ساخت و بهینه سازی سیستم های تصویربرداری پزشكی هسته ای و تجهیزات مرتبط.

* تحقیق، تولید انواع رادیوایزوتوپ های پزشكی و صنعتی و رادیو داروهای تشخیصی و درمانی (با استفاده از شتاب دهنده سیكلوترون).

* طراحی و ساخت دستگاه های مونیتورینگ و اندازه گیری پرتوهای یون ساز.

* طراحی و ساخت سیستم های كالیبراسیون استاندارد میدان پرتوهای ایكس، گاما، بتا و نوترون.

* تولید ایزوتوپ های پایدار.

* تحقیقات و گسترش كاربردهای پرتوهای یون (مهندسی یون).

* تولید بذور و لاین های اصلاح شده گیاهان زراعی و باغی.

* معرفی و تولید گیاهان مقاوم به شوری.

* افزایش بهره وری در مصرف آب، كود و سم.

* تولید واكسن های دامی با استفاده از روش پرتوتابی.

* استفاده از پرتودهی جهت كنترل آفات انباری.

* افزایش زمان نگهداری قارچ خوراكی به صورت تازه، توسط اشعه گاما.

* استفاده از روش پرتودهی به منظور جلوگیری از ضایعات محصولات كشاورزی و مواد غذایی.

* بررسی آلودگی های میكروبی گوشت و استفاده از پرتوگاما برای كاهش بار میكروبی.

        10- اولویت های علمی - پژوهشی در پژوهشكده كاربرد پرتوها

* ایجاد ارتباط با پژوهشكده های دیگر به منظور انجام پروژه های محوله از سوی پژوهشگاه.

* ایجاد ارتباط با صنایع و مؤسسات پژوهشی.

* توسعه دامنه استفاده از سیستم ها و روش های پرتو فراوری.

* نظارت بر روند كار و انجام پروژه های تحقیقاتی در گروه های پژوهشی.

* همكاری و مشاركت در امور آموزشی مربوطه كه از طرف پژوهشگاه محول می گردد.

* شناسایی انواع فناوری اطلاعات، كاربردهای آن و كسب دانش نوین مورد نیاز.

* حضور در مجامع علمی و پژوهشی، سازمان ها، نمایشگاه های تخصصی داخلی و خارجی جهت تبادل اطلاعات و كسب تجربیات جدید.

* ایجاد زمینه های مناسب جهت ارتقای سطح علمی افراد موجود و تامین نیروی انسانی متخصص مورد نیاز.

* ایجاد ارتباط متقابل با مراكز و دانشگاه ها و مؤسسات آموزشی، پژوهشی و صنعتی.

* پذیرش و انجام طرح های پژوهشی در زمینه های پرتوفرآوری، پلیمر و دزیمتری.

* انجام آزمون های مختلف پلیمری، دزیمتری و میكروبیولوژی در آزمایشگاه های مربوطه.

    11- اولویت های علمی- پژوهشی در پژوهشكده چرخه سوخت هسته ای

* توسعه و گسترش پژوهش در زمینه چرخه سوخت هسته ای.

بسترسازی مناسب برای ارتقای فعالیت های پژوهشی مرتبط.

دستیابی به دانش و فناوری روز دنیا در زمینه چرخه سوخت هسته ای.

شناسایی، برنامه ریزی و اجرای طرح های پژوهشی كاربردی در راستای پشتیبانی علمی - فنی تاسیسات مختلف چرخه سوخت هسته ای.

بسط و گسترش مرزهای دانش و ایجاد و ابداع فناوری های جدید در زمینه چرخه سوخت هسته ای.

تحقیق، توسعه، اصلاح و بهبود سیستم ها و روش های تولید سوخت هسته ای.

رفع نیازهای پژوهشی معاونت تحقیقات و فناوری و شركت های وابسته به سازمان انرژی اتمی.

تربیت و آموزش نیروی انسانی متخصص در زمینه چرخه سوخت هسته ای.

هدایت و مدیریت پایان نامه های كارشناسی ارشد و دكتری در زمینه چرخه سوخت هسته ای.

    12- اولویت های علمی- پژوهشی در پژوهشكده علوم هسته ای

* انجام تحقیقات پایه در علوم هسته ای.

* فراهم آوردن زیربنای علمی برای گسترش علوم و فنون هسته ای كشور.

* فراهم آوردن امكانات لازم برای ایجاد خودكفایی در زمینه علوم و فنون هسته ای.

* تربیت كادر متخصص هسته ای.

* همكاری با دانشگاه ها و مراكز علمی، آموزشی.

با توجه به اهمیت و بزرگی این پژوهشكده در سطح پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، قسمتی از فعالیت های آزمایشگاه های این مجموعه ذكر می گردد.

    13- آزمایشگاه های تحقیقاتی جابربن حیان

در سال 1369 آزمایشگاه های تحقیقاتی جابربن حیان تاسیس گردید. در بدو تاسیس فعالیت هایی نظیر آزمایش های تجزیه ای و جداسازی به روش شیمیایی و هسته ای و نیز تحقیقات بنیادی مورد توجه بودند. پس از گذشت دو سال از آغاز فعالیت آزمایشگاه، با هدف گسترش فعالیت تحقیقاتی و علمی و با نظر مساعد آقای دكتر قنادی و نیز تلاش های پیگیرانه رئیس محترم پژوهشكده علوم هسته ای این آزمایشگاه با راه اندازی و تجهیز بیش از ?? آزمایشگاه، گستره فعالیت های پژوهشی خود را با زمینه های كاری مختلفی نظیر طراحی، جداسازی، استخراج و محاسبات و ... بسط داد.

در حال حاضر آزمایشگاه های تحقیقاتی جابربن حیان با بیش از ?? آزمایشگاه مجهز و مدرن و نیز بهره مندی از پرسنل مجرب و توانا به عنوان یك آزمایشگاه ملی هسته ای در سطح كشور مطرح می باشد. بررسی آمار فعالیت علمی- پژوهشی آزمایشگاه های تحقیقاتی جابربن حیان در ?? سال گذشته بیانگر جایگاه بی نظیر و والای این مركز تحقیقاتی در نظر اهل فن می باشد، به نحوی كه اكثر مراكز علمی، تحقیقاتی و دانشگاهی كشور آن را به عنوان یك مرجع معتبر پذیرفته و تا آنجا كه آژانس بین المللی انرژی اتمی هم این آزمایشگاه را مدنظر قرار داده است و برخی آنالیز های استاندارد ارجاع شده از سوی آژانس در این آزمایشگاه انجام می گیرد.

از بارزترین فعالیت های علمی این آزمایشگاه تربیت دانشجویان بویژه در دوره دكترا می باشد. اكنون بسیاری از مدیران پروژه های چرخه سوخت هسته ای، پژوهشگاه علوم فنون هسته ای و شركت های وابسته به سازمان، محققینی می باشند كه به نحوی در این آزمایشگاه به فعالیت های علمی- تحقیقاتی مشغول بوده اند.

    14- آزمایشگاه شیمی تجزیه

این آزمایشگاه عمدتاً، در زمینه های مختف شیمی تجزیه و روش های مختلف آنالیز مواد فعالیت دارد و با در اختیار داشتن تجهیزات آزمایشگاهی مناسب و بهره گیری از كارشناسان و افراد باتجربه طی سال های گذشته دستاوردهای قابل توجهی را در موارد مختلف داشته است.

    15- گروه پژوهشی فیزیك (فیزیك نظری و ریاضیات)

این واحد در دو شاخه فیزیك نظری و ریاضیات به فعالیت های علمی و پژوهشی اشتغال دارد.

    16- آزمایشگاه فیزیك نوترون

استفاده از نوترون كاربردهای زیاد و متنوعی در علوم مختلف و صنعت دارد. آزمایشگاه فیزیك نوترون با هدف استفاده از این كاربردها تاسیس یافته و در سال های اخیر توسعه و تجهیز شده است.

   راكتور تحقیقاتی تهران، از نوع استخری با قدرت ? مگاوات، در آذرماه سال ???? شروع به كار نموده است. این راكتور با داشتن تسهیلات پرتودهی شامل هفت كانال پرتو نوترون، دو سیستم پنوماتیك و ستون حرارتی، امكان انجام اندازه گیری های مختلف در زمینه فیزیك راكتور، فیزیك نوترون و اثر تشعشعات نوترون و گاما بر ماده را فراهم می سازد.

استفاده و بهره برداری از پرتو نوترون و گامای حاصل از قلب راكتور، انواع مولدهای نوترون و چشمه های نوترون و گاما در برنامه های تحقیقاتی- كاربردی در زمینه های فیزیك كاربردی، فیزیك پزشكی، بیولوژی، كشاورزی و صنعت از اهداف مهم گروه فیزیك نوترون است.

    17- آزمایشگاه فیزیك حالت جامد

گروه فیزیك حالت جامد در اواخر سال 1354 در مركز تحقیقات هسته ای تشكیل شد و اهداف آن در چارچوب اهداف مركز در رابطه با تحقیقات بنیادی و كاربردی بر روی مواد جامد مورد نیاز تكنولوژی (فناوری) اتمی و هسته ای پیشرفته بوده است و تاكنون براساس اولویت های مورد نیاز سازمان طرح های درازمدتی ارائه داده و به اتمام رسانیده است. در حال حاضر اهم فعالیت های این گروه در چارچوب طرح های دراز مدت به طور خلاصه عبارتند از:

طرح دراز مدت شماره1: تحقیقات بنیادی و كاربردی در پیاده نمودن فناوری رشد بلور و پروسس (فرآوری) بلورها جهت كاربرد آنها در صنایع هسته ای، اپتیك و لیزر.

طرح درازمدت شماره 2: بررسی و تحقیق در مورد اثر تابش های هسته ای بر روی مواد بلوری.

طرح دراز مدت شماره 3: تحقیقات بنیادی و كاربردی در پیاده كردن فناوری ساخت لایه های نازك به روش های شیمیایی، الكتروشیمیایی و فیزیكی به منظور كاربرد آن در صنعت هسته ای و صنایع وابسته به آن.

طرح درازمدت شماره 4: پژوهش های بنیادی و كاربردی در رابطه با فیزیك مواد جامد بلوری و غیربلوری.

    18- گروه پژوهشی رادیو ایزوتوپ

اهم فعالیت های آزمایشگاه تولید رادیوایزوتوپ كه به طور مستمر از سال 1362 آغاز شده و با تاسیس آزمایشگاه های مجهز و امكانات راكتور تحقیقاتی به تدریج گسترش و توسعه یافته بیشتر در زمینه تولید رادیوداروها، كیت های رادیو دارویی، كیت های هورمونی رادیوایمونواسی و نیز چشمه های پرتوزای درمانی و صنعتی می باشد. ضمناً طراحی سیستم های هسته ای برای صنایع و كارخانجات در كشور، نشت یابی در لوله های نفتی به كمك ردیاب های هسته ای و بررسی خاكستر زغال سنگ در كارخانه های مرتبط از دیگر وظایف آزمایشگاه تولید رادیو ایزوتوپ می باشد.

    19- گروه پژوهشی علوم مهندسی (آزمایشگاه فیزیك بهداشت)

اساسی ترین وظیفه فیزیك بهداشت، كنترل و نظارت بر كلیه فعالیت های آزمایشگاه ها و مراكز كار با پرتو در سطح پژوهشكده علوم هسته ای می باشد.

    20- اولویت های علمی - پژوهشی پژوهشكده مواد

* مطالعه پژوهشی و ساخت لایه های نازك و كاربرد آنها در علوم و فنون هسته ای.

* مطالعه پژوهشی، طراحی و ساخت نانو ساختارها و كاربرد آنها در صنایع هسته ای.

* مطالعه پژوهشی و ساخت شیشه های سربی مورد نیاز سلول های داغ.

* مطالعه پژوهشی، تحقیق و تولید مواد هسته ای (از جمله گرافیت و آلیاژ های فلزی مورد استفاده در صنایع هسته ای)

تبیان - مژده اصولی